بیماری لکه آجری برگ بادام

بیماری لکه آجری برگ بادام

Polystigma amygdalinum

نرم افزار راهنمای سموم

مقدمه

درخت بادام ( Prusammygdalus ) از خانواده Rosaceae گیاهی غالبا دگرگشن است که زادگاه آن آسیای مرکزی ایران، تاجیکستان، افغانستان و قسمت هایی از چین است و به علت نیاز آبی پایین آن و رشد در خاکهای آهکی همیشه مورد توجه است. براساس آمار فائو (FAO) در حال حاضر، درخت بادام در پیش از 44 کشور در سراسر جهان کشت می شود. کشورهای آمریکا ، اسپانیا ، ایتالیا و ایران از تولید کنندگان عمده این محصول هستند. ارزش غذایی مغز بادام به خاطر آن است که 45 تا 60 درصد ماده خشک مغز بادام را چربی های غیر اشباع تشکیل می دهند. پروتئن ها و کربوهیدرات ها هر کدام به طور متوسط 20% ماده خشک آن را تشکیل می دهند . یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید این محصول در ایران بیماری لکه آجری برگ بادام است که در تمام مناطق بادام کاری شیوع دارد و میزان خسارت آن بسته به رقم، شرایط اقلیمی منطقه و چگونگی مدیریت بیماری متفاوت است.

تاریخچه :

لکه آجری برگ بادام بیماری قارچی برگی است که در سراسر مناطق بادام کاری های آسیا و اروپا وجود دارد و از اهمیت اقتصادی زیادی برخوردار است . این بیماری در ایران ابتدا توسط ماگنوس در سال 1287 شمسی گزارش شده است و در اکثر نقاط کشور روی بادام و بادام کوهی انتشار دارد . مشخصات مرفولوژیکی اندام های جنسی و غیر جنسی، بیولوژی و اپیدمیولوژی عامل بیماری مطالعه شده است . همچنین مبارزه شیمیایی با بیماری و عوامل موثر بر تشکیل اندام های جنسی قارچ عامل بیماری مطالعه شده است ، علاوه بر آن، حساسیت غالب ارقام تجاری و محلی موجود در کشور نیز نسبت به بیماری بررسی شده است .

عامل بیماری :

عامل بیماری لکه آجری برگ بادام قارچ آسکومیست (ascomycetes) هموتالیک Polystigma amygdalimum P.F. Cannon sul gas از راسته Phylachorales و خانواده  Xylariomycetidae است .

علائم و نشانه های بیماری :

علائم و نشانه های بیماری روی برگ بادام نخست به صورت لکه های بی شکل و سبز متمایل به زرد ظاهر می شود، سپس برگ کلروفیل خود را در محل این لکه ها که معمولا گوشه دار بوده و حاشیه نامشخصی دارند کاملا از دست داده و به رنگ زرد در می آید، به تدریج که بیمار گر پیشروی و رشد و نمو می کند، رنگ لکه ها نیز از زرد به نارنجی تند و بعد قرمز آجری تغییر می یابد (شکل 1- الف)، در این هنگام، بافت برگ در محل لکه ها ضخیم شده و به سمت سطح تحتانی برجسته می شود در حالی که، در رویه بالایی برگ فرورفتگی به وجود می آید، قطر برگ در محل لکه ها ضخیم تر شده و گاهی به 2 تا 3 برابر ضخامت برگ سالم یا محل های سالم همان برگی می رسد (شکل 1-ب). اواخر فصل تابستان لکه ها کاملا قهوه ای و تیره شده، بافت برگ در قسمت های آلوده مرده و خشک می شود، گاهی به علت پیوستن تعدادی از این لکه ها تمام پهنک برگ فاسد شده و برگ می ریزد . در مراحل پیشرفته بیماری، برگها پیچ خورده و خشک می شوند (شکل 1- ج). علاوه بر آن، روی ارقام حساس مانند مامایی، با کاهش سطح فتوسنتز برگها، تولید محصول را نیز تحت تاثیر قرار می دهد (شکل 1- د).

علایم بیماری لکه آجری برگ بادام

روش های انتشار و وقوع بیماری :

بیمارگر در مرحله جنسی، به صورت آسکو کارپ درون برگهای زیر درخت که در محل های مرطوب و سایه دار قرار دارند، به صورت گندروی ، زمستان گذرانی می کند . اندام های بارده جنسی در طی فصل های پاییز و زمستان با سرد شدن هوا، تشکیل و در اواخر زمستان بالغ می شوند. آزاد شدن آسكوسپورهای تک سلولی، قبل از گل دهی شروع و تا زمان تشکیل میوه در صورت وجود بارندگی و رطوبت، از آسکها آزاد و در هوا پخش می شوند. در بادام برگها بعد از گل دهی ظاهر می شوند که همزمان با اوج آزاد شدن آسكوسپورها است. در این حالت برگهای جوان آلوده و حدود 30 تا 40 روزبعد علائم ظاهر گردد. در بیماری لکه آجری برگ بادام تحت هیچ شرایطی آلودگی ثانوی رخ نمی دهد و آلودگی فقط اولیه است . تشکیل اندام بارده جنسی از اواخر تابستان در استرومای کاملا رسيده شروع شده و بعد از ریختن برگها، مراحل تکاملی خود را داخل بافت های برگ های ریخته شده در کف باغ می گذراند و در اوایل بهار آسک و آسكوسپور آن کاملا بالغ می شوند . قارچ پس از نفوذ در بافت برگ و تشکیل ریسه در بین یاخته های بافت نردبانی، پیش روی کرده و در آنجا به رشد و توسعه خود ادامه می دهد. بتدریج که ریسه های قارچ رشد می کنند انبوهی و تراکم ریسه ها زیاد شده و نهایتا استرومای قارچ تشکیل و اندام های بارده ای تولید می شود که اسپورهای تک سلولی، سوزنی شکل و کشیده با انتهای کمی خمیده به نام سولکوسپور (scolecospores) می کنند که اسپورهای غیر جنسی نبوده و هیچ نقشی در آلودگی ندارند و برای فرایند تشکیل اندام بارده جنسی لازم و ضروری هستند .

Polystigma amygdalinum

مدیریت بیماری :

  • ارقام مقاوم

نظر به گستردگی بیماری لکه آجری برگ بادام ، هم زمانی سم پاشی با بارندگی های بهاره، عدم رغبت باغداران به سم پاشی در زمان گلدهی، تابعیت آزادسازی آسكوسپورها و زمان آلودگی با اقلیم و فنولوژی گیاه و بالطبع تفاوت فاحش در زمان مبارزه در مناطق متفاوت، باعث گردیده که محدودیت هایی در مبارزه شیمیایی وجود داشته باشد و استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل به عنوان کاراترین ابزار در مدیریت این بیماری مطرح باشد. در این راستا، اختلاف قابل ملاحظه ای بین ارقام مختلف در مقاومت ژنتیکی به بیماری وجود دارد که یک عامل بسیار مهم در تعيين تاثير بالقوه آن بر تولید بادام است. بعضی از ارقام مانند فرانیس، شکوفه، 12 شاهرود و 6 شاهرود بیش ترین مقاومت را دارند در حالی که، رقم های اماميه 1 (انتخابی از رقم مامایی) ، 16 شاهرود ، 7 شاهرود و 19 شاهرود حساس ترین ارقام هستند و ارقام مامایی، نون پاریل، آذر، یلدا، ربیع، سفید، 8، 13، 15، 17، 18 و 21 شاهرود مابین این دو گروه قرار دارند . بسته به این که چه اهدافی در هر منطقه دنبال می شود بایستی انتخاب ارقام به گونه ای باشد که تمام جوانب در نظر گرفته شود، مثلا اگر در منطقه ای دیر گلی، عملکرد بالا، کیفیت مطلوب محصول و خودباروری مورد نظر است ارقام 7 و 12 توصیه میشود که علاوه بر صفات ذکر شده کم ترین درصد دوقلویی (صفت نامطلوب) را دارند و مقاوم به بیماری نیز هستند.

  • جمع آوری برگ های زیر درخت

در پاییز برگهایی که خزان می کنند، در حد امکان بایستی جمع آوری شوند. چرای گوسفند از راهکارهای موثر است، زیرا برگها از لای کلوخه ها و درزها خارج کرده و می خورند.

  • شخم زدن

در زمانی که اندام بارده جنسی قارچ بالغ نشده است و قبل از باز شدن جوانه ها انجام شود تا برگها زیر خاک بروند و خاک زیرین غیر آلوده در سطح قرار گیرد.

  • کنترل شیمیایی

اگرچه تریفورين به نسبت  1.5 در هزار به عنوان یک قارچ کش سیستمیک موثر بر علیه بیمار گر Polystigma amygdalinum معرفی شده است ، اما تاکنون کنترل بیماری لکه آجری برگ بادام براساس استفاده از قارچ کش های پیش گیری کننده مسی مانند بردوفيكس به نسبت یک درصد ، کاسید (Casid) و کوپراویت (Cupravit) هر کدام به نست 2 در هزار در اواخر زمستان و اوایل بهار در 2 تا 4 نویت ( اولین سمپاشی در زمان 50% ریزش گل ها، دومین سم پاشی پانزده روز بعد و سومین و احتمالا چهارمین سم پاشی با فاصله زمانی 15 روز) موثر بوده است .

نگارنده : احمد حیدریان

دانلود منابع مقاله

منابع مقاله لکه آجری برگ بادام

همچنین مطالعه پستهای زیر نیز پیشنهاد میگردد :

بیماری زنگ بادام زمینی

کنه گالی بادام

شپشک نخودی بادام

آفات مهم بادام

دانلود فایل PDF مقاله لکه آجری برگ بادام
دانلود فایل پی دی اف لکه آجری برگ بادام

کانال تلگرام شرکت کشاورزی و دامپروری سرافراز هزارمسجد

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۲ رای
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

error: عدم امکان کپی مطالب

تماس با ما

برگشت به منوی تماس ها

پشتیبانی واتساپ

برگشت به منوی تماس ها

کانال تلگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

پیج اینستاگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها