• پیشگفتار
موضوع باقیمانده علف کش درخاکهای زراعتی بارهای بار مطرح شده است .نگرانی این است که سمهایی علف کش که امسال مورد ا ستفاده قرار می گیرند ممکن است انتقال یابند وبه گیاهان کوچکی که سال آینده رشد می کنند آسیب برسانند .موضوعات بحث شده دراین مقاله این است که سم های علف کش چطور درمحیط تجزیه می شوند؟ چطور طول عمر سمهای علف کش باقیمانده راتخمین بزنیم؟ واینکه چطورکارهایی راترتیب دهیم که برای کاهش انتقال سمهای علف کش بتوان استفاده کرد؟
• سمهای علف کش قبل از جوانه زدن می تواند مثل یک شمشیر دولبه باشد. مااز آنها استفاده می کنیم تا برای ماهها باقی بماند به منظور اینکه از رشد علف های هرزجلوگیری نماید. ولی با این حال نمی خواهیم که آنها برای مدت زمان طولانی باقی بمانند تا اینکه به محصولاتی که سال بعدکشت می شوند آسیب برساند دانشمند علف های هرز Arnold Appleby که یکبار به شوخی گفت: حق این است ما دوست داریم سمهای علف کش تافصل کشت دوام داشته باشد,سپس فورا ًخودشان ازبین بروند. واضح است که این اتفاق نخواهد افتاد ومقدار کمی از بعضی از سمهای علف کش به محصولات حساس آسیب خواهند رساند. گیاهان کوچکتر از بزرگتر حساس تر می باشند وگیاهانی که از بذر رشد می کنند بسیار حساس هستند.به دلیل اینکه انتقال سم علف کش عمدتا ً موضوعی است دررابطه با محصولات کشاورزی که ازبذر به عمل می آیند بسیاری برچسب های علف کش ها اطلاعاتی درمورد گیاهان رادارا می باشند. این مدت زمانی راکه بعد از استفاده از علف کش قبل از اینکه کاشت محصول ویژه ای شامل می شود. اطلاعات محدودیت گیاهان برای هرترکیب واحد علف کش درمحصول فرق می کند ومتفاوت می باشد
• برای مثال, اسفناج وچغندرقند رانمی توان به مدت 24ماه پس از استفاده ازhalosulfuronکاشت. به هر حال کارکمی یا هیچ کاری ازدست کسی ساخته نیست وقتی که محصولات گلخانه ای بعداز استفاده علف کش کاشت می شود. به دلیل تعداد خیلی زیاد گونه های گیاهی که درگلخانه کاشته می شود, امکان ندارد که تولید کنندگان علف کش ها این نوع اطلاعات را برای برچسب هاتهیه کنند. بنابراین این برعهده مسئولان گلخانه هاست که از مشکلات وخطرات احتمالی انتقال علف کشها آگاه بوده وبرنامه های کنترل علف هرزرا مد یریت کنند تا از چنین مشکلاتی جلوگیری نمایند
• نیمه عمر (سمهای علف کش):
چه مدت یک سم علف کش درمحیط باقی می ماند. این به عوامل زیادی بستگی دارد اما مقیاسی وجود دارد که از طریق آن می توانیم دوام علف کشها راپیش بینی کنیم, نیمه عمر سمهای علف کش اندازه ای است از اینکه چه مدت زمان طول می کشد تا 50%از یک ماده شیمیایی تجزیه شود (جدول شماره 1
• به عنوان مثال oxadiazonیک نیمه عمر60روزه دارد پس از 60روز استفاده به ½ ازمقدار مصرف شده تجزیه می یابد پس از 120روزدوباره غلظت تا50درصد کاهش خواهد یافت تا اینکه فقط ¼ از مقدار مصرف شده باقی می ماند. بادرنظر گرفتن 240روز فصل کاشت باشرایط مطلوب برای تجزیه علف کش, فقط 16 / 1مقدار ازمواد استفاده شده درپایان فصل باقی خواهد ماند.
• مقادیر نیمه عمر علف کش ارائه شده درجدول 1ازمنابع بسیاری گرفته شده است. این مقادیر با استفاده از روشهای مختلف تحت شرایط محیطی متفاوت, دربخشهای مختلف جهان تعیین شده است. مقایسه یک سم علف کش با دیگری تقریبا ً شبیه مقایسه سیب با پرتقال است, اما بهترین مقیاسی است که در حال حاضرداریم ازنیمه عمر به عنوان یک راهنما درانتخاب علف کش ها استفاده کنید نه به عنوان مقادیر قطعی برای تخمین تجزیه علف کش .
چطور علف کش ها تجزیه می شوند
• اینکه علف کش چقدر دوام دارد به عوامل متعددی ازجمله نور- دما ورطوبت خاک بستگی دارد. علف کش ها به واسطه طرق متعددی ازبین می روند که شامل: تجزیه نوری, تجزیه شیمیایی, تجزیه میکروبی از طریق شستشوی خاکی واز طریق تغییروفرار بودن. تجزیه نوری وقتی اتفاق می افتد که اشعه ماورا بنفش (uv)به پیوندهای شیمیایی مواد تشکیل دهنده فعال علف کش می شکند. مولکولهای ثانوی حاصل از تقسیم مولکول مادر(اصلی) به طور کلی درتامین کنترل علف هرزکمتر موثر هستند .تجزیه میکروبی وقتی اتفاق می افتد که میکروبهای خاک ازعلف کشها به عنوان منبع تغذیه استفاده می کنند تقریبا ً تما م آفت کش ها ترکیبهای طبیعی هستند که اساسا ً ازکربن, هیدروژن ونیتروژن وگوگرد تشکیل شده اند. این ترکیبات یک منبع تغدیه برای میکروبها هستند. وقتی که مواد شیمیایی مشابه مکررا ًاستفاده می شوند میکروبهایی که ترجیحا ًاز موادشیمیایی تغدیه می کنند تعدادشان افزایش یافته ومواد شیمیایی مصرف شده وبنابراین اثربخشی وسودمندی وخاصیت علف کش وطول عمر علف کش درکنترل علف هرز کاهش می یابد. این به ویژه درمورد علف کشهایی پیش از شکفتن محصول استفاده می شوند که طراحی شده اند تا طول عمر بیشتری درخاک داشته باشند مهم است .تجزیه شیمیایی وقتی اتفاق می افتد که واکنش شیمیایی غیربیولوژیکی اجزاء تشکیل دهنده فعال علف کش رابه مولکولهای ثانوی غیرفعال تقسیم می کند.شستشوی خاکی علف کشهای پیش ازجوانه زدن ناچیز است. مواداستفاده شده درمحصولات گلخانه ای قابلیت حل شدن پایینی داشته وکاملا ٌ به مواد خاک جذب می شوند. آبیاری کردن به منظورحفظ رطوبت کافی خاک فعالیت بیولوژیکی (زیستی ) راسرعت می بخشد وبنابراین تجزیه سم علف کش راسرعت می بخشد. به هر حال, استفاده از آبیاری برای استخراج وشستشوی علف کشها از خاک مفید نبوده وهدر دادن آب وزمان می باشد. فراربودن فرایندی که ازطریق آن مواد شیمیایی از حالت مایع یا جامد به حالت گاز تبدیل می شود. وقتی که علف کش به گاز تبدیل شده وبه اتمسفر وارد می شود دیگر به هیچ وجه علف هرزراکنترل نمی کند. از بین بردن سمهای علف کش که مناسب محصولات گلخانه ای است,triflurualinخیلی بیشتر قابلیت فرار بودن داشته وبه گاز تبدیل می شود .
• تجزیه بعضی از علف کش ها کاهش یافته یا متوقف می شود که phخاک بیشتر از 7می شود .بسیاری ازخاکها phپایین تراز 7می باشد ,وبنابراین از علف کشهایی که متاثرازphهستند اغلب درمحصولات گلخانه ای استفاده نمی شود. به هر حال ,بعضی ازگلخانه دارها زمینی رااجاره می کنند که ممکن است قبلا ًیک محصول کشاورزی کشت شده وبا یکی ازاین علف کشها مراقبت شده باشد. این چیزی است که باید موقع اجاره کردن یاخرید زمین جدید درنظرگرفت .
تدابیری برای جلوگیری از انتقال :
بعضی محصولات گلخانه ای 2یا3سال نیاز دارند که در زمین باشند. اگرعلف کشها سال اول استفاده شود تا سال دوم دوام می یابد این چیز بدی نیست. چیزی که باید مورد توجه قرار بگیرد علف کشی است که سال آخری که محصول درمزرعه است استفاده شده واینکه آیا آن علف کش تا زمانی که محصول بعدی کاشته شود دوام خواهد داشت یا خیر.عوامل متعددی وجوددارد که فرایند تجزیه را کند یا تسریع می کند .phپایین ,رطوبت بالای خاک ,دمای بالای خاک ,فعالیت بیولوژیکی یا میکروبی بالا وسطح بالای مواد طبیعی تجزیه علف کش راتسریع می کند.یک روش موثر به منظور اینکه مطمئن شویم که علف کش انتقال نخواهد یافت این است که زمین کشاورزی را به مدت یک فصل کاشت با محصول پوششی کشت کنیم .به عنوان مثال اگردرختها را امسال درآورده شده اند آن زمین کشاورزی را نوبتی کاشت کنید وتابستان آینده یک محصول پوششی بکارید. پاییزآینده محصول پوششی رابرگردانده وزمین را دوباره بکارید یا برای کاشت بهاری آماده کنید. کاشت محصولات پوششی مواد طبیعی خاک وفعالیت بیولوژیکی را افزایش می دهد. این دوعامل تجزیه علف کش را افزایش می دهد درکاشت محصول پوششی از آبیاری وکوددهی استفاده کنید, اما از علف کش بیشتر استفاده نکنید. سطح بالای نیتروژن ورطوبت خاک فعالیت بیولوژیکی خاک افزایش داده وتجزیه علف کش رابیشتر تسریع می بخشد.کشت زمین کشاورزی با گیاه پوششی به جای محصولات کشاورزی پول ساز ممکن است یک فداکاری بزرگی به نظر برسد فقط برای جلوگیری از امکان انتقال علف کش, به هرحال محصول پوششی مفید تر از تجزیه علف کش می باشد. استفاده از یک محصول پوششی ساختار خاک رابازسازی می کند, مواد طبیعی رابه مزرعه بر می گرداند, توده های خاک را افزایش داده, تراکم خاک راکم می کند, تصفیه آب رابهبود می بخشد. محصولات گلخانه ای مداوم می تواند درطول زمان حاصلخیزی زمین را کاهش دهد .استفاده از محصولات پوششی می تواند بعضی از تا ثیرات منفی کشاورزی مداوم رابرعکس کند .
ازپیش طرح ریزی وبرنامه ریزی کردن:
• طرح ریزی وپیش بینی اینکه چه علف کشی استفاده کنیم می توانداز مشکلات انتقال علف کش جلوگیری کند .از هر علف کشی قبل از سال برداشت محصول استفاده کنید .با استفاده ازجدول 1 به عنوان راهنما,کاربرد علف کشهایی با نیمه عمر کوتاه را درطول سال برداشت محصول را درنظربگیرید .این احتمال انتقال علف کش راهنگام کاشت دوباره مزرعه کاهش خواهد داد.مثال پایین رادرانتخاب علف کشها برای جلوگیری ازانتقال آن رادرنظربگیریداولین قدم برای انتخاب یک سم علف کش ایناست که مطمئن باشیم برای استفاده مورد نظرماست . بادرنظرگرفتن ویژگی روی برچسپ علفکشisoxabenوoryzalin احتمالا ً درطول اولین سال محصول استفاده شود ,علیرغم نیمه عمر طولانی شان دامنه وسیعی از مقاومت محصول به این علف کش ها وجود داشته وانتقال, نگرانی اساسی درطول اولین سال نیست. دربهار سال قبل از برداشت محصول (دومین یاسومین سال ) oxyfluorfenوpendimethalinمی تواند به دلیل نیمه کوتاهشان استفاده شود. گیاهان ریشه دار کلا ً بیشتر به این دو نوع علف کش مقاوم هستند .از پیش طرح ریزی کردن کاربردهای علف کش ها می تواند احتمال علف کش راکه باعث آسیب به محصول بعدی خواهد بود , کاهش دهد .یک روش آسان وسریع برای تعیین اینکه آیا خاک آلوده است سنجش می باشد .به طور کلی یک سنجش, هر آزمایشی است که یک موجود زنده را برای فعالیت یک ماده آزمایش کنیم برای اهداف ما ,می خواهیم از بذر گیاهان حساس به علف کش برای آزمایش فعالیت علف کش استفاده کنیم .این میتواند درطول زمستان دریک گلخانه گرم انجام شود .
نتیجه گیری
• اساسا ً ما بدلیل اینکه گیاهان نسبتا ً بزرگی را کشت می کنیم, انتقال آفت کش احتمالا ً یک مشکل رایج درمحصولات کشاورزی نیست .به هر حال بعضی از مسئولان گلخانه ,عدم رشد یا رشد ضعیف در محصولات رامشاهده کرده واین را تا اندازه ای به انتقال آفت کش نسبت داده اند. بعضی گونه ها می توانند به بعضی علف کش ها حساس باشند بنابراین از قبل برنامه ریزی کنید آفت کش مناسب برای جلوگیری از انتقال آفت کش استفاده کنید. درصورت امکان از محصولات پوششی درکشاورزی استفاده کنید
راهنمای گام به گام برای اجرای سنجش :
1. خاک کافی از مزرعه مورد نظر برای پرکردن یک چهارم ظرف جمع کنید. همچنین نمونه خاکی با ویژگیهای خاک مشابه از یک مزرعه جمع کنید که بدون علف کش باشد.
2.آزمایش را در یک گلخانه اجرا کنید. مطمئن باشید که نهال ها نورکافی گرفته اند .بسیاری از آفت کشها نیاز به سطح بالای نوردارند تا عمل کنند وتا ثیر شان میتواند تحت شرایطی با نورضعیف پنهان باشد.
3. برای آزمایش علف کشهای فعال برگ پهن بذرتربچه راداخل ظرف بپاشید وبرای آزمایش علف کش فعال –علف, بذر جو بپاشید. با خاک کمی بذررا بپوشانید فقط درحدی که آنها بتوانند به طور نرمال رشد کنند .
4. ظرف راآبیاری کنید تا خاک مرطوب بماند, خیلی آبیاری نکنید .
5. بعدازجوانه زدن نهال بذری ,آنها را کم کنید تا اینکه 2یا 3 گیاه درهر گلدان باشد. با مقایسه خاک نسبتا ًآلوده با کنترل خاک به مدت چند هفته نهالهای بذری را مشاهده کنید. آسیب بعضی از علف کشها نسبت به انواع دیگر مدتی طول می کشد تا خود رانشان دهد, پس صبور باشید. تفاوت درسایز گیاه, لک ,چروک ,ساقه های برگشته وهر چیز دیگری که متفاوت از حالت نرمال است راجستجو کنید. وقتی تمام شد ,خاک گلدان راخالی کنید تا رشد توسعه ریشه راببیند دوباره گلدانها را مشاهده کنید تا بدانید چه چیزی نرمال است .
🙂 واقعا موضوع بسیار جالبی بود.ما برای ادامه حیات به علم مدرن کشاورزی احتیاج داریم.موفق باشی استاد 🙂
سلام
با مطلبي تحت عنوان پاسخ به هتك حرمت به روزم
حمايت خود از اهل بيت(ع) وانزجار از دشمنان شان را اعلام كنيد.
منتظرم . . .
يا علي مدد