سوسک منداب (Entomoscelis adonidis)

سوسک منداب (Entomoscelis adonidis)

سوسک منداب (به کفشدوزک صیفی نیز معروف است) از حشرات راسته Coleoptera و خانواده Chrysomelidae می باشد. Entomoscelis adonidis جز آفات خانواده چلیپائیان (Brassicaceae) نظیر کلزا ، منداب ، کلم ، شلغم ، تربچه و خردل میباشد که به خشخاش و چغندرقند و برخی علفهای هرز نظیر آدونیس ، ترب کوهی و کیسه کشیش نیز حمله کرده و خسارت زایی میکند.

شکل شناسی سوسک منداب

حشره کامل به طول ۱۰-۸ میلی متر و به رنگ قهوه ای – قرمز ، پیش گرده پهن و دارای یک نوار عرضی تیره ، بالپوش ها هر یک دارای دو نوار سیاه رنگ است که یکی در کناره بیرونی و دیگری در کنار بالپوش دیگر قرار دارد. شاخک ها نصف طول بدنه حشره بوده و به شکل تسبیحی و دارای 11 مفصل میباشند.لارو دارای سه جفت پای سینه ای، دراز ، به طول ۱۲-۱۰ میلی متر، سر لارو سیاه رنگ و پشت آن خاکستری تیره و زیر شکم زرد است. در سطح پشتی بدن زگیل هایی دیده می شود. تخم های سوسک منداب زرد تیره تا قهوه ای رنگ و به شکل بیضی میباشد. اندازه تخمها 0.7 – 1.6 میلیمتر می باشد. شفیره های Entomoscelis adonidis به رنگ زرد کهربایی و به طول 8 تا 10 میلیمتر می باشد.

زیست شناسی Entomoscelis adonidis

زمستانگذرانی آفت به صورت تخم در خاک بوده و معمولا دارای یک نسل در سال میباشند . حشرات بالغ تخمها را در پاییز به صورت دسته ای در سطح خاک و یا در عمق 1 تا 2 سانتی و به تعداد میانگین 895 (در طول دوره تخمگذاری) عدد قرار میدهد.. در بهار لارو ها از خاک خارج شده و از پارانشیم برگ تغذیه می کنند و تنها رگبرگ ها را باقی میگذارند. طول دوره زندگی لاروها زیاد بوده و بین 24 تا 54 روز طول میکشد. لارو ها در آخرین سن لاروی (۴) خود را به خاک رسانیده در عمق ۱ تا ۴ سانتی اطاقکی درست کرده و تبدیل به شفیره میشود (طول دوره شفیرگی 15 روز میباشد) . حشره کامل پس از تغذیه برای تابستان گذرانی بحالت دیاپوز در عمق ۱۵ تا ۲۲ سانتی خاک بسر میبرد . اواخر تابستان بیدار شده و جفت گیری و تخم ریزی می کند .

علائم و خسارت سوسک منداب

حشرات کامل و لارو این آفت از برگ گیاهان خانواده چلیپائیان به خصوص کلزا، شلغم و ترب تغذیه کرده و تنها رگبرگ ها را باقی می گذارد.

کنترل سوسک منداب

• شخم عمیق و آبیاری در کاهش جمعیت آفت (خصوصا در زمستان) موثر می باشد.
• رعایت تناوب زراعی با گیاهان غیر میزبان و از بین بردن علف های هرز
• زمان مبارزه با ظهور و مشاهده اولین حشرات کامل و لاروهای سنین اولیه می باشد.
• سمپاشی به صورت لکه ای روی حشرات بالغ و لاروهای سنین اولیه با سمومی که برای کک های کلزا ذکر شد (دیازینون به میزان 1.5 – 2 لیتر در هکتار ، فوزالن به میزان ۲-۳ لیتر در هکتار، کلرپیریفوس به میزان 2 – 2.5 لیتر در هکتار)