بیماری لوک اروپایی (European Foulbroud)

بیماری لوک اروپایی (European Foulbroud)

European Foulbroud بر خلاف بیماری لوک آمریکایی، دارای علائم یکنواخت و منظم نیست. انتشار بیماری لوک اروپایی تنها به اروپا محدود نشده و در تمام کشورهایی که آپیس ملی فرا پرورش داده می شود، گسترش دارد. گزارش هایی از هندوستان مبنی بر درگیری جمعیت های آپیس سرانا نیز موجود است. شیوع این بیماری بیشتر در بهار و ابتدای تابستان است و گاهی در برخی جمعیت ها در پاییز نیز با گسترش کمتر بروز می یابد و با حضور استرس در جمعیت ها ارتباط دارد. خسارات ایجادشده توسط این بیماری در مناطق مختلف متفاوت بوده، ولی به هر حال در مقایسه با لوک آمریکایی از شدت کمتری برخوردار است. چرخه عفونی بیماری لوک اروپایی هنگامی آغاز می شود که نوزادها غذای آلوده به استرپتوکوکوس پلوتون را مصرف کنند. این باکتری ها در روده میانی زنبور مستقر می شوند، در آنجا تکثیر می یابند و بین غذا و غشای مخاطی روده میانی نوزادها قرار می گیرند. استرپتوکوکوس پلوتون ابتدا غشای مخاطی را نابود می سازد و سپس به بافت پوششی روده حمله می کند. تلف شدن نوزادان معمولا قبل از بسته شدن حجره ها صورت می گیرد و این تقریبا بهترین علامت تشخیص بیماری است. نوزادان در سنین ۵-۴ روزگی تلف می شوند. هم چنین ممکن است تعدادی از نوزادان آلوده در برابر بیماری European Foulbroud مقاومت کرده و به زنبور بالغ تبدیل شوند.

عامل بیماری لوک اروپایی :

عامل بیماری لوک اروپایی (European Foulbroud) ، ملی سوکوکوس پلوتون (استرپتوکوکوس پلوتون) است که لاروهای کارگردان و نرها و ملکه را آلوده می کنند . این باکتری لانستی شکل است و اغلب به صورت زنجیره ای یا خوشه ای دیده میشود. این باکتری گرم مثبت و بدون اسپور است. نوزادهای آلوده به بیماری لوک اروپایی علاوه بر عامل اصلی استرپتوکوکوس پلوتون، همچنین دارای میکروفلور گوناگونی از قبیل باسیلوس آلوی ، آکروموباکتر اوریدیس ، استرپتوکوکوس فکالیس و باسیلوس لتروسپوروس هستند. به احتمال زیاد باکتری هایی مانند باسیلوس آلویی و باسیلوس لتروسپوروس باکتری های ساپروفیت هستند و نقشی در چرخه آلودگی ندارند. همچنین گاهی آکروموباکتر اوریدیس در نوزادهای به ظاهر سالم یافت می شود. عامل بیماری به همراه غذا وارد دستگاه گوارش لاروها می شود. رشد میکروب ها سبب مرگ لاروها می شود و عامل بیماری برای مدت ۳ سال در بدن لاروها زنده باقی می ماند. در لاشه های خشک شده لاروها فقط استرپتوکوکوس پلوتون و اسپور باسیلوس آلوی باقی می مانند. باسیل پلوتون فاقد اسپور است ولی این که میکروب به چه فرم در طبیعت باقی می ماند، به درستی روشن نیست.

تشخیص بیماری European Foulbroud :

در بازدید شانها گاهی تعدادی حجرات در بسته در بین حجرات در باز دیده می شود. با توجه به این که تخم ریزی در یک ناحیه معمولا در زمان معینی صورت می گیرد، بنابراین وجود تعدادی حجرات در باز در بین حجرات در بسته راهنمای خوبی برای پی بردن به بیماری خواهد بود. نوزادها کمی قبل از مرگ از حالت هلالی خارج می شوند و در کف حجره قرار می گیرند. در این هنگام سیستم تنفسی آنها را میتوان به روشنی مشاهده کرد. بسیاری از این نوزادهای آلوده توسط زنبورهای پرستار شناسایی و از کندو حذف می شوند و منظره شآنها با نوزادهای پراکنده خودنمایی می کند. نوزادهایی که در دسترس زنبورهای پرستار قرار نگرفته اند به رنگ زرد روشن و به تدریج، قهوه ای در می آیند و به یک توده نیمه مایع تبدیل می شوند. آنها سپس خشک شده و به صورت یک پولک قهوه ای تیره رنگ مشاهده می شوند. این پولک ها برخلاف لوک آمریکایی به جداره سلول ها اتصال نمی یابند و به سادگی جابه جا می شوند. بافت پولکها ترد نیست و برعکس لاستیکی است. لاروهای تلف شده دارای غشای ضخیمی هستند و در آزمایش با چوب کبریت مانند لوک آمریکایی کشیده نمی شوند. هم چنین در مراحل آخر بیماری لوک اروپایی به محض باز کردن کندو بوی ترشی به مشام می رسد که واضح ترین علامت بیماری است. بوی مزبور می تواند مثل بوی شیر ترشیده و یا بوی عرق پا هم باشد. رنگ لاروها در مراحل اولیه بیماری از حالت شیری طبیعی به رنگ مایل به زرد تبدیل شده و سپس به مرور زمان به رنگ قهوه ای تیره تبدیل می شوند و این خود نشانه ای است برای تشخیص بیماری لوک اروپایی از سایر بیماری های نوزادان، در صورتی که در اثر سرماخوردگی رنگ لاروها از شیری طبیعی به رنگ مایل به خاکستری تبدیل می شوند.

کنترل بیماری لوک اروپایی

انتخاب روش کنترلی براساس شدت آلودگی، تعداد سلول های نوزادی و شان های آلوده متفاوت است. در آلودگیهای خفیف تحریک رفتارهای بهداشتی ، قوی نگهداشتن کندوها و مراقبت صحیح از کندوها در طی فصل زمستان و نظافت گری زنبورها کفایت می کند. قراردادن مقدار کافی عسل و گرده گل برای غذای زمستان، کندوهایی که فقط با شکر تغذیه می شوند، بیشتر مستعد بیماری هستند. زیرا باسیل پلوتون در عسل نمی تواند به رشد خود ادامه دهد و وقتی مقدار عسل در کندو کم باشد، زمینه برای فعالیت میکروب مساعد می شود. در آلودگی های شدید بیماری لوک اروپایی حذف شانهای با نوزادهای آلوده به منظور کاهش تعداد عوامل بیماریزا لازم است. شانهای خالی یا سالم باید جایگزین این شانها شوند. از آن جا که رفتارهای بهداشتی زنبورها اغلب منشا ژنتیکی دارد، تعویض ملکه نیز توصیه می شود. این تعویض سبب تقویت جمعیت با تخمگذاری بیشتر ملکه می شود و نهایتا به پاکسازی بیشتر نوزادهای آلوده می انجامد. در آلودگی های شدیدتر، برای درمان لوک اروپایی از آنتی بیوتیک ها به خصوص از اکسی تتراسیکلین، استرپتومایسین، اریترومایسین و آپی مایسین نتایج خوبی به دست آورده اند. مقدار درمانی اکسی۔ تتراسیکلین و استرپتومایسین ۰.۲۵ گرم تا یک گرم در ۵-۱ لیتر شربت برای هر کندو است. هر بسته از آپی مایسین را برای یک کندو در ۵-۳ لیتر شربت حل و در ۳ شب متوالی به زنبوران می دهند. درمان پیشگیری کننده در این مورد به دلیل احتمال ایجاد مقاومت باکتری توصیه نمی شود در برخی از کشورهای جهان (ایرلند)، کندوهای آلوده مشابه روش های ذکر شده در مورد لوک آمریکایی سوزانده می شوند.