گیلاس

گیلاس

دید کلی

نام علمی گیلاس Cerasus avium می‌باشد از جنس Cerasus و از تیره Rosaceaeاست. درخت گیلاس بدون خار و دارای میوه گوشت‌دار و محتوی یک هسته است. دارای گونه‌های متعدد و در تمام ایران پراکنده می باشد. از گیلاس علاوه بر مصرف به عنوان میوه خام ، مربا و کمپوت ساخته می‌شود. برگ آن به صورت دم کرده برای درمان بیماری کلیه و کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اصل و قدمت گیلاس

این گیاه احتمالا از منطقه‌ای بین دریای سیاه و دریای خزر منشا گرفته است. ولی به نظر می‌رسد که در زمانهای قدیم آن را به اروپا برده باشند. بیشتر ارقام کشت شده آن در سرتاسر دنیا از اروپا منشا گرفته‌اند، ولی تعدادی از ارقام مهم ، در مناطق گیلاس خیز محلی انتخاب یا اصلاح گردیده‌اند.

اطلاعات گیاه شناسی گیلاس

گلها به رنگ سفید یا به رنگ سرخ ، معمولا با دمگل فرعی ، منفرد یا گروهی یا خوشه‌ای ، لوله گل فنجانی شکل یا لوله‌ای و گلها بدون دمگل ، خامه شیاردار ، کلاله چال‌دار ، تخمدان معمولا بدون کرک ، هسته صاف یا شیاردار و سوراخ سوراخ.

گلهای گیلاس

گلهای گیلاس در دستجات غیر مختلط 2 تا 4 تایی به صورت جانبی روی اسپورهای کوتاه یا نزدیک به قاعده شاخه‌های طویل‌تر تشکیل می‌شود. در گیلاس گلها فقط روی جوانه‌هایی که در آنها برگهای همراه نسبتا زودتر در تابستان باز می‌شوند، بوجود می‌آید. گل معمولا دارای یک مادگی هستند، ولی بعد از تابستانهای خیلی داغ ممکن است دو مادگی در هر گل تشکیل شود، که منجر به بوجود آمدن میوه‌های دو تایی می‌شود که یک وضعیت نامطلوبی را بوجود می‌آورد.

آب و هوای مطلوب درخت گیلاس

سطح پراکندگی و انتشار این درخت خیلی وسیع است یعنی در آب و هوای گرم معتدل و سرد معتدل سبز شده و محصول کافی می دهد. مع هذا بهترین هوا برای زندگی این درخت نقاط معتدل سرد مانند نواحی کوهستانی می‌باشد با توجه به اینکه گیلاس در مقابل پوسیدگی قهوه‌ای ، حساس می‌باشد، بایستی در جایی که آب و هوا برای توسعه این بیماری ، خیلی سرد یا خیلی خشک می‌باشد کشت گردد. در مناطقی که دارای بارانهای زمستانه خوب و تابستانهای خشک و خنک هستند ایده‌آل می‌باشند.

خاک مرغوب درخت گیلاس

درخت گیلاس در هر نوع زمین روئیده و رشد کافی می‌نماید. فقط از زمینهای رسی مرطوب و یا خیلی خشک گریزان هستند. درخت گیلاس را در هر جهت می‌کارند ولی در فرمهای پهن از کشت آن رو به جنوب یعنی نقاطی که در مقابل آفتاب قرار می‌گیرد باید خودداری نمود.

رسیدن گیلاس

افزایش مواد جامد قابل حل (قندها) و افزایش رنگ میوه به عنوان بهترین شاخص رسیدگی مورد توجه قرار گرفته است، ولی شواهد اخیرا نشان می‌دهد که نیروی لازم برای جدا کردن میوه از درخت ممکن است بهتر باشد. وقتی میوه می‌رسد اتصال بین شاخه میوه سست شده و نیروی کاهش یافته لازم برای جدا کردن میوه از درخت را می‌توان اندازه‌گیری کرده و به عنوان شاخص رسیدگی بکار برد.

تکثیر گیلاس

معمولا درخت گیلاس را بوسیله بذر و پیوند ازدیاد می‌نمایند برای پیوند گیلاس بهترین پایه محلب C.mahleb است که آن را آلبالو تلخه می‌نامند.

پیوند گیلاس

برای پیوند گیلاس از پیوند شکمی ، شکافی و پیوند انگلیسی استفاده می‌نمایند ولی پیوند شکمی از سایر انواع پیوند‌ها بسیار معمول است. برای پیوند شکمی باید در اوایل شهریور اقدام نمود. مخصوصا اگر پایه از بذر عمل آمده باشد و یا آلبالو تلخه باشد، باید یک ماه دیرتر یعنی در مهر ماه باید اقدام به این امر نمود. در پاره‌ای از انواع گیلاسهای خارجی باید همیشه و حتما نزدیک سطح زمین یعنی 10 تا 15 سانتیمتری پیوند نمود. راجع به پیوند انگلیسی این نکته قابل توجه است که هر گاه عمل پیوند از اواخر شهریور تا اواسط مهر ماه انجام بگیرد بهترین نتیجه را می‌دهد.

گیلاس یکی از محصولات مهم و جذاب باغبانی در دنیا می باشد.در کشور ما نیز این محصول بدلیل طعم و مزه مطلوب و دوره رسیدگی کوتاه میوه و تولید در اوایل فصل از اهمیت بالایی برخوردار است طبق گزارش های موجود در حال حاضر این محصول بیش از 40 نقطعه از جهان بطور تجاری کشت می شود.

مطالعات نشان می دهد که وجود شرایط بسیار متنوع اقلیمی بوم شناختی و تنوع وسیع شرایط آب و خاک در مناطق مختلف کشور امکانات بسیار وسیعی برای تولید گیلاس فراهم نموده است.بطوری که ایران جز 3 کشور اول تولید کننده گیلاس در دنیا می باشد.علیرغم این که کیفیت و نوع گیلاس صادرات از مرغوبیت بالایی برخوردار می باشد ولی متاسفانه بدلیل عدم برنامه ریزی مناسب در زمینه بازاریابی این محصول نام ایران در دنیا به عنوان صادر کننده عمده گیلاس شناخته نشده است.کمبود مواد غذایی ,شرایط نامطلوب اقتصادی,گرسنگی,فقر فرهنگی در نهایت رشد روز افزون جمعیت موجب نیاز غذایی شدیدشد و این امر نیز باعث کاربرد وسیع نهادهای کشاورزی بخصوص افزایش کاربرد سموم و انواع کودهای شیمیایی گشته است.که علاوه بر آلوده سازی رودخانه و دریاها,فرسایش و ﮋنتیکی و نابودی گونه های زیادی از جانوران و حتی گیاهان و ایجاد عدم تعادل اکولوژیکی در محیط انسان, موجب بیماری های مهلک لاعلاج را فراهم ساخته است.تلاش انسان برای تامین معاش سبب برهم خوردن اکوسیستم شده است.در نتیجه بسیاری از موجودات بخصوص حشراتی که زمانی کم خطر یا بی خطر بوده اند به آفات عمده خسارت زا تبدیل شده اند.

احداث باغ گیلاس :

زمين غرس نهال گيلاس بايد صاف و تسطيح شده باشد و اگر شيب دار است كرت بندي شود تا حين آبياري يا بارش دچار فرسايش نشود.

نكته مهم: بهتر است قبل از غرس از زمين آزمايش خاك بگيرم تا كمبود ها مشخص شود.

بهتر است قبل از غرس نهال ٬ 30-40 تن كود دامي پوسيده در هكتار به زمين اضافه كرد.وهنگام غرس فاصله مناسب را رعايت نمود ( 6*6-8*8 بسته به زمين ) تا در آينده بهترين محصول را با كمترين مشكل برداشت نمود.

چاله ها بايد 60*60 و به عمق 60 سانتي متر حفر شود وحتما خاك 30 سانتيمتر سطحي را جدا كرد كه بعد از حفر چاله به همراه كود وكمي ماسه كف چاله ريخت تا نهال راحتر ريشه بزند

نكته مهم: در خريد نهال دقت نموده٬ريشه نهال را هنگام انتقال حتما با كيسه بپوشانيد و قبل از غرس در محلول زير ضد عفوني كنيد** بنوميل(200گرم)+خاك(10كيلوگرم)+كود حيواني الك شده (5كيلوگرم)+100 ليتر آب

نكته مهم: محل پيوند بايد حداقل 10 سانتي متر بالا تر از سطح زمين باشد.

قيم:

قيم بسيار مهمتر از آن است كه فكر مي كنيم درصد بالايي از خشك شدن نهال٬ بدليل عدم استفاده از قيم و يا نصب نادرست آن است.قيم بايد با فاصله 30 سانتي متر از نهال در خلا ف جهت بادي كه به نهال مي وزد طوري نصب شود كه به طور مورب وسط نهال را قطع كند بطوري كه يك سوم قيم از نهال بگذرد.و حتما با گره اي شبيه 8 انگليسي به هم وصل شود حال شديد ترين باد هم نمي تواند نهال را زياد جابجا كند.

هرس گیلاس:

هرس جز مهمترین عملیات باغات است که عمیق ترین تاثیر فیزیولوژیکی را روی درختان دارد.

مزایای هرس درست و به موقع:

• تربیت و فرم دهی مناسب به درخت که موجب کاهش هزینه نگهداری و سمپاشی و غیره می شود.
• ایجاد تعادل مناسب بین ریشه و شاخسار ها
• افزایش نور گیری و تهویه بین شاخه های داخلی که موجب افزایش عملکرد و کاهش بیماری های قارچی می شود.
• افزایش عمر مفید درخت

انواع هرس:

• هرس فرم دهي: نوعي هرس زمستانه است كه در چند سال اول جهت ايجاد فرم اصلي درخت انجام مي شود.

سال اول:بعد از كاشت نهال بايد از ارتفاع80-100 سانتي متري از زمين سر برداري صورت گيرد

سال دوم:از دو يا سه شاخه فرعي ايجاد شده از بالاي محل جوانه اي كه به سمت خارج است قطع مي كنيم.

سال سوم:مانند سال دوم دوباره شاخه هاي فرعي را ازبالاي محل جوانه به سمت خارج قطع مي كنيم٬حال ما درختي خوش فرم با شاخه هاي پايه و اصلي زيبا و محكم داريم كه نويد دهنده محصول وعمر بالاست.

• هرس تابستانه: همان سربرداري كه اواخر تابستان جهت كنترل رشد و تحريك شكوفه دهي در فصل جاري انجام مي شود.
• هرس پاييزه: دراوايل فصل پاييز با حذف شاخه هاي آسيب ديده و آلوده جهت از بين برن كانون آفت وبيماري در باغ
• هرس زمستانه: اين هرس همانطور كه از اسمش پيداست در فصل زمستان(خواب) قبل از باز شدن درخت انجام مي شود انجام هرس سبك موجب افزايش محصول درفصل جاري مي شود.

نكته مهم: محل برش را حتما با چسب باغباني بپوشانيد٬ چون محل تجمع و ورود عوامل بيماري زاست

نكته مهم:گاهي در ماهاي سرد سال همزمان با پوشش برف روي زمين بر اثر انعكاس اشعه خورشيد روي تنه درختان سوختگي ها وترك خوردگي هايي ايجاد مي شود كه علاوه بر كاهش عمر مفيد درخت محل تجمع آفات و عوامل بيماري زا ميشود(كه در اين منطقه بسيار رويت شده)٬ لذا پيشنهاد مي شود تنه درخت را تا ارتفاع 60-100 سانتي متر با يك محافظ بپوشانيم براي اين منظور تركيب زير را با قلم مو به تنه درخت بماليد:

گل سفيد(10 كيلوگرم)+آهك(1.5 كيلوگرم)+ آب(10 ليتر)

كود دهي گیلاس:

ميزان كود بسته به خاك زمين متغيير است اما آن چيز كه مسلم است بهترين كود همان كود پوسيده دامي است كه موجب بهبود بافت خاك مي شود.

نكته مهم:بخش فعال ريشه٬ريشه مويي است كه در سايه انداز درخت وجود دارد بسته به نوع آبياري سطحي يا عمقي است.به همين دليل بر لزوم آبياري قطره اي تاكيد مي شود چون هم مصرف آب را كاهش مي دهد و هم ميزان جذب كود هاي شيميايي بيشتر مي شود و جلوي مصرف بي رويه و آلودگي محيط زيست هم گرفته مي شود.

نكته مهم: علائم كمبود ازت: درختان مواجه با كمبود ازت داراي برگ هاي كوچك هستند و احتمالا ريزش زودرس يكي ديگر از علايم كمبود ازت است

نكات مهم در كود دهي:

به دستور آزمايشگاه خاك شناسي عمل كنيد٬كود اضافه علاوه بر زيان مالي موجب تخريب بافت خاك و همچنين آلوده شدن محيط زيست مي شود.

نهال در 3 سال اول چون رشد رويشي داشته٬ فقط نياز به كود ازته(اوره) دارد٬ 100-200 گرم هر سال(بهتر است در 3 نوبت )و از سال چهارم چون درخت شروع به ميوه دهي مي كند كود فسفره وپتاسه هم نياز است.

مقدار كود مورد نياز درختان بارور گيلاس بطور تقريبي در هر هكتار 80 كيلو گرم ازت٬ 70 كيلو گرم فسفر و 120 كيلو گرم پتاس مي باشد.

نكته مهم: براي گيلاس مصرف كود حيواني در اوايل فصل پاييز مناسب است٬ وكودهاي ازته هر ساله نياز است.

درخت علاوه بر ازت پتاس و فسفر به عناصر ريز مغذي هم نياز دارد كه بايد هر ساله تامين شود و يكي از بهترين روش كودهي ريز مغذي محلول پاشي به وسيله سمپاش وجذب توسط برگ است.

محلول پاشي با سكوسترون آهن 1 % و سولفات روي 20% در بهار در صورت مشاهده علايم كمبود در برگ (زمينه زرد رنگ بدون تغيير رنگ رگبرگ) به فاصله 14 روز 2-3 بار تكرار شود.

بهترين راه كودهي چالكود است

نكته مهم:قبل از به خواب رفتن درخت يكي از بهترين زمانها براي كود دهي است كه موجب ذخيره كود در داخل تنه درخت مي شود.

آفات وبيماري هاي گيلاس:

آفات:

مهمترين آفت در درخت گيلاس٬ مگس گيلاس است و بعد از آن به ترتيب كرم سفيد ريشه٬سرخرطومي٬كنه قرمز٬سوسك چوبخوار و شته است.

نكته مهم:در مبارزه با همه اين آفات مبارزه فيزيكي(غير شيميايي) مي تواند بسيار موثرتر از مبارزه شيميايي باشد.

مبارزه فيزيكي:

• از بين بردن علف هاي هرز و نظافت باغ به منظور ايجاد شرايط مناسب جهت رشد درختان
• جمع آوري برگ و ميوه هاي ريخته در پاي درخت قبل از خروج لاروها از آنها و رفتن داخل خاك
• شخم زدن پاي درخت
• نكته: همه اينكارها محل و كانون زمستان گذراني اين آفات را از بين مي برد و با برهم زدن سيكل زندگي آنها موجب نابودي آنها مي شود
• غرق آب كردن باغ در شبهاي زمستان٬ چون تخم يا شفيره اين حشرات در عمق خاك (3-5 سانتي متري) هستند ايجاد يخ در سطح باغ موجب نابودي تخم و شفيره ها مي شود.

مگس گيلاس:

زمستان گزراني اين حشره به صورت شفيره و در عمق (3-5 سانتي متري)خاك است ودر فصل بهار به حشره بالغ(مگس) تبديل مي شود اين مگس با خرطوم خود در سطح ميوه نارس شكافي ايجاد كرده وبعد تخم گذاري مي كند بعد از چند روز تخم به لارو تبديل شده و وارد ميوه مي شود و موجب كاهش مرغوبيت ميوه مي گردد.

علامت بارز مگس گيلاس نقطه اي زرد رنگ در وسط بدن آن است.

مبارزه:

غير شيميايي:

الف. مبارزه فيزيكي كه در بالا گفته شده

ب.تله ها كه آفات را به دام مي اندازند(نوارهاي رنگي چسبنده و فرموني)

شيميايي:

استفاده از سمومي همچون ديازينون ٬گوزاتيون آمبوش٬ديپتركس و … به همراه 1 % ملاس يا شكر كه اثر بخشي سمپاشي را بيشتر مي كند.

نكته مهم:با مبارزه همزمان شيميايي و غير شيميايي (تلفيقي IPM) مي توان با كمترين هزينه سالم ترين ميوه را تهيه نمود.يعني فقط يكبار سمپاشي آن هم 20 روز قبل از برداشت ميوه.

البته تجربه نشان داده سمپاشي در زماني كه گلها تلقيح شده و يك سوم گلبرگها در حال ريزش هستند هم مي تواند نتايج رضايت بخشي به همراه داشته باشد.

نكته مهم: استفاده از محلول مویان با هر نوع سم و كود برگی اثر آن سم و یا كود برگ را در حد %70-100 % افزایش داده و استفاده از آن برای كشاورزان توصیه مي شود.

سرخرطومي گيلاس:
 

سوسكي است قرمز طلايي رنگ كه مقابل نور به سبز فلزي در مي آيد.زمستان گذراني در 5-10 سانتي متري خاك و به صورت شفيره است.زمان فعاليت اين حشره در شب هاست و با تغذيه از گوشت ميوه موجب بد شكل شدن ميوه مي شود. اين سوسك پس از بلوغ روي سطح ميوه با خرطوم شكاف ايجاد كرده و تخم مي گذارد. بعد از 10 روز اين تخمها به لارو تبديل مي شود ولاروهم از گوشت ميوه استفاده كرده و علاوه بر كاهش مرغوبيت اغلب موجب ريزش ميوه مي شود.

مبارزه:

مبارزه فيزيكي كه در بالا ذكر شده.

شيميايي: مصرف سمومي مثل ديازينون

باز هم تاكيد مي شود مبارزه غير شيميايي بسيار موثر تر است چون حشره در حالت خواب زمستانه بسيار آسيب پذير تر است.

كرم سفيد ريشه:

حشره بالغ همان سوسك هاي خالداري هستند كه اندازه يك بند انگشت بوده و پرواز مي كنند.خسارت اين حشره در مرحله لاروي است بخصوص لارو سن 3 اين حشره پس از بلوغ داخل شكافهاي زمين يا درخت تخم گذاري مي كند كه اين تخم ها به لارو تبديل شده و وارد خاك شده و از ريشه درخت تغذيه مي كنند خسارت اين لار بگونه ايست كه 3-4 عدد از اين لاروهاي سن 3 مي توانند يك درخت را خشك كنند.

مبارزه:

غير شيميايي:بهترين نوع مبارزه از بين بردن حشره بالغ قبل از تخم گذاري است.چون مبارزه با لاروي كه داخل عمق زمين است مشكل است.

شيميايي:استفاده از سمومي همچون ديازينون٬ ايميداكلوپرايد و … بر روي زمين

نكته: بايد پس از مصرف سم درخت را آبياري كرد تا سموم به عمق خاك نفوذ كند٬ البته مقدار آبياري نبايد بيش از 10 ميليمتر( درسايه انداز درخت ) باشد چون اثر سم كم مي شود.

سوسك شاخك بلند رزاسه:

سوسك از شيره شكوفه ها استفاده مي كند پس از بلوغ روي برگ وشاخه ها تخم گذاري مي كند اين تخم ها بعد از 8 روز به لارو تبديل مي شوند .لاروها با ايجاد شكاف وارد ساقه و تنه درخت مي شوند با استفاده از بافت چوبي منافذي در درخت ايجاد مي كنند كه به مرور موجب نا بودي درخت مي شوند.

خسارت اين آفت در مرحله لاروي است.

مبارز:

غير شيميايي: نابود كردن حشره بالغ(سوسك)

شيميايي:مصرف حشره كشهاي فسفره مثل ديازينون٬گوزاتيون و …

زمستان را به صورت لارو در داخل شاخه يا تنه درختان خانواده رزاسه به سر مي‌برد

نكته: فاصله زياد كاشت سبب تبخير سطحي بالا شده و درختان را نسبت به حمله چوبخواران حساس مي‌نمايد. باغهاي بدون حصار به علت جريان هوا و باد آلودگي بيشتر خواهند داشت.

نكته: كم آبي درختان را در مقابل آفات چوبخوار حساس مي‌سازد.

نكته: با انجام صحيح و پيگير اصول داشت، فاصله، آب، كود و غيره مي‌توانيم درختاني سالم داشته باشيم و از حمله حشرات چوبخوار جلوگيري كنيم.

كنه قرمز:

يكي ازمهمترين آفات باغ كنه قرمز اروپايي است زمستان گذراني اين آفت به صورت تخم روي سرشاخه ها ولي در زمستانهاي ملايم بصورت پوره و جانور كامل نيز ديده مي شوند .

خسارت:

خسارت کنه قرمزمرکبات ازطریق مکیدن شیره برگها ومیوه ها می باشد.با تغذیه کنه،لکه های کم رنگ روی سطح بالایی برگ ظاهرمی شود ودرآلودگی های شدید لکه های بزرگتر خشک شده وممکن است موجب قاشقی شدن،ریزش برگها وخشک شدن سرشاخه های جوان ميگردد.فعالیت این کنه ها دربهاروپاییزبیشتراززمستان وتابستان است.میزان خسارت کنه قرمز بستگی به سلامت درخت،مدیریت آبیاری ووضعیت آب وهوایی دارد.برای مثال یک جمعیت نسبتاَ کم ازکنه ها باعث خسارت جدی روی درختهای ضعیف می شود.

مبارزه:

روغن پاشي در زمستان گاهي به همراه سموم كنه كش و استفاده از كنه كش هاي همچون نيسورون٬اورتوس و … در زمان فعاليت آفت

شته:

حشرات كوچك به رنگ سبز و سياه هستند كه عموما در پشت برگ تجمع كرده و از شيره گياهي استفاده نموده و سبب پيچ خوردگي برگ و سر شاخه ها٬ ضعف عمومي٬ ريزش شكوفه و ميوه هاي تازه و انتقال بيماري هاي ويروسي مي شوند.در تراكم كم آسيب آنچناني ايجاد نمي كنند اما در صورت طغيان حتما بايد با آن مبارزه كرد.

مبارزه :

غير شيميايي:

الف: فيزيكي

ب. مبارزه بيولوژيك (حشرات شكارچي كه آفات را مي خورند مثل كفشدوزك)

شيميايي

استفاده از يكي از شته كش اختصاصي زير توصيه مي شود.

پي متروزين(چس) به نسبت 0/5-0/75 كيلوگرم در 1000 ليتر آب

پريمور(پريكارب) به نسبت 0/5 كيلو گرم در 1000 ليتر آب

شته كشها را هيچگاه با روغن به صورت تركيبي استفاده نكنيد

پروانه فري Zeuzera pyrina L. Lep:Zeuzeridae

اين آفت زمستان به صورت لاروهاي سنين مختلف در درون شاخه درخت ان به سر مي برد در اواسط بهار لاروهائي که رشدشان کامل شده به شفيره تبديل مي شوند طول دوره شفيرگي ۲۰ تا ۴۰ روز است و پس از آن حشرات کامل ظاهر مي شوند ظهور پروانه ها تدريجي بوده و از خردادماه تا شهريور ادامه دارد. حشرات ماده پس از جفتگيري تخمهاي خود را به صورت دسته اي در دهانه سوراخ هاي خروجي خود روي شاخه ها قرار مي دهند. هر حشره ماده ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ تخم مي گذارد. تخم ها پس از دو هفته تفريخ شده و لاروها از محل اتصال دمبرگ به ساقه هاي نازک نفوذ مي کنند بعد از مدتي تغذيه از همان سوراخ ورودي خارج شده و به شاخه هاي قطورتر حمله مي کنند.

لاروها پس از طي زمستان اول در بهار سال بعد به شفيره تبديل شده و حشرات کامل آنها ظاهر مي شوند. بنابراين آفت هر دو سال يکبار چرخه زندگي خود را کامل مي کند. خسارت اين آفت مربوط به لاروهاي آن است که از چوب شاخه و تنه تغذيه مي کنند. لاروها در تنه و شاخه ها دالان هاي طولي در عمق چوب ايجاد کرده و باعث ضعف شديد درخت ان مي شوند.خسارت اوليه از رگبرگ ها، دمبرگ ها و شاخه هاي نازک شروع شده و به تدريج به شاخه هاي بزرگتر و تنه انتقال مي يابد. تغذيه لاروها از چوب درخت ان با خارج شدن فضولات لاروي که به رنگ نارنجي هستند همراه است. لاروها در طول عمر خود چندين مرتبه از شاخه ها خارج شده تا سرانجام به قطورترين شاخه ها و تنه اصلي برسند. خسارت مستقيم اين آفت خشک شدن درخت ان و خسارت غيرمستقيم آن سقوط درخت ان در اثر وزيدن باد و غيرقابل استفاده شدن الوارهاي درخت ان است.

سوسک سرشاخه خوار رزاسه

Osphranteria coerulescens Redtb Col:Cerambycidae

سوسک سرشاخه خوار رزاسه در سال يک نسل دارد و زمستان را به صورت لارو در عمق چوب شاخه ها طي مي کند و در بهار سال بعد پس از مختصري تغذيه شفيره شده و به حشره کامل تيديل مي شود. حشرات کامل از دهه دوم خرداد تا دهه دوم نيز يعني به مدت ۳۰ روز به طور تدريجي ظاهر مي شوند.حشرات ماده پس از جفتگيري تخم هاي خود را به صورت انفرادي روي سرشاخه هاي جوان قرار مي دهند. هر حشره ماده تا ۶۰ عدد تخم مي گذارد. تخم ها به طور متوسط پس از ۱۳ روز تفريخ شده و لارو از همان محل اتصال تخم به سرشاخه وارد شاخه مي شود. لارو با تغذيه از چوب شاخه هاي جوان، به تدريج به سمت شاخه هاي مسن تر حرکت کرده و باعث خشک شدن درخت مي شود. لاروها تا شروع فصل سرما به تغذيه خود ادامه مي دهند.بنابراين دوره لاروي حدود ۱۰ ماه به طول مي انجامد. با گرم شدن هوا تغذيه لاروها مجدداً شروع شده و در اواسط ارديبهشت در آخرين قسمت شاخهٔ خشک شده به شفيره تبديل مي شود. طول مدت شفيرگي به طور متوسط ۱۵ روز است و پس از آن حشرات کامل ظاهر مي شوند.

سوسک چوبخوار سارتا

Aeolesthes sarta Solsky (Col:Cerambycidae)

حشرات کامل اين آفت از اواخر فرورين تا اواخر خرداد به صورت تدريجي در طبيعت ظاهر مي شوند. حشرات ماده پساز جفتگري تخم هاي خود را به صورت سته چندتائي يا انفرادي در شکاف ها و در محل زخم هاي روي تنه درخت ان میگذارند .