آفات چغندرقند ( قسمت اول )

آفات چغندرقند

مقدمه

چغندرقند مورد حمله آفات زیادی قرار می گیرد. تا کنون، ۱۷۰ گرنه حشره زیان آور از مزارع چغندرقند کشور گرد آوری شده است که حدود ۲۰-۱۰ گونه از این حشرات ، از لیدی ترین آفات چغندرقند محسوب می شوند. طبق آمار موجود، متوسط خسارت سالانه آفات چغندرقند بین ۳۳-۱۱ درصد متغیر است. مهمترین اختلالاتی که توسط آفات چغندرقند روی این گیاه به وجود می آید عبارتند از:

• خسارت مستقیم آفات روی رشد و استقرار گیاه،
• از بین رفتن برگهای برته به طور کامل و یا موضعی،
• تغذیه ریشه و در نتیجه، تأثیر روی کارآیی اندام هرایی،
• تأثیر روی رشد ریشه،
• خسارت تاشی از انتقال بیماری ها.

با افزایش میزان استفاده از بذر منرژرم به جای بذر مولتی ژرم و کاهش مقدار بذر کشت شده، حفظ بوته های سبز شده چغندرقند اهمیت ویژهای پیدا کرده است. کنترل آفات چغندرقند، به ویژه آفات اول فصل که باعث تنک شدن مزرعه و کاهش تراکم بوته می شوند کاملاً ضروری است. با توجه به تنوع وسیع آفات چغندرقند، کاربرد سمرم شیمیایی، امری لازم و اجتناب ناپذیر در کاهش خسارت آفات محسوب می شود. ملاحظات زیست محیطی و مخاطرات مربوط به کاربرد سموم شیمیایی، باعث تأکید بر عدم استفاده از این سموم تا حد امکان شده است. برای نیل به اﯾﻦ ﻫﺪف، آﺷﻨﺎﯾﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺑﯿﻮﻟﻮژی آﻓﺖ درﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻫـﺎی آنﻫـﺎ، اﻫﻤﯿـﺖ زﯾﺎدی دارد . در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ، مهم ترین آفات چغندرقند در اﯾﺮان و ﻧﺤﻮه ﮐﻨﺘﺮل  آنﻫﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺷﺮح  داده ﺷﺪه اﺳﺖ. قسمت دوم آفات چغندرقند را هم در پست دیگری منتشر کرده ایم که می توانید آن را مطالعه کنید.

کارادرینای چغندرقند (کرم برگ خوار چغندرقند)

Spodoptera exigua Hb. (Lep.: Noctuidae)

این آفت که یکی از مهم ترین آفات گیاهان زراعی ایران است تحت نام های رهه، لهه، راهو، منجه، کوخ، قورت و کارادرینا نامیده می شود و از خسارت زا ترین آفات چغندرقند  می باشد. دامنه میزبانی لارو این آفت بسیار پلی فاژ برده و اکثر گیاهان زراعی و علفهای هرز را مورد تغذیه قرار می دهد. علاوه بر چغندرقند، یونجه، لوبیا، ذرت، پنبه، گوجه فرنگی، کرچک، باقلا، سویا، پیاز، نخود، سیب زمینی، بادمجان، اسفناج، کاهو، کلم، شلغم، سوروف، هفت بند و … میزبانهای این آفت محسوب میشوند .

خسارت آفت کارادرینای چغندرقند

لارو این آفت، برگ خوار است که به صورت دسته جمعی ابتدا با تغذیه از سطح زیرین برگ میزبان، برگ را توری مانند می کنند (شکل ۹-۱) ولی بعدها همه قسمتهای برگ را می خورند که حتی گاهی سر ریشه ها را نیز مورد تغذیه قرار می دهند. در این شرایط، بوته خشک می شرد. اگر بوته چغندرقند، دو برگ (غیر از دو برگ ابتدایی) داشته باشد، هر لارو دو بوته را می خورد ولی اگر برته چهار برگی باشد، دو لارو یک بوته را از بین میبرند. اگر چغندرقند شش برگی باشد، چهار لارو یک برته را می خورند. در آمریکا، طغیان این آفت در سال ۱۹۹۵، معادل ۳۱ میلیون دلار خسارت به ۲/۱ میلیون هکتار از مزارع کشور وارد کرد. مزرعه خسارت دیده از دور مشابه مزرعه ای است که دچار تگرگ شده باشد، با این تفاوت که در مزرعه مورد حمله این آفت، لاروهای در حال تغذیه از برگ و فضولات آنها قابل مشاهده است.

مناطق انتشار

این آفت انتشار جهانی دارد و در ایران تقریباً در تمام مناطق چغندرکاری کشور یافت می شود.

زیست شناسی

زمستان گذرانی آفت کارادرینای چغندرقند در مناطق سرد به صورت شفیره در خاک و در مناطق گرم تر به صورت تمام مراحل است. از اواخر اسفند، شفیره ها تبدیل به پروانه می شوند. حشرات بالغ شب فعال هستند و تا دو هفته زنده میمانند. حشره بالغ، تخم های خود را به تعداد حداکثر ۱۷۰۰ عدد در دسته های ۵۰- ۴۰ تایی زیر برگ و گاهی روی کلوخ ها می گذارد. لاروها پس از خروج از تخم، از همان محل شروع به تغذیه میکنند و چهار بار پوست اندازی می کنند. تغذیه لاروهای سن سوم به بعد، بیشتر میشود. لارو پس از تغذیه کامل به زمین افتاده و در خاکث و زیر کلرخ ها، لانه ای با استفاده از ترشحات بزاقی خود از گل درست میکند و داخل آن شفیره میشود. دوره هر نسل در دمای ۲۷ درجه سانتی گراد، ۲۴ روز و در دمای ۱۶/۷ درجه سانتی گراد، ۴۵-۴۰ روز است. آفت در شیراز که هوا گرمتر است تا شش نسل و در مناطق سردسیر، ۴-۲ نسل در سال دارد.

شکل شناسی

تخم:

تخم ها کوچک و گرد به قطر ۰/۵ میلی متر و به رنگ زرد تا زرد مایل به سبز هستند که به صورت دسته ای در سطح زیرین برگ گذاشته شده و روی آنها با ترشحاتی پوشیده می شود و روی آنها، موهای انتهای بدن حشره ماده قرار می گیرد (شکل ۹-۲).

لارو:

معمولاً سبز رنگ ولی گاهی خاکستری و تیره نیز می شود (شکل ۹-۳). در دو طرف بدن لارو، سه نوار طولی به رنگهای سیاه، نارنجی و سفید وجود دارد که روزنه های تنفسی حشره داخل نوار تیره هستند. سطح بدن تقریباً بدون مو و حداکثر ۳۰-۲۵ میلی متر طول دارد.

شفیره:

شفیره ها داخل لانه های گلی در خاک تشکیل می شوند. طرل شفیره ، ۱۴-۱۲ میلی متر، کله قندی به رنگ قهوه ای تا خرمایی رنگ و در انتها مجهز به چهار خار (دو تا بزرگ و دوتا کوچک)

حشره بالغ:

پروانه ای کوچک به طول ۱۴-۱۰ میلی متر و عرض بالهای باز ۳۰-۲۵ میلی متر است. بال جلو، قهوه ای و یا خاکستری و هر یک دارای دو لکه (یکی لوبیایی شکل و قهوه ای رنگ و لکه قاعده ای گرد و زرد تا نارنجی) هستند (شکل ۹-۴). بال عقب، سفید مایل به خاکستری، رگبالها و حاشیه بال قهوه ای است. در انتهای بدن، دسته های مو دارد که روی تخمها را با آنها میپوشاند.

مبارزه

مبارزه زراعی:

• شخم عمیق پس از برداشت محصرل، برای از بین بردن فرم زمستان گذران آفت،
• کشت زودهنگام و به موقع، حذف علفهای هرز و یخ آب زمستانه برای از بین بردن شفیره ها در خاک.

مبارزه شیمیایی:

زمانی که تعدادی از تخمها باز شده اند (تقریباً در اوایل اردیبهشت)، کاربرد سموم فوزالن ۳۵ درصد به میزان دو لیتر در هکتار، دیازینون ۶۰ درصد به میزان یک لیتر در هکتار و اتریمفوس ۵۰ درصد به میزان ۲-۱/۵ لیتر در هکتار پیشنهاد می شرد.

شب پره های زمستانه یا کرم طوقه بر

Agrotis segetum Schiff
A exclamationis L
A ipsilon Rotten
(Lep.: Noctuidae)

از دیگر آفات چغندرقند میتوان به شب پره های زمستانه یا کرم طوقه بر اشاره کرد. طوقه برها می توانند عواملی مخرب برای گیاهچه های چغندرقند محسوب شوند. با توجه به کندی استقرار گیاهچه های چغندر قند در ابتدای رشد، فعالیت تغذیه ای این حشرات میتواند سریع اتفاق افتاده و از تعداد بوته ها به شدت بکاهد. در ایران، گونه غالب گونه A.segetum است که ۹۵ درصد جمعیت را تشکیل می دهد.

دامنه میزبانی

گونه های شب پره زمستانه از بین گیاهان زراعی به چغندرقند، ذرت، پنبه، گوجه فرنگی، خیار، کدو، سیب زمینی، سویا، بادمجان، هویج، گندم پاییزه، کنجد و انواع گیاهان خانواده کدوییان،علفهای هرز و حتی جوانه مو حمله می کنند.

مناطق انتشار

از تمام دنیا و تقریباً در تمام مناطق ایران این آفت گزارش شده است.

خسارت:

لاروها از برگ، طوقه و ساقه گیاه میزبان تغذیه می کنند. لارو تازه تفریخ شده، ابتدا تغذیه کمی داشته و پس از پوست اندازی به خاک می افتد و پای بوته از طوقه تغذیه می کند که طوقه قطع و بوته خشک می شود (شکل ۹-۵). در ابتدای رشد، خسارت بسیار مشخص تر و مهم تر است. در بریتانیا، ۳۴ درصد از بوته ها در تراکم ۱۴ لارو در مترمربع توسط این آفت خسارت دیدند. در دانمارک نیز در صورت همراه شدن خشکی و گرما، خسارتی معادل ۶۸ درصد ایجاد می شرد. این آفت باعث کاهش تراکم بوته در مزرعه می شود. این کاهش تراکم در ابتدای فصل و قبل از شش برگی اتفاق می افتد.

زیست شناسی

زمستان گذرانی آفت به صورت لارو کامل در عمق ۲۵-۱۰ سانتی متری خاک روی میدهد. در اوایل بهار، لاروها به عمق کمتری از خاک (۶-۵ سانتی متر) آمده و تبدیل به شفیره می شوند. سپس تا چهار هفته بعد، تبدیل به پروانه می شوند. حشرات بالغ شب فعال هستند. حشره بالغ، تخم های خود را به تعداد ۲۰۰۰-۱۸۰۰ عدد در دسته های ۱۶تایی یا انفرادی زیر برگ میزبان می گذارد. لاروها پس از ۵-۴ روز، خارج و از همان محل شروع به تغذیه می کنند که خسارت آن مهم نیست. لارو پس از تغذیه به زمین افتاده و در خاک، خود را به طوقه رسانده و شروع به تغذیه از طوقه و دمبرگها می کند. لارو نیز در روز پنهان می شود. دوره لاروی در شرایط مناسب، ۳۰ روز به طول می انجامد. لاروها سپس در خاک و داخل لانه ای که با استفاده از ترشحات بزاقی خود از گل درست می کنند، شفیره می شوند. گاهی شفیره داخل لانه گلی تشکیل نمی شود. دوره شفیرگی تا دو هفته طول می کشد. تسل دوم به خاطر رشد برته زیاد مخرب نیست. این آفت در کرج، سه نسل دارد.

تخم:

تخم های نیمه کروی با قاعده مسطح و نوک گنبدی شکل که در طرفین دارای خطوطی هستند. قطر تخم، ۰/۵ میلی متر، در ابتدا سفید شیری و سپس روی آن لکه های قهوه ای ایجاد و قبل از تفریخ سیاه می شود.

لارو:

از خاکی تا خاکستری و حتی سیاه و بسیار متنوع، قطور، ضخیم به طول ۵۵-۴۵ میلی متر که در سطح پشتی، یک نوار روشن دارد. زیر این نوار، رگ پشتی قابل تشخیص است. روی پیش گرده لکه ای قهوه ای یا سیاه پهن مشاهده می شود که در حلقه های بعدی، هر بند دارای چهار خال سیاه زگیلی شکل است که روی هریک، یک مو وجود دارد (شکل ۹-۶).

شفیره:

خرمایی رنگ به طول ۲۰-۱۵ میلی متر در داخل خانه های گلی تشکیل شده توسط لارو سن آخر باقی میماند. انتهای بدن دارای خار است.

حشره بالغ:

شب پره هایی نسبتاً بزرگ، به طول ۱۷-۱۵ میلی متر و عرض بالهای باز، ۵۰-۴۵ میلی متر، بال جلو زرد مایل به قهوه ای تا خاکستری تیره و دارای سه لکه (لکه قاعده ای مثلثی، میانی گرد و کناری لوبیایی شکل)، بالهای عقب، سفید با رگبالهای مشخص خاکستری و بالها دارای ریشک های بلندی هستند (شکل ۹-۷).

مبارزه

مبارزه زراعی:

شخم عمیق پس از برداشت محصول برای از بین بردن فرم زمستانگذران آفت، هراکش کردن مزرعه (زیرا آفت به گیاهان قوی خسارت نمی تواند بزند)، حذف علفهای هرز، یخ آب زمستانه برای از بین بردن شفیره ها در خاک.

مبارزه شیمیایی:

زمانی که بوته های آلوده در مزرعه مشاهده شدند و در هر یک صد بوته، ۱۲-۱۰ لارو دیده شد، میتوان برای لاروهای سن اول از سموم اکامت امولسیون ۵۰ درصد به نسبت ۱/۵ لیتر در هکتار سمپاشی کرد. برای لاروهای مسن تر داخل خاک، از گرانول پنج درصد کلروپیریفوس به نسبت ۱/۵ کیلوگرم در هکتار در هنگام غروب آفتاب استفاده می شود. این سم در مزارعی که خطی کشت شده اند، در کنار خطوط کاشت ریخته می شود و در مزارع کرتی، داخل کرتها پاشیده شده و سپس آبیاری می شود. روش مهم تر، استفاده از طعمه پاشی است که طعمه آماده همراه سم متالدهید یا سم سوین در کنار بوته ها و یا داخل کرتها پاشیده می شرد. برای هر هکتار ۱۰۰ کیلوگرم طعمه لازم است.

شب پره گاما

Autographa gamma (Linnaeus) = Plusia gamma Linnaeus (Lep.: Noctuidae)

دامنه میزبانی

از دیگر آفات چغندرقند میتوان به شب پره گاما اشاره کرد . لارو این آفت بسیار پلی فاژ است و از غلات از جمله ذرت، علفها، گیاهان الیافی، چلیپائیان و گیاهانی دیگر مانند لگوم ها تغذیه میکند. آفت از ۲۲۴ گونه گیاهی شامل ۱۰۰ گونه علف هرز از ۵۱ خانواده مختلف تغذیه میکند. در ایران، خسارت آفت روی چغندرقند، کاهو، یونجه، تخود، کلم، سیب زمینی، سویا، آفتابگردان، ذرت، شبدر، کتان، کرچک، شاهدانه و … گزارش شده است.

مناطق انتشار

پروانه گاما تمام اروپا و از آسیا تا هند و چین و آفریقای شمالی را آلوده کرده است. در ایران، درکلیه مناطق چغندرکاری دیده می شود، اما خسارت عمده آن در استان های اصفهان، فارس، همدان و کرمانشاه گزارش شده است.

خسارت

لارو آفت از سن دوم به بعد شروع به تغذیه از برگ می کند ولی تغذیه لارو سن سوم که باعث مشبک شدن برگ می شود و سنین چهارم و پنجم که تمام برگ را میخورند دارای اهمیت بیشتری است (شکل ۹-۸). لارو سن اول، زیر برگ استراحت می کند. تغذیه این آفت، اکثراً از علفهای هرز بوده و کمتر خسارت اقتصادی در مزارع ایجاد می کند. با این همه، در صورت طغیان، خسارت آن قابل توجه است. مطالعات در چکسلواکی سابق در سال ۱۹۷۵ نشان داده است که خسارت آفت، زمانی اقتصادی است که ۲۵ درصد از برگ گیاه خورده شود.

زیست شناسی شب پره گاما

زمستان گذرانی آفت به صورت لارو در لابلای برگهای خشکیده، زیر کلوخ ها و بقایا و خاک است. در اوایل بهار، لاروها شفیره و سپس به پروانه تبدیل می شوند. حشرات بالغ، تخم های خود را به تعداد ۵۰۰ عدد در دسته های کوچک یا انفرادی روی گیاه میزبان می گذارند. لاروها پس از یک هفته خارج و زیر برگها استراحت می کنند و کمی از کناره برگ می خورند. دوره لاروی ۱۶-۱۴ روز و دوره شفیرگی، ۱۳-۷ روز است. آفت در هر سال، دارای تعداد تسل متفاوتی است و معمولاً بین ۴-۳ تسل ایجاد می کند.

شکل شناسی

تخم:

تخم ها مسطح، به قطر ۰/۵ تا یک میلی متر، سفید مایل به سبز یا زرد رنگ هستند.

لارو:

به رنگ سبز مایل به زرد و پوشیده از مو با قاعده سیاه رنگ، که دارای تنها سه جفت پای شکمی است (بندهای ۵، ۶ و ۱۰ شکم) و حرکت آن وجبی است. طرل لارو، ۳۵-۳۲ میلی متر است (شکل ۹-۹).

شفیره:

به رنگ قهوه ای تیره و در داخل پیله شفاف و بیضی شکلی است که لارو میتند. انتهای شفیره، کشیده و دارای یک جفت قلاب خمیده در انتها است که چهار قلاب کوچک تر در اطراف آن دیده می شود. حشره بالغ شب پره هایی هستند نسبتاً بزرگ، به طول ۲۰-۱۵ میلی متر و عرض بال های باز ۴۵-۳۸ میلی متر، بال جلو خاکستری مایل به قهوه ای و گاهی تیره و دارای یک لکه نقره ای رنگ به شکل گامای لاتین (لا) است. بالهای عقب، زرد مایل به خاکستری و دارای ریشک های سفید با نقاطی تیره است (شکل ۹-۱۰).

مبارزه و کنترل  :

مبارزه زراعی:

شخم عمیق پس از برداشت محصول برای از بین بردن فرم زمستان گذران آفت، کشت زودهنگام و به موقع، حذف علفهای هرز، یخ آب زمستانه برای از بین بردن شفیره و لاروها در خاک.

مبارزه شیمیایی:

سموم فوزالن ۳۵ درصد به میزان دو لیتر در هکتار، دیازینون ۶۰ درصد به میزان یک لیتر در هکتار و اتریمفوس ۵۰ درصد به میزان ۱/۵-۲ لیتر در هکتار پیشنهاد می شود. مبارزه با کرم برگ خرار کارادرینا موجب کنترل این آفت نیز می شرد.

لیتا یا بید چغندرقند

Scrobipalpa ocellatella Boyd, 1858 = Phthorimaea ocellatella Boyd = Lita ocellatella Boyd (Lep.: Gelechiidae)

دامنه میزبانی

یکی دیگر از آفات چغندرقند لیتا یا بید چغندرقند میباشد. لارو این آفت تنها به انواع چغندر از جمله چغندرقند حمله می کند و در ایران، خسارت این آفت روی سایر گیاهان زراعی گزارش نشده است. در دنیا نیز علاوه بر چغندر از گیاهان خانواده Chenopodiaceae  تغذیه می کند.

مناطق انتشار

پروانه لیتا مزارع چغندر قند در اروپا، آسیا و آفریقا را آلوده کرده است. در ایران، در کلیه مناطق چغندرکاری دیده می شود. در مناطق گرمتر، خسارت آفت بیشتر است. خسارت لاروهای سن اول و دوم نسل اول، بیشتر از کناره های برگ تغذیه می کنند و باعث پیچش آنها و سیاه شدن برگ ها می شوند. لارو های سنین بالاتر، از جوانه مرکزی و انتهای دمبرگها تغذیه می کنند که محل اصلی خسارت آن است و فضولات آفت برجای می ماند (شکل ۹-۱۱). هنگام تغذیه، برگ ها توسط تارهایی به هم چسبیده و لارو داخل آن پنهان می شود. آفت از سر ریشه ها نیز تغذیه می کند. این آفت در ایران می تواند باعث کاهش ۲/۸-۲/۳۶ تن ریشه در هکتار و کاهش  ۱/۱۵-۰/۵ درصد عیار قند شود. گاهی اوقات، از محل ورود این آفت قارچهای ساپروفیت نیز وارد شده و علایمی مشابه پوسیدگی طوقه دیده می شود. اگر محل طوقه باز شود، لاروهای این آفت در زیر محل مریستم مشاهده می شوند.

زیست شناسی

زمستان گذرانی آفت به صورت لارو در لابلای برگهای میانی، دمبرگها، سر ریشه های باقی مانده و بوته های حاشیه مزرعه روی میدهد. در اوایل بهار، لاروها در خاک شفیره و سپس در اواخر فروردین تبدیل به پروانه می شوند (کرج). حشرات بالغ، شب فعال هستند و تخم های خرد را به تعداد ۵۰ عدد در دسته های کوچک ۶-۴ تایی یا انفرادی در کنار برگ ها، دمبرگ ها، طوقه و جوانه مرکزی و حتی خاک می گذارند. لاروها پس از ۸-۴ روز خارج میشوند. دوره لاروی ۱۵-۲۰ روز است. هر نسل آفت در تابستان ۳۷-۳۲ روز و در بهار و پاییز ۶۰ روز طول می کشد. آفت در هر سال، دارای تعداد مختلفی نسل است و معمولاً ۶-۳ نسل دارد.

شکل شناسی

تخم:

تخمها بیضی شکل، در ابتدا زرد روشن و سپس تیره و سیاه می شوند.حشره، تخم های خود را به صورت دسته های کوچک کنار رگبرگها و جوانه مرکزی می گذارد. طرل تخم، ۰/۴۵ و عرض آن ۰/۳ میلی متر و بسیار ریز است.

لارو :

در ابتدا، زرد روشن و سپس نوارهای قرمز در پشت آنها ظاهر میشود. زیر شکم زردرنگ است. در پشت لاروها، خالهای سیاه رنگی مشاهده می شرد که روی هر یک، مویی وجود دارد. طرل لارو تا ۱۲ میلی متر می رسد (شکل ۹-۱۲).

حشره بالغ:

شب پره هایی به طول هفت میلی متر و عرض بالهای باز ۱۴ میلی متر بال جلو قهوه ای مایل به زرد است که روی آن، نقاط کوچک سیاهی دیده می شود. مجموعه این نقاط، نقاط بزرگ تری را تشکیل می دهند. بالهای عقب، خاکستری روشن و دارای ریشک های بلند هستند .(شکل ۹-۱۴).

مبارزه و کنترل بید چغندرقند

مبارزه زراعی:

آبیاری به موقع، از بین بردن بقایا و چراندن مزرعه پس از برداشت محصول، شخم عمیق پس از برداشت محصول برای از بین بردن فرم زمستان گذران آفت، کشت زودهنگام و به موقع، رعایت تناوب زراعی، یخ آب زمستانه و تقویت گیاه.

مبارزه شیمیایی:

سموم فنتوآت ۵۰ درصد به میزان ۱/۵ لیتر در هکتار، دیازینون ۶۰ درصد به میزان ۱/۵ لیتر در هکتار، اتریمفوس ۵۰ درصد به میزان ۱/۵ لیتر در هکتار و سایر سموم فسفره برای مبارزهئشیمیایی با این آفت پیشنهاد می شود. زمان مبارزه، اوایل تابستان و قبل از تشکیل قشر سیاه رنگ و زمان مشاهده لاروها و قبل از نفوذ به داخل گیاه است. سمپاشی برای یک بار انجام می شود.

کک چغندرقند

 Chaetocnema tibialis (Illiger) –  Col.:Chrysomelidae

یکی دیگر از مهم ترین آفات چغندرقند ، کک چغندر قند می باشد . دامنه میزبانی لارو این آفت به انواع چغندر از جمله چغندر قند، چغندر لبویی، ترتیزک و تاج خروس حملهدمی کند. در دنیا نیز این کک، تنها به عنوان آفت چغندر قند محسوب می شود. مناطق انتشار کک چغندر قند اروپا و آسیا را آلوده کرده است. در ایران، در کلیه مناطق چغندرکاری کشور دیده می شود. استانهای کرمانشاه، تهران، فارس، خراسان، اصفهان و کرمان مناطق اصلی آلوده به این آفت هستند.

خسارت

تغذیه ککها باعث سوراخ شدن برگها می شود. این سوراخ ها، گرد و اطراف آنها خشکیده و قهوه ای رنگ است. اگر روی جوانه های چغندرقند، ۵-۳ لارو دیده شود، نابودی ۹۰ درصد جوانه ها حتمی است . خسارت این آفت به کرات باعت واکارى مزارع می شود (شکل ۹-۱۵ ).

زیست شناسی کک چغندرقند

زمستان گذرانی آفت به صورت حشرات کامل در لابلای گیاهان خشک شده و زیر کلوخ ها است. در اوایل بهار، حشرات بالغ ظاهر می شوند. حشرات بالغ، تخم های خود را به صورت انفرادی در محل طوقه چغندرقند و علفهای هرز و حتی شکاف های خاک (تا عمق چند سانتی متری) می گذارند. لاروها پس از ۱۴ روز خارج می شوند. دورہ لاروی، ۲۷ روز در دمای ۲۳/۶ درجه  ، دوره شفیرگی، ۱۳ روز و هر نسل آفت، ۴۷ روز طول می کشد. آفت در هر سال دو نسل دارد.

تخم:

تخم بسیار ریز به طول ۰/۶-۰/۴ و قطر ۰/۲ میلی متر، به رنگ زرد روشن و تخم مرغی است.

لارو:

سفید و دارای سه جفت پای سینه ای به رنگ زرد مایل به خاکستری، سر نیز زردرنگ و طول لارو تا ۵ میلیمتر است .

شفیرہ:

سفید دارای دو قلاب در انتھای شکم، طول آن ها ۱/۵ میلی متر که داخل محفظه های قیفی شکل داخل خاک هستند.

حشره بالغ:

سوسک های کوچکی به طول ۲-۱/۵ میلی متر، تخم مرغی شکل و سیاه رنگ هستند که جلای فلزی سبز تیره دارند. بال پوش ها دارای خطوط نقطه چین موازی هستند. حشره به واسطه داشتن ران های عقبی بزرگ، قادر به جهیدن است (شکل ۹-۱۶).

مبارزه

مبارزه زراعی:

آبیاری به موقع، هراکشت کردن مزرعه، حذف علفهای هرز میزبان.

مبارزه شیمیایی:

سموم دیپترکس ۸۰ درصد به میزان ۱/۵ کیلوگرم در هکتار و مالاتیون ۵۷ درصد به میزان ۱/۵ لیتر در هکتار پیشنهاد می شود. سم دیگر توصیه شده توسط سازمان حفظ نباتات شامل فوزالون ۳۵ درصد به میزان ۲/۵-۲ لیتر است. زمان اولین نوبت سمپاشی، هنگام دوبرگی شدن بوته ها (برگ های حقیقی) و نوبت دوم تا زمان شش برگی در صورت نیاز توصیه می شود.