نی و راههای کنترل علف هرز نی

نی و راههای کنترل علف هرز نی

 Phragmites ; introduce & control

مقدّمه :

واژه  phragmites از لغت یونانی به معنی : پشته ، حفاظ و حصار نشأت گرفته است. دانشمندان گونه مهاجم این علف هرز یعنی  P.australis را از مبدأ خاور میانه می دانند درحالیکه به سبب دشواری در آنالیز DNA این علف هرز بسیار به دشواری می توان نژادهای بومی آن را از نژادهای مهاجم تشخیص داد. از این علف هرز در اروپای قدیم برای کاهگل کردن بام خانه ها ، علوفه دام ها و تهیّه مواد سلولزی بهره می جستند و آنها را گاهاً در سطوح تجاری پرورش می دادند. نژادهای مهاجم اروپایی این علف هرز در طی اواخر سال های ۱۷۰۰ تا اوایل ۱۸۰۰میلادی توسط کشتی های اقیانوس پیما بدواً به سواحل اقیانوس اطلس آمریکای شمالی منتقل شدند امّا امروزه در ۴۸ ایالت آمریکا و مناطقی از جنوب کانادا توسعه یافته اند. قطعات ریزومی که از دوران های پیشین در مناطق ساحلی آمریکا و در رسوبات باتلاق های شور یافت شده اند، مربوط به ۴-۳ هزار سال پیش هستند که نشاندهنده بومی بودن آنها در اینگونه زیستگاه ها می باشند. هر بوته از گیاه نی می تواند گاهاً سالیانه صدها تا هزاران عدد بذر تولید نماید که توسط باد و آب به مناطق جدید منتقل می شوند .

مشخصات گیاهشناسی نی :

نی معمولی (common reed) با نام علمی  phragmites australis متعلق به خانواده  پوآسه  (poaceae) و با اسامی متداول :  نی گراس  (reed grass) ،   نی عظیم  (giant reed) ، نی بستر (reed bed) ،  نی مهاجم  (invasive reed) ، نی مرداب (reed fen) و  نی خندق (ditch reed) از جمله گراس های چندساله، ایستاده و بلند می باشد که بصورت های آبزی (aquatic) تا نیمه آبزی (subaquatic) رشد می کند و ارتفاع آن به ۶-۴ متر می رسد. این گیاه که عمدتاً در اراضی ماندابی فقیر رشد می کند، از نظر کروموزومی در دامنه ای از تریپلوئیدی (۳n) تا اُکتاپلوئیدی (۸n) شناخته شده است .

این علف هرز از برگ های متناوب به طول ۷۰-۲۰ سانتیمتر مشتمل بر لیگول (ناخنک) موئین به طول ۱٫۵ میلیمتر بهره می برد. پهنک برگ ها وسیع به طول تا ۶۰ سانتیمتر و پهنای ۶۰-۸ میلیمتر ، مسطح ، فاقد پُرز با حواشی تیز و زبر هستند که در انتها نوک تیز می باشند.

این علف هرز دارای ساقه های خشبی و محکم با گره های توپُر و میانگره های توخالی می باشند که شاخه هایی باریک تولید می کنند. این علف هرز دارای ساقه های زیرزمینی (underground stem) یا ریزوم های (rhizome) قوی به عمق چندین فوت و گاهاً حائز استولن هایی می باشند. ریزوم ها در هر فصل قادرند تا بیش از ۳ متر رشد نمایند. ساقه های هوایی و برگ های این علف هرز با فرارسیدن پائیز به رنگ قهوه ای سوخته در می آیند و خشک می شوند.

گلدهی این علف هرز در اواسط تابستان انجام می گیرد. این گیاه دارای گل آذین کاکل مانند (plume-like) مشابه یک دسته فرچه (bushy cluster) می باشد که شامل گل های بسیار زیاد با ظاهری کُرکدار و پُف کرده (fluffy) ناشی از وجود پُرزهای نرم بر روی بذور بالغ است. هر سنبلچه به طول ۱۸-۱۰ میلیمتر و شامل چندین گل است. گلوم به طول ۵-۲٫۵ میلیمتر و گلومل به طول ۷-۵ میلیمتر می باشد. لما به شکل رشته ای و دارای پُرزهای نرم که به ریشک ختم می شود. گل آذین خوشه ای این علف هرز در ابتدا به رنگ خاکستری متمایل به ارغوانی است ولیکن با بلوغ در جولای تا آگوست به رنگ قهوه ای متمایل به طلایی با ظاهری پُف آلود در می آید. این علف هرز بندرت به تولید بذور زیست پذیر (viable seed) می پردازند لذا اصولاً به طریقه ازدیا غیر جنسی یا رویشی با کمک ریزوم ها متکی هستند. بذور نی به شکل باریک و ظریف و به رنگ قهوه ای تیره تولید می گردند که دارای قدرت نامیه بسیار متفاوتی هستند . 

این علف هرز بستر دارای گونه های مختلفی است که رشد و استقرارشان بستگی به عوامل زیر دارد :

• عمق آب آبگیر
• نوع اقلیم
• تفاوت های فصلی
• فراهمی عناصر غذایی
• شوری آب

پژوهش هایی که با استفاده از مارکرهای ژنتیکی انجام پذیرفته اند، نشان می دهند که نی معمولی دارای ۳ لاین مجزا در آمریکای شمالی بشرح زیر است :

• لاین بومی (native ، endemic) که پراکنش وسیعی دارد.
• لاین مهاجم اروپائی (invasive)
• لاین بومی مناطق جنوبی آمریکا یعنی کالیفرنیا، فلوریدا و مکزیکو موسوم به “ساحل خلیج” (Gulf coast)

سیکل زندگی نی مهاجم :

برای اینکه بتوانید شیوه مناسب کنترل این علف هرز را برگزینید و آن را بموقع بکار گیرید، بهتر است سیکل زندگی این علف هرز را بخوبی بشناسید بطوریکه : 

• دوره دورمانسی (dormant) : نوامبر – مارس
• دوره جوانه زنی (germination) : آوریل – مه
• دوره رشد سبزینگی نخستین (primary vegetation growth) : ژوئن – جولای
• دوره گلدهی (flowering) : آگوست – سپتامبر
• دوره انتقال عناصر غذایی (nutrients translocation) : سپتامبر – اکتبر

شیوه های ازدیاد نی مهاجم :

این علف هرزی مهاجم می توانند از طرق زیر ازدیاد یابند :

• ریزوم ها (rhizomes)
• بذور (seeds)
• قطعات استولن (stolon fragments)

ریزوم های این علف هرز می توانند بصورت افقی تا چندین متر در سال رشد کنند درحالیکه مقدار رشد عمودی گیاه بیش از ۴ سانتیمتر در هر روز است.

هر بوته این علف هرز می تواند گاهاً تا هزاران بذر در سال تولید نماید. بذور این علف هرز می توانند بصورت طبیعی از طریق : آب ، هوا ، حیوانات و انسان (ابزارهای باغبانی، قایق ها، دنباله بندها) منتشر شوند. نتایج مبین آن هستند که بذور این علف هرزی مهاجم بر خلاف بذور این علف هرزی بومی از قابلیت زیست پذیری کافی برخوردارند. تکثیر به کمک ریزوم ها در درجه اوّل ازدیاد این گیاهان است. قطعات ریزوم این علف هرز توسط جریان آب و یا توسط ماشین آلات سنگین منتقل می گردند .

پراکنش این علف هرز :

این علف هرز از جمله گراس هایی هستند که از توانایی تشکیل کلونی در طیف وسیعی از سکونتگاه ها شامل آب های شیرین و لب شور برخوردارند. آنها در حاشیه جاده ها ، اراضی مرطوب بهم خورده و نظایر آنها یافت می شوند. این علف هرز با رشد سریع می توانند تنوّع گیاهان بومی منطقه را با مخاطره جدی مواجه سازند .

نی معمولی از جمله گیاهان گلدار با بیشترین گسترش جغرافیایی است، بگونه ای که از خط استوا تا طول جغرافیایی ۷۰ درجه مشاهده می شود. نی معمولی را می توان بعنوان گیاه هرز از دلتای دانوب در رومانی تا دلتای ولگا در روسیه و دلتای نیل در مصر یافت. نی معمولی می تواند به مناطق متأثر از شوری اراضی کشاورزی تهاجم نماید. همچنین گزارشاتی از تهاجم این علف هرز به شالیزارهای تحت آیش ژاپن موجود می باشند. همچنین در سال ۲۰۰۷ میلادی حدوداً ۳ هزار هکتار از سواحل شرقی و ۹۰۰ هکتار از اراضی جزر و مدی ایالت ویرجینیا تحت سلطه نی معمولی بوده اند. نی معمولی در بسیاری از مناطق جهان حضور دارد امّا بیشترین گستردگی را در کشورهای زیر دارد:

نیوزیلند ، استرالیا ، اسپانیا ، روسیه ، پرتقال ، ایتالیا ، یونان ، فنلاند ، آرژانتین ، آمریکا ، تایوان ، فیلیپین ، عربستان سعودی ، بحرین ، چین ، ایران ، عراق و ژاپن .

زیستگاه این علف هرز :

نی معمولی گیاهی جهان شمول (cosmopolitan) است که از مناطق سرد شمالی (boreal) تا نواحی استوایی و در آب های شیرین تا لب شور از جمله : کانال های انتقال آب تا اراضی مشروب از زهکش های کشاورزی ، اکناف حوضچه ها (docks) ، اطراف پل ها ، شنزارهای ساحلی (dune) ، دشت های سیلابی (floodplain) ، گودال های پُر آب ، مصب رودخانه ها (estuaries) و خندق های آب رشد می کند. این گیاه غالباً به اراضی باتلاقی دستخورده و مشوّش تهاجم می نماید. این علف هرز بخشی از یک توالی (succession) را تشکیل می دهند که از کلواین علف هرزی جوان نی در آب های آرام آغاز می گردند و به تدریج به اراضی مرطوب و سپس اراضی نسبتاً خشک تداوم می یابند. همچنانکه بر عمر کلواین علف هرزی نی بستر افزوده می شوند، به تولید لایه هایی از خاشاک می انجامند که بر سطح زمین قرار می گیرند و زمینه را برای رشد خارستان و درختزار مهیّا می سازند. از آن گذشته نی معمولی را می توان در طیف وسیعی از خاک ها شامل بسترهای ماندابی فقیر (oligotrophic) تا بسترهای غرقابی غنی (eutrophic) یافت. این علف هرز در آب های خیلی فقیر بندرت رشد می کنند زیرا در شرایط نامناسب (hypertrophic) دچار معضلاتی چون خشکیدگی سرشاخه ها (die-back) می گردند  .

نی معمولی اصولاً آب های ساکن تا کم حرکت ، اراضی حائز سفرۀ آب سطحی و مناطق سیل گیر فصلی را ترجیح می دهد. آنها بعنوان گیاهان حاشیه ای در کناره های آب بندان ها و بخش های کم جریان رودخانه ها نظیر مصب هایی با عمق حدود ۱ متر رشد می نمایند. نی معمولی اغلب در اراضی پائین دست یا کم ارتفاع (lowland) رشد می کند امّا آنها را می توان در خاک های ماندابی اراضی بالادست یا کوهپایه ای (upland) تا ارتفع ۵۰۰ متر بویژه در مدخل ریزش آلودگی ها به داخل آبها مشاهده نمود .

بیولوژی و اکولوژی این علف هرز :

نی معمولی در زمره گیاهان چندساله ای است که از استراتژی رشد و نمو آبی – خاکی (amphibious) بهره می گیرد ولیکن بسترهای لجنی را با درجاتی از انعطاف پذیری بیشتر می پسندد. بذور این علف هرز قادرند در عمق ۵ سانتیمتری آب جوانه بزنند ولیکن قبل از جوانه زنی باید یک دوره خشکی را متحمل گردند تا باعث شکستن دورۀ خواب یا دورمانسی (dormancy) آنان گردد.

این علف هرز از قابلیت رقابت شدیدی با سایر گیاهان برخوردارند بطوریکه از طریق ریزوم ها و استولن ها سریعاً متراکم و پُر جمعیت (بیش از ۱۰۰ ساقه در مترمربع) می شوند و بسترهای مرطوب و لجنی را به انحصار خویش در می آورند. آنها قادرند سالانه در شرایط مناسب بیش از ۲ کیلوگرم ماده آلی خشک بدون احتساب خاکستر (ash-free dry weight) در هر مترمربع تولید کنند.

نی معمولی از سیستم ریشه ای گسترده ای برخوردار است که بخوبی با شرایط غیر هوازی خاک های غرقاب سازگاری یافته است زیرا دارای بافت آئرانشیمی (aerenchymatous) می باشد که اکسیژن لازم را از فتوسنتز برگ ها تأمین می نماید. نی معمولی دارای مجموعه ای از ریشه های طویل ، ضخیم و فاقد انشعاب است که به درون بستر نفوذ می یابند. همچنین دارای مجموعه ای از ریشه های کوتاه و منشعب می باشد که در لایۀ سطحی بستر و در داخل آب گسترده اند. بدین ترتیب از بالاترین قابلیت برای دستیابی به عناصر غذایی مورد نیاز سود می برد تا بر حجم سبزینگی و تراکم خویش بیفزاید. بخش های زیرزمینی نی معمولی (ریزوم ها ، ریشه ها و بخش های پائینی ساقه ها) پس از استقرار کامل گیاه می توانند تا ۸۰ درصد کل بیوماس آن را شامل گردند.

نی معمولی گیاهی مهاجم است که در شرایط مناسب می تواند سریعاً اراضی خالی ، بخش های پسروی تالاب ها و دریاچه ها و همچنین کانال های لایروبی شده ای را که ۳-۲ سال به حال خویش رها شوند ، بخوبی اشغال نماید  .

گونه های مهاجم این علف هرز به دلیل توانایی رقابت در کسب آب ، عناصر غذای و فضا با گیاهان بومی قادرند، سریعاً توسعه یابند و منطقه را تحت تسلط خویش در آورند. این علف هرز در زمره گیاهان دارای ویژگی دگرآسیبی یا آلیلوپاتی نیز هستند بطوریکه مواد سمّی با فعالیت ناشناخته را از طریق ریشه ها به داخل خاک ترشح می نمایند تا باعث ممانعت از رشد گیاهان مجاور تا آستانه مرگ آنها گردند.  

نی معمولی می تواند شرایط غرقابی (ساکن و آرام) ، شوری و قلیائیت سبک را تحمل نماید. این علف هرزی مهاجم نسبت به سطوح بالای شوری، شرایط اکسیژن کم و خشکی حساس هستند زیرا در چنین شرایطی از توان زیستی ریزوم ها و بذورشان کاسته می شود. این علف هرز عموماً در شرایط خیلی اسیدی رشد نمی کنند و چنین جایگاه هایی غالباً توسط سایر گیاهان از جمله : سوسن آبی (bog) و جگن باتلاق (poor-fen) اشغال می گردند .

این علف هرز وضعیت ماندابی به عمق بیش از ۲۰ سانتیمتر را در طی ماههای تابستان ترجیح می دهند ولیکن شرایط غرقاب عمیق و دائمی را نمی پسندند. چنان شرایطی برای حضور بی مهرگان (invertebrate) و انواع پرندگان نیز بسیار مناسب است. گونه های نی بستر از بسیاری جهات مشابه این علف هرزی معمولی هستند ولیکن این علف هرزی معمولی عمدتاً در علفزارهای مرطوب فاقد مدیریت و همچنین در زیراشکوب برخی درختزارهای نمدار رشد می کنند. بسیاری از حیوانات از جمله پستانداران (mammals) در اطراف مناطق رشد نی بستر زندگی می نمایند .

موارد کاربرد این علف هرز :

• نی معمولی نقش بسیار ارزنده ای را در مدیریت فاضلاب ها (waste water ، grey water) در قالب ساختارهای مصنوعی بر عهده دارد و بدین طریق موجب کاهش مقدار ازت محلول ، مواد جامد معلق و نیاز زیستی به اکسیژن  و به مفهوم دیگر  میزان مواد آلی فاضلاب  یا  BOD  (biological oxygen demand) از فاضلاب های شهری بصورت های زیر می گردد :

1. سازه های ماندابی (constructed wetland) که گاهاً مزارع نی (reed field) نیز نامیده می شوند، در حقیقت یک سیستم تصفیه فاضلاب در مقیاس محدود با استفاده از این علف هرز و سایر گیاهان باتلاقی می باشند. آب هایی که از لابلای ریشه های نی بستر عبور می نمایند، توسط میکروارگانیزم های موجود پاکیزه می گردند. این میکروارگانیزم ها از عناصر غذایی فاضلاب ها برای رشد بهره می برند لذا به پاکیزگی فاضلاب ها کمک می نمایند. این سیستم بسیار شبیه تصفیه صنعتی و مرسوم فاضلاب ها است امّا هیچگونه هوادهی مصنوعی انجام نمی گیرد.
2. تالاب های تصفیه (treatment ponds) در حقیقت نمونه های کوچکتر سازه های ماندابی هستند که از نی بستر و سایر گیاهان باتلاقی بعنوان سیستم تصفیه آب بهره می گیرند. در این شیوه نیز آب ها از لابلای ریشه های این علف هرز بستر عبور می نمایند و در اثر فعالیت میکروارگانیزم ها برای جذب عناصر غذایی تصفیه می شوند. از تالاب های تصفیه می توان برای پاکسازی فاضلاب های خانگی چندین خانه روستایی همجوار استفاده نمود .

• نی معمولی با ایجاد ثبات در منطقه می تواند از فرسایش خاک رودخانه ها و کانال های سنتی انتقال آب بکاهد.
• از نی معمولی برای ساختن کلک های سنتی استفاده می گردد.
• از این علف هرز برای کاهگل کردن (thatch) سقف خانه های روستایی بهره می برند.
• از نی معمولی برای تهیّه خمیر کاغذ (pulp) در برخی کشورها از جمله رومانی (دلتای رودخانه دانوب) سود می جویند.
• از این علف هرزی معمولی تازه و شاداب در مناطقی از جهان نظیر : کشمیر هند و دلتای ولگا در روسیه جهت تغذیه دام های بزرگ استفاده می نمایند.
• این علف هرز در شمال چین بعنوان گیاه زراعی پرورش داده می شوند.
• این علف هرز نقش بارزی در حمایت از حیات وحش مناطق معتدله بر عهده دارند زیرا بخش حیاتی اکوسیستم های ماندابی شامل پرندگان و حیوانات آبزی را پناه می دهند.
• این علف هرز در تهیه نوشابه های سنتی بکار می روند و نقشی در تغذیه انسان بر عهده دارند.
• این علف هرز برای تهیّه برخی داروهای طب سنتی بکار می روند.
• بومیان آمریکایی از این علف هرز برای مواردی چون : میله تیر کمان ، سیگار ، وسایل موسیقی ، لوازمات تزئینی ، حصیر و پناهگاه شکار استفاده می کنند. آثار بجا مانده از وسایلی که با نی معمولی ساخته شده  و در جنوب غربی آمریکا یافت گردیده اند، سابقه ای ۴۰ هزار ساله دارند و بیانگر بخشی از گیاهان بومی منطقه می باشند .

 معضلات حضور نی مهاجم :

بخش عمده ای از بیوماس این علف هرز مهاجم بصورت ریزوم ها و ریشه ها در خاک مدفون هستند. محققان غذا و کشاورزی کانادا در سال ۲۰۰ میلادی از نی معمولی بعنوان بدترین گیاه مهاجم به اراضی ساحلی و باتلاقی نامبرده است. این گونه در آمریکا و اروپا نیز بعنوان گیاه آبزی مهاجم شناخته می شود. نی معمولی یا مهاجم احتمالاً طی سال های ۱۸۰۰ میلادی همراه با کشتی های تجاری از اروپا به آمریکا منتقل شده است. گیاهان مهاجم آمریکا امروزه به تعداد ۴۳ گونه شناخته شده اند که در ۵ گروه بشرح زیر قرار می گیرند :

1. درختان (trees) : گیاهانی چوبی با تنه منفرد و ارتفاع بلند که در فاصله ای از سطح زمین منشعب می شوند.
2. بوته ها و درختچه ها (shrubs) : آنها گیاهانی کوتاهتر از درختان هستند و از چندین تنه منشعب از سطح خاک تشکیل یافته اند.
3. گیاهان رونده (vines) : گیاهانی که دارای ساقه های رونده چوبی هستند.
4. علف ها (herbs) : آنها فاقد ساقه های خشبی و اندام های پایا می باشند و در پایان هر فصل رشد می میرند.
5. گراس ها (grasses) : گیاهان خانواده غلات یا گرامینه هستند که دارای برگ های باریک غلافدار و ساقه های بندبند یا ماشوره ای می باشند .

مهمترین معضلاتی که در اثر حضور این علف هرز بروز می یابند عبارتند از :

• کاهش مقدار و تنوّع منابع غذایی حیات وحش
• افزایش خطر بروز آتشسوزی
• مسدود کردن مناظر سواحل
• انسداد کانال های آبیاری و زهکشی
• افزایش زاد و ولد پشه ها
• کاهش سرعت آبهای جاری
• کاهش تنوّع زیستی گیاهان در اراضی مرطوب
• کاهش سکونتگاه های مناسب برای انواع حیات وحش
• تغییر در هیدرولوژی اراضی مرطوب بواسطه افزایش تبخیر و تعرق
• تغییر در چرخه عناصر غذایی بواسطه تجزیه بسیار کند بافت ها
• صدمات اقتصادی و اجتماعی بواسطه افزایش هزینه های کشاورزی و کاهش بهای اراضی .

مقایسه این علف هرزی بومی و مهاجم :

برخلاف نژادهای مهاجم این علف هرز هیچگونه ضرورتی به کنترل این علف هرزی بومی وجود ندارد زیرا این علف هرزی بومی بندرت بر منطقه غالب می شوند و بصورت منوکالچر در می آیند لذا صدمات شدیدی بر تنوّع زیستی وارد نمی سازند و تعادل حیات وحش را به مخاطره نمی اندازند. این علف هرزی مهاجم تا بیش از ۵ متر ارتفاع می یابند و نسبت به این علف هرزی بومی متراکم تر می شوند بگونه ای که به تراکم بیش از ۲۰۰ ساقه در مترمربع دست می یابند لذا قادرند به شرایط منوکالچر با خلوص گیاهی ۱۰۰ درصد برسند و ضمن حذف گیاهان بومی به تنوّع زیستی آسیب برسانند .

  مدیریت این علف هرزی مهاجم :

 حذف گیاه نی پس از استقرار بسیار دشوار است. برنامه های مدیریت مؤثر نی مهاجم غالباً مبتنی بر راهکارهای زیر می باشند :

• پیشگیری (prevention)
• سوزاندن (burning)
• کاربرد پوشش پلاستیک (plastic mulch) یا برزنت (tarping)
• دیسک زدن (discing)
• غلطک زدن (rolling)
• قطع کردن (cutting) یا موور زدن (mowing)
• چرانیدن (grazing)
• غرقاب کردن (flooding)
• لاروبی (dredging)
• از ریشه در آوردن (pulling)
• زهکشی (draining)
• دستکاری سفره آب زیرزمینی (manipulation water-table)
• شور کردن بستر رشد (salinity)
• کنترل شیمیایی (chemical control)

پیشگیری از تهاجم این علف هرز :

برای پیشگیری از تهاجم نی معمولی به اراضی مرطوب مردابی و باتلاقی باید :

• از مشوّش ساختن و بهم زدن اراضی بکر مرطوب بپرهیزید.
• در صورت عدم توفیق در حفظ آرامش و ثبات محیط های مرطوب باید سریعاً نسبت به رویاندن گیاهان بومی مناسب اقدام ورزید.
• با انجام مراقبت و نظارت نسبت به حذف تهاجمات احتمالی این علف هرز به اراضی همجوار همّت گمارید تا دستجات کوچک (patch) این علف هرز فرصت استقرار و گسترش نیابند .
• از تهیّه کمپوست این علف هرزی مهاجم بپرهیزید زیرا ریزوم ها و بذرهای آن در بدترین شرایط برای مدت مدیدی بقاء می یابند.
• این علف هرزی قطع شده را در محلی توده سازید تا خشک شوند سپس بسوزانید.
• از انتقال ریزوم ها و بذرهای نی مهاجم توسط ادوات و ابزارها اجتناب ورزید و همواره ادوات را قبل از ترک محل بخوبی تمیز کنید.
• از کاشت این علف هرزی مهاجم در باغ های آبی ، پرچین ها و مکان های در معرض فرسایش بپرهیزید زیرا بزودی طغیان خواهند نمود .

کنترل زراعی این علف هرز :

1. قطع کردن یا بریدن از جمله شیوه های استانداردی می باشد که اغلب به نتایج متغایری منجر می گردد. بعنوان مثال در ضمن یک آزمایش که برای مدت دو سال در کارولینای شمالی انجام پذیرفت با قطع ساقه های نی از ارتفاع ۱۵ سانتیمتری سطح خاک باتلاقی (hydrosoil) با دستگاه های دستی قطع علف های هرز (weed trimmer) توانستند به کنترل این علف هرز موفق گردند ولیکن قطع مکرر این علف هرز از کانال های زهکشی بریتانیا باعث افزایش رشد آنها و کاهش کارآیی کانال ها شد. نتایج پژوهشی حاکی از آن هستند که موور زدن (mowing) را باید به دفعات در طی فصل رشد انجام داد و این عمل را تا چندین سال تداوم بخشید تا سرانجام به تخلیه انرژی ذخیره ای ریزوم ها منجر گردد و به مرگ این علف هرز منتهی شود. البته ابزارهایی که در این روش بکار می آیند، ممکن است به خاک های ماندابی آسیب برسانند امّا چاره ای نیست. در یک آزمایش، موور زدن با فواصل زمانی ۲ ، ۴ و ۸ هفته ای به ترتیب توانست در پایان فصل رشد به کنترل ۹۳ ، ۸۱ و ۶۹ درصدی و کنترل متوسط ۵۵ درصدی رشد مجدد در ماه مه بینجامد.     موور زدن در پژوهش دیگری از طریق کاهش اندازه نوساقه ها توانست به میزان ۳۰-۲۵ درصد از بیوماس نی معمولی بکاهد.  
2. شخم پائیزه به عمق ۳۰-۲۵ سانتیمتر برای خارج کردن و خشکاندن ریزوم ها سپس شخم مجدد بهاره شالیزارها در روسیه مؤثر واقع گردید. همچنین قطعات ریزوم ها بزودی در لایه هایی از آب پوسیدند.
3. آتش افکنی در نیزارها موجب پاکسازی محیط از بقایای مُردۀ این علف هرز می شود و اجازه می دهد تا نور خورشید به سطح خاک برسد و بذور گیاهان بومی تشویق به جوانه زنی گردند. البته بکارگیری آتش بصورت منفرد می تواند موجب تقویت این علف هرز شود و بر گسترش آنها بیفزاید. آتش افکنی محدود و کنترل شده (prescribed) در فاصله بین دو تیمار علفکش می تواند مؤثرتر واقع گردد. سوزاندن پائیزه و متعاقباً یخ آب زمستانه اراضی ماندابی در هلند تنها توانستند رشد بهاره این علف هرز را به مدت ۲-۱ هفته به تأخیر اندازند. برداشت و سوزاندن زمستانه این علف هرز توانستند موجب کاهش قطر ، نازکی دیواره ، افزایش انعطاف پذیری و تضعیف ساقه های نی شوند و گیاه را برای اجرای سایر روش های کنترل حساس گرداند. آتش افکنی نیزار حداکثر منفعت را زمانی ظاهر می سازد که حداقل دو هفته از سمپاشی با علفکش ها، موور زدن یا غلطک زدن سپری شده باشد. آتش زدن بدون اینکه پیشتر به تیمار شیمیایی بپردازند، تأثیر مطلوبی در کنترل این علف هرز نخواهد داشت و حتی ممکن است باعث تشویق ریزوم ها به رشد بیشتر و در نتیجه گسترش فزاینده این علف هرز گردد. آتش افکنی می تواند با نابودی بقایای این علف هرز و بذورشان به گیاهان بومی فرصت رشد بدهد. نوساقه هایی که پس از آتش افکنی سبز می شوند، با سمپاشی لکه ای می توان بخوبی کنترل نمود. از آتش افکنی می توان برای مناطقی که امکان غرقاب کردن نیزار وجود ندارد، بهره گرفت.آتش افکنی پس از مرحله گلدهی این علف هرز بصورت منفرد و یا در تلفیق با علفکش ها ممکن است مؤثر واقع گردد. آتش افکنی نیزارها در فصل بهار و تابستان قبل از مرحله گلدهی آنها بسیار دشوار است و ضمناً با تحریک این علف هرز به رشد بیشتر همراه می گردد.
4. غرقاب کردن نیزارها گواینکه اغلب به نتایج متغایری منجر می شود ولیکن فقط در مناطقی از جمله : خندق ها ، تالاب ها و آب بندان هابا امکان کنترل سطح آب امکان پذیر می باشد. این عمل معمولاً در اواخر تابستان و در راستای حفظ و تقویت گیاهان بومی اجرا می گردد. عمق آب برای این منظور باید حداقل به ارتفاع ۵/۱ متر برای مدت ۶ هفته حفظ گردد. در مواردی که ارتفاع بوته های نی بسیار بلند است، باید ابتدا نسبت به قطع، سوزاندن یا غلطک زدن آنها اقدام نمود و متعاقباً عمل غرقاب را انجام داد. در این روش باید ریزوم های گیاه نی برای مدت ۴ ماه طی فصل رشد در وضعیت غرقاب قرار گیرند. در صورتیکه غرقاب نمودن با آب های شور انجام شود و یا قبل از غرقاب کردن اقدام به قطع این علف هرز گردد، بر میزان موفقیّت عمل به شدت افزوده خواهد شد.     
5. غلطک زدن به سبب فشردن ساقه های نی می تواند تأثیراتی مشابه موور زدن برجا بگذارد. البته غلطک زدن به تنهایی نمی تواند بعنوان روشی مؤثر در کنترل این علف هرز محسوب شود ولیکن می تواند محیط را با فشرده ساختن بیوماس مُرده برای آتش افکنی مهیّا سازد و یا با فشرده کردن بیوماس زنده به تسهیل در غرقاب نیزار بپردازد.
6. کندن بوته های نی با دست (hand-pulling) و یا با ماشین (mechanical excavation) به دلیل نیاز فراوان به نیروی انسانی و غیر مؤثر بودن برای کنترل این علف هرزی مهاجم توصیه نمی شوند. این شیوه فقط در مواردی کارآیی دارد که لزوماً باید هیچگونه بقایایی از گیاه نی در زمین باقی نماند. ضمناً زمانی اجرا می شود که نیزار کمتر از ۲ سال عمر، بستر شنی و گیاه در مرحله خشکیدگی پائیزه باشد.
7. تیمار پوشش برزنتی (tarpaulin) یا پلاستیک سیاه بمنظور ممانعت از رسیدن نور خورشید به بوته های نی (solarization) اغلب به نتایج متغایری منتهی شده است لذا برای کنترل این علف هرز توصیه نمی شود. البته این روش علاوه بر این علف هرز می تواند به گیاهان بومی و جمعیت موجودات زندۀ خاک (soil biota) آسیب برساند. این روش فقط می تواند برای کنترل مساحت کوچکی از نیزارها که در فضای باز قرار دارند، بکار گرفته شود. برای این منظور ابتدا این علف هرز را از ارتفاع ۱۰ سانتیمتری قطع می کنند و بیوماس حاصله را جمع آوری یا پهن می کنند. از پلاستیک سیاه و یا قماش پوششی (geotextile) برای این کار می توان بهره گرفت و آنها را بر فراز منطقه نیزار بر اساس وزن و یا به کمک قیم هایی مستقر ساخت. بدین ترتیب فضای زیر پوشش در اثر تابش نور خورشید گرم می شود که می تواند موجب مرگ گیاه گردد. پوشش مذکور لااقل برای مدت ۶ ماه باید برجا بمانند گواینکه ممکن است در اثر رشد گیاه از سطح زمین فاصله گیرند و یا شکافته شوند.
8. پژوهش ها نشان می دهند که نی معمولی طی ۹-۶ سال می تواند بر منطقه غالب شود. نتایج بیانگر این هستند که: موور زدن ، سوزاندن و بیرون کشیدن بوته ها از خاک (excavation) معمولاً نمی توانند تأثیرات قابل ملاحظه ای بر کنترل این علف هرزی مهاجم داشته باشند. عملیات بیرون کشیدن این علف هرز از خاک تنها به اراضی ماندابی آسیب می رساند و می تواند موجب گسترش ریزوم ها گردد و بر رشد این علف هرز افزوده شود. نی معمولی در تمامی تیمارها یک سال پس از آغاز بررسی مجدداً رویش می یابند که بیانگر لزوم تکرار تیمارها تا مرحله ریشه کنی کامل است.
9. هر گونه تعلل در تداوم کنترل این علف هرز می تواند به گسترش مجدد آنها بینجامد لذا توصیه می گردد که در چنین مراتبی از گیاهان پوششی (cover crop) مناسب برای اراضی زراعی مجاور نیزارها بهره گیرند تا فرصت تهاجم به این علف هرز داده نشود .

کنترل بیولوژیک این علف هرز :

1. شواهدی وجود دارند مبتنی بر اینکه انواعی از پروانه بید با اسامی علمی Rhizedra lutosa که یک آفت ساقه خوار است و  Archanara geminipuncta  که یک آفت ریزوم خوار است و می توانند به بافت های نی معمولی آسیب برسانند و در استرالیا به ثبت رسیده اند. آنها در ضمن پژوهش ها توانسته اند به ترتیب ۳۵-۲۵ درصد و ۶۰-۴۵ درصد به جمعیت این علف هرز آسیب برسانند.
2. آفت برگخوار آلو با نام علمی Hyalopterus pruni  می تواند خسارات جبران ناپذیری به گیاه نی وارد سازد لذا حشره مزبور می تواند در کنترل بیولوژیک اینگونه گیاهان بکار آید.
3. نوعی کپور علفخوار (grass carp) موسوم به ماهی آمور با نام علمی Ctenopharyngodon idella  می تواند از ساقه های جوان و در حال رشد این علف هرز تغذیه نماید امّا امروزه جزو شیوه های ترجیحی بشمار نمی آید. در مزارع برنج غرقابی در حال آیش ژاپن توانسته اند کپورهایی به وزن ۲-۰٫۵ کیلوگرم به ازای هر ۳۰-۴ مترمربع با تغذیه از این علف هرز ، تایفا و گراس مردابی  Isachne globosa  بدست آورند.
4. این علف هرزی مهاجم در محیط های جدید استقرارشان غالباً فاقد دشمنان طبیعی هستند لذا معرفی دشمنان طبیعی کارآمد بعنوان شیوه کنترل بیولوژیک ضرورت می یابد. اخیراً محققین دانشگاه های کُرنل و فلوریدا در مورد حشراتی که در اروپا  بطور اختصاصی از این علف هرز تغذیه می کنند، مطالعه کرده اند تا بتوانند تخمینی از نیازهایشان برای کنترل بیولوژیک نیزارهای آمریکا داشته باشند. این روش گواینکه دشوار می نماید و تا موقع فراگیر شدن به زمان نسبتاً زیادی نیازمند است امّا به جهت سلامت محیط زیست بسیار ارزشمند می باشد .

کنترل شیمیایی این علف هرز :

انتخاب شیوه کنترل این علف هرز بستگی به وضعیت مناطق رشد و شدت سرایت آنها دارد آنچنانکه جمعیت زیاد این علف هرز در اراضی وسیع را الزاماً با کاربرد علفکش ها (herbicide) کنترل می کنند. در مواردی که حضور این علف هرزی مهاجم به مرحله استقرار برسد، ضرورتاً به کاربرد علفکش ها نیاز خواهد بود ولیکن یک علفکش کاملاً ایده آل در دسترس نمی باشد. در این روش از علفکش ها  برای حداکثر تأثیرگذاری و کنترل این علف هرز استفاده می گردد. پژوهشگران بهترین زمان کنترل شیمیایی این علف هرز را در اوایل بهار (آغاز سبز شدن) تا اواخر پائیز (آغاز بروز یخبندان ها و خشک شدن برگ ها) می دانند.

رنگ ریزوم این علف هرز می تواند مبین میزان تأثیرگذاری علفکش ها باشد. ریزوم های قهوه ای بیانگر تأثیر پذیری از علفکشها هستند و کمترین نوساقه ها را تولید خواهند نمود درحالیکه ریزوم های سفید کاملاً سالم مانده اند و می توانند سریعاً نوساقه های بسیاری را تولید نمایند.   

در راستای کنترل شیمیایی این علف هرز تاکنون چندین علفکش جهت کنترل شیمیایی این علف هرز تأئید گردیده اند که جملگی بر مبنای دو ترکیب فعال : گلیفوسیت و امازاپیر ساخته شده اند. قبل از مصرف علفکش ها بهتر است از محتوای دستورالعمل های برچسب آنها کاملاً وقوف یابید. اغلب این علف هرز نسبت به کنترل شیمیایی با علفکش های استاندارد پس از سبزشدن از جمله : گلیفوسیت  و دالاپون حساس هستند.

• گلیفوسیت (glyphosate):

گلیفوسیت علفکشی وسیع الطیف با کاربرد برگپاشی (foliar-applied) است که باعث مرگ بافت های سبز کلیه گیاهان می گردد. این علفکش به سرعت در خاک تجزیه و غیر فعال (degrade) می شود. علفکش های مبتنی بر گلیفوسیت هیچگونه محدودیت کاربرد قانونی ندارند و بسادگی در دسترس متقاضیان قرار می گیرند. اگر چه برای کنترل شیمیایی این علف هرز حتماً باید از فرمولاسیون ویژۀ گیاهان آبزی (aquatic formulation) نظیر : روندو (Rondo®) ، آکوانیت (AquaNeat®) و گلیپرو (Glypro®) بهره گرفت. گلیفوسیت تأثیرات زیادی بر این علف هرز و سایر علف های هرز سبزشده در طیف وسیعی از شرایط اقلیمی و محیطی دارد. برخی پژوهش ها نشان می دهند که کاربرد گلیفوسیت بر علیه این علف هرز در کانال های زهکشی مناطقی از یوگسلاوی سابق طی سال های ۹۸-۱۹۹۵ میلادی به ۷۵-۷۰ درصد کنترل طی ۳۰ روز پس از تیمار منتهی شده است. از علفکش گلیفوسیت بنحو موفقیت آمیزی جهت کنترل این علف هرزی اراضی ماندابی اسپانیا و بریتانیا استفاده کرده اند. برخی نتایج نشان دادند که کاربرد  گلیفوسیت  بمیزان ۲٫۵ کیلوگرم ماده مؤثره در هکتار در جلوگیری از رشد مجدد نی معمولی نسبت به “گلوفوسینیتگ بمیزان ۱٫۱۲ کیلوگرم در هکتار مؤثرتر بوده است. در آزمایش دیگری کاربرد  گلیفوسیت  بمیزان ۷-۲٫۵ کیلوگرم ماده مؤثره در هکتار بعلاوه سورفکتانت و ۷۵۰-۲۰۰ لیتر آب توانست به ۹۰-۶۵ درصد کنترل این علف هرز نائل آید. در یک آزمایش نیز مشخص شد که محلول  گلیفوسیت  چهار درصد همراه با محلول  امازاپیر  یک درصد بصورت برگپاشی می تواند به کنترل نی  Arundo donax که شباهت زیادی به نی معمولی دارد، منجر شود.  محققین برای احتراز از خسارات علفکش های فوق توصیه می کنند که از تکنیک های مالشی (wiping) یا فتیله ای (wicking) استفاده شود.

• دالاپون (dalapon) :

دالاپون دارای اثرات انتخابی بر گیاهان باریک برگ یعنی تک لپه ای ها از جمله این علف هرز است. بهترین زمان مصرف  دالاپون در اواخر تابستان و در حالی است که حداکثر جریان ذخیره سازی کربوهیدرات ها از برگ ها به سمت ریزوم ها وجود دارد.

• امازاپیر (imazapyr) :

امازاپیر علفکشی وسیع الطیف با کاربرد برگپاشی است ولیکن قادر به کنترل کامل برخی گیاهان از جمله سوزنی برگ ها (کاج ، سرو) و بوته های باتلاقی مثل  مورد موم دار  (wax myrtle) نیست.  امازاپیر در قیاس با گلیفوسیت دارای دوره فعالیت بیشتری است گواینکه در خاک و آب تجزیه می شود. فرمولاسیون  امازاپیر  برای کنترل گیاهان آبزی از جمله این علف هرز موسوم به  هابیتیت (Habitate®) است. هزینه های مصرف  امازاپیر به ازای هر تیمار در هکتار نسبت به  گلیفوسیت  بیشتر است امّا بنظر می رسد که برای کنترل این علف هرز مؤثرتر عمل می کند زیرا در گیاه و خاک با سرعت کمتری نسبت به آن بی اثر می گردد. کاربرد علفکش  امازاپیر  در بسیاری موارد به کنترل ۱۰۰ درصدی این علف هرز منجر شده است.

• گلوفوسینیت (glufosinate):

سمپاشی با محلول  گلوفوسینیت  در برخی آزمایشات به کنترل ۹۸ درصدی این علف هرز و ۲۰-۱۰ درصد رشد مجدد انجامید.

• فلوپروپانیت (flupropanate) :

در کشورهای ژاپن و کره از علفکش  فلوپروپانیت  برای کنترل این علف هرز در اراضی بایر استفاده می شود که به زردی ، بازماندگی رشد (stunting) ، نکروزه و پیچ خوردگی (twisting) آنها می انجامد.

• هالوکسی فوپ (haloxyfop) :

علفکش  هالوکسی فوپ   ضمن سال های ۸۶-۱۹۸۵ میلادی در ژاپن به کنترل عالی و بلند مدت این علف هرز پس از کاربرد برای بوته های ۱٫۵-۱ متری منجر شد.

• فلازیفوپ-بوتیل (fluazifop-butyl) :

گزارشاتی مبتنی بر کنترل مؤثر علفکش  فلازیفوپ-بوتیل  بر نی بستر در حواشی مزارع سویا و پنبه کشور چین وجود دارند.

• MCPA + بروموکسینیل (bromoxynil) :

کنترل نی بستر با استفاده از علفکش های MCPA +  بروموکسینیل  بصورت پس از سبز شدن در مزارع کتان رومانی در اختلاط با  فلازیفوپ-بوتیل  و یا در تلفیق با تیمار قبل از کاشت علفکش  متولاکلر (metolachlor) توانست به موفقیت های قابل توجهی بینجامد.

• سمپاش های مالشی (weed-wiper) :

از شیوه سمپاشی مالشی (wicking ، daubing) می توان برای نیزارهای کوچک بهره گرفت و بدین طریق محلول سمّی را با کمترین ضایعات و آلودگی محیط زیست مستقیماً در تماس با اندام های هوایی این علف هرز قرار داد. این روش گواینکه به نیروی انسانی بیشتری نیاز دارد ولی سمپاشی را در مناطق بادخیز امکان پذیر می سازد.  تکنولوژی سمپاش های مالشی با استفادۀ مجزا از گلیفوسیت و  امازاپیر  را می توان برای کنترل کلیه این علف هرز بکار برد امّا بکارگیری مخلوط آنها با موفقیّت بیشتری توأم خواهد شد آنچنانکه در سوئد به کنترل بیش از ۸۰ درصدی انجامید. بکارگیری سمپاش های مالشی یا فتیله ای می تواند با ۵۰-۲۵ درصد کاهش غلظت علفکش ها توأم گردد. در ایتالیا با استفاده از علفکش گلیفوسیت و سمپاش های مالشی با بوم ۴ متری (۴-m smear boom) توانستند به کنترل این علف هرزی کانال های آبیاری و کرانه ای نائل آیند.

• سمپاشی هوایی (aerial application) :

برای سمپاشی نیزارهای وسیع تر از ۵ هکتار می توان از سمپاشی هوایی استفاده نمود زیرا هزینه سمپاشی هوایی کمتر از یک پنجم سمپاشی زمینی خواهد بود. بنابراین بکارگیری سمپاشی هوایی با هماهنگی و مشارکت کشاورزان مجاور می تواند بسیار باصرفه تر باشد. سمپاشی هوایی با استفاده از گلیفوسیت و امازاپیر توانست خسارات چشمگیری در مسیرهای انتقال برق بر این علف هرز وارد سازد. اینگونه سمپاشی به کنترل ۱۰۰-۵۰ درصدی منجر می گردد درحالیکه در قیاس با سمپاشی های مرسوم باعث ۷۲ درصد کاهش هزینه ها می شود.

• کاربرد علفکش هایی نظیر :

کلیتودیم (clethodim) ، فنوکساپروپ (fenoxaprop) ، فلازیفوپ (fluazifop) و سِتوکسیدیم (sethoxydim) در بسیاری موارد بویژه در گیاهان زینتی و چمن ها (turf) به کنترل این علف هرز منجر نگردید.

• کاربرد علفکش هایی چون :

دیتیوپیر (dithiopyr) ، MSMA  و کوئین کلره (quinclorae) نیز غالباً در کنترل این علف هرز کارآمد نبوده اند  .

کنترل تلفیقی این علف هرز :

این علف هرزی مهاجم باید قبل از استقرار کامل و بروز صدمات زیست محیطی از طریق آموزش های عمومی و با بهترین شیوه مدیریت عملیاتی یا  BMPs  (best management practices) کنترل گردند. این علف هرزی مهاجم دارای سیستم ریشه دوانی و ریزوم دهی گسترده زیرزمینی هستند و به آسانی با تیمارهای مجزا کنترل نمی گردند لذا بکارگیری شیوه های تلفیقی مدیریت علف های هرز یا  IWM (integrated weed management) مشتمل بر ۲ یا چند روش و تداوم عملیات توصیه می شوند  .

برای کنترل نی معمولی بهتر است از شیوه های مکانیکی و شیمیایی بصورت بهنگام و تلفیقی بهره جُست. کنترل مکانیکی می تواند در مدیریت گروه های کوچک نی معمولی مؤثر واقع گردد ولیکن نیازمند نیروی کارگری زیادتر و تکرر تیمار می باشد. پژوهشگران معتقدند که بکارگیری صحیح کنترل شیمیایی این علف هرز در قالب پروژه های تلفیقی همواره می تواند مؤثرتر ، سهل تر و سریع تر واقع شود .

کنترل تلفیقی بهترین شیوه برای ریشه کنی بوته های نی می باشد زیرا از تمامی روش های ممکنه می توان بموقع استفاده نمود بطوریکه ضمن اثربخشی موجب کمترین هزینه و آلودگی های محیطی گردند. بعنوان مثال رژیمی شامل دو دفعه سمپاشی با علفکش  دالاپون  همراه با سوزاندن ۱۰ هفته پس از کاربرد دوّم و متعاقباً شخم زدن و خارج نمودن ریزوم های مُرده و غرقاب نمودن توانست به کنترل مطلوب تالاب های خشکانده شده نی معمولی در مصر منجر شود بطوریکه فقط کمتر از ۱۰ درصد آنها ۱۰ ماه پس از آخرین سمپاشی مجدداً رشد نمودند.

در استرالیا نیز با اجرای شخم عمیق با دستگاه روتاری-فوکا (rotary hoeing) که شدیداً به ریشه های این علف هرز آسیب می رساند و سپس دو دفعه سمپاشی با  دالاپون  و یا  گلیفوسیت  بر روی نوساقه ها توانستند به کنترل مناسب این علف هرز دست یابند. نیزارها را بهتر است در اواخر بهار تا اوایل تابستان زمانیکه ارتفاع بوته ها در حدود ۶-۵ فوت است، با ادواتی نظیر علف بر (weed cutter) قطع نمود سپس زمانیکه بوته های رشد مجدد به ۴-۳ فوت رسیدند، با علفکش های مبتنی بر گلیفوسیت برگپاشی کرد. برای این منظور از قایق ها یا سمپاش های دارای بوم بلند مستقر بر تراکتور استفاده می گردد. در یک پژوهش با کاربرد گلیفوسیت بمیزان ۲ درصد حجم به حجم یک ماه پس از موور زدن یا ۲ هفته قبل از آن به کاهش ۹۰ درصدی رشد مجدد در ماه مه دست یافتند .

جمع بندی راههای کنترل علف هرز نی :

این علف هرزی مهاجم از جمله گونه های حائز ویگوریته بالا می باشند که به سرعت با استفاده از بذور و قطعات استولن ناشی از ریزوم ها گسترش می یابند. خلاصه مناسب ترین عملیات مدیریت این علف هرز در زیستگاه های مختلف عبارتند از :

• مانداب ها (standing water)

1.  عدم استفاده از علفکش ها
2.  قطع ساقه ها از پائین ترین ارتفاع ممکنه
3. قرار دادن پوشش برای جلوگیری از رسیدن نور خورشید به این علف هرز

•  آب بندان ها (ponds) :

1. قطع ساقه ها از پائین ترین ارتفاع ممکنه
2. حفظ سطح آب حداقل به ارتفاع ۱٫۵ متر بالاتر از سطح بوته های نی برای یک دوره ۶ هفته ای

• آب های جاری (current water) :

1. ارزیابی حیات وحش
2. انتخاب زمان مناسب برای تیمار علفکش
3. موور زدن یا غلطک زدن بیوماس مُرده گیاه نی بمنظور فشرده سازی
4. آتش افکنی محدود
5. مراقبت برای تکرار عملیات کنترل در مواقع لزوم  .

منابع و مآخذ :

 CABI  ۲۰۱۵ – Phragmites australis (common reed) –

DCR 2007 – Marsh invader ; How to identify and combat one of  Virginia`s most invasive plants : phragmites – Virginia Department of Conservation & Recreation

Derr , Jeffrey.F  ۲۰۰۸ – Common reed (phragmites australis) response to mowing and herbicide application – Invasive Plant Scince and Management , 1(1) : 12-16

O.M.o.N.R 2011 – Invasive phragmites ; Best Management Practices – Ontario Ministry of Natural Resources ; Peterborough , Ontario , 17p

P.S.G  ۲۰۱۱ – Phragmites australis – Pennsylvania Sea Grant ; The Pennsylvania State University ;

Steud , Trin  ۲۰۰۶ – Identification and control of common reed (phragmites australis) – University of Kentucky

Swearingen jil & Kristin saltonstall – ۲۰۱۱ – Phragmites field – guide : distinguishing native and exotic forms of common reed (phragmites australis) in the united states –

USDA  ۲۰۱۶ – Aquatic species – United State Department of Aquaculture (USDA) ; National Invasive Species Information Cnter  

Wikipedia  ۲۰۱۶ – Reed bed –

همچنین مطالعه پستهای زیر نیز پیشنهاد میگردد:

علف هرز چیست و چگونه میتوان آن را کنترل کرد

علف هرز سس و روشهای کنترل سس