سوسک برگخوار صنوبر ( Chrysomela populi )
سوسک برگخوار صنوبر
Chrysomela populi L = Melasoma populi
Col. : Chrysomelidae
مناطق انتشار سوسک برگخوار صنوبر :
آذربایجان، اصفهان، خراسان، خوزستان، همدان، فارس، کرمانشاه و استانهاي شمالی کشور
میزبانهای Chrysomela populi :
صنوبر و بید
شکل شناسی:
حشره کامل Chrysomela populi سوسکی به طول 8-12 میلیمتر و بیضوي کشـیده اسـت. سـر و گـردن و پاهـاي حشره آبی تیره با جلاي فلزي و بالپوش ها قرمز نارنجی با لکه سیاه رنگی در انتها میباشد. سینه اول عریض و داراي جلاي سبز فلزي است. لارو کامل سفید مایل به گلی با سر قهوه اي تیره و شفیره سفید مایل بـه زرد تا زرد مایل به قهوه اي همراه با لکه هاي منظم سیاه است . تخمها بیضی کشیده، در دو انتها باریک می باشند.
زیست شناسی
حشرات کامل در نیمه دوم فروردین ماه ، از پناهگاه هاي زمستانی که پاي درختهاي آلوده و زیر برگها و خاشاك می باشند ، خارج شده و با قرار گرفتن روي درخت از برگ و سر شاخه هاي سبز تازه، تغذیه نموده و پس از جفت گیري از اوایل اردیبهشت تخم گذاري شروع مینمایند . طبق مشاهدات ، در جفتگیري با ماده، نرها گاهی با هم از طریق در گیر نمودن آرواره ها رقابت پرداخته و این رقابت به ویژه در اوایل فعالیت حشرات کامل زمستان گذران بیشتر میباشد . حشره ماده تخم هاي خود را روي سطح زیري برگ یا روئی و شاخه هاي جوان می گذارد که بصورت دستجات 46 تا 58 عددي و بطور متوسط 680عدد گذاشته می شوند. Kusveva(1962) تعداد تخم را 1623 عدد ذکر کرده است .
تخم ها بین 5 تا 12 روز باز شده و لارو نیز پس از سه هفته تغذیه از برگها، تبدیل به شـفیره مـی شـود دوره ي پـیش شـفیرگی 2 روز و دوره هاي شفیرگی 6 تا 10 روز طول میکشد . در مدت یک هفته حشره رنگ کامل خود را که پیش گرده آن به رنگ آبی تیره مایل به سیاه بوده که در قسمت جلوکاملاً مقعر بوده ، بالپوشها به رنگ قرمز آجري و در انتها به یک لکه کوچک سیاه رنگ ختم میشوند . زمانی که حشره در حال استراحت است دو لکه انتهاي بالپوشها به همدیگر چسبیده و لکه نسبتاً مشخصی را تشکیل میدهند . در اینجا ذکر این نکته ضروري است گذشته از این گونه دو گونه به نامهاي Chr.saliciti, Chr. tremulae بر روي گونه هاي صنوبر و سپیدار فعالیت دارند که از گونه مورد بحث به علت جثه کوچکتر، عدم وجود لکه انتهایی بالپوش و یک خار در ناخن پاي جلو و بالاخره شکل اداگوس حشره نر از یکدیگر متمایز میشوند ، و بیشتر در نواحی غربی کشور روي صنوبر و سپیدار و بید دیده شده اند . حشره کامل از اوایل تیر ماه ، دوره تابستان و سپس زمستان گذارئی خود را آغاز میکند .
طبق مطالعات انجام شده این آفت داراي یک نسل بوده ولی در بعضی منابع 2 تا 3 نسل که بستگی به درجه حرارت محیط و گیاه میزبان داشته است نام برده شده است . خسارت این آفت بر روي گونه هاي مختلف صنوبر متفاوت است ، طبق بررسیهاي محقق نیشابوري، سوسک برگخوار صنوبر روي درخت سپیدار که در مجاورت درخت تبریزي قرار داشته است به علت وجود کرکهاي پشت برگ و عوامل شیمیایی داخل برگ دیده نشده است . بر خلاف سپیدار، گونه P.nigra به شدت مورد حمله این آفت قرار گرفته و درخت آسیب دیده در اثر حمله چوب خواران و یا بیماري قارچی تبریزي (زنگ تبریزي) که بعداً به آن مبتلا می شود از بین میرود.
کنترل آفت سوسک برگخوار صنوبر
براي جلوگیري از خسارت Chrysomela populi ( Melasoma populi ) لازم است به نیازهاي اولیه درخت میزبان ، شامل : آب فراوان و تغذیه توجه داشت و عملیات به زراعی شامل جمع آوري برگها ریخته شده ، و خاشاك هاي زیر درختان براي کاهش ذخیره زمستانی آفت لازم است .جمع آوري حشرات بالغ بلافاصله بعد از خروج از پناهگاههاي زمستانی و از بین بردن دستجات تخم همچنین جمع آوري حشرات کامل با تکان دادن شاخه هاي آلوده و بالاخره دادن یخ آب پاي درختان ، در فصل زمستان توصیه میشود. در جمعیتهاي بالا در صورت نیاز به مبارزه شیمیائی ، می تـوان از امولسیون تیودان %35 به نسبت 2.5 در هزار و یا یکی از سموم تماسی فسفره به نسبت 2 گرم در یک لیتر آب با لاروهاي سنین یک ، به مبارزه پرداخت. بدیهی است در صورتیکه عملیات فوق بخوبی انجام شود و باتوجه به عوامل شکارگر ، پارازیتوئید و عوامل بیمارگر نظیر یک گونه Nosema sp. از خانواده Microsporidiace و نماتد ها، بخوبی میتوان با این آفت مقابله نمود.
همچنین میتوانید پستهای زیر را نیز مطالعه کنید
