نشی ( گربه تیغی یا سیخور )
Hystrix indica kerr
تشی یا گربه تیغی ( سیخور )( Hystrix indica kerr ) ، از بزرگترین جوندگان ایران است. طول آن در حدود ۸۰ سانتیمتر و گاهی به یک متر میرسد. روی بدن آن از تیغهای بلند و نوک تیـزی بـه رنگهای تیره و روشن پوشیده شده کـه در واقـع آلت دفاعی ایـن حیوان در مقابل دشمنان میباشد. پاها ، دم و گوشها کوتاه و چشمها کوچک هستند. تشی دارای مو و تیغ است که تیغها ، موهای عظیم سفت شده و تیز هستند (شکل ۳۵ـ۱۱، الف).
تشی بـا عضله های قوی داخل پوست بدن خود میتواند تیغها را بلند کند، به قسمی کـه هیکل حیوان تقریبا دو برابر اندازه معمول به نظر بیاید. این جانور ، لانه بزرگ و وسیع خود را در شکاف کوه ، یا داخل چاهها و قنوات مخروبه ایجاد میکند. گاهی لانه آن در گوشه ای از مزارع دیده میشود و حتی در مواردی آن را در زیر جاده آسفالت میسازد. تشی ، بسیاری از نباتات اعم از علفهای هرز ، گیاهان زراعی و درختان مثمر و غیر مثمر را مورد حمله قرار میدهد (شکل ۳۵ـ۱۱، ب). به نباتات زراعی و جالیز ، به ویژه هندوانه و کدو خیلی علاقه دارد. چغندرقند ، زعفران ، پنبه ، سیب زمینی و ذرت از میزبانهای دیگر آن هستند و در زمستان به تنه و طوقه درختان و نهال ها نیـز حملـه میکند. تشی فاقد خواب زمستانه است و در تمام دوره سال فعالیت میکند.
فعالیت آنها در بهار و تابـستان اغلب در مزارع ، و در پـاییز و زمستان متوجه نهالکاریها ، باغها و جنگلها میباشد. تشی جانوری است که فقط در تاریکی شب از لانه خارج شده و به جست وجوی غذا میپردازد. روزها را در لانه ، شکاف کوهها و زیر تخته سنگها به سر میبرد. اغلب از لانه تا محل تغذیه فاصله زیادی را طی کرده و در مزارع به محصولات مختلف حمله میکند. به واسطه پاهای کوتاه خـود ، از محلهای پست و جویهای بین مزارع به دشواری عبور کرده و در موارد ضـروری بـا ریخـتن خاک ، محل های گود را صاف نموده و وارد مزرعه می گردد.
هنگام روز و حتی شبهای مهتابی فعالیت تشی متوقف گشته و در زمان برگشت بـه لانه در صـورتیکـه هوا روشن شود، اغلب در محلی مانند زیر سنگ ها خود را تا شب مخفی میکند. بـه علت جثه بزرگ و سنگین ، ضمن حمله به مزارع و باغها علاوه بر تغذیه از قسمتهای مختلف گیاهان به ویژه دانه و بـذر ، موجب خرابی ، شکستگی بوته و قطع نهالها می شود. از موارد مهم خسارت تشی در زمستان ؛ حمله به نهالها و درختان است کـه موجب قطع و خشکیدگی آنها میشود ، حتی دیده شده که به درختان پـسته جنگلی به شدت آسیب می رساند و قسمت مهمی از تنه آن را خورده و قطع مینماید.
از جمله تفاوت تشی با جوجه تیغی ، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تشی از رده پستانداران و راسته جوندگان بوده اما جوجه تیغی از رده پستانداران و راسته حشره خواران است. در خارپشت اندازه جمجمه و خار و دم آن کوچک بوده و وزنی تا حداکثر یک کیلوگرم دارند اما تشی دارای اندازه جمجمه و خار درشت بوده و وزن آن گاهی تا ۳۰ کیلوگرم هم می رسد . جوجه تیغی یا خارپشت با خوردن آفات گیاهی از لحاظ کشاورزی مفید می باشد اما تشی در بحث کشاورزی به عنوان یه آفت به شمار میرود.
روشهای جلوگیری از خسارت تشی ( سیخور )
• شکار جانوران بالغ با تفنگ و وسایل موثر.
• به دام انداختن تشی ( گربه تیغی ) هنگام خروج از لانه ، با کندن محل خروج جونده از لانه ، تعبیه بشکه ، پوشاندن روی آن و افتادن جانور در بشکه.
• تله گذاری در مسیر رفت و آمد و داخل مزرعه.
• طعمه مسموم فسفر دوزنگ با مواد غذایی مطلوب تشی.
• استفاده از سموم گازی چون قرصهای فـستوکین بـه میـزان ۳ تا ۵ قـرص و پودرسیانید دوسدیم (سیماگ) به میزان ۳ تا ۱۰ گرم پودر در لانه و بستن دهانه آن.
درود، من با نوع نگاه تان نسبت به تشی مخالفم. آفت قلمداد کردن موجود زنده تنها زاییده ی ذهن انسان ِ خودشیفته است که تنها خود را مستحق حیات می داند. انسان بودن به معنای واقعی یعنی آگاهی به حق حیات همه ی گونه ها. یعنی آگاهی به این مقوله که تمام موجودات برای بقای این حیات خاکی ضروری اند. آفت قلمداد کردن نیز توهم است، برآمده از دستکاری انسان در چرخه ی طبیعت، و احساس تملک پنداری او. بهتر است نوع نگاه مان را وسیع کنیم و بجای راهکار نابودی موجودات به دنبال راهکارهایی کنترلی و جلوگیری برآمده از حق حیات همه ی گونه ها باشیم. ما نیز عضوی از این طبیعت هستیم لذا باید موهبت حضور تک تک این گونه های ارزنده را شاکر باشیم و در حفظ آن بکوشیم تا همانند ببر ایرانی و شیر ایرانی دچار انقراض حیات نشویم، کما اینکه حال یوز ایرانی در معرض نگاه خودشیفته پندارانه و خود استثنا پندارانه ی ماست.
امید برای آگاهی گونه ی انسان که دارای عقل و قدرت تأمل است.
با سلام با تشکر از کامنتتون اما باید در نظر داشته باشید اینجا یه سایت کشاورزیه و از دید کشاورزی به مسیله نگاه میشه که تعریف آفتم براش مشخص.این مقاله هم یه مورد کلی برای کاهش خسارت به محصول . هر کسی به دیده خودش به مطلب نگاه میکنه به عنوان مثال پدیده سگهای ولگردو ببینید یکی ممکنه مثل شما تو خونش نشسته باشه و سال به سالم یه سگ ولگرد نبینه و خوب از دیدش تعدادشون هر چیم بالاتر بره عیبو ایرادی نداره اما ازون ورم کسی هست که یکی از عزیزانش در اثر حمله سگهای ولگرد فوت شده که مطمینن نگاه اون با شما خیلی فرق میکنه. افراط و تفریط در هر کاری و در هر مقوله ای نادرست و ناشایسته. در مورد تشی هم این مقاله به صورت کلی برای کسانیه که دچار مشکل و خسارت شدید ازین موجود شدن و ما در هیچ جاییش توصیه ای برای منقرض کردن اون نه داشتیم و نه خواهیم داشت.
با سلام ادمین عزیز خیلی مفید و موثر بود. فقط یه سوال اینجا بعضی از دوستان میگن گوشت تشی قابل خوردن هستش با توجه به تغذیه تشی که خودتون میگید تقریبا صدرصد گیاه و میوه خوار هستش
سلام بله بعضی افراد مصرف میکنن گوشتشو که البته به نظر من کشتن این حیوان با تو جه به کمی تعدادشون اونم بابت مصرف گوشت اشتباه محض
بادرود .من بادام زمینی کاشته ام ونگران حمله تشی به مزرعه هستم
سلام دوست عزیز تو کدوم شهر بادام زمینی کشت کردی؟
ادمین ک ی ر تشی توکله ت
این پیام رو تایید کردم تا بدونیم در چه جامعه ای داریم زندگی میکنیم و چقدر به قهقرا رفته فرهنگ و درک بعضیا. ایکاش هر کدوم از ما قبل پس انداختن یه جنبنده که فقط اسم انسان رو یدک میکشه به این باور برسیم که آیا توانایی تربیت و دادن شخصیت و شعور رو به اون داریم . می خواستم بگم برات متاسفم اما دیدم کاره تو لات مجازی از تاسف گذشته ، فقط میتونم برای اون دو نفری که اسم پدر و مادر تو رو یدک میکشن اظهار تاسف کنم با تربیت همچین تحفه ای
بسیارعالی و تشکر اراین مطالب مفیدتون
وهمچنین بابت جواب درستی که در مورد انتقادناشایست این دوست عزیز دادید.
موفق و موید باشید
شما لطف داری دوست عزیز . متاسفانه بعضیا حتی فهم فرستادن یه انتقاد رو هم ندارن . انتقاد خوب و سازندست اما فحاشی و لعن و مرگ فرستادن به دیگران از ادمای باشخصیت بعیده . امیذوارم اون دوستمون هم کمی روی حرف زدنشون کار کنن و اینقدر که نگران تشی هستن ، کمی هم نگران انسانیت از دست رفته تو اجتماع باشن.
خدا لعنتت کنه با این راهکار دادنت.
تو محل زندگی من پره از این موجودات و اگه فقط چند نفر آموزههای جنابعالی را بسط میدادن حالا دیگه از این آفریده خداوند خبری نبود.
امثال تو باعث شدن که نسل خیلی از جانوران ایرانی مث شیر و ببر منقرض شه.
کمی فکر کنیم.
اولن که به جای فازه حیوان دوستی اول کمی رو ادب و شخصیت داشتنتون کار کنید و انسان باشید . دومن این یه مقاله علمی و تحقیقی برای شناخت کامل این حیوان که همه موارد کامل در مورد اونو توضیح داده . سومن شما که فاز برداشتیو ملتو لعنت میکنی بزار خودتو محصولاتت دچار یه آفت بشید بعد ببینم بازم اینقدر برا من فیگور حیوان دوستی میگیری . شما نگران انقراض شیر و ببر نباش ، نگران انقراض فرهنگ و ادب باش که باعث شده امثال شما همه جا رو با چاله میدون اشتباه بگیرن . گیرم از دیدتون مقاله مشکل داشت میتونستید همینو با متانت و ادب بگید نه با الفاظی که از یه انسان با شخصیت انتظار نمیره.