راهنمای تغذیه ذرت و توصیه کودی برای ذرت (قسمت دوم)
راهنمای تغذیه ذرت و توصیه کودی برای ذرت (قسمت دوم)
قسمت اول راهنمای تغذیه ذرت و توصیه کودی برای ذرت را میتوانید در اینجا مشاهده کنید
2– 1 – 3 – توصیه مصرف فسفر
فسفر از عناصر پرمصرف و ضروري است که به صورت معدنی و آلی در گیاه وجود دارد. فسفر به صورت آنیونهاي H2PO4– و HPO42- توسط ریشه جذب میشود. به دلیل عدم گستردگی ریشه در ابتداي رشد گیاه، مقدار فسفر قابل جذب اولیه خاک و همچنین مقدار کود فسفري مصرفی بسیار مهم میباشد. فسفر در درون گیاه متحرک بوده و به سرعت از بافتهاي پیرتر به سمت بافتهاي جوان تر و فعال حرکت میکند. ذخیره کافی فسفر در خاک، گیاه را قادر میسازد تا یک سیستم ریشه اي قوي و سالم در مراحل ابتداي رشد تشکیل دهد. وجود انشعاب زیاد ریشه و توسعه ریشه هاي ثانویه سبب افزایش سطح تماس بیشتر ریشه با خاک میشود. این سطح ریشه گسترده به گیاه فرصت میدهد تا بتواند مواد غذایی و رطوبت را از حجم بیشتر و عمق زیادتري از خاک به دست آورد.
نقش فسفر در گیاه ذرت:
مهم ترین نقش فسفر در ذرت مربوط به مراحل رشد رویشی و تأمین ساختارهاي سلولی و انرژي مورد نیاز فرآیندهاي فیزیولوژي مورد نیاز گیاه میباشد. تأثیر فسفر در گیاه شامل مواردي چون مقاومت گیاه به ورس، زودرس کردن محصول، محصول بهتر با کیفیت برتر، رشد شاخه هاي جانبی ونهایتاً افزایش عملکرد میباشد.
مقدار کود فسفري مورد نیـاز:
بهترین روش براي توصیه کودهاي فسفري آزمون خاک میباشد. بنابراین با توجه به روشهاي صحیح نمونه برداري خاک و آنالیز دقیق آن میتوان به نیاز یا عـدم نیـاز کـوددهی فسفري در زراعت ذرت پی برد. براي محاسبه فسفر مورد نیاز ذرت، پس از برآورد پتانسیل تولیـد در مزرعه و با داشتن میزان فسفر قابل جذب در خاک از متن جداول (8) تا (11) میزان فسفر مـورد نیـاز ذرت برآورد میگردد. مقدار مصرف کود سوپرفسفات ساده از رابطه زیر قابل محاسبه است:
مقدار کود بر حسب سوپر فسفات ساده= 2.88 × مقدار کود سوپر فسفات تریپل
تذکر: نظر به اینکه دي آمونیوم فسفات حاوي 18 درصد نیتروژن خالص است، در صورتی که از این کود استفاده شود طبق فرمول زیر مقدار کود نیتروژنی مصرفی تعدیل میشود:
توصیه نهایی اوره = ( 0.39 × مقدار دي آمونیوم فسفات مصرفی) – مقدار کود اوره
نوع کود فسفري:
کود فسفري متداول مورد استفاده در کشور براي ذرت، سوپرفسفات تریپل است. سوپر فسفات تریپل داراي 46 درصد فسفر، 12-14 درصد کلسیم و 3-4 درصد گوگرد میباشد. دي آمونیوم فسفات کود فسفر دیگري است که حاوي 46 درصد فسفر و حدود 18 درصد نیتروژن خالص است. میزان فسفر موجود در کود سوپر فسفات ساده نیز 16 درصد و بقیه عمدتاً گچ میباشد. لازم به ذکر است به دلیل ماهیت کود سوپرفسفات تریپل و دارا بودن درصد بالاي کلسیم، عمده فرم فسفر قابل جذب در این کود، به صورت مونوکلسیم فسفات میباشد که با توجه به فراهمی کلسیم بالا در خاکهاي کشور و وجود مقادیر زیاد کربنات کلسیم در خاک، میل به تبدیل شدن این فرم به دي کلسیم فسفات و تري کلسیم فسفات بسیار زیاد است که به شدت از حلالیت و قابلیت استفاده فسفر براي گیاه میکاهد. از این رو، تغییر نگرش در فراهم نمودن کودهاي فسفري سازگار با شرایط خاکهاي کشور بسیار ضروري میباشد. کودهاي محلول در آب مانند اوره فسفات (UP) با دارا بودن 44 درصد فسفر و 18 درصد نیتروژن با کارایی جذب بالا و پ هاش اسیدي میتوانند جایگزین مناسبی براي کودهاي متداول فسفري باشند .
زمان مصرف کودهاي فسـفري:
تمام کود فسفري بایستی قبل از کاشت مصرف گردد. ذرت در مراحل اولیه رشد بیشترین مقدار فسفر را جذب و در اندام هاي خـود بـه ویـژه بـرگهـا و ریشه ها ذخیره می نماید. لذا توجه به کوددهی فسفر، روش مناسب کوددهی و منبـع کـودي در اول فصل رشد بسیار اهمیت دارد. جذب فسفر به طور معمول به موازات افزایش وزن ماده خشک گیاه، افزایش مییابد. در زمان رسیدن، میزان فسفر برگ و ساقه به طور معنی داري کاهش یافته و عمده ذخیره این عناصر در دانه است. بر اساس کاهش تدریجی غلظت فسفر در اندامهاي رویشی میتوان نتیجه گرفت که جذب فسفر نیز مانند نیتروژن در مراحل اولیه رشد (رشد رویشی گیاه) بیشتر از سایر مراحل است. صعود روند تجمع فسفر، در اواخر مرحله رشد رویشی گیاه است و بعد از مرحله گرده افشانی در سراسر طول مدت پر شدن دانه ها به طور خطی افزایش مییابد. روند تجمع فسفر نیز مانند نیتروژن در کل گیاه افزایشی است.
نحوه مصرف کود فسفري:
به دلیل تثبیت فسفر در خاک و عدم تحرک آن در مقایسه با کودهاي نیتروژنی، بهتر است کودهاي فسفري همزمان با کاشت با بذرکار زیر بذر به فاصله 5 تا 10 سانتیمتر قرار گیرد. به عبارت دیگر مصرف کودهاي فسفري به صورت نواري نسبت به روش دستپاش، از اولویت بیشتري برخوردار است، ضمن اینکه مقدار کود مصرف شده به دو سوم تا یک دوم مقدار محاسبه شده در روش پخش سطحی تقلیل مییابد. همچنین مصرف نواري کود در ناحیه ریشه، کارایی را افزایش میدهد، چرا که میزان کمتري از آن جذب سطحی ذرات خاک میشود (شکل 10 ) . چنانچه این روش به دلیل عدم وجود تجهیزات کافی عملی نباشد، می توان کود فسفري را با شخم در عمق خاک قرار داد. نکته بسیار مهم این است که حرکت عنصر فسفر در افق خاک بسیار محدود میباشد و تحرک مناسبی ندارد. متأسفانه روش رایج کوددهی فسفر بین کشاورزان، پخش در سطح زمین میباشد. در این حالت که غلظت فسفر در سطح خاک متمرکز میگردد، در حالی که ریشه گیاه به خصوص در مراحل قبل از مرحله زایشی در عمق 10-20 سانتیمتري خاک قرار دارد. در این شرایط به دلیل روش نادرست استفاده از کود، فسفر در دسترس گیاه قرار نگرفته و گیاه علیرغم کوددهی از کمبود این عنصر رنج میبرد. جذب کودهاي رایج فسفري توسط ریشه گیاه با روش پخشیدگی یا حرکت ریشه به سوي کود اتفاق میافتد. با توجه به نیاز شدید فسفري گیاه در مراحل اولیه رشد و عدم توسعه کافی ریشه براي جذب این عنصر، توصیه میگردد در آب سوم کاشت ذرت، از کودهاي محلول در آب با درصد بالاي فسفر به میزان 7 کیلوگرم در هکتار استفاده گردد. با این کار، نیاز اولیه گیاه به این عنصر تأمین و توسعه ریشه براي دسترسی به خاک بیشتر و منبع کود فسفري مصرفی صورت میگیرد. محلولپاشی فسفر در مراحل 4 و 8 برگی و گلدهی میتواند کارایی مصرف فسفر را افزایش دهد. محلولپاشی در مرحله گلدهی، غلظت فسفر و عملکرد دانه را افزایش داده و یک ابزار مدیریتی کارا در زراعت ذرت محسوب میشود.
3– 1 – 3 – توصیه مصرف پتاسیم
پتاسیم یکی از سه عنصر پرمصرف و اصلی مورد نیاز گیاه میباشد. در غالب گیاهان جذب نیتروژن و پتاسیم شبیه به یکدیگر میباشد. بر خلاف نیتروژن و فسفر که نقش ساختمانی در گیاه دارند، پتاسیم این نقش را نداشته ولی با نقشهاي آنزیمی و کوآنزیمی که دارد، نقش حساسی را در گیاه ایفا میکند. مصرف کافی این عنصر براي اطمینان از پایداري گیاه در برابر بادزدگی، بیماري و خشکسالی ضروري است. پتاسیم علاوه بر وظایف فیزیولوژیکی بسیار مهمی که در گیاه به عهده دارد، در بهبود کیفیت محصولات کشاورزي جایگاه ویژه اي به خود اختصاص داده است و بعد از نیتروژن مهمترین عنصري است که وظایف متابولیسمی زیادي را در گیاه به عهده دارد. پتاسیم به صورت یون K+ از طریق ریشه گیاهان جذب میگردد. انتقال مواد تحلیل یافته و فتوسنتزي در حضور پتاسیم انجام میگردد.
مقدار کود پتاسـیمی:
براي محاسبه میزان پتاسیم مورد نیاز ذرت، پس از بـرآورد پتانسـیل تولیـد در مزرعه و با در دست داشتن میزان پتاسیم قابل جذب در خاک، از متن جداول (12) تـا (15) میـزان پتاسیم مورد نیاز ذرت برآورد میگردد. براي سهولت کار، جداول بـه جـاي پتاسـیم، بـراي کـود سولفات پتاسیم تنظیم شده است که میتوان از فرمول زیر به کلرید پتاسیم تبدیل نمود.
مقدار کود بر حسب کلرید پتاسیم = 1.2 ÷ مقدار کود سولفات پتاسیم
نوع کود پتاسـیمی:
در خاکهاي با شوري کمتر از 1.7 دسی زیمنس بر متر کلرید پتاسـیم یا سولفات پتاسیم و در خاکهاي با شوري بیش از 1.7دسی زیمنس بر متر سولفات پتاسیم توصیه میشود. با توجه به نقش فیزیولوژیکی پتاسیم در رفع تنشهاي محیطی براي گیاه، توصیه میشود در مناطقی که با اینگونه تنشها روبرو هستند و همچنین در مراحل حساس رشد، که گیاه نیاز پتاسیمی بالایی دارد (لقاح و پرشدن دانه ها) از کودهاي محلول در آب با درصد بالاي پتاسیم به میزان 7 کیلوگرم در هکتار استفاده گردد.
زمان مصرف کودهاي پتاسیمی:
پتاسیم در مراحل اولیه رشد به سرعت از خاک جذب شده و مقدار آن در گیاه ذرت در طول دوره گلدهی به بیشترین مقدار در واحد سطح میرسد. حداکثر مقدار پتاسیم موجود در ماده خشک گیاهی در هنگام گلدهی براي عملکرد مطلوب، 2.5 درصد است و در مرحله بلوغ مقدار کل ماده خشک گیاهی شامل یک درصد پتاسیم خواهد بود. روند جذب پتاسیم گیاه در اواخر مراحل رشد، کاهشی است. پتاسیم برخلاف نیتروژن و فسفر بیشتر در ساقه گیاه ذخیره میشود. بالاترین میزان جذب پتاسیم گیاه در ساقه در مرحله به کاکل رفتن اتفاق میافتد. جذب پتاسیم نیز مانند فسفر و نیتروژن در مراحل رشد رویشی گیاه افزایش داشته و پس از مرحله 10 برگی تا انتهاي مراحل رشد (رسیدن فیزیولوژیکی) داراي نزول تدریجی است. برخلاف روند جذب فسفر و نیتروژن در برگ، در مورد پتاسیم، کاهش چشمگیر میزان جذب پس از مرحله به کاکل رفتن تا رسیدن دیده نمیشود. هنگام افزایش روند جذب پتاسیم در بلال، شاهد نزول جذب پتاسیم در برگ میباشیم، درصورتیکه در ساقه مقدار جذب پتاسیم تا مرحله به کاکل رفتن همچنان افزایشی است و میتوان چنین نتیجه گرفت که عمده پتاسیم جذب شده در بلال و دانه از طریق انتقال از برگها تأمین شده است. پتاسیم جذب شده در برگ علاوه بر تأمین پتاسیم بلال و دانه قابلیت تأمین پتاسیم لازم براي ساقه را نیز دارد. در مرحله رسیدن برخلاف نیتروژن و فسفر، تنها 22.5 درصد از پتاسیم گیاه در بخش بلال و دانه تجمع یافته است. بنابراین دانه ذرت در مرحله برداشت، حتی در عملکردهاي بالا نیز پتاسیم کمی را از خاک خارج مینماید.
نحوه مصرف کود پتاسیمی:
تمام کود پتاسیمی قبل از کاشت مصرف و با دیسک زیر خاک قرار داده میشود. در صورتی که پتاسیم موجود در خاک براي رفع نیاز گیاه کافی نباشد و کود پتاسیمی نیز قبل از کاشت مصرف نشده باشد، مصرف سرک کلرید پتاسیم به شرط شور نبودن خاک در یک نوبت در مراحل اولیه رشد ذرت توصیه میگردد. به دلیل تحرک اندک پتاسیم در خاک مصرف آن به روش نواري نزدیک به بذر بسیار مفید است. مصرف کود پتاسیمی همراه با بذر و مخلوط با آن، جوانه زنی و خروج گیاهچه از خاک را کاهش میدهد.
4 – 1 – 3 – توصیه کاربرد عناصر کم مصرف
آهن:
میزان برداشت آهن توسط گیاه ذرت حدود 2130 گرم در هکتار براي 9.5 تن محصول میباشد (جدول 3 ) .حد بحرانی آهن در خاک با روش DTPA حدود 4.5 میلیگرم در کیلوگرم بوده و براي رفع کمبود آهن میتوان از محلولپاشی سولفات آهن با غلظت 3 – 5 در هزار در مرحله 6-7 برگی استفاده کرد.
روي:
میزان برداشت روي توسط گیاه ذرت حدود 380 گرم در هکتار براي 9.5 تن محصول میباشد (جدول 3-3 ) مقدار متوسط روي در برگهاي ذرت 15 تا 50 و حد بحرانی آن 25 میکروگرم بر گرم ماده خشک میباشد. در شرایط کمبود روي، سولفات روي را میتوان همزمان با کشت به صورت نواري در خاک مصرف نمود (مصرف نواري سولفات روي به پخش سطحی ترجیح داده میشود). علاوه بر این، در صورت نیاز میتوان از این کود به صورت محلولپاشی با غلظت 3-5 در هزار در مرحله 6-7 برگی استفاده نمود.
منگنز:
میزان برداشت منگنز توسط ذرت 340 گرم در هکتار به ازاي 9.5 تن محصول میباشد. حد بحرانی منگنز در خاک با روش DTPA حدود 4.5 میلیگرم در کیلوگرم بوده و براي رفع کمبود آن میتوان از محلولپاشی سولفات منگنز با غلظت 3-5 در هزار در مرحله 6-7 برگی استفاده نمود.
مس:
میزان برداشت مس توسط ذرت 110 گرم در هکتار به ازاي 9.5 تن محصول میباشد. حد کفایت مس در برگهاي گیاه 3 تا 7 میکروگرم در هرگرم ماده خشک و حد سمیت آن 20 تا 30 میکروگرم در گرم ماده خشک برگ گزارش شده است. سولفات مس را میتوان قبل از کاشت با دیسک زیر خاک نمود و در صورت نیاز با غلظت 2ـ1 در هزار در مرحله 6-7 برگی، محلولپاشی نمود.
بور:
میزان برداشت بور توسط ذرت 190 گرم در هکتار به ازاي 9.5 تن محصول میباشد. کود اسید بوریک مورد نیاز گیاه را قبل از کاشت میتوان با دیسک زیر خاک نمود. در صورت نیاز، محلولپاشی با غلظت 1-2 در هزار اسید بوریک در مرحله 7ـ6 برگی انجام میگردد.
2– 3 – کاربرد ماده آلی در تولید ذرت
براي محاسبه ماده آلی مورد نیاز ذرت از جدول (16) که بر مبناي درصد کربن آلی خاک میباشد استفاده مینماییم. لازم به ذکر است مقدار ماده آلی به صورت تکمیلی همراه با کودهاي شیمیایی محاسبه شده مصرف میگردد.
اسید هیومیک و محرکهاي رشد گیاهی
اصولاً با افزایش مواد آلی محلول از قبیل قندها و اسیدهاي آمینه در سلولهاي گیاهان زراعی، میتوان مقاومت آنها را در برابر سرمازدگی افزایش داد. هیومیک اسید نیز با سازوکارهایی میتواند تا حدودي مانع سرمازدگی شود. مکانیسم نخست مربوط میشود به افزایش فعالیت میکروارگانیسمهاي خاک که خودبه خود سبب گرم شدن خاک در اطراف ریشه میشود. اگرچه چرخش شیره گیاهی در درون آوندها در شرایط سرماي هوا کند و بطئی است، اما همین چرخش کند هم میتواند تا حدودي گرماي ریشه را به قسمتهاي هوایی منتقل کند. دومین ساز و کار مربوط میشود به حفظ بیشتر رطوبت خاک که به دلیل بالا بودن گرماي ویژه آب مقدار کالري بیشتري در درون خاک ذخیره میشود. در طول روز آفتاب به سطح زمین میتابد و آن را گرم میکند و در شب خاک خشک به سرعت گرما را از دست میدهد. اما خاک مرطوب که مقدار بیشتري کالري ذخیره کرده است، آهسته تر خنک میشود، در نتیجه احتمال سرمازدگی کاهش مییابد. سومین ساز و کار هیومیک اسید براي مقابله با سرمازدگی این است که رنگ تیره اي به خاک میدهد و در نتیجه انرژي خورشیدي بیشتر توسط خاک جذب میشود. از همه اینها گذشته، هیومیک اسید و فولویک اسید متابولیسم درون سلولی را افزایش داده و با این مکانیسم هم به مقابله با سرما کمک میکنند.
3 – 3 – کاربرد کودهاي زیستی در زراعت ذرت
کودهاي زیستی به مواد جامد عمدتاً ( پودري) ، مایع و یا در برخی موارد ژله مانند اطلاق میشود که قادر است جمعیت انبوه از یک یا چند نوع ارگانیسم مفید خاکزي و یا فرآورده متابولیک آنها را روي یک ماده نگاهدارنده یا حامل از زمان تولید تا زمان مصرف نگهداري نماید. این دسته از کودها به منظور تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان و یا افزایش رشد و عملکرد آنها، استفاده میشوند. انواع متفاوتی از کودهاي زیستی امروزه در دنیا معرفی شده است که توسط زارعین براي کشت مورد استفاده قرار میگیرند. کودهاي زیستی حاوي باکتريهاي محرک رشد گیاه از مهمترین انواع کودهاي زیستی قابل استفاده در کشت ذرت میباشند. باکتريهایی مانند سودوموناس ، فلاوباکتریوم ، باسیلوس ، ازتوباکتر و آزو سپیریلوم از انواع شناخته شده باکتريهاي محرک رشد گیاه میباشند. باکتريهاي محرک رشد گیاه به وسیله مکانیسمهاي مختلف، به طور مستقیم و یا غیرمستقیم رشد گیاهان را افزایش میدهند. مکانیسمهاي مستقیم شامل تثبیت بیولوژیک نیتروژن ، حلالیت فسفاتهاي نامحلول ، تولید تنظیم کنندههاي رشد و ویتامینها میشوند. از مکانیسمهاي غیر مستقیم میتوان به خصوصیاتی مانند تولید سیانید هیدروژن ، آنتی بیوتیکها و سیدروفورها اشاره کرد. مکانیسمهاي غیر مستقیم با تعدیل اثرات منفی تنشهاي زنده و غیر زنده سبب بهبود رشد گیاهان میشوند.
نحوه مصرف کودهاي زیستی محرک رشد گیاه در ذرت
مقدار و نحوه مصرف کودهاي زیستی محرک رشد گیاه بستگی زیادي به نوع فرمولاسیون آنها دارد. این کودها بیشتر به شکل مایع و یا پودري و به ندرت به صورت گرانول تولید میشوند. حسب نوع فرمولاسیون هر کود نحوه مصرف آن به شرح زیر میباشد.
الف- کودهاي زیستی محرک رشد گیاه با فرمولاسیون مایع
1 – بذرمال: ابتدا مقدار معینی از بذر داخل ظرف مناسب تمیزي ریخته میشود. سپس متناسب با مقدار بذر مصرفی، کود زیستی مایع به آن اضافه شده و براي چند دقیقه محتویات ظرف به خوبی تکان داده میشود تا از آغشته شدن کلیه بذور به کود زیستی اطمینان حاصل گردد. سپس بذرها براي کاشت آماده هستند. در صورت آماده نبودن شرایط کاشت، بذرها در مکان مناسب تمیزي (دور از نور مستقیم خورشید و ترجیحاً هواي سرد و خشک) نگهداري میشوند. نگهداري بذور در این شرایط بیش از 24 ساعت توصیه نمیشود. مقدار کود زیستی مایع مصرفی بستگی به میزان و نوع بذر دارد. در مورد ذرت به ازاي هر یک کیلوگرم بذر ذرت کاربرد 20-30 میلی لیتر از مایه تلقیح مایع توصیه میگردد.
2- محلولپاشی:
نتایج آزمایشهاي سالهاي اخیر نشان داده است کاربرد باکتري هاي محرک رشد گیاه به صورت محلولپاشی داراي اثرات مثبتی در رشد و عملکرد گیاهان زراعی و از جمله ذرت است. براي این کار ابتدا با استفاده از یک سمپاش مقدار آب مصرفی براي محلولپاشی مزرعه کالیبره میشود. محلولپاشی به طور معمول در دو تا سه مرحله توصیه میشود. بنابراین با توجه به سطح سبز مزرعه، مقدار کود زیستی مصرفی متفاوت خواهد بود. در روش محلولپاشی، به لحاظ اقتصادي قطعاً میبایستی کود مورد نظر رقیق گردد. بر اساس جمعیت میکروارگانیسم مؤثر موجود در کود رقیق سازي تا صد بار نیز مجاز میباشد. بهتر است از کودهاي زیستی با جمعیت پایه 107 و انواعی که بیش از دو ماه از تاریخ تولید آنها گذشته باشد استفاده نشود. محلولپاشی بهتر است در هنگام غروب آفتاب صورت گیرد تا ضمن جلوگیري از اثرات منفی امواج ماوراءبنفش نور خورشید، از فرصت کافی براي نفوذ به بافت گیاهی برخوردار باشد.
ب- کودهاي زیستی محرک رشد گیاه با فرمولاسیون پودري
میزان مصرف کودهاي زیستی پودري نیز بستگی به میزان و نوع بذر دارد. همچنین این کودها براي استقرار بهتر بر روي بذر نیازمند به استفاده از یک ماده چسباننده میباشند. بعضی از شرکتهاي معتبر در فرمولاسیون خود از مواد چسباننده استفاده کرده اند و در نتیجه در خصوص این کودها نیازي به ماده چسباننده وجود ندارد. ولی بیشتر تولیدکننده ها یا در کنار کود خود این ماده چسباننده را قرار داده و یا مصرفکننده را به استفاده از ماده چسباننده راهنمایی میکنند. به منظور تلقیح بذر با کودهاي پودري ابتدا بذر مورد نیاز به داخل ظرف مناسب تمیزي منتقل میشود. سپس متناسب با مقدار بذر درون ظرف، مقدار مشخصی از محلول ماده چسباننده به آن اضافه شده و به خوبی بهم زده میشود. پس از اطمینان کافی از چسبناک بودن کلیه بذور، کود زیستی اضافه شده و مجدداً به خوبی بهم زده میشود. در صورت امکان بهتر است قبل از کشت بذرها اندکی در هوا خشک شده (در سایه و در سطح تمیز) و سپس کشت شوند. براي چسبناک کردن بذور از مواد متعددي استفاده میشود. محلول 40 درصد صمغ عربی، 20 درصد شکر، 4 درصد متیل اتیل سلولز نمونه اي از این مواد میباشند. مقدار مواد چسباننده مصرفی بسیار مهم میباشد چرا که اگر ماده چسباننده بیش از نیاز اضافه گردد موجب چسبیدن بذرها به یکدیگر شده و در حالتی که کمتر از نیاز اضافه گردد مقدار کود اندکی را بر روي خود جاي خواهد داد. در مورد ذرت کاربرد 20 میلی لیتر محلول چسباننده و حدود 25 گرم مایه تلقیح پودري توصیه میگردد.
4 – 3 – اصول نوین تغذیه ذرت بر اساس مراحل رشد فنولوژیکی
بر اساس مطالب ارائه شده، جداول مدیریت تغذیه ذرت در مرحله داشت بر اساس اصول نوین تغذیه گیاه و مصرف کودهاي جدید براي سه گروه تولیدکنندگان با بازده کم، متوسط و زیاد به شرح زیر میباشد.
همچنین مطالعه پستهای زیر نیز پیشنهاد میگردد
کاشت, داشت و برداشت ذرت دانه ای
کلیاتی در مورد ذرت و بررسی مرفولو›ی و ریخت شناسی آن
