کنه قهوه ای پا بلند
کنه قهوه ای پا بلند درختان میوه سردسیری
Bryobia rubrioculus Scheuten
(Tetranychidae)
مشخصات
درختان سیب، گلابی و گیلاس میزبان این آفت هستند و همانند سایر گونه های ایـن خانواده، با تغذیه از شیره سلولی باعث ظهور لکه هـای ریـز در سـطح فوقـانی بـرگهـا میشوند که در نهایت منجر به قهوه ای شدن برگها و در صورت شـدت آلـودگی بیـشتر، خزان زودرس را به دنبال دارند. کنه های بالغ به رنگ قهوه ای مایل به قرمـز تیـره هـستند و اولین جفت پاها از سه جفت دیگر بلندتر است. تخم کروی و به رنـگ قرمـز و بـرخلاف کنه قرمز اروپایی بدون ساقه تخم است . نوزادها شش پـا دارنـد و رنگـشان قرمز براق است. بعد از پوست اندازی اول رنگشان به قهوه ای گراییده و پاهایشان 4 جفـت میشود. بدن جانور کامل تخم مرغی شکل و در قسمت بالا صاف و در طـرفین و پـشت بدن شیب تندی دارد، رنگ بدن قهوه ای مایل به سبز و طول بدن در مـاده هـا 0.9 تـا 0.8 میلیمتر، پاهای جفت اول این گونه بلندتر از بقیـه پاهـا بـوده و بـه طـرف جلـو کـشیده میشود، تخم ها به رنگ قرمز، صاف و پوره ها بعد از خروج در بهار به رنـگ قرمـز روشـن میباشند. این کنه در محل فعالیت خود تولید تار نمیکند و لذا درختانی که آلوده بـه کنـه دونقطه ای باشند به ندرت مورد حمله این گونه قرار میگیرند.
زیست شناسی
زمستان گذرانی به صورت تخم روی شاخه ها و بخشهای ناهموار پوسـت آنهـا و اطراف جوانه ها به ویژه سطح پایینی محل انشعاب شاخه ها میباشد. گاهی تراکم تخمهـا به حدی است که یک قسمت از شاخه به رنگ قرمز دیده میشود. با مساعد شدن هوا در بهار لاروهای نوزاد معمولا قبل از ظاهر شدن گل از تخمهـا خارج میشوند. ظهور اولین لاروها معمولا حدود 5 تا 10 روز زودتـر از اولـین ظهـور لاروهای سن اول کنه قرمز اروپایی است. این لاروها عمدتا به سطح زیـرین بـرگهـا جهت تغذیه حرکت میکنند. در طول روز که در قسمتهای چوبی درخت مستقر شده و در آنجا تولید مثل میکند. زمانی که درجه حرارت قدری کاهش مـییابـد بـه طـرف برگ ها رفته و از هردو سطح برگ تغذیـه مـینماینـد. کنـه بـالغ حـدود 10 تـا 20 روز زندگی میکند و پس از آن بدون جفت گیـری(چـون نـر نـدارد) تخـمریـزی مـیکنـد. تخم های تابستانه بیشتر روی شاخه های نازک گذاشته میشوند، ولی تعدادی از آنهـا را هم میتوان در طول رگ برگ های اصلی دید. تولید مثل این کنه روی درختان سـیب و گلابی در سراسر بهار و تابستان ادامه دارد. در حالی که روی هسته دارها از جملـه بـادام تعداد نسلها کمتر و احتمالا از سه نسل تجاوز نمیکند و تخم های زمستانگذران خـود را زودتر میگذارد. این کنه در زمانهای گرم فعالیت کمتری دارد. این کنه تقریبا درهمه مناطق میوه خیز کشور به چشم مـیخـورد. گیاهـان میزبـان درختـان میـوه سردسـیری خانواده گلسرخیان هستند و علاه بر درختان دانه دار، به هسته دارها نیز حمله مینمایند. این کنه با تغذیه خود نقاط بیرنگ فراوانی روی برگ ها به جا میگذارند.
در صورت بالا بودن تراکم، تمام سطح برگ بیرنگ میشود. این کنه تولید تار نمیکنـد و به ندرت باعث ریزش برگ ها میشود. گونه ای است چند نسلی که با توجه به شـرایط آب و هوایی از 5 تا 2 نسل در سال تولید میکند. خسارت نـسل اول کـه از جوانـه هـا تغذیه میکنند بسیار شدید بـوده و اهمیـت اقتـصادی زیـادی دارد و بـرای ارزیـابی آن میتوان از شمارش تعداد تخم روی یک متر طولی شاخه استفاده کرد.
کنترل
این کنه دشمنان طبیعی ژیادی دارد که عبارتند از :
1- Chrysoprla Carnea Steph
2- Nabis Ferus L .
3- Scoliothrips Sexmaculatus .
4- Stethorus gilvifrons .
5- Orius Minotus .
6- Orius Niger L .
در شرایط کنونی مبارزه شیمیایی الزامی نیست. شکارگرهای متعددی جمعیت آنرا کنترل مینمایند. جمعیت اندک آن برای حفظ جمعیت شکارگرها مفید خواهد بـود. بـا توجه به اهمیت حفاظت از جوانه های تولید کننده گل و میوه در اوایل بهار مـیتـوان از روش شمارش تخم موجود در هر متر طولی شاخه نسبت به سمپاشی علیـه ایـن آفـت اقدام نمود، ولی پس از گذشت این مرحلـه ماننـد سـایر کنـه هـای تـارتن مـیتـوان از کنه کشهای اختصاصی استفاده کرد. در صورت لزوم به مبارزه شیمیایی میتوان از سموم اتیون به همراه یک درصد روغن به نسبت 1.5 تا 2 در هزار استفاه کرد . سم پروپارژیت به نسبت یک در هزار ( دقت شود این سم یکبار بیشتر در طول دوره استفاده نشود جهت جلوگیری از بروز مقاومت ) ، سم آرتوس به نسبت یک در هزار نیز برای کنترل این آفت موثر است .
