پروانه برگخوار مینوز گندم

پروانه برگخوار مینوز گندم ( پروانه برگخوار غلات ، پروانه مینوز برگ گندم )

Syringopais temperatella Led

نام انگلیسی Leaf miner

(Lep.Elachistidae)

دانلود رایگان نرم افزار سموم

این آفت به نام برگخوار غلات معرفی شده است، اما با توجه به نحوهٔ خسارت لارو آن، نام مینوز برگ غلات برای آن مناسب تر می باشد. این آفت در فارس بنام کرف و در خوزستان بنام های شعله و دفک معروف می باشد . تراکم و شدت خسارت این آفت در مناطق گرمسیری بیشتر از مناطق سرد و معتدل می باشد و در مناطق آلوده ای که مزارع دیم جایگزین مراتع تخریب شده گردیده اند، شدت آلودگی بسیار زیاد است و می توان گفت که تخریب مراتع در افزایش جمعیت این آفت موثر بوده است.

شکل شناسی:

حشره بالغ به طول ۵ -۶ میلیمتر و عرض بدن با بال های باز ۱۲-۱۸ میلی متر می باشد. ماده ها از افراد نر کوچکتر هستند. بال جلویی در نرها طویل تر و به رنگ طلایی یکدست و دارای دو لکه زرد روشن می باشد ولی بال جلویی ماده ها دارای دو لکه قهوه ای تیره می باشد. بال های زیری تیره تا سیاه و مجهز به ریشک های بلند بوده و حاشیه بال جلویی ماده ها قهوه ای است. طول لارو سن اول یک میلیمتر است. لاروها ابتدا زرد رنگ بوده و بعد قهوه ای می شوند و در آخرین سن لاروی به رنگ خاکستری مایل به زرد روشن در می آیند. طول لاروهای بالغ ۱۲-۱۸ میلیمتر است. در رنگ بدن سن آخر لاروی نقطه چین هایی به رنگ زرد لیمویی تا قهوه ای روشن به وجود می آید که این نقاط بعدا به رنگ قهوه ای مایل به قرمز در می آیند. شفیره بلوطی رنگ بوده و دوران شفیرگی درون پیله نازک دوکی شکل و سفید مایل به خاکستری طی می شود. تخم زرد رنگ، بیضی شکل و کنگره دار است.

پروانه برگخوار غلات ( Syringopais temperatella Led ) بیشتر از گیاهان زراعی خانواده گنـدمیان مخـصوصاَ گنـدم، جـو، یــولاف و برخــی از علفهــای هــرز Medicago  ، .Melilotus sp ، . Trifolium sp ، پنیرک Malva sp. ، Calendula   Sp. ،  Carthamus sp. ، پیچک، بارهنگ و خـردل وحـشی تغذیـه مـی کنـد و بخصوص روی برگ پنیرک و کنگر وحشی با تراکم بالا دیده می شود . گیاهان میزبان این حشره در نقاط مختلف ایران بسیار بوده و در کل از پنجاه گونه نیز تجاوز می کند.

این آفت در سال یک نسل ایجاد می کند که 4.5  ـ  4  ماه فعال بوده و لارو های جوان ( سن یک) به مدت 7.5 – 8 ماه و در شرایط ضروری تا 54 ماه در عمـق 30ـ15 سـانتیمتری خـاک در حالـت دیاپوز باقی می مانند.

پروانه برگخوار مینوز گندم

مناطق انتشار پروانه برگخوار مینوز گندم :

الف – جهان :

عراق ، لبنان ، قبرس ، اسرائیل

 ب – ایران :

خوزستان، فارس ، ایلام ، لرستان ، کرمانشاه ، بوشهر ، کهگیلویه و بویراحمد ، خراسان ، گیلان و مازندران.

علائم خسارت :

لاروهای جوان با فراهم شدن شرایط مناسب و در مرحله ای که گنـدم حتـی در مرحلـه 2 – 3 برگی است بر روی گیاه مستقر می شوند. لاروها در زمان شروع حمله حـدود 2.5 میلیمتـر طول داشته و از نوک برگها وارد شده و از پارانشیم بین دو اپیدرم برگ تغذیه کـرده و فـضولات خود را داخل حفره ای که ایجاد کرده می ریزند. ( فضولات ابتدا زرد رنگ و سپس به رنگ قهوه ای مایل به سیاه در می آیند.) خسارت این آفت با ایجاد خطوط نا مـنظم بـر روی برگ ( تونل های تغذیه ای ) باعث می شود که سطح نسبتاَ وسیعی از برگ ابتدا به رنـگ کـرم و سپس قهوه ای دیده شود. تغذیه لاروها از پارانشیم باعث کاهش سطح کلروفیلی و در نتیجه میزان سـطح فتوسـنتز کننده گیاه شده ودر انبوهی بالا، مزرعه را کاملاَ خشک می نماید. لاروها عادت بـه تغییـر مکـان داشته و از برگی به برگ دیگر حرکت می کنند.

پروانه برگخوار غلات ( علایم خسارت پروانه مینوز برگ گندم )

تحلیل خطر آفت و شرایط لزوم مبارزه ( آستانه خسارت اقتصادی )

در ایران در برخی از سالها بویژه در سالهایی که بارندگی پاییزه در نیمه دوم پاییز صورت متوالی باشد اکثر جمعیت لاروهای جوان در حال دیاپوز پروانه برگخوار مینوز گندم ، از حالت دیاپوز خارج می شوند و در صورتی که در بهمن و اسفند ماه با کاهش نزولات جوی مواجه شدند به دلیـل کـاهش رشـد رویشی خسارت شدیدتر می شود. در مناطق با رطوبت کم شدت خسارت بیشتر است. چند هفته بارندگی پی در پی بدلیل تلفات لاروها و رشد مناسب گیاه در کاهش خسارت نقـش مهمـی را ایفا می کند. مزارع دیم کانون مناسبی برای این آفت می باشند و چنانچه در مزرعـه ای جمعیـت قابل توجهی از آفت مستقر بوده و تناوب سالیانه فصلی اعمال نشده باشد، درسال بعـد جمعیـت بالاتری از آفت قابل پیش بینی می باشد. نقل و انتقال لاروها روی برگها بیشتر در روزهای آفتابی و آرام و بی باران از ساعات 10 صبح تا 3 بعدازظهر انجام می گیرد. براساس تحقیقات انجام شده، زمستان گذرانی این آفت داخل خاک مزرعه و در عمق 10 – 30 سانتی متری و به صورت لارو سن یک به حالت دیاپوز اجباری داخل پیله ها صورت می گیرد. مدت زمان دیاپوز لاروها حداقل 7 ماه و خروج لاروها از خاک در پاییز بستگی به در جه حرارت دارد و آن زمانی است که متوسط حرارت روزانه حدود 8 – 10  درجه سـانتیگراد باشـد و رطوبـت عمق خاک بیشتر از 10 %  باشد . رطوبت خاک کمتر از 10 % و درجه حـرارت متوسـط  19 – 20 درجه سانتیگراد عامل مهم به دیاپوز رفتن لاروها در اوایل بهار می باشد.

پروانه برگخوار گندم در مزرعه

آستانه زیان اقتصادی پروانه برگخوار مینوز گندم ( Syringopais temperatella Led  ) بر اساس اندازه گیری طول برگ ، طول دالانهای لاروی و وزن هزار دانه در مزارع دیم در تراکمهای 250،200،150،100، 300 بوته در مترمربع باضریب افـزایش پنجه زنی 0.75 به ترتیب 650 ، 950 ، 1250 ، 1550 ، 1850  و در مزارع آبی با ضریب افزایش پنجه زنـی 1/1 به ترتیب 3500 ، 4100 ، 4700 لارو در مترمربع تعیین شده است و بطور کلی ظرفیـت پـذیرش لارو ها برای هر برگ حداکثر 1/58 عدد لارو می باشد. در شرایط دیم خسارت آفت در مواردی اقتصادی بـوده و در تـراکم هـای انـدک بوتـه در مترمربع با جمعیت بیشتر از 5 لارو در هر بوته خسارت از آستانه اقتصادی تجاوزکرده و مبـارزه شیمیایی توصیه می گردد. آستانه رطوبتی خاک برای این حشره حدود 2.5 درصد تعیین شده اسـت. دمـای 12 درجـه سانتیگراد و عمق یک سانتیمتری خاک شرایط مناسبی برای لاروهای سن یک اسـت کـه گرمـای تابستان و پاییز را تحمل کنند و اواخر پاییز شروع به رشد نمایند. آثار خسارت در بهمن و اسفند بیشتر است. تأثیر منفی فعالیت این آفت را روی تعداد سنبله در مترمربع و کاهش وزن هزار دانـه ثابت شده است. روند چند ساله توسعه سطحی و تراکم پروانه برگخوار مینوز گندم در چند سـال اخیـر نگـران کننـده است.

 چرخه زندگی مینوز گندم

مدیریت تلفیقی کنترل پروانه مینوز برگ غلات

الف  – مبارزه زراعی

  • تناوب زراعی :

کاشت محصولاتی مانند کنجد، خیار، گوجه فرنگی، ماش، لوبیا و …… بعد از گندم و جو در کاهش جمعیت آفت اثر بسیار موثر و قاطع دارد ، بنـابراین رعایـت تنـاوب زراعی فصلی و یا سالیانه و کشت گیاهانی غیر از گندم و جو در دوره تناوب توصیه می گردد.

  • شخم :

اجرای شخم بهاره بعد از برداشت محصول حداقل به عمق 25 سانتیمتر و دیسک زدن پس از شخم برای کاهش لاروهای تابستان گذران (هر چه فاصله زمانی عملیات شخم تا برداشـت گندم کمتر باشد مناسب تر است).

  • آبیاری صحیح و تغذیه مناسب

 تقویت محصول خسارت دیده با مصرف بهینه کودهای شیمیایی و آبیاری مناسـب در مـزارع خسارت آفت را ترمیم می کند.

  • کشت ارقام زودرس
  • بارندگی در مرگ و مسیر لاروها اثر قابل توجهی دارد.

ب : مبارزه شیمیایی

در اراضی آبی با اجرای روشهای زراعی توصیه شده آفت پروانه برگخوار مینوز گندم به خوبی کنترل می شود ونیازی به کنترل شیمیایی آن نمی باشد. در شرایط دیم خسارت آفت در مواردی اقتصادی بوده و در صورت ضرورت زمان مبارزه شیمیایی در مرحله  3 – 4  برگی تا اوایل پنجه زنی گندم می باشد و پس از این زمان انجام مبارزه شیمیایی تأثیری بر جلوگیری از خسارت آفت نخواهد داشت. سم توصیه شده علیه آفت پروانه برگخوار مینوز گندم دیازینون 60 % EC  به میزان یک لیتر در هکتار می باشد.

ج – کنترل بیولوژیک:

پارازیتوئیدهای این آفت از خانواده های Braiconidae  ،Chalcididae  و خانواده Eulophidae می باشد. زنبور solenotus Sp از خانواده Eulophidae در منطقه اهواز بیشتر انتشار دارد.

همچنین شما میتوانید با مراجعه به پستهای زیر مطالب دیگری در مورد برخی دیگر از آفات گندم را مشاهده نمایید .

سن گندم

سوسک سیاه گندم

دریافت متن کامل مقاله به صورت pdf در کانال تلگرام شرکت

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۳ رای
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

error: عدم امکان کپی مطالب

تماس با ما

برگشت به منوی تماس ها

پشتیبانی واتساپ

برگشت به منوی تماس ها

کانال تلگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

پیج اینستاگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها