کاربرد BT برای کنترل طوقه بر چغندرقند
مقدمه
چغندرقند از محصولات زراعی و صنعتی مهم کشور بوده و سطح زیر کشت آن حدود 96350 هکتار با میزان تولید 4069845 تن و متوسط عملکرد 42240 کیلوگرم در هکتار، برآورد شده است. طوق بر ها می توانند عواملی مخرب برای گیاهچه چغندرقند محسوب شوند . با توجه به کندی استقرار گیاهچه چغندرقند در ابتدای رشد ، فعالیت تغذیه ای این حشرات می تواند سریع اتفاق افتاده و به شدت از تعداد بوته ها بکاهد . در ایران گونه غالب، گونه .Agrotis segetum Schiff یا طوقه بر عمومی است که مهم ترین آفت چغندرقند Beta vulgaris L بوده و 95 درصد جمعیت طوقه برها را تشکیل می دهد. لارو اگروتیس معمولا در خاک زندگی نموده و از گیاهان جوان محصولات به ویژه ذرت ، سیب زمینی ، لوبيا ، فلفل ، بادمجان ، توتون ، چغندرقند و کلم تغذیه می کند (2008 ,Anonymous).
لاروها از برگ ، طوقه و ساقه گیاه میزبان تغذیه می کنند. لارو تازه تفريخ شده ، ابتدا تغذیه کمی داشته و پس از پوست اندازی به خاک می افتد. در پای بوته از طوقه تغذیه کرده و سبب قطع طوقه و خشکی بوته می شود. در ابتدای رشد ، خسارت بسیار مشخص تر و مهم تر است. این آفت باعث کاهش تراکم بوته در مزرعه می شود .این کاهش تراکم در ابتدای فصل و قبل از شش برگی اتفاق می افتد . زمستان گذرانی آفت به صورت لارو کامل در عمق 25- 10 سانتی متری خاک روی می دهد. در اوایل بهار، لاروها به عمق کمتری از خاک (6-5 سانتی متری) آمده و تبدیل به شفیره شده سپس تا چهار هفته بعد ، تبدیل به پروانه می شوند، حشرات بالغ شب فعال هستند (قدیری و همکاران، 1383). محققین کارآیی سویه های مختلف باکتری Bacillus thuoringiensis را روی Agrotis segetum بررسی نموده و به سطح کنترل 60-100% در شرایط آزمایشگاهی دست یافتند (-Ben Hamadou 2015 ,2013 ,. Charfi , et al). کنترل 64.5 تا 95.5 درصدی در شرایط مزرعه ، نتیجه پژوهش مرتبط با دستورالعمل حاضر توسط Bt می باشد .
دستور العمل کاربرد BT برای کنترل طوقه بر چغندرقند
- روش های مختلف کنترل آفت طوقه بر (اگرو تيس – Agrotis segetum Schiff ) چغندر قند در قالب محلول پاشی و طعمه پاشی نواری ، هفت روز پس از ظهور گیاهچه (جوانه زنی) و سپس 10 روز بعد (طی دو مرحله) در مزرعه قابل اجرا هستند.
- روش های زیر ( مشروط به رعایت بند 1 ) قادر هستند میزان خسارت کرم طوقه بر روی چغندر قند را کاهش دهند :
- طعمه Bt با ترکیب 5 لیتر Bt تجاری (بایولپ، فرمولاسیون سوسپانسیون) 50 ليتر آب و 100 کیلوگرم سبوس در هکتار
- محلول پاشی Bt تجاری (بایولپ ، فرمولاسیون سوسپانسیون) به میزان 1.2 لیتر در هکتار (سه در هزار)
- طعمه Bt تهیه شده به روش نیمه جامد Semisolid (فرمولاسیون اختصاصی بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک) (مرزبان، 1393 و 2012 ,Marzban) به میزان معادل تيمار طعمه Bt
- موثرترین روش کنترل اگرو تیس چغندرقند از میان روش های فوق ، کاربرد طعمه Bt تهیه شده به روش نیمه جامد Semisolid به میزان 5 ليتر Bt، 50 ليتر آب و 100 کیلوگرم سبوس در هکتار می باشد
- امکان جایگزینی روش های کنترل بیولوژیک با استفاده از باکتری Bacillus thuringiensis بویژه در قالب فرمولاسیون Semisolid با سموم متداول مورد استفاده وجود دارد . کاربرد این روش پاسخ گوی بخشی از نگرانی ها در مورد اثرات خطرناک آفت کش های شیمیایی و تلاش برای بکارگیری عوامل کنترل بیولوژیک موثر و سالم به جای عوامل شیمیایی می باشد.
نگارندگان : حسین نوری ، رسول مرزبان ، مریم فروزان ، امیر محسن امین
موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
همچنین مطالعه پستهای زیر نیز پیشنهاد میگردد :
کاربرد باکتری بی تی در محصولات کشاورزی
میکروارگانیسم های بیمارگر حشرات
مکانیسم مقاومت آفات به باکتری bacillus thuringiensis