10 اشتباه زنبورداران تازه کار

بسیاری از زنبورداران تازه کار چیزها را از راه سخت آن می آموزند ( شکست خوردن و تجربه کردن ) . به عنوان یک مربی پرورش زنبور عسل این وظیفه ی من است تا شاگردان خود را از رویارویی با این اشتباهات معمول دور نگهدارم! این متن را بخوانید تا با این اشتباهات و چگونگی اجتناب از آنها را بیاموزید.

با وجود چیزهای زیادی که به عنوان یک زنبوردار تازه کار می توان آموخت، اشتباهات مانند نیش زنبور اجتناب ناپذیر هستند! با این حال شکست فرصتی برای یاد گرفتن است. من اغلب دانش آموزان خود را با این جمله که “این برای همه ی ما اتفاق می افتد” دلداری می دهم و این کاملا درست است. من همان مجموعه از اشتباهات را دوباره و دوباره دیده ام. بسیاری از آنها را به عنوان یک تازه کار انجام داده ام! امیدوارم که این لیست بعضی از شما ها را از انجام این اشتباهات دور نگه دارد.

ارزیابی سلامت کلونی صرفا از روی ترافیک کندو

من زنبورداران را تشویق می کنم که کندوهای خود را به صورت هفتگی یا حتی روزانه از بیرون تماشا کنند. با این کار اطالعات مفیدی به دست خواهد آمد. ممکن است که زنبورهای خود را در حال آوردن گرده ببینید یا حتی در حال گرفتن یک مورچه مزاحم. همچنین خوب است تا خود را با ترافیک (تعداد زنبورهایی که به بیرون و داخل کندو پرواز می کنند) نرمال کندو و همچنین تعداد زنبورهای مرده در نزدیکی کندو آشنا کنید. بدین ترتیب شما می توانید متوجه شوید که هر تغییر چرا و چه زمانی رخ می دهد. با وجود این محاسن، بررسی ترافیک کندو جایگزین بررسی کندو نیست. غالبا اگر مشکلی از خارج کندو قابل مشاهده باشد، بسیار پیشرفت کرده که بتوان آن را رفع نمود (برای رفع مشکل دیر خواهد بود ) . در صورتی که بازرسی کندو به درستی انجام شود، به زنبوردار این فرصت را خواهد داد تا بتواند مشکلات را پیش از آنکه پیشرفت کنند و آسیب بیشتری بزنند رفع کند. همچنین بازرسی برای زنبورداران تازه کار فرصت یادگیری فراهم می کند. به همین خاطر پیشنهاد می کنم که زنبورداران تازه کار هر 2 تا 4 هفته و نه بیشتر از آن کندوهای خود را بازرسی کنند. بازرسی برای زنبورها عسل استرس زا است و باعث بر هم خوردن جو به دقت کنترل شده داخل کندو خواهد شد. به همین دلیل بسیاری از زنبورداران با تجربه کلنی های قدیمی تر و با ثبات تر خود را کمتر بازرسی می کنند. بازرسی برای یک زنبور تازه متولد شد می تواند مانند به دام افتادن باشد، اما من قویا باور دارم که یک زنبوردار تازه کار باید به صورت مستمر کندوهای خود را برای یادگیری بازرسی کند، و از این جهت که کلنی ها جدید هستند و ثبات کمتری دارن مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

عدم شناخت از نداشتن (نبودن) ملکه

این اولین اشتباه بزرگ من بود و من تمام تلاشم را خواهم کرد تا مطمئن شوم دیگران از آن اجتناب کنند. بسیاری از زنبورداران تازه کار گمان می کنند، هنگامی که کلنی ملکه خود را از دست می دهد، رفتار زنبور ها به صورت چشمگیری تغییر خواهد کرد،

به گونه ای که می توان متوجه شد که مشکلی پیش آمده. آنها زنبورهای زیادی را می بینند که در ورودی در حال رفت و آمد هستند، با بازرسی داخل کندو عسل فروان و زنبورهای زیادی می بینند! و از آنجایی که با دقت به زنبور های خود نگاه نمی کنند، به اشتباه گمان می کنند که همه چیز خوب است. پس هنگامی که کلنی ملکه خود را از دست می دهد چه اتفاقی می افتد؟ در ابتدا برای چشمان آموزش ندیده همه چیز عادی به نظر می رشد. جمعیت مانند سابق خواهد بود، زنبور ها به جمع آوری گرده و شهد و ساخت شانه و تغذیه لاروها خواهند پرداخت. با این حال بدون ملکه ای که تخم بگذارد جمعیت به تدریج کم خواهد شد. اولین نشانه عدم وجود تخم و پس از آن عدم وجود لارو جوان خواهد بود و در نهایت کلنی هیچ نوزادی نخواهد داشت. یک کندو نمی تواند بدون ملکه زنده بماند. زنبور های کارگر هر روز خواهند مرد بدون اینکه جایگزینی داشته باشند (به خاطر عدم وجود تخم های جدید) . جمعیت به طرز محسوسی کاهش می یابد. شما ممکن است ببیند که عسل و گرده در حال افزایش است، و این به این دلیل است که هیچ لاروی برای مراقبت وجود ندارد و زنبور عسل تمرکزش را برای جمع آوری غذا خواهد گذاشت. اگر کلنی برای مدت زیادی بدون ملکه باشد، به نقطه بدون بازگشت خواهد رسید (دیگر راهی برای نجات کلنی وجود نخواهد داشت) . به همین خاطر است که من دانش آموزان خود را مجبور می کنم تا یاد بگیرند تخم ها را بشناسند. تنها و مهمترین عملکرد ملکه تخم گذاریست! بودن تخم در کندو به شما می گوید که ملکه تخم گذار است و کندو حداقل تا سه روز قبل دارای ملکه بوده است. من هر وقت که کندو ها را بازرسی می کنم به دنبال تخم ها می گردم و دانش آموزان خود را نیز تشویق می کنم که اینکار را انجام دهند. اینکار بسیاری از کلنی های دانش آموزان من را نجات داده است.

خارج کردن فریم ها یا قرار دادن طبق خالی

به عنوان یک زنبوردار تازه کار اگر تنها یک چیز باشد که باید درباره رفتار زنبور عسل بدانید این خواهد بود که آنها در هر فضای خالی که به انها بدهید شانه خواهند ساخت. کندو با این طرز فکر ساخته شده اند که زنبور در فضایی که مد نظر شماست شانه بسازند. کندوهای Langstroth طراحی شده اند که 8 یا 10 قاب را نگهداری کنند. اگر شما تعداد قاب کمتری در فضای خالی قرار دهید زنبور به صورت خودسرانه در این فضای خالی اقدام به موم بافی می کند. (س م: این امر رابطه با جمعیت کلنی دارد، در صورتی که جمعیت شما زیاد باشد و فضای کافی برای تخم گذاری یا ذخیره عسل نباشد این اتفاق خواهد افتاد ) . اگر شما یک طبق بر روی کندوی خود بگذارید بدون اینکه درون آن قابی قرار دهید، در پایان با یک شانه که به سقف کندو متصل شده و تا پایین ادامه دارد مواجه خواهید شد. این یک آشفته بازار واقعیست و دلیلی برای انجام آن وجود ندارد! بنابراین همیشه مطمئن شوید که تعداد مناسبی قاب در کندوی خود دارید.

بعضی از استثنا هایی که باید یادآور شوم این است که بعضی از زنبورداران عادت دارند که تعداد کمتری قاب  (  9 تا به جای 10 تا ) در کندو قرار دهند تا فضای بیشتری برای کار در طول بازرسی کندو داشته باشند. تا زمانی که فاصله مساوی بین فریم ها قرار دهید این امر قابل قبول خواهد بود.

برداشت زود هنگام عسل یا برداشت بیش از اندازه

ممکن است سخت به نظر برسد که بدانید چقدر و چه موقع از کلونی خود عسل برداشت کنید. به عنوان یک قاعده کلی از یک کلنی در سال اول آن برداشت نکنید، زیرا که اغلب زنبور به اندازه کافی قوی نیست تا مقدار بیش از حد نیازش تولید کند و به همین دلیل به هر قطره از آن برای زمستان گذرانی نیاز خواهد داشت. اگر کلنی شما به قدر کافی قوی باشد و ذخیره فراوانی هم داشته باشد، مقداری که می توانید برداشت کنید بسته به منطقه جغرافیایی متفاوت است. در مناطق سرد تر زنبور نیاز به عسل بیشتری دارد، چرا که برای تولید گرما نیاز به صرف انرژی داشته و باید این انرژی را از مصرف عسل تامین کند. محافظه کار باشید، در کتاب های محلی به دنبال این باشید که چه مقدار عسل باید برای زنبور بگذارید (از افراد با تجربه در آن منطقه کمک بگیرید) .

تغذیه نکردن کلنی های جدید

به طور کلی، من فکر می کنم که زنبورداران به راحتی برای تغذیه زنبورها از مخلوط آب و شکر استفاده می کنند و اغلب این کار به ضرر زنبور است، اما استثنا های کمی وجود دارد و این نیز یکی از آنهاست. هنگامی که شما یک کلنی جدید خریداری می کند باید آن را تغذیه کنید. کلنی های نو سردرگم و ضعیف هستند و هیچ عسلی ندارند. حداقل بعد از یک ماه تغذیه مداوم طول می کشد تا آنها روی پای خود بایستند. در صورتی که شما نتوانید این کار را انجام دهید، به احتمال زیاد در پاییز کلنی را از دست خواهید داد. اگر شما در منطقه ای که از نظر شهد غنی نیست باشید، باید به طور معمول کلنی خود را تغذیه کنید. برای کسانی که نسبت به تغذیه مردد هستند پیشنهاد می کنم تا اجازه بدهند که یک هفته کلنی به حال خودش باشد و بعد از آن کندو را بررسی کنند که آیا زنبورها در حال ساخت شانه جدید هستند یا نه، اگر نبودند باید تغذیه شوند. تغذیه باعث می شود که کلنی های جدید برای ساخت شانه و افزایش جمعیت تحریک شوند. مهم است که کلنی های جدید برای زنده ماندن در زمستان این کار را در بهار انجام دهند. بعد از تغذیه و افزایش یافتن جمعیت دیگر نیازی نیست تا همیشه اینکار انجام شود، اما در صورتی که متوجه شدید جمعیت شما افزایش پیدا نمی کند خوب است که پا پیش گذاشته و آنها را تغذیه کنید.

قراردادن کندو در یک محل دردسر ساز

برای قراردادن کندوها، آنها را در محلی صاف و فضایی روشن یا در حالت ایده آل آفتاب کامل قرار دهید. مطمئن شوید که فضای کافی برای کارکردن در پشت کندو یا اطراف آن داشته باشید. بار ها که برای کمک به زنبورداران تازه کار رفتم، دیدم که آنها کندو ها را بر روی یک سطح شیبدار ناپایدار یا در میان بوته های خاردار گل سرخ قرار داده اند. حواستان باشد که ورودی کندو را به چه سمتی قرار می دهید زیرا به اندازه 5 تا 10 قدم در آن زنبور ها فعالیت زیادی خواهند داشت. به شعاع 10 قدم در اطراف کندو نیز فضای بدون رفت و آمد باشد. (س م: در صورتی که دارای همسایه هستید درباره 2 مورد آخر بیشتر دقت کنید تا موجب ناراحتی آنها نشوید ) .

به درستی لباس نپوشیدن

زنبورداران تازه کار یک دانش سطحی و ایدآلیستی از زنبورداری دارند. آنها ویدیو هایی را تماشا کرده اند که زنبوردارن با تجربه بدون لباس محافظ زنبور در حال کار هستند و گمان می کنند که آنها نیز می توانند اینکار را انجام دهند. حقیقت این است که حتی زنبورداران با تجربه نیز در صورت نپوشیدن لباس محافظ از نیش زنبور در امان نیستند ولی می دانند که چطور آرامش زنبور را حفظ کنند و یا زمانی که زنبور آرام نیست چه کاری را انجام دهند. این چیزیست که شما می توانید با گذر زمان یاد بگیرید ولی فعلا بهتر است که این کار را با ایمنی کامل و پوشیدن لباس محافظ انجام دهید. حتی اگر نسبت به نیش زنبور آلرژی نداشته باشید، تعداد زیادی نیش خوردن می تواند شما را راهی بیمارستان کند. اگر در یک بازرسی زنبورهای شما آرام بودند دلیلی نخواهد داشت که همیشه همینطور باشند. خلق و خوی زنبور عسل تحت تاثیر عوامل زیادی قرار دارد پس اگر در یک یا چند بازرسی آرام بودند در مورد بازرسی های بعدی قضاوت نکنید و بر آرام بودن آنها اصرار نورزید! (ریسک نکنید و لباس محافظ بپوشید ) صبور باشید، طول می کشد تا زنبور های خود را بشناسید. داستان های زیادی درباره دانش آموزانی که این اشتباه را انجام داده اند شنیده ام. بعضی از آنها لباس محافظ نپوشیدند و بعضی ها هم به صورت ناقص اینکار را انجام دادند و با نیش خوردن غافلگیر شدند. همیشه قبل از باز کردن کندو ها لباس محافظ را کامل بپوشید و زیپ ها و قسمت های ضعیف را دوباره بررسی کنید. نادیده گرفتن این درس می تواند سلامت شما را به خطر انداخته و باعث شود زنبورداری شما پیش از موعد مقرر به پایان برساند. این امر بویژه در مورد زنبورهای نژاد افریقایی درست است.

استفاده نکردن از دودی

زنبورداران طبیعی معمولا تمایلی به استفاده از دودی ندارند. دود باعث می شود که زنبور عسل فکر کند که یک آتش سوزی نزدیک است و باعث می شود که زنبور ها بر روی عسل جمع شوند. زنبور ها اینکار را انجام می دهند تا در صورتی که نیاز به تخلیه کندو شد همه عسل را از دست ندهند. دود باعث می شود تا حواسشان از کاری که شما انجام می دهید منحرف شود و همچنین بوی دود باعث می شود تا سیگنال های شیمیایی که زنبورها برای یکدیگر ارسال می کنند بلوکه شود، سیگنالهایی که می تواند یک حمله دفاعی علیه شما را سازماندهی کند. برای یک زنبوردار تازه کار اینها استرس زا به نظر می رسند، این اتفاق ها ممکن است منجر به این شود که از دودی استفاده نکنند. یا بعضی ها ممکن است که اصلا ندانند که دود دقیقا چه کاری انجام می دهد (و از آن استفاده نمی کنند) و با حمله ی زنبورها غافلگیر می شوند. در هر صورت من می خواهم این مورد را روشن کنم که چرا باید همیشه دودی خود را همراه داشته باشید. هنگامی که شما از دودی استفاده نمی کنید زنبورها برای دفاع به شما حمله می کنند و لباس محافظ شما را نیش می زنند و می میرند. شما با اینکار ممکن است تعداد زیادی از زنبورها را بکشید و همچنین ممکن است اینکار همسایگان شما را به خطر بیندازد زیرا احتمال دارد زنبور های آشفته به همسایگان شما حمله کنند. در حال حاضر گزینه هایی وجود دارد که برخی گمان می کنند که از دود کم تر استرس زا هستند. ترکیب اسانس با آب که به راحتی می توانید با یک آبپاش دستی آن را اسپری کنید و یا آسانتر از آن اسپری کردن مخلوط آب و شکر. من مخالف آزمایش این روش ها نیستم اما شما هنوز هم باید یک دودی داشته باشید چرا که بسیار موثر است. شخصا فکر می کنم که آتش سوزی ( دود) طبیعی تر از اسپری کردن اسانس یا مخلوط آب و شکر است، پس ترجیح می دهم که از یک دودی استفاده کنم.

شروع تنها با یک کلنی

پیشنهاد می کنم که حداقل با دو کلونی شروع کنید. مدیریت دو کلونی به جای یکی، کار خیلی بیشتری را نیاز ندارد و چند مزیت دارد.

اول اینکه وقتی دو کلنی دارید چیز های بیشتری یاد می گیرید و این فرصت برای شما فراهم می شود که دو کلونی را در کنار یکدیگر مقایسه کنید و همچنین می توانید نظریه ای خاص را تست کنید. شاید شما بخواهید که دو نوع کندوی متفاوت یا دو نژاد متفاوت را تست کنید.

دوم، داشتن دو کندو برای شما دارای مزایای مدیریتی است. ممکن است یک کلنی ضعیف باشد در صورتی که دیگری قوی است. شما می توانید تعدادی نوزاد را از کلنی قوی برای تقویت به کلنی ضعیف منتقل کنید. ممکن است که یک کلنی ملکه خود را از دست بدهد و نتواند ملکه جدیدی درست کند، شما می توانید تخم های جدید از کلنی دیگر برای ساخت ملکه به این کلنی منتقل کنید. و سرانجام، زنبورداران تازه کار معمولا کلنی های خود را از دست می دهند، داشتن دو کلنی به شما شانس بیشتری برای داشتن یک کلنی زنده در سال اول می دهد.

راضی بودن از داشتن دانش محدود در مورد زنبورداری

بسیاری از زنبورداران تازه کار هنگامی که برای بازرسی کندو ها می روند دقیقا نمی دانند که می خواهند چه کاری انجام دهند. آنها از اینکه کندوهای خود را رها می کنند و هر از گاهی برای برداشت عسل و یا بررسی اینکه زنبورها هنوز داخل کندو هستند سر می زنند راضی هستند. به نظر من اینکار شوکه کننده است. یادگرفتن در مورد زنبور بهترین بخش زنبورداری است! آنها موجودات شگفت انگیزی هستند، هر چقدر که بیشتر یاد می گیرم باز هم می خواهم که بیشتر بدانم.

این که صرفا بخواهیم از روی دانش محدود خودمان در مورد مسائل قضاوت کنیم کاری کاملا اشتباه است. برای یاد گرفتن هیچ وقت دیر نیست، تلاش کنید، حتی اگر سالها تجربه داشته باشید ممکن است یک تازه کار چیزی را بداند که سالها با آن مشکل داشته اید. پس سعی کنید کتاب بخوانید و اطلاعات بیشتری داشته باشید.

نویسنده :Hilary Kearney