اﻧﻮاع ﻣﺤﯿﻂ رﺷﺪ رﯾﺸﻪ ، ﺑﺴﺘﺮﻫﺎي ﮐﺸﺖ ( قسمت اول )
زماﻧﯽ ﮐﻪ ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ﮔﺮم ﮐﻨﻨﺪه و ﺧﻨﮏ ﮐﻨﻨﺪه ﺷﺮوع ﺑﮑﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ ، زﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﯿﻂرﺷﺪرﯾﺸﻪ ( ﺑﺴﺘﺮﮐﺸﺖ ) ﻓﺮا ﻣﯽرﺳﺪ.ﻣﻮاديﮐﻪ ، ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﺮ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ روﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺎك زراﻋﯽ ، اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﯿﺖ ، ﭘﻠﯽ اﺳﺘﯿﺮن ، ﭘﺮﻻﯾﺖ ، ﺷﻦ ، ﺧﺎك اره و…ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﺨﻠﻮﻃﻬﺎي ، راك وول ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮورش دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮارﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ . اﯾﻦﺗﻮﻟﯿﺪات ﺑﺼﻮرت ﺗﺠﺎري ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﺴﺎت ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .
ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﯾﺖ از رﺷﺪ ﺧﻮب ﮔﯿﺎﻫﺎن ، ﻣﺤﯿﻂ رﺷﺪ رﯾﺸﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻬﺎر ﻋﻤﻞ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ :
. ﻣﺨﺰن ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﮔﯿﺎه ﺑﺎﺷﺪ-
. آب را ﺑﮕﻮﻧﻪ اي ﻧﮕﻬﺪارد ﮐﻪ دردﺳﺘﺮس ﮔﯿﺎه ﺑﺎﺷﺪ –
ﺗﺒﺎدل ﮔﺎزي را ﺑﯿﻦ رﯾﺸﻪ ﻫﺎ و اﺗﻤﺴﻔﺮ ﺑﺎﻻي ﻣﺤﯿﻂ رﯾﺸﻪ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﺪ. . –
– ﻣﺤﻞاﺳﺘﻘﺮارﮔﯿﺎهﺑﺎﺷﺪ .
ﭼﺮا ﻓﻘﻂ از ﺧﺎك ﻣﺰرﻋﻪ در ﻇﺮوف ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽ ﺷﻮد؟
ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮔﻠﺨﺎﻧﻪاي راﻣﯽﺗﻮان اﻏﻠﺐ درﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ در ﺧﺎك ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻋﻤﺪه اي ﺑﻮﺟﻮد آﯾﺪ ﭘﺮورش داد وﻟﯽ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﺎك ﺑﻪ ﻇﺮوف ﻣﻨﺘﻘﻞ و ﻫﻤﺎن ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺮورش داده ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮد . ﺧﺎك ﻣﺰرﻋﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﭼﻬﺎرﻋﻤﻞ را ﮐﻪ درﺑﺤﺚ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﯿﻢ در ﻣﺰرﻋﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻋﻤﻞ ﻫﻮادﻫﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻄﻮرﮐﺎﻓﯽ ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﺧﺎك درﻇﺮف اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽﮔﯿﺮد . ﯾﮑﯽ ازاﺑﻌﺎد ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﺧﺎك ، ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎك اﺳﺖ . ﺑﺎﻓﺖ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﺧﺘﻼط درﺻﺪﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ذرات ﻣﺨﺘﻠﻒ ( ﺷﻦ وﺳﯿﻠﺖ و رس ) ، ﺧﺎك ﻣﺰرﻋﻪ ﻫﻢ ازاﯾﻦ ﺳﻪ ﺟﺰء ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.ﻣﯿﺰان ﻧﮕﻬﺪاري آب در ﺧﺎك ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎك واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ.ﺧﺎك آب را ﻧﮕﻪ ﻣﯽ دارد زﯾﺮا آب ﺟﺬب ﺳﻄﺢ ذرات ﺧﺎك ﻣﯽ ﺷﻮد . در ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺮوي ﺟﺎذﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﺧﺎك ، ضخامت ﻻﯾﻪ آب روي ﺳﻄﻮح ذرات ﺧﺎك ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و ﺣﺠﻢ ﻣﻨﺎﻓﺬي ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻮا ﭘﺮﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد و ﺗﺒﺎدل ﮔﺎز ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺑﻬﺘﺮی اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد . در ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺧﺎﮐﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ درﺷﺘﺘﺮ راه ﺣﻞ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮدن ﻣﺸﮑﻞ ﻇﺮوف ﮐﻢ ﻋﻤﻖ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻗﻄﺮ ﻣﻨﺎﻓﺬ را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ . اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﺸﮑﻞ ﺗﻬﻮﯾﻪ را ﺣﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ وﻟﯽ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻗﻄﺮ ذرات ﺳﺎزﻧﺪه ﺧﺎك اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﮐﻞ ﻣﻘﺪار آب ﺧﺎك ، ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ﻗﻄﺮ ذرات ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ . ﺑﺮاي ﺣﻞ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﯾﻌﻨﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﻮادﻫﯽ ﺑﺪون ﮐﺎﻫﺶ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري آب ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺧﺎك را ﺗﻐﯿﯿﺮداد . ﺧﺎﮐﯽ ﮐﻪ داراي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺧﻮﺑﯽ اﺳﺖ ﺧﺮد ﺷﻮﻧﺪه ( ﻧﺮم ) اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺧﺎك اﺳﺖ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺮﺷﺤﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ و رﯾﺴﻪ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﻫﻤﭽﻮن ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ذرات را ﺑﺼﻮرت ﺗﻮده ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞﻣﯽﮐﻨﺪ . اﯾﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮاد آﻟﯽ در ﺧﺎك ﻣﺰارع اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻌﺪ دﯾﮕﺮ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﺧﺎك ﻣﯽﺷﻮد . ﻣﯽﺗﻮان ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺎﻻي آب در ﺧﺎك داراي ﺳﺎﺧﺘﺎر رﯾﺰ را ﺑﺎ زﻫﮑﺸﯽ ﻋﺎﻟﯽ ﺧﺎك داراي ﺑﺎﻓﺖ درﺷﺖ ﺗﻠﻔﯿﻖ ﮐﺮد . اﯾﻦ ﮐﺎر را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻧﮕﻬﺪاري زﯾﺎد آب در ﻣﻨﺎﻓﺬ رﯾﺰ ﻣﻮﺟﻮد در ﻫﺮ داﻧﻪ و ﺧﺎرج ﺷﺪن ﺳﺮﯾﻊ آب از ﻣﻨﺎﻓﺬ ﺑﺰرگ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﯿﻦ ﺗﻮدهﻫﺎ اﻧﺠﺎم داد ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا در ﺑﯿﻦ ﺣﻔﺮات درﺷﺖ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد .واضح است که قبل از استفاده از خاک مزرعه در گلدان باید آنرا درشت بافت کرد و ساختمان آن را بهبود بخشید . میتوان ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺑﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ ذرات داﻧﻪ اي ﺑﺰرگ ﻣﺜﻞ ﭘﯿﺖ ﻣﺎس ﺧﺰه اي و ﭘﻮﺳﺖ درﺧﺘﺎن ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﯿﺪ .
ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﻄﻠﻮب ﻣﺤﯿﻂ رﺷﺪ رﯾﺸﻪ
- ﺛﺒﺎت ﻣﻮاد آﻟﯽ
- ﻧﺴﺒﺖ ﮐﺮﺑﻦ ﺑﻪ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮلC/N
- وزن ﻣﺨﺼﻮص ﻇﺎﻫﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ g/dm3 1200-640
– نگهداری رطوبت و تهویه
– ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﺒﺎدل ﮐﺎﺗﯿﻮﻧﯽ ﺑﺎﻻ ( 6-15 me/100cc )
- PH ﻣﻨﺎﺳﺐ
اﺟﺰاي ﻣﺤﯿﻂ رﺷﺪ رﯾﺸﻪ
– ﺧﺎك ﻣﺰرﻋﻪ
– ﭘﯿﺖ ﻣﺎس ﺧﺰه اي و ﭘﯿﺖ
– ﭘﻮﺳﺖ درﺧﺘﺎن (ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ10-5 )
– ﺧﺎك اره ﭘﻮﺳﯿﺪه ﺷﺪه
– کود دامی
– ورﻣﯽ ﮐﯿﻮﻟﯿﺖ
– راک وول …
اﻧﻮاع ﭘﯿﺖ ﻣﺎس و ﭘﯿﺖ
ﭘﯿﺖ ﻣﺎس ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه از ﺧﺰه اﺳﻔﺎﮔﻨﻮم
ﭘﯿﺖ ﻣﺎس ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه از ﺧﺰه ﻫﯿﭙﻨﻮم
ﭘﯿﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه از ﻧﯽ و ﺟﮕﻦ ( Reed -sedge peat )
ﭘﯿﺖ ﻫﻮﻣﻮس
Peat
ﭘﯿﺖ ﻣﺎس ﺧﺰه اﺳﻔﺎﮔﻨﻮم
– ﻣﺤﺘﻮي ﻧﯿﺘﺮوژن 0/6 تا 1/4 درصد
– ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري آب درﻣﯿﺎن ﺗﻤﺎم ﭘﯿﺖ ﻫﺎ دارد و تا 60% حجم خود آب نگه میدارد .
– داراي ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ اﺳﯿﺪي ﺑﺎ ( PH 3 – 4 )
– داراي ﺗﺒﺎدﻻت ﺧﻮب ﮔﺎزی
ﭘﯿﺖ ﻣﺎس ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه از ﺧﺰه ﻫﯿﭙﻨﻮم
- دارای PH ( 2/5 – 5/5 )
در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮔﻠﺪاﻧﯽ ﻣﺨﻠﻮﻃﯽ از 50 قسمت پیت ماس هیپنوم ، 40 درصد پرلایت و 10 درصد ورمی کولایت استفاده می کنند .
ﭘﯿﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه از ﻧﯽ و ﺟﮕﻦ ( Reed -sedge peat )
– از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﺎﺗﻼﻗﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﯽ ﻫﺎ ، ﺟﮕﻦ ﻫﺎ ، علفهای مردابی و لویی تشکیل شده است .
ﻣﯿﺰان ﺗﺠﺰﯾﻪ آن ﺧﯿﻠﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮاز ﭘﯿﺖ ﻣﺎس اﺳﺖ .
PH آن بین 4 تا 7/5 متغیر است .
ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري آب آن ﮐﻤﺘﺮازﭘﯿﺖ ﻣﺎس اﺳﺖ
به رنگ قهوه ای تا قهوه ای متمایل به قرمز .
ﭘﯿﺖ ﻫﻮﻣﻮس
– ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه اي ﺗﯿﺮه ﺗﺎ ﺳﯿﺎه .
– ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﭘﯿﺖ ﻫﺎ ﻣﯿﺰان ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮي روي ان ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
– ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري آب آن ﮐﻤﺘﺮ از ﭘﯿﺖ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ اﺳﺖ .
– PH آن بین 4 تا 7/5 متغیر است .
پوست درختان
- پوست درحتان سرخدار ، صنوبر و کاج مورد استفاده قرار میگیرد .
- ﭘﻮﺳﺖ درﺧﺘﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺰء ﺧﻮﺑﯽ از ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﺑﺪونﺧﺎك ﺑﺎﺷﺪ.
- ذرات به اندازه 10 mm برای تهیه محیط کشت گیاهان و ذرات 10 تا 19 mm برای اصلاح مواد آلی در محیط کشت گلهای بریده به کار میرود .
خاک اره
- ﺧﺎك اره ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ از ﭘﻮﺳﺖ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد .
- پس از فرآوری دارای PH نزدیک به خنثی است .
کود دامی
- دارای CEC بالایی است .
- منبع خوب عناصر غذایی ﺑﻮده و درﻧﺘﯿﺠﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آن ﮐﻤﺒﻮدﻋﻨﺎﺻﺮﮐﻢ ﻣﺼﺮف ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﯽﺧﻮرد.
- کود ﮔﺎوي ﭘﻮﺳﯿﺪه ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻧﻮع ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده در ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ اﺳﺖ.
- دارای ظرفیت نگهداری آب بالا
ﻓﺮآورده ﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت
- کاه که باید به قطعات 8 سانتی متری یا کمتر از نظر طولی خرد شود تا به طور همگن با خاک مخلوط شود .
- ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ و ﺑﺮﻧﺞ
- ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﮔﻠﻬﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﺎخ وﺑﺮگ ، ﺳﺎﻗﻪ و رﯾﺸﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﻠﻬﺎي ﺑﺮﯾﺪه در ﺳﮑﻮﻫﺎ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ.
ورﻣﯽ ﮐﯿﻮﻟﯿﺖ
- ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري آب ﺑﺎﻻ
- دارای CEC بالا
- دارای PH متغیر
- ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ و وزن ﻣﺨﺼﻮص ﻇﺎﻫﺮي ﮐﻢ (ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﺑﺪون ﺧﺎك)
ﺧﺎك رس ﺧﺸﮏ ﺷﺪه
– زﻫﮑﺸﯽ وﺗﻬﻮﯾﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ
- دارای CEC قابل توجه
- دارای PH متغیر از 4/5 تا 9
– در گلهای شاخه بریده 10 تا 15 درصد و در محیط گیاهان گلدانی 25 تا 33 درصد حجم کل را تشکیل میدهد .
