آبدزدک و روشهای کنترل و مبارزه با آن

آبدزدک و روشهای کنترل و مبارزه با آبدردک

معرفی آفت آبدزدک

لاروهای آبدزدک از شاخ و برگ اندامهای هوایی بوته برنج تغذیه می کند و آنرا کاملاً از بین می برد. لاروهای سن یک فقط از پارانشیم برگها به خصوص بین رگبرگها تغذیه می نمایند ولی در سنین بعدی تمام برگ را خورده و فقط قسمتهای سخت آنرا باقی می گذراند. لاروهای آبدزدک  شب فعال بوده و دارای میزبانهای دیگری نظیر یولاف، چاودار، گندم، جو، ارزن، ذرت، ذرت خوشه ای، نیشکر، نخود، لوبیا، یونجه، شبدر، چغندر، کتان، سوژا می باشد.

آبدزدک با نام علمی Gryllotalpa gryllotgipa یک حشره همه چیز خوار است که با جویدن و قطع ریشه و طوقه گیاه باعث مرگ آن می شود و همچنین با حرکت خود در داخل خاک باعث ایجاد کانال هایی در زمین می شود که اولاً از طریق این کانال ها آب درز دیده شده و از دسترس ریشه خارج می شود و ثانیاً جابجایی خاک اطراف ریشه موجب عدم تماس کامل آن ها با خاک شده و منجر به خشکی گیاه می شود، آبدزدک زمستان را بصورت حشره کامل و یا سنین پورگی در داخل خاک به سر می برد.در اواسط بهار شروع به فعالیت می کند.

در طول بهار و تابستان حشرات نر و ماده در زیر خاک جفتگیری کرده و ماده ها با ایجاد دالان های عمیق، در انتهای آن محفظه یا حفره وسیعی تهیه و تعداد ۳۰۰ – ۶۰۰ تخم سفید رنگ داخل آن قرار می دهد.پوره ها ۲- ۳ هفته بعد، از تخم خارج و با ایجاد دالان های زیرزمینی، زمین را شخم می زنند. این آفت در هر دو سال یک نسل تولید می کند و زمستان را در عمق ۳۰-۱۰۰ سانتی متر سپری می کند- آبدزدک تمام روز را در زیر زمین و داخل دالان های تعبیه شده به سر می برد و در شب ها از خاک خارج شده و در سطح خاک به اطراف حرکت و در تابستان حشره کامل به سوی نور پرواز می کند.

زیست شناسی:

زمستان را به صورت لارو، ندرتاً شفیره در خاک می گذارند. در شرایط شمال در اواخر بهار ظاهر و تا حدود تیر ماه پروازشان به طول می انجامد. پروانه در شب به فعالیت پرداخت، جفت گیری نموده و حشره ماده تخمهای خود را در دسته های ۸۰-۲۰ تائی روی سطح تحتانی برگها قرار داده و توسط ماده چسبناکی می چسباند. دوره جنینی حدود ۱۰-۴ روز و پس از آن لاروهای سن اول خارج و به ترتیبی که گفته شد خسارت می زنند. لاروهای سن اول بیشتر اوقات در بین غلافهای برگ مخفی می شوند ولی حالت مخفی شدن لاروها در سنین دوم و سوم تدریجاً از بین می رود. موقعی که لارو به ۱۵ میلی متر می رسد. روزها گیاه میزبان را ترک کرده و در یر کلوخه های خاک و زیر برگ ها مخفی و در هنگام شب به فعالیت می پردازند. لاروهای بالغ اغلب جهت جستجوی غذا به صورت دسته جمعی (armyworms) یا انفرادی راه پیمائی شبانه می نمایند. در شمال لاروهای نسل اول در اواسط تیر ماه در عمق ۳-۱ سانیت متری سطح خاک تبدیل به شفیره می شوند. دوره شفیرگی حدود ۲۰-۱۰ روز طول می کشد. پروانه های نسل اول در اوائل مرداد ماه ظاهر شده و پس از مدتی پرواز جفت گیری و تخم ریزی می نمایند. دوره نشو و نمای نسل دوم ۲۵-۱۹ روز به طول می انجامد و لاروهای نسل سوم در اواسط مهر ماه دیده می شوند. ممکن است ۴-۳ نسل در سال داشته باشند.

آبدزدک و روشهای کنترل و مبارزه با آن :

روش های کنترل آبدزدک ؛مبارزه علیه این آفت با استفاده از روش های زراعی، مکانیکی و شیمیایی به طور توأم انجام می شود:

• شخم زدن زمین به منظور از بین بردن تخمها در لانه ها و تخریب لانه ها برای کنترل آبدزدک توصیه می شود.
• غرقاب نمودن زمین سبب می شود که حشرات به ناچار دالان های خود را ترک کرده و به سطح باغچه بیایند و باید آن ها را معدوم کرد.
• گذاشتن قوطی های خالی کنسرو و روغن نباتی حاوی روغن موتور یا نفت در سطح خاک: قوطی ها را در سطح زمین طوری قرار می دهند که لبه آن هم سطح یا کمی پایین تر از سطح خاک قرار گیرد ( در ته ظروف مقداری نفت یا روغن موتور یا آب تا یک  چهارم ارتفاع ظرف می ریزند ) آبدزدک ها که در شب مشغول حفاری مجاری سطحی هستند در ظروف به دام افتاده و نمی توانند از آن خارج شوند و ظرفها صبح ها باید خالی و معدوم شوند.
• ایجاد گودال های کود دامی تازه، در اوایل پاییز در اطراف باغچه های آلوده: گودال هایی به عمق ۲۰ – ۳۰ سانتی متر کنده و درون آن را با پهن تازه پر می کنند به طوری که سطح پهن ۱۰ سانتی متر از سطح خاک بالا باشد. پوره برای زمستان گذرانی در زیر قشر گرم پهن جمع می شوند. سپس در اواخر زمستان پهن ها را بیرون ریخته و پوره ها را معدوم می کنند.

مبارزه شیمیایی ( الف- تهیه طعمه مسموم، ب- استفاده از سموم گرانول )

الف- تهیه طعمه مسموم برای کنترل آبدزدک :

حشره کش کار با ریل یا پودر سوین ۸۰% به مقدار ۳ کیلوگرم , سبوس گندم به مقدار ۱۰۰ کیلوگرم + آب ۴۰ – ۶۰ لیتر

نحوه تهیه طعمه برای کنترل آبدزدک :

در ظرفی پودر سوین را با مقدار کمی آب خمر کرده و آنرا در ۱۰ لیتر آب حل میکنند. سپس بقیه آب را اضافه کرده و بهم می زنند- بتدریج این محلول سمی را روی توده ی سبوس ریخته و با دستکش و یا وسیله دیگر بخوبی بهم می زنند تا به صورت اوماجی نرم درآید به طوری که وقتی روی زمین می پاشند به صورت دانه های ریز در آید. پخش طعمه مسموم باید عصر هنگام بعد از خنک شدن هوا به مقدار ۵ گرم در هر متر مربع در کنار بوته ها، ردیف های کاشت و یا سطح زمینی قرار داده شوند. مقدار طعمه بسته به اینکه کشت خطی یا کرتی باید حدود ۸۰ کیلوگرم در هکتار لازم است.

همچنین طعمه مسموم آماده متالدهید نیز جهت کنترل راب و حلزون و آبدزدک معرفی و استفاده می گردد.

ب- استفاده از گرانول سموم:

در زمینی آلوده می توان گرانول ۱۰% کاربوفوران و یا گرانول دیازینون ۱۰% به میزان ۲۰ کیلو در هکتار و یا گرانول دورسبان ( کلر پریفوس اتیل ) ۵% به میزان ۲۰ – ۳۰ کیلو در سطح یک هکتار برای کنترل آبدزدک استفاده کرد