ملخ آسیایی  Locusta migratoria L

راسته و خانواده:  (Ortho., Acrididae)

مناطق انتشار

مهمترین مرکز نشو و نماي ملخ آسیائی، نیزارهاي جنوب روسیه و اطراف دریاچـه هـا و رودخانه هاي مجاور دریاي خزر که در خاك و اطراف دریاچه هاي شمالی چـین مـیباشـد. فاز مهاجري این حشره در نواحی شمال و شمال غربی ایران را مورد حمله قـرار مـیدهـد و نیز در کشورهاي جنـوب و جنـوب شـرق آسـیا انتـشار دارد.ملـخ آسـیائی کـه بـه نـام ملـخ اروپایی (European locust ) نیز گفته میشود. داراي زیر گونه هاي متفاوتی میباشد، کـه در اروپــا و ســایر کــشورهاي جهــان بــصورت فــاز( Phase ) مهــاجرت باعــث خــسارت میشود. اما در کشورهاي مدیترانه اي فقط فاز انفرادي آن وجود دارد. فاز مهاجر ایـن ملـخ بـه نــام Locusta migratoria migratoria و فــاز انفــرادي آن Locusta migratoria Danica شناخته شده است. اولین گزارش حمله این ملخ به ایران مربوط بـه تابـستان 1325 بـوده کـه ملخ مزبور از خاك روسیه ^– نواحی شمالی ایـران دریـاي خـزر هجـوم آورد و از آنجـا بـه آستارا تا اردبیل و نیز بندرانزلی پیشروي نموده است.

شکل شناسی

مشخصات ملخ آسیائی در فاز مهاجري و انفرادي با هم تفـاوت دارنـد. مشخـصات فـاز مهاجري آن که در ایران وجود دارد به شرح زیر میباشد:

الف- حشره کامل:

حشره ماده 52 تـا 55 میلـیمتـر و نـر آن بـه طـول 40 تـا 50 میلـیمتـر میباشد. رنگ عمومی بدن ملخ خاکستري متمایل به سبز است. هنگامی که ملخها بـه نـسل بلوغ جنسی یعنی موقع تخم ریـزي نزدیـک مـیشـود نرهـا زرد شـفاف و مـاده هـا مایـل بـه قهوه اي هستند. شاخکها باریک، نخی و نسبتاً طویل و برابر مجموع سروسینه است. نیم ـرخ سر قائم و پیشانی محدب است. پشت سینه اول از پهلو کاملاً مستقیم است. بـالهـاي روئـی داراي لکه هاي کوچک به رنگ قهوه اي و بالهاي زیر شفاف و کمی زرد یـا مایـل بـه زرد است. طول رانهاي عقبی از نصف طول بالهاي روئـی کمتـر اسـت و قاعـده آن درقـسمت داخلی آبی مایل به سیاه میباشد . این ملخ داراي 5 سن پوره گی است. رنگ آنها در سنین اول و دوم سیاه و بقیه سنین قهوه اي میباشند

ب- تخم

تخمهاي این حشره در داخل کپسول تخم خمیده غیر منظم و طویل مـشاهده مـیشـود. گاهی اوقات کپسول قوسی شکل و ندرتاً مستقیم میباشد. در هر کپـسول 50 تـا 100 عـدد تخم بطور منظم و در ردیفهاي چهارتایی قرار گرفته و تخمها نیز بوسیله همین مایع به هـم چسبیده اند. طول کپسول 55 تا 75 میلیمتر و اندازه هر تخم 6 تا 7 میلیمتر میرسد.

ج- پوره

پورههاي جوان (نئونات) قهوه اي خاکستري میباشند. پوره هاي بالغ در تراکمهاي پائین جمعیت به رنگ سبز تا قهوه اي و در تراکمهاي بالاي جمعیـت بـه رنـگ نـارنجی مایـل بـه قهوه اي دیده میشوند. دو نوار سیاه افقی باریک و برجسته در پشت چشمهاي مرکب قابـل مشاهده می باشد. همچنین یک نوار سیاه افقی پهن در کناره هاي جانبی پیش قفس سینه کـه تا قاعده بال توسعه یافته است وجود دارد

زیست شناسی

ملخ آسیایی زمستان را بصورت تخم بسر میبرد. تخمها در بهار باز میشـوند و پـوره هـا بتدریج ظاهر میشوند. دوره پورگی ملـخ آسـیائی 40 تـا 45 روز مـیباشـد. در ایـن مـدت پوره ها از گیاهان خانواده گندمیان (گرامینه) مخصوصاً نی و جگن نیز تغذیه مینمایند. ملـخ آسیایی دیرتر از ملخ مراکش جفتگیري و تخمریـزي مـیکنـد. تخـمریـزي بیـشتر در کنـار نهرها و اطراف آب انجام میگیرد. بطوریکه ممکن است در بهار مدتی کپسولهـا زیـر آب بمانند. ملخ آسیائی فقط یک نسل در سال دارد.

میزبان

ملخ آسیایی از گیاهــان خــانواده گرامینــه، بــرنج، ذرت، نــی، جگــن، پنبــه و …. تغذیــه مــی نمایــد. چــون ایــن حــشره احتیــاج زیــادي بــه آب دارد. بــدین جهــت عــلاوه برگیاهــان فوق الذکر ممکن است کم و بیش از هر نوع گیاه دیگري حتی بـرگ درختـان (فقـط بـراي بدست آوردن آب) تغذیه نماید. روي همین اصل گاهی به مزارع یونجه، کنف و غیـره نیـز حمله می نماید. این حشره از علفهاي هرز مزارع برنج بیشترین فعالیت تغذیه اي را دارد.

خسارت و اهمیت اقتصادي

Locusta migratoria بندرت شالیزارهاي ایران را مورد حمله قرار مـیدهـد و خـسارت آن نیـز قابـل ملاحظــه نمــیباشــد. امــا ممکــن اســت بــا تغییــر شــرایط اکولــوژیکی بــا تغذیــه از بــرگ و قسمتهاي مختلف گیاه برنج از آفات درجه دوم محسوب گردد. طغیان این حشره معمـولاً در یک دوره خشکسالی اتفاق میافتد.

مدیریت

الف- مبارزه بیولوژیکی

دشمنان طبیعـی زیـادي از قبیـل پرنـدگان، حفـاش، مـوشهـاي مزرعـه اي، گـراز، مـار، قورباغه به سبک شکارگري از ملخ آسیایی تغذیه میکنند.

ب- مبارزه شیمیائی

در صورت طغیان این حشره میتوان حشره کشهاي شیمیائی(فسفره) به نسبت 1 تـا 1.5 در هزار استفاده نمود. جهت مبـارزه بـا ایـن آفـت لازم اسـت ابتـدا بایـد منـاطق نـشو و نمـا و کانونهاي هجوم آفت مورد شناسایی و نظارت کامل قرار گیرد.

همچنین شما میتوانید با مراجعه به پستهای زیر شایر آفات برنج را نیز مطالعه کنید

کرم ساقه خوار برنج

زنجره سبز برنج

سرخرطومی ریشه برنج

مگس خزانه برنج