حلزون کوچک مرکبات جنوب
حلزون کوچک مرکبات جنوب
Monacha schotti Pfr
مشخصات آفت حلزون کوچک مرکبات جنوب
این حلزون کوچک، قطر آن ۶ و ارتفاع آن ۱۱ میلیمتـر اسـت، ۵/۵ تـا ۶.۵ پـیچش دارد، رنگ صدف سفید که دیوارههای نازک و شیارهای مورب تیـره مایـل بـه قهـوهای دارد. شکل صدف کروی متراکم و دهانـهی صـدف بیـضی شـکل و نـاف آن کوچـک میباشد.
زیست شناسی
این گونه یک نسل در سال دارد و دورهی فعالیت آن از اواخر مهر شروع تا اوایـل اردیبهشت ادامه دارد و در روزهای گرم سال به استراحت پرداخته و با ترشـح موکـوس جلوی دهانهی صدف را مسدود میکند. تغذیه بعد از غروب آفتاب و بیشتر در شب‌ها صورت میگیرد و روزها در پناهگاهها به سر میبرد. تخمریزی بهصورت دسـتههـای ۳۰ تا ۵۰ عددی در دی ماه و اوایل بهمن ماه انجام میشود. این تخم ها ۲۰ تا ۳۰ روز پـس از تخمریزی تفریخ میگردند. این حلزون از برگها تغذیه میکند و در باغهای مرکبات جنوب به دلیل عدم کنترل خسارت مشهود است. به طور کلی خـسارت ایـن حلـزون در سایههای درخت و نقاط مرطوب به نسبت بیشتر است.
مبارزه با نرم تنان
مبارزه با نرمتنان معمولا با طعمهی مسموم انجام میشود. از آنجـا کـه خـسارت این آفات در بهار و پاییز دیده میشود، لازم است مبارزه دراین زمانها انجام گیرد. سـم مورد توصیه، متالدئید ۵۰ درصد به مقدار ۵۰ گرم همراه با یـک کیلـو سـبوس وحـدود ۴۰۰ سی‌سی آب برای تهیه طعمهی مسموم استفاده میگردد. هـمچنـین طعمـههـای مـسموم آماده که دارای ۳ تا ۶ درصد متالدئید هستند استفاده میشود. بهتر است طعمـهپاشـی در بعد از ظهر و هنگام غروب آفتاب انجام شود. در نهالستانها به صـورت کپـهای و یـا در اطراف درخت به صورت دایره‌ای به قطر یک متر طعمه پاشـیده شـود. ضـمنا بـا انجـام هرس ازتماس شاخهها وبرگها به زمین جلوگیری گردد . استفاده از سم سوین به نسبت ۵ درهزار به صـورت محلـول پاشـی بعـد از اولـین بارندگی در شهریور ماه علیه حلزون و لیسک نتیجهی خوبی در پی خواهد داشـت (بـر اساس آخرین اطلاعات به دست آمده این سم از لیست سموم مجاز کشور حذف شـده است). همچنین ترکیب معدنی فـسفات آهـن (دارای %۱ وزنـی فـسفات آهـن، بـا نـام تجاری فریکول) با دز ۵ گرم در متر مربع، طعمه جدیدی است که در سـالهـای اخیـر جهت کنترل نرمتنان در کشور مورد آزمایش قـرار گرفتـه و کـارائی آن در کنتـرل ایـن آفات به اثبات رسیده است. از سوی دیگر استفاده از نوار مسی نیز در سالهای اخیر در کشور مورد آزمایش قرار گرفته و اثر مثبت آن در کنترل نرمتنان اثبات شده است. برای این منظور لازم است نواری به عرض حداقل شش سانتیمتر به تنه درخـت، در ارتفـاع بیش از ۳۰ سانتیمتری از سطح زمین بسته شود. سپس لبههـای بـالایی و پـایینی آن، بـه نحوی برگردانه شود تا این لبه ها به موازات زمین(عمود بـر تنـه درخـت) قـرار گیرنـد. برای نتیجه بهتر، بین تنه و نوار از چسب استفاده گردد. با این روش تـا بـیش از %۵۵ از خسارت آفت در شمال کشور، کاسته شده است(احمدی و حلاجی ثانی).
