پسیل گلابی (Pear Psylla) (Cacopsylla pyricola)
(Hom.: Psyllidae)
پسیل گلابی ( psylla pyricola ) در اکثر نقاط کشور وجود دارد. خسارت آن در نواحی گرم و خشک بیشتر از نقاط سرد و مرطوب است. پسیل گلابی در دوره پورگی و حشره کامل مقدار زیادی شیره گیاهی مکیده و پس از جذب مواد مورد نیاز بقیه را با تغییراتی به صورت مایع چسبناک دفع میکند. از این رو این آفت به شدت به این مایع چسبناک آلوده میشوند. در اثر بسته شدن روزنههای برگ عمل تهویه و تنفس در برگها متوقف میگردد. در اثر اختلالات تغذیه و تنفس، رشد و تشکیل جوانههای برگ و گل سال بعد در روی شاخهها متوقف میماند. جوانههای گل و میوه در روی درخت تشکیل نمیگردد و میوههای همان سال ریز و بدشکل میشوند. در سالهای اخیر پسیل گلابی را ناقل بیماری میکوپلاسموز Pear decline یا زوال گلابی نیز میشناسند. این بیماری باعث خشکیدن سریع درختان گلابی میشود. خسارت پسیل گلابی به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم می باشد:
- خسارت مستقیم ناشی از نیش حشره در هنگام تغذیه از میزبان بوده که موجب بدشکلی، توقف رشد و ظهور نقاط نکروز (بافت های مرده به رنگ قهوه ای)روی شاخه ها و برگ های جوان است.
- خسارت غیر مستقیم به واسطه ترشح عسلک از سوی حشره است که نوزادان این حشره و اندام های گیاهی را می پوشاند. عسلک در مقابل نور خورشید به صورت عدسی عمل نموده و با متمرکز نمودن نور خورشید، بافت های گیاهی را می سوزاند. ضمنا میوه های آلوده به عسلک از ارزش کمتری برخوردار بوده و اثر سم پاشی را کاهش می دهد. شایان ذکر است که عسلک موجود در سطح میزبان عامل جذب قارچ های ساپروفیت(بیماری فوماژین) بوده که عامل کاهش فوتوسنتز در گیاه میزبان محسوب می شوند.
- نوع دیگری از خسارت غیر مستقیم این آفت که بسیار مهم و تاثیر گذار است ناقل بودن پسیل گلابی است. پسیل گلابی ناقل نوعی باکتری بدون دیواره سلولی به نام فایتوپلاسما است که در گلابی بیماری مهم زوال گلابی را ایجاد می کند. بیماری زوال گلابی (Pear Decline) مهمترین عامل فایتوپلاسمایی گلابی است که باعث آسیب شدید به درختان مبتلا و خسارت اقتصادی قابل توجه می شود. علایم بیماری زوال گلابی به دو شکل عمده زوال سریع (Quick decline) و زوال تدریجی (Slow decline) بروز پیدا میکند. در حالت زوال عمومی که عمدتاً در تابستان و پاییز اتفاق میافتد، درخت آلوده ناگهان سبز خشک میشود و درخت در مدت کمتر از چند هفته دچار مرگ سریع میشود. یک لایه قهوهای رنگ ممکن است در محل پیوند مشاهده شود. در برخی منابع، این لایه عامل زوال درختان معرفی شده که با بستن آوندها، مانع انتقال جریان مواد غذایی بین تاج و ریشه میشود و بر حسب تشکیل سریع یا تدریجی این لایه، زوال سریع یا تدریجی اتفاق میافتد. در حالت زوال تدریجی، درخت در طول یکسال یا مدت زمان بیشتری ازبین رود. در این درختان، رشد شاخه و برگها محدود میشود. برگها رنگ پریده و خشبی شده ، کوچک مانده و حاشیه آنها کمی به سمت بالا پیچ میخورند، این برگها اغلب در اواخر تابستان قرمز شده و در پاییز میریزند. این درختان ممکن است سالها زنده بمانند و یا بعد از چند سال از بین بروند. در اوایل بروز بیماری درختان شکوفه زیادی تولید میکنند، ولی با گسترش بیماری شکوفهدهی کاهش یافته و میوههای کمتر وکوچکتری تولید میشود. در این زمان نشاسته در بالای محل پیوند تجمع یافته ولی در پایین پیوند تقریبا وجود ندارد و لذا بیشتر ریشههای تغذیه کننده میمیرند و بر خلاف بهبودهای ظاهری و موقتی، درختان نهایتاً از بین خواهند رفت. به طور کلی در درختان آلوده، حلقه آوند آبکش فصل جاری درست در زیر منطقه پیوند تخریب شده و آوندهای آبکش جایگزین شده در این منطقه، دارای عناصر آوندی کوچک و باریکتری نسبت به حالت طبیعی هستند. شدت علایم طی سالهای مختلف ممکن است دچار نوسانات قابل توجهی شود. به طوریکه علایم برای چند سال ناپدید شده و سپس دوباره ظاهر میشوند . شکوفه دهی خارج از فصل علامت دیگری از این بیماری می باشد این علامت به راحتی در باغات دشت طامه قابل مشاهده است. همچنین از جمله خسارت این با توجه به خسارت های مستقیم و غیر مستقیم چند سال ندادن محصول و یک سال باردهی که در سال های اخیر در روستا طامه قابل مشاهده می باشد عنوان شده است.مطالب ذکر شده در بالا نشان دهنده اهمیت این آفت و لزوم کنترل به موقع اهالی برای بدست آوردن محصول با کیفیت می باشد.
زیستشناسی psylla pyricola
زمستان را به صورت حشره کامل در زیر برگهای ریخته شده اطراف تنه درخت، زیر پوستهای تنه و بیشتر در سطح زیرین سرشاخهها میگذراند. اولین تخمریزی در اوایل اسفندماه و معمولاً در نزدیکی جوانهها صورت میگیرد. در این موقع جوانههای درختان تازه شروع به رشد میکنند. حشرات ماده تخمهای خود را به طور ردیفی و اغلب به صورت رشتهای قرار میدهند. تخمریزی زمستانه تا پایان ریزش گلبرگها ادامه دارد. در بهار و تابستان بیشتر تخمها بر روی برگها به حالت مجتمع در نزدیکی رگبرگهای اصلی گذاشته میشوند. پورهها پس از خروج از تخم متوجه سرشاخهها میشوند و در روی جوانههای برگ متمرکز میگردند. در اثر تراکم پورهها روی برگهای جوان، برگها کوچک میمانند و پیچیده میشوند. ترشح عسلک در نسل اول کم است ولی در نسلهای بعدی به خصوص در ماههای گرم ترشح عسلک شدیدتر میشود. دوران پورگی بسته به شرایط آب و هوایی از ۳۰ تا ۳۷ روز تغییر میکند. تعداد نسل معمولاً ۴ تا ۶ بوده ولی در اکثر نقاط کشور ۵ نسل دارد.
کنترل پسیل گلابی
- پسیل گلابی طالب آب و هوای گرم و خشک است و در نواحی که رطوبت نسبی پایین و درجه حرارت نسبتاً زیاد باشد تراکم و خسارتش شدت بیشتری دارد. از این رو در باغهایی که در زیر درختان اقدام به کشت یونجه یا پوشش سبز دیگری نمایند، نظر به اینکه محیط را تا حدودی مرطوب میسازد، جمعیت آفت و تخمریزی حشره کاهش پیدا میکند.
- رعایت اصول باغبانی : فواصل درختان نبایستی کمتر از ۸ متر انتخاب شود، هرس شاخههای اضافی و کاستن از انبوهی بیش از حد شاخ و برگ که موجب تهویه بیشتر میشود در کاهش انبوهی آفت بسیار مهم است.
- دشمنان طبیعی : شکارچیهایی نظیر Exochomus quadripustulatus، A.nemorum Adalia bipunctata، Anthocoris nemoralis، Chrysopa carnea و زنبور پارازیتوئید Trechnites sp. از خانواده Encyrtdae.
کشاورزان برای مبارزه با این آفت، باید همزمان با تورم جوانه ها وبلافاصله پس از ریختن گلبرگها با توجه به تراکم آفت، به اقدامات ذیل مبادرت ورزند؛
- نصب تله های زرد رنگ قبل از تورم جوانه های گل برای نظارت بر فعالیت آفت
- سمپاشی بهاره با استفاده از دیازینون و روغن امولسیون شونده (اگر ترشحات ، قبل سمپاشی زیاد باشد ابتدا باید درخت با آب شستشو و سپس سمپاشی شود)
مبارزه زراعی:
رعایت فاصلههای مناسب برای درختان و هرس به موقع درختان، میتواند تا حدود زیادی، جمعیت این آفت را کنترل کند
رعایت بهداشت باغ:
در مورد گیاهان هم، همانند کنترل بیماری در انسان ها پیشگری بهتر از درمان هست در این حالت نیاز به استفاده از سموم نیست و محصول تولید شده، عاری از سم است و برای سلامتی ضرری ندارد. بنابراین تمیز نگداشتن باغ و سوزاندن شاخه های آلوده و دفن برگ ها در پاییز از جمله اقداماتی است که باعث کاهش خسارت آفات و بیماری های گیاهی در فصل زراعی بعد شده و باغداران باید به آن توجه داشته باشند.
تأثیر کشت یونجه در کاهش آفت پسیل گلابی
گفتنی است در یک اقدام جالب، کشاورزان استان آذربایجان، در جهت کاهش پسیل گلابی ، زیر نظر جهاد کشاورزی به کشت یونجه یا پوشش سبز در زیر این درختان پرداختند زیرا یونجه، رطوبت محیط را بالا برده و تا حد زیادی باعث کم شدن جمعیت این آفت میشود.
زمان مناسب برای مبارزه با آفت پسیل گلابی
بهترین زمان برای مبارزه با آفت پسیل گلابی ، آخر زمستان و مصادف با موقع تخمریزی حشرات کامل است. مبارزات شیمیایی زمستانه، که علیه شته ها و شپشک های نباتی صورت می گیرد به خوبی روی این آفت هم موثر واقع می شود. به تجربه ثابت شده است که به کاربردن امولسیون های روغنی بدون سم، آن طور که باید، روی این آفت موثر نیست ، زیرا حشرات کامل از نقاط دیگر بر روی درختان روغن پاشیده شده، پرواز می کنند و آلودگی دوباره ایجاد می شود. مبارزه تابستانه با یکی از سموم فسفره نفوذی مانند اکامت به نسبت یک در هزار ، یا زولن به نسبت دو در هزار همراه با مویان، روی این آفت به خوبی اثر می کند . در نهایت، در کنار تمامی این راهکارها اگر درخت ضعیف باشد آفات و بیماری ها در حداقل جمعیت هم خسارت زا خواهند بود. بنابراین باید تغذیه و آبیاری درختان به موقع و به اندازه باشد تا سیستم خود گیاه نیز در برابر مهاجمان مقاومت خوبی داشته باشد.
استفاده نکردن به موقع از حشره کشها:
با توجه به جمعیت بالای پسیل گلابی ، اگر سمپاشی به موقع نباشد ، حتی باعث طغیان آفت می شود چراکه حشرات مفیدی که به صورت طبیعی این حشره را کنترل می کنند از بین می روند.
کنترل شیمیایی پسیل گلابی :
همزمان با تورم جوانه ها تا ریختن سه چهارم گلبرگها یا بلافاصله پس از ریختن گلبرگها. در صورت زیاد بودن ترشحات قبل از سمپاشی، درخت با آب شستشو شود.
- فوزالن EC35% و ۱.۵ در هزار
- گوزاتیون EC20% و ۲ درهزار
- دیازینون EC60% و ۱ در هزار
- اندوسولفان EC35% و ۲ درهزار
پوشش خبری در کمترین زمان.
به جای مشاهده چند سایت خبری ، سایت روتین را چند بار مشاهده نمایید .