مهمترین آﻓﺎت درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی اﯾﺮان ( قسمت دوم )

ﮐﺮم ﺑﻪ‬ ‫‪Euzophera bigella‬‬ ‫
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Pyralidae‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫ﺑﺎل روﺋﯽ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی ﺑﺎ ﻧﻮارﻫﺎی ﻋﺮﺿﯽ روﺷﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﮑﻞ و آراﯾﺶ آﻧﻬﺎ در ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه ﮐﻤـﮏ‬ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﺨﻢ ﺑﯿﻀﻮی ﺑﻮده و رﻧﮓ آن ﺳﻔﯿﺪ ﺷﮑﺮی اﺳﺖ. ﻻرو ﺳﻦ اول ﻧﯿﺰ ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﺗﺨﻢ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﮑﺮی ﻣﯽ‬ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺢ در ﺳﻨﯿﻦ ﺑﻌﺪی رﻧﮕﺶ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی ﮐﺜﯿﻒ ﮔﺮاﺋﯿﺪه ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ از ﻻروﻫﺎی ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﮐﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ‬ ﺷﮑﺮی ﺑﺎ زﻣﯿﻨﻪ ارﻏﻮاﻧﯽ اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻤﯿﺰ ﺧﻮاﻫﺪﺑﻮد. ﯾﮏ وﺟﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ دﯾﮕﺮ ﻻروﻫﺎی اﯾﻦ ﺣﺸﺮه از ﮐﺮم ﺳﯿﺐ، ﻗﻼﺑﻬﺎی ﭘﺎﻫﺎی‬ ﺷﮑﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺸﺮه روی داﯾﺮه و در ﮐﺮم ﺳﯿﺐ روی ﯾﮏ ﺑﯿﻀﯽ ﻗﺮاردارﻧﺪ. ﺷﻔﯿﺮه ﻗﻬﻮهای اﺳﺖ و وﺟﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ آن‬ ‫از ﺷﻔﯿﺮهﻫﺎی ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﻋﺎری ﺑﻮدن ﺷﻔﯿﺮه ﮐﺮم ﺑﻪ از ردﯾﻒﻫﺎی ﺧﺎر اﺳﺖ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ در ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﭘﻬﻨﺎور اﯾﺮان درﺧﺖ ﺑﻪ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﺮم ﺑﻪ ﻧﯿﺰ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارد. ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑـﺎن اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه ﺑـﻪ دو‬ ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﮔﺮوه اول ﮔﯿﺎﻫﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ آﻓﺖ آﻧﻬﺎ را در ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻮﺑﺨﻮاری ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. در اﯾﻦ‬ ﮔﺮوه درﺧﺘﺎن ﺑﻪ، ﺳﯿﺐ،ﮔﻼﺑﯽ.ﮔﻮﺟﻪ و زردآﻟﻮ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﻻروﻫﺎی ﮐﺮم ﺑﻪ از ﺗﻨﻪ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی آﻧﻬـﺎ ﺗﻐﺬﯾـﻪ‬ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﮔﺮوه دوم درﺧﺘﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﻮه آﻧﻬﺎ ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻻروﻫﺎی ﻣﯿﻮهﺧﻮار اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻗﺮار ﻣـﯽﮔﯿﺮﻧـﺪ. در اﯾـﻦ ﮔـﺮوه‬ ‫درﺧﺘﺎن ﺑﻪ،ﺳﯿﺐ، ﮔﺮدو، و ﮔﻼﺑﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ.‬اﯾﻦ ﺣﺸﺮه درﺣﺎﻟﺖ ﻣﯿﻮهﺧﻮاری ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺣﺸﺮه زﯾﺎنآور درﺧﺖ ﺑﻪ در ﮐﺸﻮر ﻣﺎﺳﺖ. ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﻪ ﻣﯿـﻮه ﺑـﻪ ﺑـﺎ‬ ﺧﺴﺎرت ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ. در اواﺋﻞ ﻓﺼﻞ ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﻮده وﻟﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﺮم ﺑﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﻣﯽﺷﻮد. ﺧﺴـﺎرت روی‬ ﺑﻪ ﮔﻬﮕﺎه از 59% ﺗﺠﺎوز ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻣﯿﻮهﻫﺎ از داﺧﻞ ﺧﻮرده ﺷﺪه و ﺑﺠﺎی داﻧﻪ ﻓﻀﻮﻻت ﺳﯿﺎﻫﺮﻧﮓ ﻻروی ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣـﯽﺧﻮرﻧـﺪ.‬ﺣﻤﻠﻪ ﻻروﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﻮه ﺑﺎ ﻧﻔﻮذ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﺗﻮام ﺑﻮده و ﻣﯿﻮه ﺑﮑﻠﯽ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮔﺮدد. ﺧﺴﺎرت ﮐﺮم ﺑﻪ روی ﺳـﯿﺐ و ﮔﻼﺑـﯽ‬ ‫اﻫﻤﯿﺖ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪارد وﻟﯽ ﺧﺴﺎرت آن روی ﮔﺮدو از اﻫﻤﯿﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ دوﺻﻮرت ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪ. آﻧﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﻮه ﺧﻮاری ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻروﻫﺎی ﺳﻦ آﺧـﺮ‬داﺧﻞ ﭘﯿﻠﻪ و زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺘﮑﻬﺎی ﺗﻨﻪ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی درﺧﺘﺎن ﻣﯽ ﮔﺬراﻧﻨﺪ. درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﮔﺮوﻫﯽ ﮐﻪ ﭼﻮﺑﺨﻮاری ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ‬ ﺻﻮرت ﻻروﻫﺎی ﺳﻨﯿﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﺤﻞ ﭼﻮﺑﺨﻮاری ﺧﻮد ﯾﻌﻨﯽ ﻋﻤﻖ ﭘﻮﺳﺖ و ﮐﺎﻣﺒﯿﻮم ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ و ﺗﻨﻪ ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ. آﻧﻬـﺎﺋﯽ‬ﮐﻪ داﺧﻞ ﭘﯿﻠﻪ و ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻻرو ﺳﻦ آﺧﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ دارای دﯾﺎﭘﻮز ﺑﻮده و اﮔﺮ آﻧﻬﺎ را ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﺳﺮﻣﺎ از زﯾـﺮ ﭘﻮﺳـﺘﮑﻬﺎ ﺧـﺎرج‬ ﮐﺮده و در ﺣﺮارت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻗﺮاردﻫﯿﻢ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺗﻠﻔﺎت ﺷﺪﯾﺪی ﺷﺪه و ﺑﻘﯿﻪ ﻫﻢ ﮐﻪ زﻧﺪه ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺲ از ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﺎه ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ﺑﻪ ﺷﻔﯿﺮه و ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻻروﻫﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻓﺼﻞ ﺳﺮد را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻮﺑﺨﻮاری و در ﺳﻨﯿﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﯽ ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﻨﺪ در ﻫـﺮ‬ﻓﺮﺻﺘﯽ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺣﺮارﺗﯽ ﻣﺤﯿﻂ اﺟﺎزه دﻫﺪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻧﻤﻮده و رﺷﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮی ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﺒـﺎرت دﯾﮕـﺮ اﯾـﻦ ﮔـﺮوه دﯾـﺎﭘﻮز‬ﻧﺪارﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﺮﻣﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﻬﺎ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﺳﺎزد. ﻻروﻫﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺳﻦ آﺧﺮ و در داﺧﻞ ﭘﯿﻠﻪ و زﯾـﺮ‬ﭘﻮﺳﺘﮑﻬﺎی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﮔﺮمﺷﺪن ﻫﻮا ﺷﻔﯿﺮه ﺷﺪه و در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﭘﺮواﻧﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ زﻣﺎن در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮج و اﺻﻔﻬﺎن ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ اواﺋﻞ ﺗﺎ اواﺳﻂ ﻓﺮوردﯾﻦ و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻫﻤﻮاره زودﺗـﺮ‬از ﺷﺮوع ﺧﺮوج ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎی ﮐﺮم ﺳﯿﺐ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎ ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی و ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﻧﻤﻮده و ﻻروﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ ﺗﺨـﻢﻫـﺎ‬ ﺗﻤﺎﻣﺎً ﺑﻪ ﭼﻮﺑﺨﻮاری روی ﻣﯽ آورﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺗﺎ اواﺋﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ازآﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺼﻮن ﻣـﯽﻣﺎﻧﻨـﺪ. ﮔـﺮوه ﭼﻮﺑﺨـﻮار‬ زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬران ﻧﯿﺰ ﺗﺎ اواﺋﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻣﯿﻮهﻫﺎ روی ﻧﻤﯽآورﻧﺪ و ﭘﺲ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﻮه ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ آﻟﻮدﮔﯽ ﭘﯿﺪا ﺧﻮاﻫـﺪﮐﺮد.‬ﺣﺘﯽ در ﺑﺎﻏﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮاً ﺑﻪ ﮐﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﻧﯿﺰ ﺳﺮاﺳﺮ ﺑﻬﺎر آﻟﻮدﮔﯽ ﮐﺮم ﺑﻪ روی ﻣﯿﻮه دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷـﻮد ﺑﻠﮑـﻪ در ﺳـﻪ ﻣـﺎه‬ ﺑﻬﺎر ﮐﺮم ﺳﯿﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺪری ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻓﺘﺎر داده و ﺑﺎ ﺷﺪت روی ﻣﯿﻮه ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪای ﺧﻮاﻫﺪداﺷﺖ. در ﺑﺎﻏﻬﺎی ﻣﺨﻠـﻮط‬ و ﻏﯿﺮﻣﺨﻠﻮط ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ در ﻣﯿﻮه ﺑﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﮐﺮم ﺑﻪ ﺑﺮ ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﺪه و از آن ﭘﯿﺸﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮد در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در ﺳـﯿﺐ و‬ﮔﻼﺑﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﻫﻤﻮاره ﺑﺮ ﺟﻤﯿﻌﺖ ﮐﺮم ﺑﻪ ﻓﺰوﻧﯽ دارد. ﺗﻌﺪاد ﻧﺴﻞ ﮐﺮم ﺑﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﯿـﻮهﺧـﻮری دو اﺳـﺖ ﮐـﻪ‬ اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ رﻗﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ ﮔﺮدد.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﭼﻮﺑﺨﻮاری اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﯿﺸﺘﺮ روی ﺷﺎﺧﻪ و ﺗﻨﻪﻫﺎﺋﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿـﺮد ﮐـﻪ ﻗـﺒﻼً ﭘﻮﺳـﺖ آﻧﻬـﺎ در اﺛـﺮ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑـﯽ،‬ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﯾﺎ ﻗﺎرﭼﯽ ﺷﮑﺎﻓﺖ ﺧﻮرده و ﯾﺎ ﺧﺮاﺷﯽ ﺑﺮداﺷﺘﻪ و ﯾﺎ ﻣﺤﻞ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺣﺸﺮه ﭼﻮﺑﺨﻮار دﯾﮕﺮی ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﻄـﻮر‬ﮐﻠﯽ درﺧﺘﺎن ﺳﺎﻟﻢ از ﺣﻤﻠﻪ ﻻروﻫﺎی ﭼﻮﺑﺨﻮار ﮐﺮم ﺑﻪ ﻣﺼﻮن ﻣﺎﻧﺪه و ﺗﻨﻬﺎ آﻧﻬﺎﺋﯽ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﻠـﯽ ﺿـﻌﯿﻒ ﺷـﺪه‬ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﺿﻌﻒ درﺧﺘﺎن اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎری دارد. آﻟﻮدﮔﯽ ﮐﺮم ﺑﻪ در دﺷﺖ از اواﺋﻞ ﺗﯿـﺮ و در ﮐﻮﻫﺴـﺘﺎن‬ از ﺣﺪود اواﺋﻞ ﻣﺮداد آﻏﺎز ﻣﯽﮔﺮدد. در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ﺑﺎ آن را ﺑﺎ ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ﺑﺎ ﮐـﺮم ﺳـﯿﺐ و ﺳـﺎﯾﺮ‬ﺣﺸﺮات زﯾﺎن آور راﯾﺞ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻧﻤﻮد. در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﻫﺴـﺘﺎﻧﯽ ﮐـﻪ ﮐـﺮم ﺳـﯿﺐ دوﻧﺴـﻞ دارد ﮐـﺮم ﺑـﻪ ﻧﯿـﺰ درﺣﺎﻟـﺖ‬ ﻣﯿﻮهﺧﻮاری ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ ﻣﯿﻮهﺧﻮار ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﻧﺴﻞ دوم ﮐﺮم ﺳﯿﺐ، در ﻣﺒﺎرزه‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺴﻞ اول ﻣﯿﻮهﺧﻮار ﮐﺮم ﺑﻪ ﻣﺆﺛﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.‬

‫ﭘﺮواﻧﻪ دم ﻗﻬﻮه ای ‪Euproctis chrysorrhoea‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Lymantriidae‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫رﻧﮓ ﺑﺎﻟﻬﺎ در ﭘﺮواﻧﻪ ﻫﺎی ﻧﺮ و ﻣﺎده، ﺳﻔﯿﺪ ﯾﮑﺪﺳﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷـﺪ. ﺷـﮑﻢ در ﻣـﺎدهﻫـﺎ ﻗﻬـﻮهای ﺑـﻮده و ﭘﻮﺷـﯿﺪه از ﮐﺮﮐﻬـﺎی‬ ﺳﻔﯿﺪرﻧﮓِ ﭘﺮاﮐﻨﺪه اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺷﮑﻢ ﻧﺮﻫﺎ ﺗﯿﺮه رﻧﮓ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در اﻧﺘﻬﺎی ﺑﺪن ﻣﺎده، ﺗـﻮدهای از ﮐـﺮک ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﺣﻨـﺎﺋﯽ‬ وﺟﻮد دارد. ﺷﺎﺧﮏ در ﻧﺮ و ﻣﺎده ﺷﺎﻧﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ درﻣﺎدهﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ روﺷﻦ ﺑﻮده و ﻋﺮض آﻧﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ اﺳﺖ در ﺣـﺎﻟﯽ ﮐـﻪ‬ در ﻧﺮﻫﺎ ﺷﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای روﺷﻦ ﺑﻮده و ﻋﺮض آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ. ﺗﺨﻤﻬـﺎ ﺗـﻮدهای ﮔﺬاﺷـﺘﻪ ﺷـﺪه و روی آن ﺑﻮﺳـﯿﻠﻪ‬ اﻟﯿﺎف ﺣﻨﺎﺋﯽ رﻧﮓ اﻧﺘﻬﺎی ﺑﺪن ﻣﺎده ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد. ﻻرو ﺑﻪ رﻧﮓ ﺗﯿﺮه و ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﻣﻮﻫﺎی ﺑﻠﻨﺪ ﻗﻬﻮهای رﻧﮓ اﻓﺮاﺷﺘﻪ ﻣـﯽﺑﺎﺷـﺪ.‬ﭘﺸﺖ ﺑﺪن ﻻرو ﯾﮏ ﺧﻂ ﻃﻮﻟﯽ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ دﯾﺪهﻣﯽﺷﻮد. ﺷﻔﯿﺮه ﺑﻪ رﻧﮓ ﺗﯿﺮه ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﯿﺎه و ﺑـﺮاق ﺑـﻮده و در اﻧﺘﻬـﺎی‬ ‫ﺧﻮد ردﯾﻔﯽ از ﺧﺎرﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ دارد و داﺧﻞ ﭘﯿﻠﻪای ﻧﺎزک و ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮر اﺳﺖ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ آﻓﺖ در ﺳﺮاﺳﺮ ﻧﻘﺎط ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﺷﻤﺎل اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان دﯾﺪهﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾـﻦ ﭘﺮاﮐﻨـﺪﮔﯽ از ﻃـﺮف ﻏـﺮب ﺗـﺎ اﻟﻤـﻮت و‬ رودﺑﺎر اﻟﻤﻮت اداﻣﻪ دارد و در ﺷﯿﺐﻫﺎی ﺷﻤﺎﻟﯽ اﻟﺒﺮز ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان آن را ﺗﺎ ﮐﻼردﺷﺖ دﯾﺪ. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در اﺳﺘﺎﻧﻬﺎی ﻣﺮﮐـﺰی،‬ﻫﻤﺪان، زﻧﺠﺎن و آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﻧﯿﺰ ﮔﺰارشﺷﺪه اﺳﺖ. ﺗﺎﮐﻨﻮن روی ﺳﯿﺐ، ﮔﯿﻼس، آﻟﺒﺎﻟﻮ، ﮔﻮﺟﻪ ﮔﻼﺑﯽ، زاﻟﺰاﻟـﮏ و ﺗﻌـﺪادی از‬ درﺧﺘﺎن ﻏﯿﺮﻣﺜﻤﺮ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ آﻓﺖ روی ﺳﯿﺐ ﭘﯿﻮﻧﺪی، در ﺷﯿﺐﻫﺎی ﺟﻨﻮﺑﯽ اﻟﺒﺮز ﮔﻬﮕﺎه ﺷﺪﯾﺪ ﻣـﯽﺷـﻮد.‬ﺧﺴﺎرت ﺷﺪﯾﺪ روی ﺳﯿﺐ در ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻘﺎط ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳـﺖ. در ﻣﻨﻄﻘـﻪ زﻧﺠـﺎن درﺧﺘـﺎن ﺳـﯿﺐ را ﻋـﺎری از ﺑـﺮگ‬ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻻرو اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﺮﮔﺨﻮار اﺳﺖ.‬

‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻروﻫﺎی ﺳﻨﯿﻦ اوﻟﯿﻪ داﺧـﻞ ﮐﯿﺴـﻪﻫـﺎی ﺗـﻮری روی درﺧﺘـﺎن‬ ﻣﯿﺰﺑﺎن و ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﺠﻤﻌﯽ ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪ. ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺮوج ﻻروﻫﺎ از ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ در ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ﺑﻌﺪ و ﻗﺒﻞ از ﻇﻬﻮر ﮔـﻞ درﺧﺘـﺎن ﺳـﯿﺐ‬ اﺳﺖ. در اﯾﻦ زﻣﺎن ﮐﻪ ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺗﺎزه ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪهاﻧﺪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳـﺘﺠﻤﻌﯽ و در ﻃـﻮل روز اﻧﺠـﺎم ﻣـﯽﺷـﻮد. ﺑـﺎ ﺷـﺮوع‬ ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻻروﻫﺎ ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ ﻻﻧﮥ ﺧﻮد ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ. ﺷﻔﯿﺮه در ﭘﻨﺎهﮔﺎهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ زﯾﺮ ﭘﻮﺳـﺘﮑﻬﺎ،زواﯾـﺎی ﺷـﺎﺧﻪﻫـﺎ و‬ﺷﮑﺎفﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد روی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ و ﺗﻨﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع ﻣﻨﻄﻘـﻪ از ﻧﯿﻤـﻪ دوم ﺧـﺮداد ﺗـﺎ ﻧﯿﻤـﻪ اول‬ ﻣﺮداد ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﺧﺮوج ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی و ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﻣـﯽﮐﻨﻨـﺪ. ﺗﺨـﻢﻫـﺎ روی ﻫـﺮ دو ﺳـﻄﺢ ﺑـﺮگ ﮔﺬاﺷـﺘﻪ‬ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروﻫﺎی ﺳﻦ اول از ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺑﻮده و ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﺠﻤﻌﯽ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﭘﺲ از آن ﺑـﺎ ﯾـﮏ ﺗﻌـﻮﯾﺾ ﺟﻠـﺪ‬ ‫ﺑﺮای زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ آﻣﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻫﻢ زﻣﺎن ﺑﻮدن ﺧﺮوج ﻻروﻫﺎی زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬران از ﻻﻧﻪﻫﺎی زﻣﺴﺘﺎﻧﯽ ﺑـﺎ ﺧـﺮوج ﻻروﻫـﺎی‬ ﺳﻦ اول ﻟﯿﺴﻪﻫﺎ از زﯾﺮﭘﻮﻟﮏ ﺗﺨﻢ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﻘﺎط ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑـﺮای ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﻫـﺮ دو‬‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮات اﺳﺖ ﻣﯽﺗﻮان در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻗﺒﻞ از ﮔﻞ ﻫﺮ دو را ﺑﺨﻮﺑﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺮد.‬

ﭘﺮواﻧﻪ ﺗﺨﻢ اﻧﮕﺸﺘﺮی ‪Malacosoma neustria‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Lasiocampidae‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺪن و ﺑﺎﻟﻬﺎی اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻗﻬﻮهای اﺳﺖ. در ﮐﻞ ﻧﺮﻫﺎ ﺗﯿﺮهﺗﺮ و ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺎل روﺋـﯽ دارای ﯾـﮏ ﻧـﻮار‬ ﭘﻬﻦ ﺳﺮاﺳﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ آن را ﺑﻪ دو ﻧﯿﻤﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ. رﻧﮓ اﯾﻦ ﻧﻮار ﺗﻨﺪﺗﺮ از رﻧﮓ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺎل اﺳﺖ. ﺷﺎﺧﮑﻬﺎ ﺷﺎﻧﻪای ﺑـﻮده‬ و ﻃﻮل دﻧﺪاﻧﻪﻫﺎی ﺷﺎﻧﻪﻫﺎ در ﻧﺮﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﻣﺸﺨﺺﺗﺮ اﺳﺖ. رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﺨﻤﻬﺎ ﻫﻤﺎن رﻧﮓ ﭘﻮﺳـﺖ ﺷـﺎﺧﻪ ﺳـﯿﺐ اﺳـﺖ.‬ ﻻرو ﺑﻪ رﻧﮓ ﺗﯿﺮه ﺑﺎ ﻧﻮارﻫﺎی ﻃﻮﻟﯽ رﻧﮕﺎرﻧﮓ اﺳﺖ. روی ﻫﺮ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺪن ﻻرو دودﺳﺘﻪ ﻣﻮی ﺑﻠﻨﺪ و ﺗﯿـﺮه ﮐـﻪ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﻫـﻢ‬ ﻣﺘﻘﺎرن ﻫﺴﺘﻨﺪ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺷﻔﯿﺮه ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ﺗﯿﺮه ﺑﻮده و ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﻏﺒﺎری ﺑﺮﻧﮓ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑـﻪ آﺑـﯽ اﺳـﺖ ﮐـﻪ داﺧـﻞ‬ ‫ﭘﯿﻠﻪای ﻧﺎزک ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮد.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در اﮐﺜﺮ ﻧﻘﺎط ﻣﯿﻮهﺧﯿﺰ ﮐﺸﻮر وﺟﻮد دارد. وﻟﯽ ﺗﺮاﮐﻢ آن در ﺷﻤﺎل ﮐﺸﻮر ﺑـﻪ وﯾـﮋه اﺳـﺘﺎﻧﻬﺎی ﮔﻠﺴـﺘﺎن، ﻣﺎزﻧـﺪران و‬ﮔﯿﻼن ﺑﻄﻮر ﻣﺤﺴﻮس ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. و ﺗﺎﮐﻨﻮن روی ﺳﯿﺐ، ﮔﻼﺑﯽ، ﺑﻪ، ﮔﻮﺟﻪ، زاﻟﺰاﻟﮏ ،ﺳﻨﺠﺪ ﺗﻠﺦ و ﺑﯿﺪ و ﺗﻌﺪاد ﺑﺴﯿﺎری از درﺧﺘﺎن‬ ‫و درﺧﺘﭽﻪﻫﺎی ﻏﯿﺮﻣﺜﻤﺮ و ﺟﻨﮕﻠﯽ دﯾﺪهﺷﺪه اﺳﺖ.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد و زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﺨﻢ اﺳﺖ. ﺗﺨﻤﻬـﺎ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﮔﺮوﻫـﯽ ﺑـﻮده و ﻣﺎﻧﻨـﺪه‬ ﺣﻠﻘﻪای دور ﺗﺎ دور ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﺟﻮان را ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﻪ آن ﭘﺮواﻧﻪ ﺗﺨﻢاﻧﮕﺸﺘﺮی ﻣﯽﮔﻮﯾﻨـﺪ. ﻻروﻫـﺎ‬ در اواﺋﻞ ﮔﺮاﯾﺶ ﺷﺪﯾﺪی ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ دارﻧﺪ. ﺑﺮای ﺗﻐﺬﯾﻪ روی ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺗﻮر اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ. اﯾـﻦ ﻻﻧـﻪﻫـﺎی ﺗـﻮری ﺑـﻪ‬ ﺗﺪرﯾﺞ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ. در ﺳﻨﯿﻦ ﺑﺎﻻ ﻻروﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ دﺳﺖ از زﻧـﺪﮔﯽ اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ ﮐﺸـﯿﺪه و ﺑـﻪ ﺷـﮑﻞ اﻧﻔـﺮادی و ﯾـﺎ در‬دﺳﺘﻪﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻇﻬﻮر ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎ ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﺗﯿﺮﻣﺎه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اوﻟﯿﻦ ﺗﺨﻤﻬﺎ از اواﺧﺮ دﻫﻪ اول ﺗﯿﺮﻣـﺎه دﯾـﺪه‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﺗﺨﻤﻬﺎ ﺗﺎ اواﺧﺮ ﻓﺮوردﯾﻦ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫زﻣﺎن ﺧﺮوج ﻻروﻫﺎی ﺳﻦ اول از ﺗﺨﻢﻫﺎی زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬران ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﻣﺮاﺣﻞ رﺷﺪی اوﻟﯿﻪ ﺳﯿﺐ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗـﺎ ﺑﺎزﺷـﺪن‬ ﮔﻠﻬﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ وﺟﻮد دارد. ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻣﺒﺎرزه دﻗﯿﻖ ﻻزم اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﺎ ﻣﺸـﺎﻫﺪات‬ ﭘﯿﮕﯿﺮ، ﺗﺎرﯾﺨﯽ را ﮐﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮِ ﺗﻌﺪاد ﻻروﻫﺎ از ﺗﺨﻤﻬﺎ ﺧـﺎرج ﺷـﺪه اﻧـﺪ، ﺗﻌﯿـﯿﻦ ﻧﻤـﻮده و ﺳـﭙﺲ اﻗـﺪام ﺑـﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﮐﻨـﯿﻢ.‬ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ زﻧﺪﮔﯽ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﻟﯿﺴﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﮐﺎﻣﻠﯽ اﻧﻄﺒﺎق دارد. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﻟﯿﺴﻪ ﮐـﻪ‬ ﻗﺒﻞ از ﺑﺎزﺷﺪن ﮔﻞ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻧﯿﺰ ﮐﻨﺘﺮل ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ. اﮔﺮ ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ را ﻧﺎﭼﺎراً ﺑﻪ ﺑﻌـﺪ از رﯾـﺰش ﮔـﻞ ﻣﻮﮐـﻮل‬ ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺣﺘﻤﺎً ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از رﯾﺨﺘﻦ ﮔﻞ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻـﻮرت ﻧﯿـﺰ ﻟﯿﺴـﻪﻫـﺎ ﺑﺨـﻮﺑﯽ‬ ﮐﻨﺘﺮل ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ.‬

ﭘﺮﻃﺎووﺳﯽ ﮔﻼﺑﯽ ‪Saturnia pyri‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Saturnidae‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
ﺑﺎﻟﻬﺎی زﯾﺮی و روﺋﯽ اﯾﻦ ﭘﺮواﻧﻪ از ﻧﻈﺮ رﻧﮓ و ﻧﻘﻮش ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮده و در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻫﺮ ﯾﮏ از آﻧﻬـﺎ ﯾـﮏ ﻧـﻮار ﭘﻬـﻦ و روﺷـﻦ‬ وﺟﻮد دارد. در ﻫﺮ ﺑﺎل دوﺧﻂ ﻋﺮﺿﯽ ﻣﻮاج ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ ﮐﻪ در ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ و در ﻧﯿﻤﻪ ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ ﺑﺎل داﯾـﺮهای ﺑـﺰرگ ﺑـﺎ ﭘﯿﺮاﻣـﻮن‬ ﺳﯿﺎه وﺟﻮددارد. ﺑﺪن ﺣﺸﺮه ﺣﺠﯿﻢ اﺳﺖ و ﺳﺮاﺳﺮ آن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﺑﺎﻟﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺪن ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﮐﺮکﻫﺎﺋﯽ ﺑﻪ رﻧـﮓ ﻗﻬـﻮه ای‬ روﺷﻦ و ﺗﯿﺮه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺗﺨﻢ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺪر و ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﺎش اﺳﺖ. رﻧﮓ ﻋﻤـﻮﻣﯽ ﻻرو ﺳـﺒﺰ ﮐﻤﺮﻧـﮓ ﺑـﻮده و در ﻫـﺮ ﻃـﺮف‬ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺪن دارای ﯾﮏ ﻧﻮار زردرﻧﮓ اﺳﺖ. روی ﺑﺪن ﻻرو ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎﺋﯽ ﺑﻪ رﻧﮓ آﺑﯽ دﯾﺪهﻣﯽﺷـﻮد ﮐـﻪ از آﻧﻬـﺎ ﻣﻮﻫـﺎی ﺑﻠﻨـﺪی‬ ‫ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺷﻔﯿﺮه داﺧﻞ ﭘﯿﻠﻪای ﺑﺰرگ، ﺿﺨﯿﻢ و اﺑﺮﯾﺸﻤﯿﻦ و ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮد.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه را ﻣﯽﺗﻮان ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ در ﺳﺮاﺳﺮ ﻧﻘﺎط ﻣﯿﻮهﺧﯿﺰ اﯾﺮان دﯾﺪ. ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن آن ﺗﺎﮐﻨﻮن ﮔﻼﺑـﯽ، ﺳـﯿﺐ، ﮔﻮﺟـﻪ و‬‫ﺑﺎدام ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ. ﻻروﻫﺎ از ﺑﺮگ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺧﺴﺎرت آﻓﺖ ﮔﻬﮕﺎه و ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﺷﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﭘﺮواﻧﻪ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻔﯿﺮه داﺧﻞ ﭘﯿﻠﻪ و در ﭘﻨﺎه ﮔـﺎهﻫـﺎی ﻣﺨﺘﻠـﻒ از ﺟﻤﻠـﻪ ﺗﻨـﻪ و‬ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن و ﺣﺘﯽ روی دﯾﻮارﻫﺎ و در ﺷﮑﺎﻓﻬﺎی آﻧﻬﺎ ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪ. ﭘﯿﻠﻪ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺗﺎرﻫـﺎی اﺑﺮﯾﺸـﻤﯿﻦ ﺑـﻪ‬ ﺗﮑﯿﻪﮔﺎه ﺧﻮد ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮد. زﻣﺎن ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع ﻣﺤﻞ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻓﺮوردﯾﻦ ﺗﺎ اردﯾﺒﻬﺸﺖ ﻣﺎه ﺑﺎﺷـﺪ.‬ ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎ ﺷﺐ ﭘﺮوازﻧﺪ. ﺗﺨﻤﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻔﺮق روی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﮔﺬارده ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ. دوره ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻻروی ﺣـﺪود دوﻣـﺎه‬ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از اواﺋﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻣﯿﺘﻮان ﺷﻔﯿﺮهﻫﺎی درﺣﺎﻟﺖ دﯾﺎﭘﻮز اﯾﻦ ﭘﺮواﻧﻪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد. اﯾـﻦ ﺷـﻔﯿﺮه ﺑﻘﯿـﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و ﺳﺮاﺳﺮ ﭘﺎﺋﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺬراﻧﺪ.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﺑﻪ وﯾﮋه ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﻧﻘﺶ ﺟﺎﻟﺒﯽ در ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ آﻓﺖ دارﻧﺪ ﻟـﺬا ﺑﺎﯾـﺪ از ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ اﺧﺘﺼﺎﺻـﯽ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ آن ﺧﻮدداری ﮐﺮد ﻣﮕﺮ آﻧﮑﻪ ﺣﺎﻟﺖﻫﺎی اﺿﻄﺮاری ﭘﯿﺶ آﯾﺪ.‬

‫‪Nyssia graecarius‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Geometridae‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫در ﺣﺸﺮه ﻣﺎده ﺑﺎﻟﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻮده و ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ﭼﻬﺎرم ﺷﮑﻢ ﻣﯽرﺳﺪ. ﺑﺎﻟﻬـﺎ در ﮐـﻞ ﺧﺎﮐﺴـﺘﺮی ﺑـﺎ ﺟﻼﺋـﯽ ﻗﻬـﻮه ای‬ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. روی ﺑﺎﻟﻬﺎ ﺧﻄﻮﻃﯽ ﻋﺮﺿﯽ ﺑﺎ رﻧﮕﯽ ﺗﯿﺮه ﺗﺮ از زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺎل دﯾﺪه ﻣﯽﺷـﻮﻧﺪ. در ﻧﺮﻫـﺎ ﺷـﺎﺧﮏ ﭘـﺮوش و در ﻣـﺎدهﻫـﺎ‬ ﺷﺎﺧﮑﻬﺎ ﻧﺨﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﺨﻢ ﺑﯿﻀﻮی و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ روﺷﻦ اﺳﺖ. در ﻻروﻫﺎی ﺳﻦ اول ﺑﺪن ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﻣﻮﻫﺎﺋﯽ اﺳـﺖ ﮐـﻪ در‬ ﺳﻨﯿﻦ ﺑﻌﺪی از ﺑﯿﻦ ﻣﯽروﻧﺪ. روی ﺑﺪن ﻻرو ﻫﻔﺖ ﻧﻮار ﻋﺮﺿﯽ و دو ﻧﻮار ﻃﻮﻟﯽ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺷﻔﯿﺮه ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ﺑـﻮده‬ ‫و دارای ﯾﮏ زاﺋﺪه ﻣﺨﺮوﻃﯽ ﺷﮑﻞ دوﺷﺎﺧﻪ در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺪن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺗﺎﮐﻨﻮن در آذرﺑﺎﯾﺠﺎن، ﮐﺮدﺳﺘﺎن، اﺳﺘﺎن ﻣﺮﮐﺰی و ﺧﺮاﺳﺎن دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﮔﯿﺎﻫـﺎن ﻣﯿﺰﺑـﺎن آن ﺗـﺎﮐﻨﻮن ﺑـﺎدام،‬زردآﻟﻮ، آﻟﺒﺎﻟﻮ، ﮔﺮدو، ﺳﻨﺠﺪ، ﺗﺒﺮﯾﺰی و ﻧﺎرون ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ. ﻻرو اﯾـﻦ آﻓـﺖ از ﺑـﺮگ ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻣـﯽﮐﻨـﺪ. در آذرﺑﺎﯾﺠـﺎن و ‬ ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﻮﯾﮋه روی ﺑﺎدام ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ آﻓﺖ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﯾﮏ ﻧﺴﻠﯽ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﺣﺸﺮه را ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﺮده اﺳﺖ. زﻣﺴـﺘﺎن ﮔـﺬراﻧﯽ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺷـﻔﯿﺮه در ﻋﻤـﻖ 3-02‬ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮی ﺧﺎک ﻣﯽﮔﺬرد. ﺧﺮوج ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﭘﺮواﻧﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﻮرم ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎ در ﺑﺎدام ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﻓﻘـﻂ ﭘﺮواﻧـﻪﻫـﺎی ﻧـﺮ‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﺮواز ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﭘﺮواز ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﻏﺮوب آﻓﺘﺎب اﺳﺖ و در ﻃـﻮل روز روی ﺗﻨـﻪ و ﺷـﺎﺧﻪﻫـﺎﺑﯽ ﺣﺮﮐـﺖ ﺑـﺎﻗﯽ‬ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ. ﻣﺤﻞ ﺗﺨﻤﮕﺬاری در ﺷﯿﺎرﻫﺎی ﺗﻨﻪ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻻروﻫـﺎی ﺳـﻦ اول ﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ ﺧـﺮوج از ﺗﺨـﻢ از‬ ﭘﺎراﻧﺸﯿﻢ ﺑﺮگ اﺳﺖ. و ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﮐﻪ ﻻرو رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﮐﺮد از ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺑﺮﮔﻬـﺎ ﻧﯿـﺰ ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﮐـﺮده و ﺑـﺮگ را ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﮐﺎﻣـﻞ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮرد.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻌﺪاد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎی ﺑﺮﮔﺨﻮار ﻃﻐﯿﺎﻧﻬـﺎی ادواری دارد و در ﺳـﺎﻟﻬﺎی ﻃﻐﯿـﺎن ﻣﺒـﺎرزه ﺑـﺎ آن‬ اﻟﺰاﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻻرو ﺳﻦ ﯾﮏ اﺳﺖ. ﭼﻮن درآن زﻣﺎن ﻫﻨﻮز ﺧﺴﺎرﺗﯽ وارد ﻧﯿﺎﻣـﺪه‬ ‫و ﺿﻤﻨﺎً ﺳﻦ اول ﻻروی ﺑﻪ ﺳﻤﻮم ﺣﺴﺎسﺗﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.‬

‫‪Aporia crataegi‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Pieridae‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫ﺑﺎﻟﻬﺎی روﺋﯽ و زﯾﺮی اﯾﻦ آﻓﺖ ﺳﻔﯿﺪ و رﮔﺒﺎل ﻫﺎ ﺳﯿﺎه ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺷﺎﺧﮏ ﺳﻨﺠﺎﻗﯽ و رﻧـﮓ آن ﺳـﯿﺎه اﺳـﺖ. در ﻧـﺮ آﺧـﺮﯾﻦ‬ ﻣﻔﺼﻞ ﺷﺎﺧﮏ و در ﻣﺎده ﭼﻬﺎر ﻣﻔﺼﻞ آﺧﺮی ﺳﻔﯿﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺗﺨﻢ ﮔﻼﺑﯽ ﺷﮑﻞ و رﻧﮓ آن زرد اﺳﺖ. رﻧﮓ ﻻرو ﺗﯿـﺮه وﻟـﯽ‬ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﮑﻤﯽ آن روﺷﻦﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ. ﺑﺪن ﻻرو ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﻣﻮﻫﺎی ﮐﺮﮐﯽ ﺧﻮاﺑﯿﺪه و ﻣﻮﻫﺎی ﺿـﺨﯿﻢﺗـﺮ ﻧﺨﻮاﺑﯿـﺪه ﺑـﺎ‬ ‫ﺗﺮاﮐﻢ اﻧﺪک ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺷﻔﯿﺮه ﺑﻪ رﻧﮓ زرد ﮐﻬﺮﺑﺎﺋﯽ ﺑﻮده و ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدی ﻧﻘﻄﻪ ﺳﯿﺎهرﻧﮓ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺳﻄﺢ ﺧﻮد دارد.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﯿﻮهﺧﯿﺰ ﮐﺸﻮر ﮐﻪ در آن ﻫﺎ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﮐﺸﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻢ و ﺑـﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ دارد.‬ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن اﯾﻦ آﻓﺖ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺳﯿﺐ،ﮔﻼﺑﯽ، زردآﻟﻮ، ﻫﻠﻮ، ﺑﺎدام، ﮔﻮﺟﻪ، آﻟﻮ، زاﻟﺰاﻟﮏ، ﮔـﯿﻼس، آﻟﺒـﺎﻟﻮ، و ﺑـﻪ و در ﻣـﻮاردی‬ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎدر و آن ﻫﻢ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﺷﻤﺎل ﺗﻬﺮان ازﮔﯿﻞ وﮔـﺮدو ﺷﻨﺎﺳـﺎﺋﯽ ﺷـﺪه اﻧـﺪ. ﻻرو از ﺑـﺮگ ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻣـﯽﮐﻨـﺪ.‬‫ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﮔﻬﮕﺎه ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻮده ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ درﺧﺘﺎن را ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻋﺎری از ﺑﺮگ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.‬

‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ آﻓﺖ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ در ﻧﻘﺎط ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ در ﺳﻨﯿﻦ ﻻروی دوو ﮔـﺎﻫﯽ ﺳـﻪ ﻣـﯽﺑﺎﺷـﺪ. ﻻروﻫـﺎ از‬ﺑﺮﮔﻬﺎ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﻧﺎزک ﺑﺮای ﮔﺬراﻧﺪن دوره دﯾﺎﭘﻮز ﻻروی اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﭘﺲ از ﮔﺬﺷـﺖ ﺳـﺮﻣﺎ ﻻروﻫـﺎ از اﻣـﺎﮐﻦ زﻣﺴـﺘﺎﻧﯽ‬ ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﺑﺮﮔﻬﺎ ﻣﯽﭘﺮدازﻧﺪ. در ﺳﻨﯿﻦ آﺧﺮ ﻣﯿﺰان ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺷﺪه و در اﯾـﻦ زﻣـﺎن اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺧﻄـﺮی ﺟـﺪی‬ ﻣﯿﺰﺑﺎن را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺷﻔﯿﺮه ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ آوﯾﺰان از ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ دﯾﺪه ﻣﯽﺷـﻮد. ﭘﺮواﻧـﻪﻫـﺎ روز ﭘـﺮواز ﺑـﻮده و ﻗـﺪرت ﭘـﺮواز ﻗﺎﺑـﻞ‬ ﺗﻮﺟﻬﯽ دارﻧﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ آﻧﻬﺎ از ﻧﻮش ﮔﻠﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺰودی ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی و ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﺨﻤﻬﺎ در ﺳـﻄﺢ‬ روﺋﯽ ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﻪای ﮔﺬارده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻻروﻫﺎی ﺳﻦ اول ﺑﻄـﻮر ﮔﺮوﻫـﯽ از اﭘﯿـﺪرم ﻓﻮﻗـﺎﻧﯽ ﺑـﺮگ ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻣـﯽﮐﻨﻨـﺪ.‬ ﺧﺴﺎرت ﻻروﻫﺎ در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﯿﺴﺖ و ﭘﺲ از ﯾﮏ ﺗﺎ دو ﺑﺎر ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻠﺪ ﺑﺮای زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﮐﻪ 8-5/8 ﻣـﺎه‬ ‫ﻃﻮل ﻣﯽﮐﺸﺪ ﺧﻮد را آﻣﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﺧﺴﺎرت ﺷﺪﯾﺪ اﯾﻦ آﻓﺖ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﯾﮑﺒﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻨﺎوب در ﺧﺴﺎرت ﻣﻌﻠﻮل ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﺷـﺪﯾﺪ‬ دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺷﺎن ﺑﺎﯾﺪ‪ Apanteles glomeratus ‬از ﺧﺎﻧﻮاده‪ Braconidae‬را ﻧﺎم ﺑـﺮد. در زﻣﯿﻨـﻪ‬ ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﭼﻮن ﺑﺎ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﺒـﺎرزه وﻗﺘـﯽ‬ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻻروﻫﺎی ﺳﻦ اول آﻓﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺳﻤﭙﺎﺷﯿﻬﺎی راﯾﺞ ﻋﻠﯿﻪ آﻓﺎت ﮐﻠﯿﺪی ﻣﻨﻄﻘﻪ اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه را ﻧﯿـﺰ در آن زﻣـﺎن ﭘﻮﺷـﺶ‬ ﺧﻮاﻫﺪ داد. اﮔﺮ در ﺑﻌﻀﯽ ﺣﺎﻻت وﯾﮋه ﺟﻤﻌﯿﺖ آﻓﺖ ﺑﻪ ﺣﺪ ﺧﻄﺮﻧﺎﮐﯽ رﺳﯿﺪ در آن ﺻﻮرت ﺑﻪ ﻣﺤﺾ رﯾﺨـﺘﻦ ﮔﻠﻬـﺎ وﺑـﺪون اﻧﺘﻈـﺎر‬ ﺑﺮای ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ اﺧﺘﺼﺎص ﮐﺮم ﺳﯿﺐ و ﯾﺎ ﺷﭙﺸﮑﻬﺎ و ﺳﺎﯾﺮ آﻓﺎت ﻣﻬﻢ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﻢ ﺗﻤﺎﺳﯽ و ﮔﻮارﺷﯽ وآﻧﻬﻢ ﻓﻘﻂ در ﻣﺤﻞ ﻫـﺎی ﺗـﺮاﮐﻢ‬ ‫ﺷﺪﯾﺪ آن ﺑﺎﯾﺪ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﮐﺮد.‬

ب – ﺳﺨﺖ ﺑﺎﻟﭙﻮﺷﺎن ‪(Coleoptera‬‬ )
ﮐﺮم ﺳﻔﯿﺪ رﯾﺸﻪ ‪Polyphylla olivieri‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Scarabaeidae‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫ﺳﻪ ﻧﻮار در ﭘﺸﺖ ﺳﯿﻨﻪ اول اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮده وﺑﺎﻟﭙﻮﺷﻬﺎ دارای ﻟﮑﻪﻫﺎی ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺘﻌـﺪدی اﺳـﺖ. در ﻧﺮﻫـﺎ ﺷـﺎﺧﮏ ﺑـﻪ‬ ﻫﻔﺖ ورﻗﻪ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺑﺰرگ ودر ﻣﺎده ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ورﻗﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮏ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﺗﺨﻢ درﺷﺖ ﺳﻔﯿﺪ رﻧـﮓ و ﻧﺴـﺒﺘﺎً ﮔـﺮد اﺳـﺖ.‬ﻻرو ﺧﻤﯿﺪه ﺑﻮده ودارای ﺳﻪ ﺟﻔﺖ ﭘﺎی ﺳﯿﻨﻪای ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ. ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺑﺪن آن ﺗﯿﺮه ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ و ﺗﻌـﺪاد و آراﯾـﺶ‬ ‫وﯾﮋه ﺧﺎرﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﮑﻤﯽ اﻧﺘﻬﺎی ﺑﺪن، در ﺗﻔﮑﯿﮏ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ از ﺳﺎﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎﻃﯽ از اﯾﺮان ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارد. ﺧﺴـﺎرت اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه روی‬ ﻫﻤﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی و ﺗﻌﺪاد ﻓﺮاواﻧﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن زﯾﻨﺘﯽ و درﺧﺘﭽﻪ ودرﺧﺘﺎن ﻏﯿﺮﻣﺜﻤﺮ و زﯾﻨﺘﯽ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳـﺖ. ﻻرو‬اﯾﻦ ﺣﺸﺮه زﻧﺪﮔﯽ داﺧﻞ ﺧﺎﮐﯽ داﺷﺘﻪ و از رﯾﺸﻪ و ﻃﻮﻗﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ داﺧﻞ ﭼﻮب ﻧﺒﻮده ﺑﻠﮑـﻪ از رو‬ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮرﯾﮑﻪ آﺛﺎر ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ در ﺳﻄﺢ ﻣﺤﻞ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺸﻬﻮداﺳﺖ. ﺧﺴﺎرت ﺷﺪﯾﺪ آن ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺮگ درﺧﺘﺎن ﺑﯿﺸـﻤﺎری‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد. در ﻣﻮاردی دﯾﺪه ﺷﺪه ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﯾﮏ ﻻرو ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ درﺧﺖ ﺟﻮان را دﭼﺎر ﻣﺸﮑﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﮐﻞ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ ﺧﻮد را در ﺳﻪ ﺳﺎل ﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ وﻟﯽ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ در ﺑﻌﻀﯽ ﻧﻘﺎط و آن ﻫﻢ‬ در ﺗﻌﺪادی از ﺟﻤﻌﯿﺖ آﻓﺖ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در دو ﺳﺎل ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽﮔﺮدد. ﺷﺮوع ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ از دﻫﻪ ﺳﻮم رداد اﺳـﺖ اﯾـﻦ‬ ﺗﺎرﯾﺦ در ﺳﺎﻟﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺨﺘﺼﺮی ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻃﻮل دوره ﺧﺮوج و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﮐﻠـﯽ دو ﻣـﺎه و‬ﮔﻬﮕﺎه ﻗﺪری ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. اوج ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﻫﻤﻮاره در ﺗﯿﺮ ﻣﺎه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺧـﺎک‬ ﺳﻮراخﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﺸﺨﺼﯽ در ﺳﻄﺢ آن اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ از ﺑﺮگ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﻏﯿﺮﻣﺜﻤـﺮ‬ و در ﻣﻮاردی از ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎ وﺣﺘﯽ ﭘﻮﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﺟﻮان اﺳﺖ. ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﺬﯾﻪ، ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی، و ﺗﺨﻤﺮﯾـﺰی‬ در ﻏﺮوب و اواﺋﻞ ﺷﺐ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﺣﺸﺮه ﻣﺎده ﺑﺮای ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﺑﻪ زﯾﺮ ﺧﺎک ﻣﯽرود. ﺗﺨﻤﺮﯾـﺰی ﺑﯿﺸـﺘﺮ در ﻧﻘـﺎﻃﯽ از‬ ﺑﺎغ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﺧﺎک ﺑﺮای ﻧﻔﻮذ ﺣﺸﺮات ﻣﺎده ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮده وﺿﻤﻨﺎً از ﻧﻈﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﺮای ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروﻫﺎی ﺳـﻦ‬ اول ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻋﻤﻖ ﺗﺨﻤﮕﺬاری ﺑﯿﻦ ﭘﻨﺞ ودوازده ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮ اﺳﺖ. ﺗﺨﻢﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﻔﺮادی ودر ﻣـﻮاردی ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ دﺳﺘﻪﻫﺎی ﺗﺎ ﺷﺶ ﻋﺪدی ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه دارای ﺳﻪ ﺳﻦ ﻻروی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﻦ آﺧـﺮ ﻻروی ﺧﻄﺮﻧـﺎکﺗـﺮﯾﻦ‬ اﺳﺖ. ﻻروﻫﺎ ﭘﺲ از ﺗﻐﺬﯾﻪ و رﺷﺪ ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺷﻔﯿﺮه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ . ﻻروﻫﺎ ﻣﻌﻤـﻮﻻً ﺧﺎﻧـﻪ ﺷـﻔﯿﺮﮔﯽ ﺧـﻮد را ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ذرات ﺧﺎک ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ. ﮔﻬﮕﺎﻫﯽ ﻧﯿﺰ ﻻرو روی ﭼﻮب در ﻃﻮﻗﻪ ورﯾﺸﻪﻫﺎی ﺿﺨﯿﻢ درﺧﺖ، ﮔﻮداﻟﯽ اﯾﺠﺎد ﮐـﺮده و در ﻫﻤـﺎن‬ ‫ﺟﺎ ﺷﻔﯿﺮه ﻣﯽ ﺷﻮد.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺨﻤﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺣﺸﺮه ﻣﺎده ﻣﯽﮔﺬارد ﺑﯿﺴﺖ ﻋﺪد اﺳﺖ واز ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ ﺣﺸﺮه در دو ﺗﺎ ﺳﻪ ﺳـﺎل‬ ﻃﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺮ دو اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ ﻣﻮاﻧﻊ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺣﺸﺮه ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽآﯾﻨﺪ. از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ اﯾـﻦ‬ ﺣﺸﺮه ﺑﺴﯿﺎر ﭘﻠﯽ ﻓﺎژ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺧﻮد اﻣﮑﺎن اداﻣﻪ ﺣﯿﺎت را ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ آن ﻣﯽدﻫﺪ. ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺧﺴـﺎرت اﻓـﺖ‬ ﺑﺎﯾﺪ اوﻻ ﺑﺎﻏﻬﺎی ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺎغ ﻣﯿﻮه ﺑﻮده، دوم آﻧﮑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻏﻬﺎ ﺑﺎﯾﺪ از ﻋﻠﻒﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروﻫﺎی ﺳـﻦ اول اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه‬ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭘﺎک ﮔﺮدد. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺮای ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻧﺎﭼﺎرﯾﻢ از راهﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ. ﺑﺮای اﯾﻦ ﮐـﺎر ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ‬ ﻋﻠﯿﻪ ﻻرو ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﺎهﻫﺎی اردﯾﺒﻬﺸﺖ و ﺧﺮداد اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﺳﻤﯽ را ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻏﻠﻈﺖ راﯾﺞ درﺳﺖ‬ ﮐﺮده وﭘﺎی درﺧﺘﺎن ﻣﯽرﯾﺰﯾﻢ. ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ اﯾﻨﮑﻪ ﻻزم اﺳﺖ روز ﻗﺒﻞ آﺑﯿﺎری اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﺧﻠﻞ و ﻓـﺮج ﺧـﺎک ﭘـﺮ‬ﺷﺪه ﺑﻪ ﻃﻮرﯾﮑﻪ در ﻣﺤﻠﻮل ﭘﺎﺷﯽ از ﻫﺪر رﻓﺘﻦ آن ﺟﻠﻮﯾﮕﺮی ﺷﻮد. ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﯽ درﺧﺖ ﻣﯽﺗﻮان ﭘﺎی ﻫﺮ درﺧﺖ ﺗﺎ ﺑﯿﺴﺖ‬ ﻟﯿﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل ﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮد. ﺳﻢ اﮔﺮ ﻓﺴﻔﺮه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ . اﯾﻦ ﮐﺎر در ﺳﻪ ﺳﺎل ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد. در ﭘﺎﯾـﺎن اﯾـﻦ‬ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از اﺳﺎﺳﯽﺗﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮهﻣﺒﺎرزه اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ وآن ﺷﺨﻢ ﺑﺎغ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻻروﻫﺎ را ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺧـﺎک آورده و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒـﺎ‬ ‫ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﻻرو را ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ.‬

ﮐﺮم ﺳﻔﯿﺪ رﯾﺸﻪ .‪Polyphylla adspersa‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Scarabaeidae‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫رﻧﮓ اﺻﻠﯽ ﺑﺪن وﺑﺎﻟﭙﻮﺷﻬﺎی اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻗﻬﻮه ای ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﺑـﻮده و ﭘﻮﺷـﯿﺪه ازﮐﺮﮐﻬـﺎی ﺑﺴـﯿﺎر روﺷـﻦ اﺳـﺖ. در ﻧﺮﻫـﺎ‬ ﺷﺎﺧﮑﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺠﺘﻤﻌﯽ ﭘﻬﻦ ﻣﺮﮐﺐ از ﻫﻔﺖ ورﻗﻪ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻣﯽﺷﻮد وﻟﯽ در ﻣﺎدهﻫﺎ اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮏ و ﻓﺸﺮده ﻣـﯽﺑﺎﺷـﺪ.‬ ﻻرو ﺳﻔﯿﺪ و در اﻧﺘﻬﺎی ﺑﺪن ﺗﯿﺮه اﺳﺖ. ﺗﻌﺪاد و آراﯾﺸﯽ وﯾﮋه ﺧﺎرﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﮑﻤﯽ اﻧﺘﻬـﺎی ﺑـﺪن، آن را از ﮔﻮﻧـﻪ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯽﺳﺎزد.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫ﺗﺎﮐﻨﻮن در ﺧﺮاﺳﺎن، آذرﺑﺎﯾﺠﺎن،ﯾﺰد، ﮐﺮﻣﺎن، ﻟﺮﺳﺘﺎن، ﻣﺎزﻧﺪران، و ﮔﺮﮔﺎن دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﻪ ﮐﻠﯿﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻻروﻫﺎدر ﺧﺎک ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ داﺷﺘﻪ و از رﯾﺸﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. اﻫﻤﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه در ﺣـﺎل‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺮاﺳﺎن ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺴﯿﺎری ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﮔﻮﻧﻪ ‪ Polyphylla olivieri‬ دارد.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرز ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﻋﯿﻨﺎً ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ P.olivieri‬اﺳﺖ.‬

‫آدورﺗﻮس ‪Adoretus persicus‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Scarabaeidae‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻗﻬﻮه ای روﺷﻦ ﺗﺎ ﺗﯿﺮه ﺑﻮده ﭘﺎﻫﺎ و ﺳﻄﺢ ﺷﮑﻤﯽ ﺑﺪن در ﮐﻞ ﻗﺪری روﺷﻦﺗﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺳﺎق ﭘﺎی‬ ‫ﺟﻠﻮﯾﯽ در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺑﯿﺮوﻧﯽ و اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ دارای ﺳﻪ دﻧﺪاﻧﻪ ﺧﺎر ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ از ﮐﺸﻮر ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻢ وﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن آن ﺗﺎﮐﻨﻮن‬ ﮔﻼﺑﯽ، ﺳﯿﺐ، ﺑﻪ، ﮔﯿﻼس، ﮔﻮﺟﻪ، آﻟﻮ، ﺑﺎدام، ﻫﻠﻮ، ﺻﻨﻮﺑﺮ، و ﺑﯿﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ از ﺑﺮگ درﺧﺘﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣـﯽﮐﻨـﺪ در‬ ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻻرو آن داﺧﻞ ﺧﺎک ﺑﻮده و آﺳﯿﺒﯽ ﺑﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه وارد ﻧﻤﯽآورد. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣـﻞ از ﭘﻬﻨـﻪ ﺑـﺮگ ﺑـﻮده و در ﺻـﻮرت‬ ﺷﺪت ﺣﻤﻠﻪ ﺗﻨﻬﺎ رﮔﺒﺮﮔﻬﺎی اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ﺟﺎی ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ. ﺧﺴﺎرت اﺻﻠﯽ ﭼﻪ در ﻧﻬﺎﻟﺴﺘﺎﻧﻬﺎ وﭼﻪ در زﻣﯿﻦ اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ﺳﯿﺐ وﮔﻼﺑـﯽ وارد‬ ‫آﻣﺪه ودر ﺻﻮرت ﺷﺪت ﺣﻤﻠﻪ درﺧﺘﺎن ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻋﺎری از ﺑﺮگ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در 1-2 ﺳﺎل دارد. در ﻧﻘﺎط ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﺗﯿﺮه ﻣﺎه و اواﺋﻞ ﻣﺮداد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ‬ در ﻧﻘﺎط ﮐﻢ ارﺗﻔﺎع اﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﻧﯿﻤﻪ دوم اردﯾﺒﻬﺸﺖ ﺗﺎ اول ﺧﺮداد اﺳـﺖ. ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﺣﺸـﺮات ﮐﺎﻣـﻞ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت دﺳـﺘﻪ‬ ﺟﻤﻌﯽ و ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻮده و روز را در ﭘﻨﺎه ﮔﺎهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ داﺧﻞ ﺧﺎک ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ. ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی ﻧﯿﺰ در ﺷﺐ ﺻـﻮرت ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬ و ﭘﺲ از ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی ﺣﺸﺮه ﻣﺎده ﺑﻪ زﯾﺮ ﺧﺎک رﻓﺘﻪ و ﺗﺨﻤﮕﺬاری ﻣﯽﮐﻨﺪ. زﻣﺴﺘﺎن ﮔـﺬراﻧﯽ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻻرو اﺳـﺖ و ﺷـﻔﯿﺮه در‬‫اﺗﺎﻗﮏ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽِ ﻣﺘﺸﮑﻞ از ذرات ﺧﺎک ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﺷﺮاﯾﻂ وﯾﮋه ﺧﺎک از ﯾﮏ ﻃﺮف وﺳﺮﻣﺎ ی زﻣﺴﺘﺎن از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﻃﻐﯿﺎن اﯾﻦ آﻓﺖ را ﻣﻮﺟﺐ ﻣـﯽ ﺷـﻮﻧﺪ. در‬ﻫﺮ ﺻﻮرت ﺳﻤﻮم ﺗﻤﺎﺳﯽ ﺗﻐﺬﯾﻪای اﯾﻦآﻓﺖ را ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ وﻟـﺬا ﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻫﺠـﻮم آن ﺑﺎﯾـﺪ ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ‬ ‫ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﮐﺮد. ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻓﺖ ﺷﺒﺎﻧﻪ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺧﻮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﮑﻞ ﺳﺎز ﺑﺎﺷﺪ.‬

 ﺳﻮﺳﮏ گل خوار   Epicometis hirta
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Scarabaeidae‬‬

ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺪن ﺣﺸﺮه ﺳﯿﺎه ﻣﺎت ﺗﺎ ﻧﯿﻤﻪ ﺷﻔﺎف اﺳﺖ ﺑﺎﻟﭙﻮﺷﻬﺎ ﻣﺰﯾﻦ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﺳﻔﯿﺪ ﺑـﻮده و ﺳﺮاﺳـﺮ ﺑـﺪن‬ ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﮐﺮﮐﻬﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﻇﺮﯾﻒ و ﮐﻢ وﺑﯿﺶ ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﺑﻪ رﻧﮓ زرد روﺷﻦ اﺳﺖ. در ﻧﺮﻫﺎ ﭘﻨﺠﻪ از ﺳﺎق ﻗﺪری ﮐﻮﺗـﺎهﺗـﺮ و در‬ ‫ﻣﺎدهﻫﺎ ﭘﻨﺠﻪ ﻗﺪری ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ از ﺳﺎق ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺨﻢ ﮐﺮوی ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺗﺨﻢ ﻣﺮﻏﯽ و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺎﻫﯽ اﺳﺖ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﺳﺮاﺳﺮ اﯾﺮان ﻓﻌﺎل اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣـﻞ‬ ﺑﻪ ﮔﻞ ﺧﺴﺎرت وارد آورده و از اﻋﻀﺎ ﺟﻨﺴﯽ آن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﻣﯿﺰان ﺧﺴﺎرت اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه در ﺑﻌﻀـﯽ ﺳـﺎﻟﻬﺎ ودر ﺑﻌﻀـﯽ‬ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻮده ﺑﻪ ﻃﻮرﯾﮑﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ را در زﻣﺎن ﮔﻞ اﯾﺠﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺣﻤﻠﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎ وﺑﺮﮔﻬـﺎی ﺟـﻮان ﻧﯿـﺰ‬ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ.
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ در ﺧﺎک ﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. در ﻃﻮل زﻣﺴﺘﺎن آن را ﻣﯽ ﺗﻮان ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻـﻮرت آزاد‬ داﺧﻞ ﺧﺎک و ﻫﻢ داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ ﯾﺎﻓﺖ. ﺳﻮﺳﮑﻬﺎ ﭘﺲ از ﭘﺎﯾﺎن ﯾـﺎﻓﺘﻦ ﺳـﺮﻣﺎ ﺷـﺮوع ﺑـﻪ ﺧـﺮوج از ﺧـﺎک ﻣـﯽﮐﻨﻨـﺪ.‬ ﺣﺸﺮات ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺧﺎک ﮔﻠﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﯿﻂ از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﻠﻬﺎی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی را ﻣـﻮرد‬ ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ. روزﻫﺎی ﮔﺮم و آﻓﺘﺎﺑﯽ ﺑﺮای ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪای آﻧﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﺸﺎن در روزﻫﺎی‬ ﺳﺮد، روزﻫﺎی ﺑﺎراﻧﯽ، ﺷﺒﻬﺎ و ﻫﻨﮕﺎم وزش ﺑﺎد ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردی ﻏﺎﻟﺒﺎً زﯾﺮ ﺧﺎک ﻣﯽروﻧﺪ. ﭘﺲ از ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﮐـﺎﻓﯽ‬ ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﭼﻨﺪ روز ﺑﻌﺪ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی در ﺧﺎک اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﺎدهﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺧﺎک ﻫﺎﯾﯽ ﺗﺨﻢ ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ ﮐﻪ‬ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاد ﻫﻮﻣﻮس داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ واﯾﻦ ﺑﺪان دﻟﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻻروﻫﺎ از ﻣﻮاد ﻫﻮﻣﻮس ﺧﺎک ﻧﯿﺰ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﻻروﻫﺎ‬ ﭘﺲ از ﻃﯽ دوره ﻻروی در ﻫﻤﺎن ﺳﺎل و داﺧﻞ ﯾﮏ ﻻﻧﻪ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ ﻣﺒﺪل ﺑﻪ ﺷﻔﯿﺮه ﻣـﯽ ﮔﺮدﻧـﺪ. ﺣﺸـﺮات‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ از ﻇﻬﻮر، ﺑﻘﯿﻪ ﺳﺎل را درﺧﺎک ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮسﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦﺷﺎن ﺑﺮای ﻣﺒﺎرزه ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ وﻟﯽ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﻫﻤﻮاره در ﺗﺮاﮐﻤـﯽ ﻧﯿﺴـﺖ ﮐـﻪ‬ ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ را اﻟﺰاﻣﯽ ﺳﺎزد. اﺻﻮﻻً اﯾﻦ ﺳﻮﺳﮑﻬﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﺪادﺷﺎن ﭼﻨﺪان زﯾﺎد ﻧﯿﺴﺖ و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻌﺪاد ﺷـﮑﻮﻓﻪ ﺑﺴـﯿﺎر‬ اﺳﺖ ﺧﺴﺎرﺗﺰا ﻧﺒﻮده و در واﻗﻊ ﯾﮏ ﺗﻨﮏ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽدﻫﺪ ﭼﻪ اﮔﺮ اﯾﻦ ﺳﻮﺳﮑﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﺣﻤﻠﻪ ﻧﮑﻨﻨﺪ ﺗﻌﺪادی از ﮔﻠﻬﺎ ﮐـﻪ‬ ﻣﺎزاد ﻫﺴﺘﻨﺪ رﯾﺰش ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ. وﻟﯽ در ﺳﺎﻟﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﺗﺮاﮐﻢ ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ اﺳﺖ اﻧﺠـﺎم ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﻋﻠﯿـﺮﻏﻢ ﺗﻤـﺎم زﯾـﺎنﻫـﺎی آن‬ اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ و در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﮐﻢﺧﻄﺮﺗﺮﯾﻦ ﺳﻤﻮم ﺗﻤﺎﺳﯽ ﮔﻮارﺷﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﺒﻮر ﻋﺴﻞ و ﺳﺎﯾﺮ زﻧﺒﻮرﻫـﺎی ﺗﻠﻘـﯿﺢﮐﻨﻨـﺪه‬ ‫ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ آﺳﯿﺐ را ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد.‬

‫ﺳﻮﺳﮏ گل خوار  ‪Oxythyrea cinctella‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Scarabaeidae‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺪن و ﺑﺎﻟﭙﻮﺷﻬﺎی اﯾﻦ آﻓﺖ ﺳﯿﺎه ﺑﺮاق ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺸﺖ ﺳﯿﻨﻪ اول دو ﻧﻮار ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺳﺮاﺳـﺮی ﺳـﻔﯿﺪرﻧﮓ در دو‬ ‫ﺣﺎﺷﯿﻪ آن دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. روی ﺑﺎﻟﭙﻮﺷﻬﺎ ﺗﻌﺪادی ﻟﮑﻪﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ و ﺑﺰرگ ﺳﻔﯿﺪ وﺟﻮد دارد.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﻣـﯽﮐﻨـﺪ. ﺗﻐﺬﯾـﻪ‬ ‫ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ از اﻋﻀﺎی ﺟﻨﺴﯽ ﮔﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺑﻌﻀﯽ ﺷﺮاﯾﻂ وﯾﮋه از ﻧﻈﺮ ﻣﮑﺎﻧﯽ و زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺴﺌﻠﻪﺳﺎز ﻣﯽﺷﻮد.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ داﺧﻞ ﺧﺎک ﭼﻪ داﺧﻞ ﻻﻧﻪﻫﺎی ﺧﺎﮐﯽ و ﭼﻪ آزاد ﺑـﻪ ﺳـﺮ ﻣـﯽ‬ ﺑﺮد. ﻧﻘﺎﻃﯽ از ﺑﺎغ ﮐﻪ ﺧﺎک آن ﺣﺎوی ﻣﻮاد ﻫﻮﻣﻮﺳﯽ ﻓﺮاوان اﺳﺖ ﺑﺮای زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه ﺑﺴـﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳـﺐ اﺳـﺖ.‬ ﻋﻤﻖ زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ 5-02 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺑﺎزﺷﺪن اوﻟﯿﻦ ﺷﮑﻮﻓﻪﻫـﺎی درﺧﺘـﺎن ﻣﯿـﻮه ﺳﺮدﺳـﯿﺮی ﺣﺸـﺮات‬ ﮐﺎﻣﻞ از ﺧﺎک ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺣﺸﺮه ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﺬﯾﻪ و ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی در روز اﻧﺠـﺎم ﻣـﯽﺷـﻮد. ﺗﻐﺬﯾـﻪ از‬ ﮔﻠﻬﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺳﺎﻋﺎت ﮔﺮم و آﻓﺘﺎﺑﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﻮی از ﻗﺒﯿﻞ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ، ﺑﺎد ﺷﺪﯾﺪ و ﻫـﻮای اﺑـﺮی آﻧﻬـﺎ را از‬ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺎز داﺷﺘﻪ و وادار ﺑﻪ ﻣﺨﻔﯽﺷﺪن درﺧﺎک ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺐﻫﺎ درﺧﺎک ﺑﺴﺮ ﻣـﯽﺑﺮﻧـﺪ. ﺳﻮﺳـﮏﻫـﺎ ﭘـﺲ از‬ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی در ﻋﻤﻖ 7-02 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮی ﺧﺎک و ﺑﺼﻮرت اﻧﻔﺮادی اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروﻫﺎ‬ از ﻣﻮاد ﭘﻮﺳﯿﺪه ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از رﯾﺸﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻋﻠﻔﯽ اﺳﺖ . ﻻرو ﭘﺲ از ﺗﮑﺎﻣﻞ ﭘﯿﺶ ﺷﻔﯿﺮه و ﺳﭙﺲ ﺷﻔﯿﺮه ﺷـﺪه و در‬‫ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﺮاﺳﺮ ﺑﻘﯿﻪ ﺳﺎل را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ درﺧﺎک ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪ.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ آﻓﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ ﻧﺒﻮده و ﻟﺬا ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪﺳﺎز ﻧﯿﺴﺖ. در ﺗﺮاﮐﻢﻫﺎی اﻧـﺪک ﺑـﺎ ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻣﺨﺘﺼـﺮی ﮐـﻪ از ﮔـﻞﻫـﺎ‬ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺬف ﮔﻠﻬﺎی اﺿﺎﻓﯽ ﺷﺪه و در واﻗﻊ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ زﯾﺎنآور ﻧﯿﺴﺘﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﻣـﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ. در ﺳـﺎﻟﻬﺎی ﺑﺴـﯿﺎر‬ ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ ﭼﺎرهای ﺟﺰ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻤﻮم ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ در آن ﺻﻮرت ﺑﺎﯾﺪ از آﻧﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺧﻄﺮ را ﺑﺮای زﻧﺒﻮر ﻋﺴـﻞ و ﺳـﺎﯾﺮ‬زﻧﺒﻮرﻫﺎی ﮔﺮده اﻓﺸﺎن دارﻧﺪ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی ﮐﺮد.‬

‫ﮐﺎﭘﻨﻮدﯾﺲ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ‪Capnodis tenebrionis‬‬
‫از ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Buprestidae‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫رﻧﮓ ﮐﻠﯽ ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ، ﺳﯿﺎه ﻣﺎت ﺑﻮده و ﭘﺸﺖ ﺳﯿﻨﻪ اول ﭼﻬﺎر ﻟﮑﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺳﯿﺎه رﻧـﮓ و ﺷـﻔﺎف و ﺗﻌـﺪادی ﻟﮑـﻪ‬ ﻫﺎی ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺳﯿﺎه دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻻﺑﻼی اﯾﻦ ﻧﻘﻮش ﺳﯿﺎهرﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﺑﺮﻓﯽ اﺳﺖ. ﺗﺨﻢ ﺗﺎزه اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺳـﻔﯿﺪرﻧﮓ و ﺑﯿﻀـﻮی‬ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻻرو ﺳﻦ اول دﺳﺘﺠﺎب ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻮ در دوﻃﺮف ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺪن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻧﺘﻬﺎی آن دﯾﺪه ﻣﯽﺷـﻮﻧﺪ ﮐـﻪ ﻻرو از آﻧﻬـﺎ‬ ﺑﺮای ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﯾﻦ ﻣﻮﻫﺎ از ﺳﻦ دوم ﻻروی ﺑﻪ ﺑﻌﺪ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽروﻧﺪ. ﻻرو ﺳﻦ آﺧﺮ ﺑﺪون ﭘـﺎﺑﻮده و ﺑﻨـﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨﻪ رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی داﺷﺘﻪ و ﻋﺮﯾﺾ ﺗﺮ از ﺳﺎﯾﺮ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺑﺪن اﺳﺖ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎط ﮐﺸﻮر ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و در ﻫﻤﻪ ارﺗﻔﺎﻋﺎت دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺧﺴـﺎرت‬ آن روی ﻫﻤﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺧـﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴـﺮﺧﯿﺎن ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ. ﻻرو ﺑـﻪ ﻃﻮﻗـﻪ، ﻗﺴـﻤﺖ اﻧﺘﻬـﺎﯾﯽ ﺗﻨـﻪ و‬ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ رﯾﺸﻪﻫﺎی ﻗﻄﻮر ﺧﺴﺎرت ﻣﯽ زﻧﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﭼﻮﺑﺨﻮاری ﻣﯿﮑﻨﺪ. داﻻﻧﻬﺎی ﻻروی زﯾﺮﭘﻮﺳﺘﯽ ﺑﻮده‬ و درﺧﺘﺎن را ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯽﺧﺸﮑﺎﻧﺪ. ﺣﻤﻠﻪ ﻻروی اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺑﺎﻏﻬﺎی ﺟﻮان و درﺧﺘﺎن ﮐﻢ ﺳﻦ و ﺳﺎل ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺘـﯽ‬ از ﺳﻼﻣﺘﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﯿﺴﺘﺪ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد. ﯾﮏ ﻻرو ﻗﺎدر اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ درﺧـﺖ ﺟـﻮان 3-4 ﺳـﺎﻟﻪ را ﻧـﺎﺑﻮد ﮐﻨـﺪ. اﯾـﻦ‬ ﺣﺸﺮه از آﻓﺎت ﺧﻄﺮﻧﺎک درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺑﻪ وﯾﮋه ﻫﺴﺘﻪدارﻫﺎ ﺳﺖ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ از ﭘﻮﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪﻫـﺎی ﺑﺴـﯿﺎر ﺟـﻮان‬ ﻫﻤﺎن ﺳﺎل و ﯾﺎ ﯾﮑﺴﺎﻟﻪ و در ﻣﻮاردی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﻣﺴﻦﺗﺮ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از دﻣﺒﺮﮔﻬﺎ و ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾـﺪ. ﺧﺴـﺎرت ﺣﺸـﺮه‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ از اﻫﻤﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﯿﺴﺖ.‬
‫زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در دوﺳﺎل دارد. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﺧﺎک ﮐﻪ در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و اواﺋﻞ ﭘﺎﺋﯿﺰ اﺗﻔﺎق ﻣـﯽاﻓﺘـﺪ ﺑـﺪون‬ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی و ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت در ﭘﻨﺎﻫﮕﺎهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﻧﻤﻮده و در ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﭘﺲ از ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﺟﻔﺘﮕﯿـﺮی و‬ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻻروﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ ﺗﺨﻤﻬﺎ زﻣﺴﺘﺎن را ﮔﺬراﻧﺪه و در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و اواﺋﻞ ﭘﺎﺋﯿﺰ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺣﺸـﺮه‬ ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ ﺣﺸﺮه در ﺳﻪ ﺳﺎل ﻃﯽ ﻣﯽﺷﻮد. زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه ﺑـﻪ ﺷـﮑﻞ ﻻرو،‬ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ و در ﻣﻮاردی ﻧﺎدر ﺷﻔﯿﺮه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺣﺸﺮا ت ﮐﺎﻣﻞ ﮔﺮاﯾﺶ زﯾﺎدی ﺑﻪ آﻓﺘﺎب دارﻧـﺪ. ﺗﺨﻤﺮﯾـﺰی در روز و ﺑﯿﺸـﺘﺮ‬ ‫درﺧﺎک ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد وﻟﯽ ﮔﻬﮕﺎه ﺗﻌﺪادی ﺗﺨﻢ در ﺳﻄﺢ ﺧﺎک و ﯾﺎ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً روی ﻃﻮﻗﻪ ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻓﻘﻂ ﺑﻪ درﺧﺘﺎﻧﯽ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻠﯽ در ﮐﺎﺷﺖ و ﯾﺎ داﺷﺖ آﻧﻬﺎ و ﯾﺎ ﻫﺮ دو وﺟﻮد دارد. درﺧﺘﺎﻧﯽ ﮐـﻪ از‬ آﺑﯿﺎری ﻣﻨﻈﻢ و ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻋﺎری از آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺎﻧﺪه در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ درﺧﺘﺎﻧﯽ ﮐـﻪ در آﺑﯿـﺎری آﻧﻬـﺎ‬ ﺧﻠﻠﯽ ﺑﻮده ﺑﻪ اﯾﻦ آﻓﺖ آﻟﻮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، در ﺑﯿﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺿﻌﻒ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ آب اﺳﺖ وﻟﯽ ﻧﻘﺶ ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ را ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾـﺪ در‬ ﻧﻈﺮ داﺷﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎاﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﺰﺋﯿﺎت ﮐﺎﺷﺖ و داﺷﺖ اﺳﺖ.‬

‫‪Sphenoptera davatchii‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده: ‪Buprestidae‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ‬
‫رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻗﻬﻮهای ﺗﯿﺮه، زﯾﺮ ﺑﺪن و ﭘﺎﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻣﺴﯽ ﺗﯿﺮه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺨﻢ ﺑﯿﻀﻮی، در اواﺋﻞ روﺷﻦ ﺑﻮده و‬ ﺑﻌﺪ ﺟﻠﻮهای ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. در ﻻرو ﺑﻨﺪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨﻪ رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﮐﺮده و از ﺳﺎﯾﺮ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺑـﺪن ﻋـﺮﯾﺾﺗـﺮ اﺳـﺖ.‬ ﻻرو ﺑﺪون ﭘﺎ و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﮑﺮی ﺑﻮده و دارای ﯾﮏ زﻣﯿﻨـﻪ ارﻏـﻮاﻧﯽ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺧـﻂ ﻣﯿـﺎﻧﯽ ﻃـﻮﻟﯽ در ﺳﺮاﺳـﺮ ﺑـﺪن‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.‬
‫ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت‬
‫در ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﻫﺴﺘﻪدار ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ آﻓﺖ ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارد. ﺑـﻪ ﺗﻤـﺎم‬ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﻫﺴﺘﻪدار ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﭼﻮﺑﺨﻮار ﺑـﻮده و ﻻرو آن در ﻣﻨﻄﻘـﻪ زﯾﺮﭘﻮﺳـﺘﯽ ﺗﻨـﻪ و‬ ﺷﺎﺧﻪ و ﮐﺎﻣﺒﯿﻮم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪای دارد. ﺧﺴﺎرت در ﺑﻌﻀﯽ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻮده و درﺧﺘﺎن را ﺑﻪ ﻧﺎﺑﻮدی ﻣﯽﮐﺸﺎﻧﺪ.‬
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. ﻓﺼﻞ ﺳﺮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻروﻫﺎی ﺳﻨﯿﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﺪون دﯾﺎﭘﻮز اﺟﺒﺎری ﻣـﯽﮔﺬراﻧـﺪ.‬ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻓﻘﻂ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﺮﻣﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻗﻒ رﺷﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ آﻓـﺖ ﻣـﯽ ﮔـﺮدد. دوره ﻻروی ﺑﺴـﯿﺎر ﻃـﻮﻻﻧﯽ ﺑـﻮده و‬ ‫ﺣﺪود ده ﻣﺎه ﻃﻮل ﻣﯽ ﮐﺸﺪ. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ در ﺑﻬﺎر ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺧﺮوج ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. دورۀ ﺧﺮوج ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﭼﻬﺎر ﻣﺎه ﺑﺎﺷﺪ.‬ﺗﺨﻢ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اﻧﻔﺮادی روی ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻪ و ﺷﺎﺧﻪ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻗﺴﻤﺖ ﺻﺎف و ﻗﺴـﻤﺘﯽ ﮐـﻪ از ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘـﺪار آﻓﺘـﺎب‬ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﻻرو از ﻫﻤﺎن ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﺗﺨﻢ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪ ﯾﺎ ﺗﻨﻪ ﺑﻪ داﺧﻞ ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده و ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺧﻮد را‬ آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروی ﺗﺎ ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ﺑﻌﺪ اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ و ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺳـﻮراﺧﯽ ﺑﯿﻀـﻮی روی‬ ﭘﻮﺳﺖ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮد.‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ راه ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﮐﺎﺷﺖ و داﺷﺖ درﺧﺘﺎن اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﮔـﻮدﺑﺮداری ﺧـﻮب و ﻣﻨﺎﺳـﺐ در‬ زﻣﺎن ﮐﺎﺷﺖ، و ﺳﭙﺲ آﺑﯿﺎری ﻣﻨﻈﻢ و ﮐﺎﻓﯽ، دادن ﮐﻮد ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻪ ﭘﺎی درﺧﺘﺎن در ﻫﺮ ﺳﺎل، ﻫﺮس ﻣﻨﺎﺳﺐ، و‬ اﺣﺘﺮاز ازداﺧﻞ ﺧﺎک ﮐﺮدن ﺗﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎً ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮاﻫﺪداﺷﺖ از اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾـﺪ ﺑـﻪ دﻗـﺖ ﺻـﻮرت‬ ﮔﯿﺮﻧﺪ.‬