کنه تاولی گلابی
Eriopyhes pyri Pgst . (Eriophydae)=Phytoptus pyri
مشخصات
کنه ای بسیار کوچک با بدنی سفید، باریک و دراز که در روی بدن آن چند ردیف موی بلند دیده میشود. افراد بـالغ بـه طـول 160 تـا 200 میکـرون بـوده و ماننـد سـایر کنه ای خانواده Eriophyidae فقط دارای دو جفت پا در ناحیه جلوی بـدن هـستند . در نیمه عقبی صفحه پشتی، دو جفت تار موی نسبتاً بلند و در قسمت نزدیک به انتهای بدن نیز یک جفت تار موی حسی کوتاه و در انتهای شکم یک جفـت موی بلند و خمیده وجود دارد. تخم ها سفید و مروارید شکل، کدر بـه شـکل بیـضی و به طول حدود 50 میکرون. لاروها شبیه کنه های کامل ولی کوچکتر از آنها هستند.
زیست شناسی
این کنه زمـستان را بـه صـورت کنـه کامـل زیـر فلـسهـای جوانـه هـای بـرگ وجوانه های میوه به سر میبرد و در عمل جوانه های میـوه را تـرجیح مـیدهـد. معمـولا جوانه های انتهایی بیشترین جمعیـت ایـن کنـه هـا را در طـول زمـستان در خـود جـای میدهند. این کنه در طول زمستان نیز اگر هوا مـساعد باشـد بـه زاد و ولـد مـی پـردازد. زمانی که جوانه ها پس از فصل سرما شروع به رشد میکنند، کنه ها به برگهـای در حـال ظهور حمله ور میشوند و این حمله به میوههای در حال رشد نیز ادامـه مـییابـد.
ایـن کنه ها با ایجاد تونلی زیر پوست سطحی میوه یا برگ به تغذیه ادامه میدهند و بـه همـین دلیل به ندرت میتوان آنها را دید. همین فعالیتهـای زیـر پوسـتی باعـث ایجـاد گـال میگردد. تخم ها در داخل گالها گذاشته میشوند و لاروهای نوزاد از بافت داخل گـال تغذیه میکنند. این لاروها با ایجاد سوراخی در قسمت برجسته گال به بیرون رفتـه و مجددا به داخل گال برمیگردند و وقتی کامل شدند از گال خارج شده و در قسمتهای دیگر برگ گال جدید ایجاد مینمایند. درگرمای تابستان تولید مثل آن کند میگردد. قبل از ریزش برگ ها در پاییز گال را ترک نموده و به طرف اماکن زمستان گذرانی به حرکـت در می آیند. در تمام مناطقی که گلابی در سطوح وسـیع کـشت مـیشـود، کـم و بـیش فعالیت دارد. گیاهان میزبان شامل گلابی و سیب هستند که گلابی ترجیح داده میشود.
روی گلابی سه نوع خسارت مطرح میباشد:
• در طول زمستان که در زیر فلسهای جوانه ها تغذیه میکنند، ممکن است باعـث خشکیدن جوانه ها شوند.
• خسارت دوم که مهمترین است، آسیبی است که کنه هـا ضـمن تغذیـه از سـطح میوه گلابی با ایجاد لکه های شبیه زنگار که قطرشان 5 تا 15 میلیمتر اسـت ، ایجاد می نمایند. اطراف این لکه ها را هاله ای به رنگ روشن احاطه میکنـد و ممکـن ایجاد ترک در سطح میوه را نیز در پی داشته باشند.
• خسارت نوع سوم ایجاد گالهایی به قطر 3 تا 5 میلیمتـر بـر روی بـرگ هاسـت که در ابتدا قرمز هستند و بعد سیاه میشوند. اگر تعداد این گالهـا زیـاد باشد بخش اعظم سطح زیر برگ ها سیاه میشوند کـه اخـتلالات فیزیولـوژی را در پـی خواهد داشت.
کنترل
در مبــارزه بیولــوژیکی بــا ایــن آفــت از کنــه شــکاری Typhlodromus occidentalis استفاده میشود. هرچند این کنه از کنه دونقطه و کنه قرمز اروپـایی نیـز تغذیه می کند، ولی در صورت وجود کنه گالی گلابی ،این گونـه را بـه بقیـه تـرجیح میدهد. در شرایط حاضر هیچ گونه مبارزه شیمیایی علیه آن توصیه نمیشود. در صورت نیاز به سمپاشی میتوان از سموم فن پیروکسی میت ، اومایت و مخلوط اتیون و روغن استفاده کرد .