آفتاب سوختگی پسته در زمان رشد مغز

گرمازدگی و آفتاب سوختگی پسته در زمان رشد مغز

شدت تابش نور خورشید و افزایش دما بیشتر از حد تحمل گیاه در زمان رشد سریع مغز ، سبب ایجاد عارضه آفتاب سوختگی روی میوه می گردد . جنین اکثر میوه هایی که دچار آفتاب سوختگی می شوند ، سقط شده و این میوه ها بصورت پوک و نیمه مغز در زمان برداشت مشاهده می گردند . علاوه بر آن سلول های بافت پوست سبز و گاها پوست استخوانی میوه از بین رفته و در قسمتی از میوه که در معرض تابش شدید نور خورشید قرار گرفته است ، حالت نکروزه و سیاه رنگ دیده می شود . ارقام مختلف پسته حساسیت های متفاوتی به عارضه مذکور دارند. در بین ارقام تجاری پسته ، ممتاز حساس ترین و رقم اکبری مقاوم ترین رقم به این عارضه می باشد .

سقط جنین پسته در اثر گرمازدگی

عوامل موثر بر شدت آفتاب سوختگی و گرمازدگی

شدت و طول مدت تابش نور خورشید و افزایش دمای محیط

شدت تابش نور خورشید در عرضهای جغرافیایی پایین تر بیشتر است ، بنابراین هرچه به خط استوا نزدیکتر شویم شدت تابش خورشید بیشتر می شود . مدت زیاد تابش نور خورشید مخصوصا بطور عمودی باعث افزایش دما و افزایش طول مدت در معرض دمای بالا قرار گرفتن اندام های گیاهی می گردد. همانطور که مشخص است ، خورشید باعث گرم شدن زمین و در نتیجه افزایش دمای هوای مجاور خاک می گردد .

رطوبت نسبی پایین و کم بودن پوشش گیاهی در سطح باغ

با افزایش دما و کاهش رطوبت خاک و وزش بادهای گرم و خشک، رطوبت نسبی هوا به شدت کاهش یافته بنابراین ظرفیت جذب رطوبت هوا افزایش می یابد . این حالت باعث تبخیر و تعرق زیاد در باغات پسته شده و از دست دادن آب گیاه افزایش می یابد ، بنابراین گیاه تحت تنش خشکی و کم آبی قرار می گیرد. پوشش گیاهی سطح باغ به علت تعرق گیاه سبب افزایش رطوبت نسبی محیط باغ شده و از درجه حرارت باغ تا حدی کاسته می شود .

ضخامت کم پوست سبز و پوست استخوانی در اثر عوامل ژنتیکی و تغذیه ای

هرچه ضخامت پوست سبز و پوست استخوانی کمتر باشد ، هدایت گرما به داخل میوه و جنین زودتر صورت گرفته و خسارت بیشتری به جنین در حال رشد در داخل میوه وارد می شود . بعضی از ارقام، مانند رقم ممتاز بطور ژنتیکی دارای پوست سبز و پوست استخوانی نازکتری در مقایسه با سایر ارقام هستند ، بنابراین خسارت آفتاب سوختگی در آنها بیشتر است . ضخامت پوست استخوانی اهمیت به مراتب بیشتری نسبت به ضخامت پوست سبز دارد . تغذیه نامناسب بخصوص کمبود کلسیم سبب کاهش ضخامت و استحکام پوست استخوانی شده و میزان خسارت آفتاب سوختگی را افزایش می دهد.

عدم انجام هرس فرم

در خاک های فاقد پوشش گیاهی، هرچه میوه ها به سطح خاک نزدیکتر باشند، خسارت ناشی از افزایش دمای بالا و سقط جنین بیشتر است. بیشترین جذب انرژی گرمایی توسط سطح خاک صورت می گیرد. این حالت هنگامی که از ماسه بادی در سطح خاک استفاده شده باشد به مراتب بیشتر است. بنابراین افزایش دمای خاک باعث افزایش دمای هوای مجاور خاک شده و به میوه های مجاور خاک انتقال می یابد و سبب افزایش سقط جنین می شود. انجام هرس فرم سبب فاصله گرفتن شاخه های میوه ده از سطح زمین شده و خسارت آفتاب سوختگی کاهش می یابد. در صورتیکه هرس به درستی انجام شود شاخه های میوه ده در داخل تاج درخت نیز بوجود می آیند و از تابش مسقیم نور خورشید بر روی میوه ها جلوگیری می شود. در صورت عدم هرس مناسب، نقاط میوه ده در حاشیه بیرونی سایه انداز و در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار می گیرند. در صورت عدم انجام هرس مناسب، به علت غالبیت انتهایی جوانه انتهایی، شاخه های طویل و پر رشد با قطر کم و با تعداد شاخه جانبی کم به وجود می آید، بنابراین در این شاخه ها، با شروع رشد مغز به سنگینی خوشه ها اضافه شده و در اثر سنگینی انتهای شاخه ناشی از وجود محصول، شاخه به طرف زمین خم می شود. این تغییر مکان شاخه سبب قرار گرفتن شاخه ها در معرض هوای گرم مجاور خاک و تابش مستقیم خورشید بر میوه هایی می شود که قبلا در سایه قرار داشتند و میزان آفتاب سوختگی افزایش می یابد. خسارت در میوه های که بطور ناگهانی در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار می گیرند به مراتب بیشتر از میوه هایی است که از همان زمان تشکیل در معرض تابش خورشید بوده اند. بنابراین در شاخه هایی که در اثر سنگینی محصول خم می شوند، خسارت آفتاب سوختگی بیشتر است.

خشکیدگی سرشاخه و هرس شدید

خشکیدگی سرشاخه در اثر ضعف درخت و بیماریها سبب از بین رفتن شاخ و برگ شده و سبب می شود که شاخه های مجاور در معرض تابش مستقیم خورشید و در نتیجه آفتاب سوختگی قرار گیرند. هرس نابهنگام و شدید نیز باعث می شود میوه هایی که قبلا در سایه قرار داشتند، در معرض نور شدید خورشید قرار گیرند.

عدم رعایت جهت مناسب ردیفها و فاصله درختان

همانطور که قبلا گفته شد، بیشترین افزایش دما در سطح خاک بدون پوشش گیاهی اتفاق می افتد. در صورتیکه فاصله بین درختان روی ردیف کم باشد و ردیف های باغ در جهت وزش باد غالب قرار نداشته باشند، فاصله نزدیک به هم درختان اجازه ورود باد به باغ و جابجایی هوای بسیار گرم سطح خاک را نداده بنابراین هوای گرم مجاور خوشه خسارت آفتاب سوختگی را تشدید می کند. همچنین ردیفهای شرقی – غربی بیشترین نور را دریافت می کنند و میزان آفتاب سوختگی در میوه های قسمت جنوبی درخت بیشتر است. خسارت آفتاب سوختگی در ردیفهای شمالی- جنوبی به علت دریافت نور کمتر، کاهش می یابد.

خسارت آفات

خسارت آفاتی نظیر سن های زیان آور پسته باعث صدمه دیدن پوست سبز و پوست استخوانی میوه شده و حساسیت به آفتاب سوختگی را افزایش می دهند.

افزایش دور آبیاری ، آبیاری نامنظم و تنش آبیاری

افزایش دور آبیاری ، همچنین آبیاری نامنظم و تنش آبیاری خصوصا در زمان پرکردن مغز، باعث کاهش رطوبت خاک شده و در نتیجه میزان جذب آب توسط ریشه ها کاهش می یابد . بنابراین در زمانی که نیاز به جذب آب بیشتر جهت انتقال مواد غذایی از خاک می باشد ، این کار با کندی صورت می گیرد. با توجه به محدود شدن جذب آب و مواد غذایی ، به بسیاری از میوه ها آب و مواد غذایی کافی جهت ذخیره در مغز ارسال نمی شود که این حالت سبب از دست دادن شدید آب در اثر تبخیر و تعرق شده و چون آب از دست رفته میوه جایگزین نمی شود ، مرگ سلول ها و نهایتا سقط جنین اتفاق می افتد.

بیماریهای پسته

بیماری گموز سبب از بین رفتن آوندهای آبکش در محل طوقه شده ، بنابراین انتقال مواد غذایی ساخته شده به ریشه ها صورت نمی گیرد . فقر مواد غذایی ریشه سبب کاهش کار آیی آنها برای جذب مواد غذایی از خاک شده و رشد رویشی و زایشی تحت تاثیر قرار می گیرد . این حالت باعث ضعف در جذب مواد غذایی توسط میوه شده و میوه ها دارای اندازه کوچکتر و پوست استخوانی نرمتر و نازکتر می شوند و همچنین به دلیل کاهش سطح و تعداد برگ در درختان آلوده ، میوه ها بیشتر در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گرفته و عارضه آفتاب سوختگی تشدید می گردد. بیماری نماتد مولد غده ریشه نیز باعث اختلال در جذب موادغذایی و آب از خاک شده و عوارض مشابهی ایجاد می کند.

آفتاب سوختگی و سقط جنین در میوه های درختان پسته مبتلا به بیماری گموز

بازتاب نور خورشید از خاکهای شور و براق

تمام عواملی که بازتاب تشعشعات خورشیدی را بیشتر نماید عامل تشدید کننده آفتاب سوختگی هستند. بازتاب نور خورشید از سطح خاک ، باعث می شود که نور منعکس شده به قسمت های زیرین میوه ها که دارای حساسیت بیشتری به آفتاب سوختگی هستند، برخورد کرده و عارضه آفتاب سوختگی تشدید گردد . در مواردی که سطح خاک به علت شوری ، براق و سفید رنگ باشد به علت بازتاب تقریبا کامل انرژی تابشی خورشید ، سوختگی روی دانه های پسته ایجاد می شود.

سمیت سدیم و قلیائیت خاک

در باغ هایی که میزان سدیم و یا قلیائیت خاک بیشتر است، به علت ایجاد اشکال در جذب آب و مواد غذایی ، بخصوص عنصر کلسیم ، پدیده آفتاب سوختگی شدیدتر دیده می شود . به علت اینکه قلیائیت خاک بصورت لکه ای در باغ دیده می شود ، تشدید عارضه آفتاب سوختگی نیز به شکل لکه ای دیده می شود .

سم پاشی با محلول پاشی

سم پاشی و یا محلول پاشی در ساعات گرم و آفتابی، عارضه آفتاب سوختگی را تشدید می کند . وجود قطرات آب بر روی میوه در زمان تأیش شدید نور خورشید باعث تمرکز نور خورشید بر روی قسمت های خاصی از میوه شده و به دلیل گرمای زیاد تولید شده ، سلول های بافت پوست سبز از بین رفته و ایجاد لکه هایی را روی میوه می کند. بنابراین قدرت دفاعی میوه در آن نقاط کاهش یافته و عارضه آفتاب سوختگی و سقط جنین افزایش می یابد.

صدمات وارده به پوست سبز

صدمات وارده به پوست سبز میوه در اثر برخورد تگرگ و یا طوفان شن، باعث از بین رفتن بخشی از سلولهای پوست سبز شده و حساسیت به آفتاب سوختگی را افزایش می دهد.

از بین رفتن قسمتی از سلولهای بافت سبز پوست پسته در اثر طوفان شن و ایجاد بستر مناسب جهت افزایش آفتاب سوختگی

کمبود کلسیم

یکی دیگر از عوامل آفتاب سوختگی می تواند کمبود کلسیم ناشی از زیادی منیزیم در محلول خاک باشد . میوه پسته که دارای بافت استخوانی است نیاز بیشتری به کلسیم دارد . درخت ممکن است کمبود کلسیم را در برگ نشان ندهد ولی مقدار کلسیم برای میوه کافی نباشد . یکی از علائم کمبود کلسیم حساسیت میوه به آفتاب سوختگی می باشد . میوه های دچار کمبود کلسیم به آفتاب سوختگی حساستر می باشند .

بافت سبک خاک

بافت خاک هر چقدر سبک تر باشد ، ذخیره رطوبتی کمتری دارد . از طرفی انعکاس نور خورشید در خاک های شنی بیشتر است . بنابراین در خاک های شنی آفتاب سوختگی شدیدتر است .

تشابه علائم آفتاب سوختگی با مسمومیت ازت

مسمومیت شدید ازت علامتی شبیه به آفتاب سوختگی دارد . با این تفاوت که در مسمومیت ازت از نوک بعضی از دانه ها صمغ بیرون می زند . بنابراین نباید مسمومیت ازت را با آفتاب سوختگی اشتباه گرفت.

نگارنده :حسین حکم آبادی دکترای باغبانی

نشريه پسته سال چهارم – ویژه نامه تیرماه 1391 – شماره 76

 

همچنین مطالعه پستهای زیر نیز پیشنهاد میگردد :

پسیل پسته

تغذیه پسته و توصیه کودی باغات پسته

کاربرد روغن ولک در درختان پسته

بیماری گموز پسته

عوامل موثر بر پوکی مغز پسته

سرخشکیدگی درختان پسته

احداث باغ پسته

 

دانلود فایل PDF مقاله گرمازدگی و آفتاب سوختگی پسته در زمان رشد مغز
دانلود فایل پی دی اف مقاله آفتاب سوختگی پسته در زمان رشد مغز


کانال تلگرام شرکت کشاورزی و دامپروری سرافراز هزارمسجد

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

error: عدم امکان کپی مطالب

تماس با ما

برگشت به منوی تماس ها

پشتیبانی واتساپ

برگشت به منوی تماس ها

کانال تلگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

پیج اینستاگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها