کرم غوزه پنبه

کرم قوزه پنبه

کرم غوزه پنبه

Heliothis obsoleta F

Syns:Chloridea obsoleta F

Chloridea armigera F

Heliothis armigra F

Heliothis Zea Boddie

(Lep.Noctuidae)

 

کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

کرم غوزه پنبه گونه ای است پلی فاژ و همه جایی ، که در ایران در اکثر مناطق پنبه کاری کشور نظیر گرگان ، گنبد ، دشت مغان ، کرمان و فارس انتشار دارد . لاروهای این آفت با تغذیه از پنبه ، توتون ، گوجه فرنگی ، آفتابگردان ، ذرت ، سوژا ، کنجد و نخود ایجاد خسارت می کنند.

شکل شناسی

حشره کامل

حشره کامل کرم غوزه پنبه پروانه ای است به طول 10-20میلیمتر و عرض بدن 35 – 40میلیمتر ،رنگ بدن بسیار متغیر است; ولی عمدتا” خاکستری یا سبز روشن می باشد . معمولا” بال هایی جلویی به رنگ قهوه ای روشن بوده و دارای یک لکه لوبیایی و یک لکه گرد تیره هستند (شکل 1). علاوه بر این ، بال های جلویی دارای یک نقطه سیاه رنگ بوده و در حاشیه خارجی آنها یک نوار عرضی مضرس وجود دارد . بالهای عقبی کرم غوزه پنبه  سفید رنگ و در حاشیه بیرونی دارای یک هاله تیره پهن است . اطراف بال ها مجهز به ریشک می باشد(عکسهای 1 و 2) .

تخم

کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

تخم های کرم غوزه پنبه به شکل گرد ، پهن و در طرفین مسطح هستند .رنگ آنها ابتدا سفید متمایل به زرد می باشد که نسبت به پیشرفت دوره جنینی تیره تر می شود ، به طوری که ، در موقع نزدیک شدن به تفریخ به رنگ قهوه ای در آمده و اندازه آن 0.5 تا 0.6 میلیمتر می شود . بین دو قطب آنها 14 شیار متصل به هم کشیده شده است (عکس 3).

لارو

کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

لاروهای این آفت دارای رنگهای بسیار متفاوت بوده ولی عموما” سبز روشن می باشند . لارو جوان به رنگ سفید متمایل به کرم با کپسول سر قهوه ای است . طول لارو سن یک 0.7 تا 0.8 میلیمتر می باشد (عکس 4) و پس از تکمیل رشد ، در سن آخر ، طول آن به 30 تا 40 میلیمتر می رسد . در طول بدن لاروها خطوط تیره ای کشیده شده است . بعلاوه ، در طرفین بدن آنها نیز یک خط تیره و یک خط روشن وجود دارد. (عکسهای 5 و 6).

کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/(کرم غوزه پنبه)کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

شفیره

اندازه شفیره 18 تا 23 میلیمتر است و رنگ آن متغیر ، از زرد کهربایی روشن تا قهوه ای بلوطی دیده می شود . همچنین در انتهای بدن شفیره 2 عدد خار یک میلیمتری وجود دارد ( عکسهای 7 و 8).

کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

خسارت و گیاهان میزبان

کرم غوزه پنبه یکی از آفات مهم سبزیجات و صیفی جات محسوب می شود و در ایرات مخصوصا” به پنبه ، نخود ، نخود فرنگی ، گوجه فرنگی ، یونجه ، توتون و ذرت خسارت وارد می کند. این آفت همه ساله در اکثر نقاط پنبه کاری کشور خسارت زیادی را سبب می شود . در روی گوجه فرنگی ، لاروها علاوه بر تغذیه از میوه و سوراخ کردن آن ، باعث رشد قارچ مولد دوده یا فوماژین در محل سوراخ شده و موجب فساد میوه ها می گردند . در مزارع نخود و نخود فرنگی نیز لارو وارد غلاف شده و از دانه تغذیه می کند (عکس 9).

کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

در مزارع پنبه ، لاروها پس از ظاهر شدن ، ابتدا از پارانیشم برگ ها و سپس از غنچه و گل تغذیه می کنند. وقتی لاروها وارد قوزه ها می شوند ، با تغذیه از الیاف قوزه ها باعث کوتاهی ، کثیفی و کاهش ارزش اقتصادی الیاف می گردند. در مواردی تمام لارو داخل قوزه نمی شود و نیمی از آن خارج از قوزه باقی می ماند (شکل 2). سوراخ ورودی ، غالبا” بالای قوزه می باشد(عکسهای 10-11).

کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

(Heliothis obsoleta ) کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

زیست شناسی

(Chloridea obsoleta) کرم قوزه پنبه https://sarafraz-hezarmasjed.ir/

کرم غوزه پنبه زمستان را در اکثر مناطق کشور به صورت شفیره در عمق 4 تا 10 سانتیمتری داخل خاک سپری کرده و در اوایل بهار وقتی که درجه حرارت هوا به حدود 18 تا 20 درجه سانتی گراد می رسد ، به فرم بالغ تبدیل می شود . اولین گروه از پروانه ها در دهه اول فروردین ماه در طبیعت دیده می شوند (فرید ، 1365) .حشرات ماده پس از ظهور ، چند بار جفت گیری و سپس تخم گذاری می کنند . هر حشره ماده در طول عمر خود بین 500 تا 3000 عدد تخم می گذارد ولی متوسط آن 600 عدد می باشد . تخم ها بر حسب شرایط جوی پس از 3 تا 10 روز تفریخ می شوند .دوره ی لاروی 18 تا 20 روز است و هر لارو در طول این دوره 7 تا 8 قوزه را مورد حمله قرار داده و سوراخ می نماید . در یک قوزه ممکن است 7 تا 8 لارو هم وجود داشته باشد ، ولی اغلب در روی یک قوزه بیش از یک لارو دیده نمی شود ، زیرا مواقعی که تعداد لارو در داخل یک قوزه بالا باشد همخواری اتفاق افتاده و لاروهای جوان اغلب توسط لاروهای درشت و مسن خورده می شوند . لاروها پس از رشد کامل به روی خاک افتاده و در عمق حدود 6 سانتیمتری خاک به شفیره تبدیل می شوند . دوره شفیرگی یک تا سه هفته طول می کشد ، ولی دوره شفیرگی نسل آخر طولانی بوده و از پاییز تا بهار سال آینده به طول می انجامد . این حشره در مناطق سرد 2 تا 3 نسل و در مناطق معتدل 4 تا 5 نسل در سال ایجاد می نماید (شکل 3). اللهیاری و حجازی (1379) کلیه مراحل زیستی این آفت را در انکوباتور با شرایط دمایی2 ± 25 در جه سانتیگراد و دوره ی نوری 14:10 با موفقیت نگهداری کردند و از غذای نیمه مصنوعی شامل لوبیای چشم بلبلی ، مخمر نانوایی ، پودر گندم ، متیل پاراهیدروکسی بنزوات ، اسید آسکوربیک ، اسید سوربیک ، فرم آلدئید 36 درصد ، روغن آفتاب گردان بدون آنتی اکسیدانت و آگار برای پرورش آن استفاده نمودند .در این مطالعه میانگین طول دوره ی لاروی 3 ± 16 روز و شفیرگی2 ± 11 روز برآورده شده است ، پروانه های نر 2 روز زودتر از افراد ماده ظاهر شده و پروانه های ماده ای که از محلول سوکروز 10% تغذیه داده شدند ، بطور متوسط 750 عدد تخم تولید نمودند . محیط کشت مذکور برای پرورش نسلهای متعددی از کرم قوزه قابل استفاده بوده است .

روش های کنترل کرم قوزه پنبه

الف – کنترل زراعی

1- شخم بعد از برداشت محصول پنبه در پاییز و یا در اوایل زمستان : با انجام این عملیات دالانهای خروجی حشره کامل خراب می شود. همچنین ، اجرای عملیات شخم و دیسک بین کشت قدیم و جدید می تواند تعداد قابل توجهی از شفیره ها را به عمق بیشتری از خاک برده و یا به سطح خاک بیاورد و سبب نابودی آنها شود . مطابق نتایج بررسی فرید (1365) اجرای این عملیات تا 12 درصد از خسارت آفت می کاهد .

2- استفاده از ارقام مقاوم : قاسمی و فائز (1381) خصوصیات مرفولوژیکی موثر در مقاومت ارقام مختلف در گونه های باربادنس و هیرسوتوم را بررسی نموده و ارقام گونه باربادنس را متحمل تر از ارقام گونه هیرسوتوم اعلام کرده اند . چون تخمریزی آفت در سر شاخه ها ، براکته ها ، غنچه های گل دهنده و طول دمگل انجام می شود ، لذا تراکم کرک ها در ارقام گونه باربادنس بصورت عامل باز دارنده عمل می نماید . یعنی بین تراکم کرک های اندامهای مختلف گیاه و میزان تحمل به کرم قوزه همبستگی مثبت وجود داشته است . بدین ترتیب هر چه تراکم کرک بیشتر باشد ، میزان تحمل نیز افزایش می یابد . همچنین صفاتی نظیر براکته های فرخورده ، میزان گلاند زیاد موجود بر روی اندامهای گیاه ، برگ های تیپ برگی (اکرا) ، عمق بریدگی برگی ، وسعت برگ ( کوچکی اندازه) و رنگ قرمز بوته ها نیز از خصوصیاتی هستند که با تحمل بوته ها به کرم قوزه همبستگی مثبت دارند ، لذا در نظر گرفتن این خصوصیات می تواند در انتخاب رقم و جلوگیری از خسارت موثر باشد .

ب- کنترل میکروبی کرم قوزه پنبه

ایزدیار و همکاران (1381) زیست سنجی 12 جدایه .B.t بومی ایران را با B.T تجارتی ساخت هلند ( داپیل) روی کرم قوزه بررسی کرده و اعلام نمودند جدایه های ایرانی برای کنترل آفت بهتر از داپیل عمل می نمایند . بدین لحاظ می توان از پتانسیل های موجود در کشور در جهت کنترل آن بهره گرفت و یا حتی المقدور از فرم تجارتی دایپل و یا باکتوسپئین استفاده نمود.

ج- استفاده از فرمون

تبریزیان (1379) فرمون مصنوعی کرم قوزه پنبه را که به صورت مخلوطی از دو ماده شیمیایی سیس 11- هگزادسینال و سیس 9- هگزادسینال است ساخته و معرفی نموده است . در بررسی دیگری تبریزیان و همکاران (1381) دزهای مختلفی از فرمون مذکور ( سنتز داخل) را که ترکیبی از دو ماده شیمیایی Z-11-16AI و Z-9-14AI و به نسبتهای 25:1 بود با نوع خارجی در شرایط مزرعه مقایسه نمودند. در این بررسی اوج تراکم آفت یا بیشترین شکار در تاریخ 80/3/23 (9 پروانه در شب ) بوده است . در بررسی های آنها کارایی تله کاغذی چسبنده بوده ؛ بطوری که میزان شکار تله های قیفی 14 برابر تله های کاغذی چسبنده بوده است . لذا می توان از تله فرمونی مذکور در پیش آگاهی و کنترل حشرات کامل در مدیریت کنترل کرم قوزه پنبه بهره گیری نمود .

د- کنترل شیمیایی کرم قوزه پنبه

 برای مبارزه شیمیائی علیه کرم قوزه پنبه 2_3نوبت سمپاشی توصیه می شود، بشکل زیر:

نوبت اول) در نیمه دوم تیر یا اوائل مرداد

نوبت دوم) نیمه دوم مرداد

نوبت سوم) نیمه دوم شهریور

جوانمقدم و همکاران (1381) با مطالعه اثرات آفت کشی حشره کش های رایج در منطقه گرگان گزارش کرده اند که آوانت 15% به میزان 250 سانتی متر مکعب در هکتا از لحاظ دوام و قابلیت آفت کشی در مقام اول و آوانت 15% به میزان 200 سانتیمتر مکعب در هکتار ، لاروین 75% به میزان یک کیلوگرم در هکتار و تیودان 35% به میزان 3 لیتر به ترتیب در رتبه های دوم تا چهارم قرار داشتند . همچنین ، سمومی نظیر گوزاتیون خالص به نسبت 1 لیتر در هکتار ، سیپرمترین امولسیون 40% به نسبت 0.3 لیتر در هکتار و فن والریت یا سومیسیدین 20% به نسبت یک لیتر در هکتار نیز جهت مبارزه با کرم غوزه پنبه قابل توصیه می باشد . همچنین ، بر اساس بررسی فرید (1365) سم دسیس نسبت به سموم دیگر در کنترل آفت کرم قوزه پنبه مؤثرتر بوده است .

امولسیون 24/0 آزودرین (بمیزان 2/5 لیتر در هکتار) و یا نواکرون 20% بمیزان 2_3لیتر در هکتار ،

همچنین پروفنوفوس   PROFENOFOS    ec 40%

به میزان 2/5 لیتر در هکتار با مشاهده لاروها

منبع : آفات گیاهان زراعی ایران (حشرات و کنه ها) تالیف دکتر محمدخانجانی

همچنین مطالعه پستهای زیر نیز به شما عزیزان پیشنهاد میگردد

مدیریت تلفیقی آفات پنبه

مهمترین آفات پنبه

 

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۵ رای
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

error: عدم امکان کپی مطالب

تماس با ما

برگشت به منوی تماس ها

پشتیبانی واتساپ

برگشت به منوی تماس ها

کانال تلگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

پیج اینستاگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها