مهمترین آﻓﺎت درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی اﯾﺮان ( قسمت سوم )
Sphenoptera kambyses
ﺧﺎﻧﻮاده: Buprestidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺪن اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻗﻬﻮه ای ﺗﯿﺮه، زﯾﺮ ﺑﺪن و ﭘﺎﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻣﺴﯽ ﺑﺮﻧﺰه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺳﺎق ﭘﺎی وﺳﻄﯽ، در ﻧﺮﻫﺎ، ﺧﻤﯿﺪه و در ﻣﺎده ﻫﺎ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً راﺳﺖ اﺳﺖ. آﺧﺮﯾﻦ ﻧﯿﻢ ﺣﻠﻘﻪ ﺷﮑﻤﯽ ﻧﯿﺰ در ﺣﺸﺮات ﻧﺮ در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺮﯾﺪه و در ﺣﺸﺮات ﻣﺎده ﮔﺮد ﺑﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣﯽرﺳﺪ. در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺗﺨﻢ ﺑﯿﻀﻮی ﺑﻮده و رﻧﮓ آن روﺷﻦ و در اواﺧﺮ ﺟﻠﻮهای ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻻرو ﺑﺎ ﺳـﯿﻨﻪ ﭘﻬـﻦ ﺗـﺮ از ﺳﺎﯾﺮ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺑﺪن و ﺑﺪون ﭘﺎ و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﮑﺮی اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﭼﻮﺑﺨﻮار در ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﯿﻮهﺧﯿﺰ اﯾﺮان ﮐﻪ در آﻧﻬﺎ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﻫﺴﺘﻪدار ﮐﺸﺖ ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ ﮐـﻢ وﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارد وﻟﯽ در ﮐﻞ در ﻧﻘﺎط ﮔﺮمﺗﺮ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺎﮐﻨﻮن روی ﻫﻤـﻪدرﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﻫﺴﺘﻪدار ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن ﺑﺠﺰ آﻟﺒﺎﻟﻮ دﯾﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ. اﯾـﻦ آﻓـﺖ در ﺑـﯿﻦ ﺗﻤـﺎم ﮔﻮﻧـﻪﻫـﺎی Buprestidae ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺑﻮده و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺧﺴﺎرت را وارد ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻻرو اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﭼﻮﺑﺨﻮار ﺑـﻮده و ﻣﺤـﻞ ﺗﻐﺬﯾـﻪ آن زﯾﺮﭘﻮﺳﺖ و در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﺎﻣﺒﯿﻮم ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﺶ ﺷﻔﯿﺮه درﺣﺎﻟﺖ دﯾﺎﭘﻮز داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ ﮐـﻪ در ﭼﻮب اﺣﺪاث ﻣﯽﺷﻮد ﻣﯽﮔﺬرد. در ﺳﺎل ﺑﻌﺪ، ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺳﻮراﺧﯽ ﺑﯿﻀﻮی ﺷﮑﻞ روی ﭘﻮﺳﺖ ﺧﺎرج ﻣﯽﺷـﻮد. دوره ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ در ﻣﻨﻄﻘﻪای ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮐﺮج از ﻧﯿﻤﻪ دوم اردﯾﺒﻬﺸﺖ ﺗﺎ ﻧﯿﻤﻪ دوم ﺗﯿﺮ اﺳﺖ وﻟﯽ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻗـﻢ ﺑﺎ ﺣﺪود 1000 ﻣﺘﺮ ارﺗﻔﺎع اﯾﻦ دوره از اواﺋﻞ اردﯾﺒﻬﺸﺖ ﺗﺎ روزﻫﺎی آﺧﺮ ﺧﺮداد اﺳﺖ. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ از ﺧـﺮوج ﺗﻐﺬﯾـﻪ وﺳﭙﺲ ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﺨﻢﻫﺎ ﺑﺼﻮرت اﻧﻔﺮادی و در ﺟﻬﺎﺗﯽ از ﺷﺎﺧﻪ و ﺗﻨﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ازآﻓﺘﺎب ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ. ﻻرو ﺳﻦ اول ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﺗﺨﻢ ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺎرج ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﺪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎًو از ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﺗﺨﻢ ﺑﺎ ﭘﻮﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪ و ﺗﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﻔﻮذ ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ، آوﻧﺪﻫﺎی آﺑﮑﺶ ﻗﻄﻊ ﻣﯽﮔﺮدﻧـﺪ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﺧﻪ و ﺗﻨﻪﻫﺎی ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯽﺧﺸﮑﻨﺪ. در اواﺧﺮ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروﻫﺎ ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺪه و ﺣﺸﺮه وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺶ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺳﺮاﺳﺮ ﭘﺎﺋﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﺶ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ ﺑﺎ دﯾﺎﭘﻮز ﻣﯽﮔﺬرد.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ ﺣﺸﺮه و ﺷﺪت آن ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﻣﻮاﻇﺒﺖﻫﺎ و ﻣﺮاﻗﺒﺘﻬـﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃـﻪ دارد. ﻫﺮﭼـﻪ در ﮐﺎﺷـﺖ و ﺑـﻪ وﯾﮋه در داﺷﺖ درﺧﺘﺎن ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺷﻮد اﺳﺘﻘﺮار اﯾﻦ ﺣﺸﺮه آﺳﺎنﺗﺮ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﯿـﺰان ﺧﺴـﺎرت ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺷـﺪ. در زﻣﺎن ﮐﺎﺷﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻮدﺑﺮداری ﺑﺮ اﺳﺎس اﺻﻮل ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﯽ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد . در زﻣﺎن داﺷﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶ از ﻫﺮ ﭼﯿﺰی ﻣﺮاﻗﺐ آﺑﯿـﺎری ﺑﺎﺷﯿﻢ. آﺑﯿﺎری ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﻈﻢ و ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﯾﮏ ﯾﺎ دوﺑﺎر ﺣﺬف آﺑﯿﺎری ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻠﺐ اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه ﺧﻮاﻫﺪﺷـﺪ. ﺗﻘﻮﯾـﺖ درﺧﺘـﺎن از ﺟﻤﻠﻪ دادن ﮐﻮدﺣﯿﻮاﻧﯽ، ﻫﺮس و رﻋﺎﯾﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ درﺧﺘﺎن از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ. اﮔﺮ ﺑﺎ ﮐﺎﺷﺖ درﺧﺘﺎن ﺳﺎﯾﻪاﻧﺪاز ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ﮐـﻪ از ﻣﯿﺰان ﺗﺎﺑﺶ آﻓﺘﺎب در ﺑﺎغ ﺑﮑﺎﻫﯿﻢ ﮐﻤﮑﯽ در دور ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ اﯾﻦآﻓﺖ ﮐﺮده اﯾﻢ.
ﺳﻮﺳﮏ ﺷﺎﺧﮏ ﺑﻠﻨﺪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی sphranteria coerulescens
ﺧﺎﻧﻮاده: Cerambycidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺪن ﺗﯿﺮه ﺑﻮده و ﺑﻌﻀﯽ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﺧﻔﯿﻔﯽ ﺟﻼی ﺑﻨﻔﺶ دارﻧﺪ. ﻻرو ﺑﺪون ﭘﺎ و زرد روﺷـﻦ ﺑـﻮده و ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎی ﺑﺪن در آن ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. رﻧﮓ ﺗﺨﻢ آن اول زرد ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﺎرﻧﺠﯽ ﺑﻮده و ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺑﻪ رﻧـﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد ﻣﯽﮔﺮاﯾﺪ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ آﻓﺖ در ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﻣﻬﻢ ﻣﯿﻮهﺧﯿﺰ ﮐﺸﻮر ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ دارد و ﺑـﻪ ﺗﻤـﺎم ﮔﻮﻧـﻪﻫـﺎی ﺧـﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴـﺮﺧﯿﺎن ﯾـﺎ Rosaceae ﺣﻤﻠﻪور ﻣﯽﺷﻮد. ﺣﺘﯽ روی ﺑﻪ ژاﭘﻮﻧﯽ، اﻧﻮاع رزﻫﺎ و ﺳﻨﺠﺪ ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه ﭼﻮﺑﺨـﻮار ﺑـﻮده و ﻻرو آن ﺑـﻪ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ و ﺗﻨﻪﻫﺎی ﺟﻮان ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﻗﻄﻊ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎﻟﻪ و ﺗﻨﻪﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﺟﻮان ﻣﯽ ﺷﻮد. در ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﺟﻮان ﻧﯿﺰ ﺗﻤﺎم ﻣﺴﯿﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻻرو ﺗﻮﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدد. در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻻرو ﺳﻮراﺧﯽ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﺎﺧﻪ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮده و از آن ﻃﺮﯾﻖ ذرات ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﭼﻮب و ﻓﻀﻮﻻت ﻻروی را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺎک اره ﺑﯿﺮون ﻣﯽ رﯾﺰد. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮑﯽ از ﺧﻄﺮﻧﺎﮐﺘﺮﯾﻦ ﺣﺸﺮات ﭼﻮﺑﺨﻮار درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی اﯾﺮان اﺳﺖ. ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻧﻬﺎﻟﺴﺘﺎﻧﻬﺎ ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻروﻫﺎی ﺳﻨﯿﻦ ﺑﺎﻻ در ﻋﻤﻖ ﭼﻮب ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ و ﺗﻨﻪ ﮔﺬراﻧـﺪه ودر ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﭘﺲ از ﻣﻘﺪاری ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺷﻔﯿﺮه ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺧﺎرج ﻣﯽﮔﺮدد. ﺗﺨﻤﻬﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ اﻧﻔـﺮادی ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻻرو ﺳﻦ اول ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﺗﺨﻢ ﺑﺪون آﻧﮑﻪ از ﺑﯿﺮون دﯾﺪه ﺷﻮد از ﻫﻤﺎن ﻣﺤﻞ ﺗﻤﺎس ﺗﺨـﻢ ﺑـﻪ داﺧـﻞ ﺷـﺎﺧﻪ ﻧﻔﻮذ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺗﻐﺬﯾﻪ آﻏﺎز ﻣﯽﺷﻮد. ﻻرو ﺿﻤﻦ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﭼﺮﺧﺶ ﻫـﺎﯾﯽ داﺷـﺘﻪ و در ﮐـﻞ ﺑـﻪ ﻃـﺮوف ﻧـﻮک ﺷـﺎﺧﻪ ﭘﯿﺸـﺮوی ﻣﯽﮐﻨﺪ.در اﯾﻦ زﻣﺎن ﺳﺮﺷﺎﺧﻪ رﻧﮓ ﭘﺮﯾﺪه ﺷﺪه و ﺑﻌﺪ ا ز ﻣﺪﺗﯽ ﻣﯽ ﺧﺸﮑﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻرو ﺗﺎ ﺷﺮوع ﺳﺮﻣﺎ اداﻣﻪ دارد. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه دﯾﺎﭘﻮز اﺟﺒﺎری ﻧﺪاﺷﺘﻪ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻃﻮل زﻣﺴﺘﺎن ﻫﺮ ﮔﺎه ﮐﻪ ﻫﻮا ﻣﻮﻗﺘﺎً ﮔﺮم ﻣﯽﺷﻮد ﻻروﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺧﻮد اداﻣـﻪ ﻣﯽدﻫﻨﺪ. ﻻروﻫﺎ ﭘﺲ از زﻣﺴﺘﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮی ﮐﺮده و ﭘﺲ از دوره ﮐﻮﺗﺎه ﭘﯿﺶ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ، ﺷﻔﯿﺮه ﻣﯽ ﺷـﻮﻧﺪ. دوره ﺧـﺮوج ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ اﯾﻦ آﻓﺖ ﮐﻮﺗﺎه اﺳﺖ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﮔﻞﻫﺎی ﺳﻔﯿﺪ ﺧﺎﻧﻮاده ﭼﺘﺮﯾﺎن از ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻮﯾﺞ ﮔﺮاﯾﺶ ﺷﺪﯾﺪی دارﻧﺪ. اﯾﻦ ﭘﺪﯾـﺪه از ارزش ﺑﺴـﯿﺎری در ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﯾﻦﺣﺸﺮه ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﭼﻮن ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی از اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﺑـﺮای ﻧـﺎﺑﻮد ﮐـﺮدن ﺣﺸـﺮه ﮐﺎﻣـﻞ اﯾـﻦ آﻓـﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد. ﺑﺎ اﯾﻦ آﻓﺖ در ﻫﯿﭻ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﮐﺮد ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪات و آزﻣﺎﯾﺶﻫﺎ، ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐـﻪ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ درﺧﺘﺎن ﺗﺸﻨﻪ، ﺿﻌﯿﻒ و رﻫﺎ ﺷﺪه دارﻧﺪ. ﺣﺘﯽ درﺧﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﺗﺸﻨﮕﯽ ﺧﻔﯿﻒ رﻧﺞ ﻣـﯽﺑﺮﻧـﺪ ﻧﯿـﺰ اﯾـﻦ ﺣﺸﺮه را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. دادن ﮐﻮد ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﺳﺎﻻﻧﻪ زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪاﻧﺪاز درﺧﺖ، ﺷﺨﻢ ﺳـﺎﻻﻧﻪ و در ﺻـﻮرت ﻟـﺰوم ﻫـﺮس ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ آﻓﺖ را دور ﮐﻨﺪ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻧﮑﺎت دﻗﺖ در ﮐﺎﺷﺖ درﺧﺘﺎن اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻣﺘﺎﺳـﻔﺎﻧﻪ در اﯾـﺮان ﻣـﻮرد ﺗﻮﺟـﻪ ﻧﯿﺴﺖ. اﮔﺮ ﮔﻮدﺑﺮداری درﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد و ﺧﺎک ﺳﺮﻧﺪ ﺷﺪه و ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺎ ﮐﻮد ﺣﯿﻮاﻧﯽ در ﻣﺤﻞ ﮔﻮدﺑﺮداری ﺷـﺪه رﯾﺨﺘـﻪ ﺷﻮد ﺧﻄﺮ ﮔﺰﻧﺪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﻪ ﺣﺸﺮات ﭼﻮﺑﺨﻮار ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﮔﻮدﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ داﯾﺮهای ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ﯾﮏ ﻣﺘﺮ و ﻋﻤﻖ ﯾﮏ ﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
اﺳﮑﻮﻟﯿﺖ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی Ruguloscolytus mediterraneus
ﺧﺎﻧﻮاده: Scolytidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﮐﻠﯽ ﺑﺪن اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻔﺎوتﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻟﭙﻮﺷﻬﺎ ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﻗﻬـﻮه ای ﺑـﻮده و ﺣﺎﺷﯿﻪ ﭘﯿﺶ ﮔﺮده در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻃﺮف ﻗﺮﻣﺰ ا ﺳﺖ وﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮ ﻣﯽﺧﻮرﯾﻢ ﮐﻪ رﻧﮓ ﭘﯿﺶ ﮔـﺮده و ﺑﺎﻟﭙﻮﺷـﻬﺎ ﻗﻬـﻮه ای ﺑﺴﯿﺎر روﺷﻦ ﯾﮑﺪﺳﺖ و ﯾﺎ ﻗﻬﻮه ای ﺑﺴﯿﺎر ﺗﯿﺮه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺨﻢ ﺑﯿﻀﻮی ﺳﻔﯿﺪ رﻧﮓ اﺳﺖ. ﻻرو ﺑﺪون ﭘﺎ و ﺳﻔﯿﺪ رﻧـﮓ ﺑـﻮده و ﺷﮑﻞ ﻋﻤﻮﻣﯽ آن ﺧﻤﯿﺪه اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﮐﺸﻮر ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻓﻌﺎل اﺳـﺖ و در ﻫﻤـﻪ ارﺗﻔﺎﻋـﺎت ﻣﯿـﻮهﺧﯿـﺰ و اﻗﻠﯿﻢﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ . اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﻪ ﺗﻤﺎم درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی اﯾﺮان از ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن ﺣﻤﻠـﻪ ور ﻣـﯽﺷـﻮد. در درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه داﻧﻪ دار ﺳﯿﺐ ﺑﯿﺸـﺘﺮ از ﮔﻼﺑـﯽ و ﺑـﻪ آﻟـﻮده ﻣـﯽﺷـﻮد. ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﮐﻠـﯽ ﺧﺴـﺎرت روی ﻫﺴـﺘﻪ دارﻫـﺎ ﺑﯿﺸـﺘﺮ از داﻧﻪدارﻫﺎﺳﺖ. ﻫﻢ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ و ﻫﻢ ﻻرو اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺧﺴﺎرتزا ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﺮ دو اﯾﻨﻬﺎ ﭼﻮﺑﺨﻮاری ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﺤـﻞ ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖﺷـﺎن زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻪ و ﺷﺎﺧﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ زاﯾﻨﺪه و ﮐﺎﻣﺒﯿﻮم ا ﺳﺖ. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ در زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ داﻻن ﻣﺎدری اﯾﺠـﺎد ﮐـﺮده و در دو ﻃـﺮف داﻻن ﺗﺨﻢﻫﺎی ﺧﻮد را ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. در ﮐﻞ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ و ﺧﻄﺮﻧـﺎﮐﺘﺮﯾﻦ آﻓـﺖ درﺧﺘـﺎن ﻣﯿـﻮه ﺳﺮدﺳـﯿﺮی در اﯾﺮان ﻧﺎم ﺑﺮد.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻻرو اﺳﺖ ﮐﻪ در داﻻﻧﻬﺎی ﻻروی زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺘﯽ ﻓﺼﻞ ﺳﺮد را ﺑﺪون آﻧﮑﻪ دﯾﺎﭘﻮز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺳﭙﺮی ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ. در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع 0051ﺗﺎ0061 ﻣﺘﺮ آﻓﺖ ﺳﻪ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻧﺴﻞ ﺳـﻮم از ﻫﻤـﺎن اﺑﺘـﺪا ﻧـﺎﻗﺺ اﺳﺖ. و اﻣﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع 900 ﺗﺎ 1000 ﻣﺘﺮ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺳﻪ ﻧﺴﻞ دارد و ﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﻌﻀﯽ از ﺳﺎلﻫﺎ ﻧﺴﻞ ﭼﻬﺎرﻣﯽ را ﻧﯿﺰ آﻏﺎز ﮐﻨﺪ. ﻣﻨﺘﻬﺎ اﯾﻦ ﻧﺴﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎﻗﺺ اﺳﺖ.داﻻﻧﻬﺎی ﻻروی ﻋﻤﻮد ﺑﺮ داﻻن ﻣﺎدری ﺑﻮده وﺳﭙﺲ ﮐﻪ ﻻروﻫﺎ رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﮐﺮده و اﺣﺘﯿـﺎج ﺑـﻪ ﻓﻀـﺎی ﺑﯿﺸـﺘﺮی ﭘﺪﯾـﺪ ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ. داﻻﻧﻬﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻣﯽروﻧﺪ ﻋﺮﯾﺾﺗﺮ ﺷﺪه و ﺧﺎﻧﻪ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ در اﻧﺘﻬـﺎی آﻧﻬﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ از ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ از اﯾﺠﺎد ﺳﻮراخ ﮔﺮد و ﮐﻮﭼﮑﯽ در ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻪ و ﺷﺎﺧﻪ ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه آﻓﺘﯽ درﺟﻪ دوم اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮا ﺑﻪ درﺧﺘﺎﻧﯽ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﺳﻼﻣت کافی ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ. درﺧﺘﺎﻧﯽ ﮐـﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﯿﻞ ﺿﻌﯿﻒ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ از ﺧﻮد ﻣﺎدهای ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦآﻓﺖ و ﺳﺎﯾﺮ ﺣﺸـﺮات ﭼﻮﺑﺨـﻮار آن را از ﻓﻮاﺻـﻞ ﻧﺴـﺒﺘﺎً دور ﻧﯿﺰ ﺗﺸﺨﯿﺺ داده و درﺧﺘﺎن ﺿﻌﯿﻒ را ﺑﺪﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. اﮔﺮ ﺑﺎد ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺣﺸﺮاﺗﯽ ﮐﻪ در ﻓﻮاﺻـﻞ دور ﻗـﺮار دارﻧﺪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ آن درﺧﺘﺎن را ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ دﻫﻨﺪ. ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ در دور ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه ازدرﺧﺘـﺎن آﺑﯿـﺎری ﻣﻨﻈﻢ و ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ. در ﺧﺎکﻫﺎی ﺳﺒﮏ آب ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ اﻋﻤﺎق زﻣﯿﻦ ﻓﺮورﻓﺘﻪ و از دﺳﺘﺮس ﮔﯿﺎه ﺧﺎرج ﻣـﯽﺷـﻮد وﻟـﯽ در ﺧﺎکﻫﺎی ﺳﻨﮕﯿﻦ آب ﺑﺎ ﮐﻨﺪی و ﺗﺄﺧﯿﺮ در ﺧﺎک ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده و در اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻘﺪار ﻗﺎﺑﻞ ﺗـﻮﺟﻬﯽ از آن در زﯾـﺮ ﻧـﻮر آﻓﺘـﺎب ﺑﺨﺎر ﻣﯽﺷﻮد و ﻟﺬا ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺎک ﺑﺎﻏﺎت را ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﮐﻮد ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﮐﺎﻓﯽ در زﯾﺮﺳﺎﯾﻪ اﻧﺪاز درﺧﺖ اﺻﻼح ﻧﻤﻮد.
ﺳﺮﺧﺮﻃﻮﻣﯽ ﮔﯿﻼس Rhynchites auratus
از ﺧﺎﻧﻮاده: Curculionidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﺑﺪن اﯾﻦ ﺣﺸﺮه و ﺿﻤﺎﺋﻢ آن ﻗﻬﻮه ای ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﺒﺰ ﺗﯿﺮه ﺑـﺎ ﺟـﻼی ﻣﺴـﯽ ﺑـﺮاق اﺳـﺖ. ﺑـﺪن ﭘﻮﺷـﯿﺪه از ﻣﻮﻫـﺎی اﺑﺮﯾﺸﻤﯽ ﻧﺮم ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ. در ﺣﺸﺮات ﻧﺮ دو ﻋﺪد ﺧﺎر در ﻗﺴـﻤﺖ ﺑـﺎﻻﯾﯽ در ﺣﺎﺷـﯿﻪ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﭘﯿﺶ ﮔﺮده دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ در ﺣﺸﺮات ﻣﺎده وﺟﻮد ﻧﺪارﻧﺪ. رﻧﮓ ﺗﺨﻢ ﺳﻔﯿﺪ ﺷـﯿﺮی ﺑـﻮده و ﻻرو ﺑـﺪون ﭘـﺎ، ﺳـﻔﯿﺪ ﺷﯿﺮی و در دواﻧﺘﻬﺎی ﺑﺪن ﻧﻮک ﺗﯿﺰ اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺗﺎﮐﻨﻮن در دﻣﺎوﻧﺪ از اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان، ﺧﺮاﺳﺎن، ﻫﻤﺪان و ﻗﺰوﯾﻦ و در ﺟﺒﺎل ﺑﺎرز ﮐﺮﻣﺎن دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ وﻟﯽ اﯾـﻦ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد دارد ﮐﻪ در ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻘﺎط ﻣﯿﻮهﺧﯿـﺰ ﮐﺸـﻮر ﺑـﻪ وﯾـﮋه در ﻧـﻮاﺣﯽ ﻣﺮﺗﻔـﻊ و ﻧﯿﻤـﻪ ﻣﺮﺗﻔـﻊ ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ.ﺳﺮﺧﺮﻃﻮﻣﯽ ﮔﯿﻼس ﺗﺎﮐﻨﻮن روی ﮔﯿﻼس، زردآﻟﻮ، و ﺑﺎدام وﺣﺸﯽ و در ﻣﻮاردی روی ﮔﻮﺟﻪ و آﻟﻮ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺣﺸـﺮه ﮐﺎﻣﻞ از ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎ، ﺑﺮگﻫﺎ، ﮔﻠﻬﺎ و ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ از ﺑﯿﺮون ﺧﻮرده ﻣﯽﺷـﻮد. در اﺛـﺮ ﺗﻐﺬﯾـﻪ رویﺑﺮگ، ﻟﺒﻪﻫﺎی آن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺧﻮرده ﺷﺪه و در ﭘﻬﻨﻪ آن ﻫﻢ ﺳﻮراخﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﻧﺪازه و ﺷﮑﻞﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﺠـﺎد ﻣـﯽﮔـﺮدد.ﺗﻐﺬﯾﻪ روی ﻣﯿﻮه ﮔﯿﻼس و زردآﻟﻮ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ. ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ دور ﺗﺎ دور ﻣﯿﻮه ﮔﻮدالﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ و ﺑﺰرگ ﮐـﻪ ﺷﮑﻞ و اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ دارﻧﺪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ. ﺧﺴﺎرت اﺻﻠﯽ و ﻣﻬﻢ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی آن ﺻـﻮرت ﻣـﯽﮔﯿـﺮد ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی روی ﻣﯿﻮه ﺑﺎ ﺧﺮﻃﻮم ﺧﻮد ﺑﺪﻧﻪ ﻣﯿﻮه را ﺳﻮراخ ﮐﺮده و ﺳـﭙﺲ ﯾـﮏ ﻋـﺪد ﺗﺨـﻢ در ﻋﻤـﻖ آن ﺳﻮراخ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ و ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺪ ﺷﮑﻠﯽ ﻣﯿﻮه ﻣﯽﺷﻮد. ﺧﺴﺎرت دﯾﮕﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻻرو اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻣﻐﺰ ﻫﺴﺘﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﻣﻨﻄﻘﻪ دﻣﺎوﻧﺪ ﺑﺎ ارﺗﻔﺎﻋﯽ ﺑﺮاﺑﺮ 1850-1900 ﻣﺘﺮ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در 1-2 ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻻرو و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ. در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ را از ﻧﯿﻤﻪ دوم ﻓﺮوردﯾﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد. اوﻟﯿﻦ ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ زﻣﺎﻧﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﮔﻞﻫﺎ ﺑﺎز ﻧﺸﺪه وﻟﯽ ﺟﻮاﻧﻪﻫـﺎ ﻣﺘـﻮرم ﺑـﻮده وآﻣـﺎده ﺑـﺎز ﺷـﺪن ﻫﺴـﺘﻨﺪ. اﯾـﻦ ﺣﺸﺮات ﮐﻪ زﻣﺴﺘﺎن را ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﻃﯽ ﮐﺮده اﻧﺪ از ﻧﻈﺮ ﺟﻨﺴﯽ ﺑﺎﻟﻎ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﮑﻪ ﭘﺲ از ﺗﻐﺬﯾﻪ در ﺑﻬﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻠﻮغ ﺟﻨﺴﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﮔﻮدال روی ﻣﯿﻮه ﺗﺨﻢ ﻣﯽﮔﺬارد. ﻻرو ﭘـﺲ از ﺧـﺮوج از ﺗﺨـﻢ، وارد ﻫﺴـﺘﻪ ﺷﺪه از ﻣﻐﺰ ﻫﺴﺘﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻻرو ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻮده و ﭘﺲ از ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺪن از ﻃﺮﯾﻖ ﮔﻮدال ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﮐـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﺣﺸـﺮه ﻣﺎده روی ﻣﯿﻮه اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﻮد ﺧﺎرج ﮔﺮدﯾﺪه و روی ﺧﺎک ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ. اﯾﻦ ﻻروﻫﺎ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺧﺎک رﻓﺘﻪ و ﺑﺮای ﺧـﻮد اﻃﺎﻗﮑﯽ ﺧﺎﮐﯽ درﺳﺖ ﻧﻤﻮده و داﺧﻞ آن دﯾﺎﭘﻮز ﺧﻮد را آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﻌﺪادی از آﻧﻬﺎ ﮐﺎﻣﻞ ﺷـﺪه و زﻣﺴـﺘﺎن را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﮔﺬراﻧﺪه و ﺑﻌﺪ در ﺑﻬﺎر ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﮑﻞ ﮐﻪ در ﺑﺎﻻ ﺗﻮﺿﯿﺢ دادﯾﻢ زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﯽﺑﺮد. آﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﻫﻤـﺎن ﺻﻮرت ﻻروی ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻرو ﺳﭙﺮی ﮐﺮده و ﺳﭙﺲ در ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﻗﺒﻞ از زﻣﺴﺘﺎن ﮐﺎﻣﻞ ﺷـﺪه و زﻣﺴـﺘﺎن دوم را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽﮔﺬراﻧﻨﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
ﻻرو ﭘﺲ از ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺪن در داﺧﻞ ﻫﺴﺘﻪ ﻣﯿﻮه داﺧﻞ ﺧﺎک ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪی را اداﻣـﻪ دﻫـﺪ. ﯾـﮏ ﺷـﺨﻢ ﻋﻤﯿـﻖ در ﻫﻤﺎن زﻣﺎن ﮐﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﺷﺒﯿﻪ دﻣﺎوﻧﺪ ﻣﺎهﻫﺎی ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن اﺳﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻻروﻫﺎی داﺧﻞ ﺧﺎک را ﺑﻪ اﻋﻤـﺎق ﺑﯿﺸـﺘﺮی از ﺧـﺎک ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮده و ﯾﺎ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﺎک آورده و ﻣﺒﺎرزهای ﻣﺆﺛﺮ ﻋﻠﯿﻪ آﻓﺖ ﺻﻮرت ﮔﯿـﺮد. اﻣـﺎ در ﺑﻌﻀـﯽ ﺷـﺮاﯾﻂ زﻣـﺎﻧﯽ و ﻣﮑـﺎﻧﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ آﻓﺖ ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ ﺷﺪه و ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺘﻤﺎً ﯾﮏ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد. اﯾﻦ زﻣﺎن ﭘﺲ از رﯾﺰش ﮔﻠﻬﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾـﮏ ﺳﻢ ﺗﻤﺎﺳﯽ و ﺗﻐﺬﯾﻪای ﻣﯽﺗﻮان ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ را ﮐﻪ در آن زﻣﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺗﻐﺬﯾﻪ و ﺳﺎﯾﺮ اﻋﻤﺎل ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳـﺖ ﺑـﻪ راﺣﺘـﯽ ﻧـﺎﺑﻮد ﮐﺮد.
ﺳﺮﺧﺮﻃﻮﻣﯽ ﺳﯿﺐ Anthonomus pomorum
از ﺧﺎﻧﻮاده: Curculionidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﻗﻬﻮه ای اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺪن و ﺑﺎﻟﭙﻮﺷﻬﺎ ﺗﯿﺮه و روﺷﻦ ﻣﯽﮔـﺮدد. روی ﺑﺎﻟﭙﻮﺷـﻬﺎ دو ﻧﻮار روﺷﻦ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﻔﯿﺪ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﻧﻮارﻫﺎ ﻣﻮرب و ﻋﺮﺿﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﺨﻢ اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه ﺗﺨـﻢ ﻣﺮﻏـﯽ و ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻻرو ﺑﺪون ﭘﺎ و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد ﺑﻮده و ﺷﻔﯿﺮه ﻧﯿﺰ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ آﻓﺖ در ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎط اﯾﺮان ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺣﻀﻮر دارد. اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه، در ﮐـﻞ، ﻧﻘﺎط ﻧﯿﻤﻪ ﻣﺮﺗﻔﻊ و ﻣﺮﺗﻔﻊ را ﺑﻪ ﻧﻘﺎط ﭘﺴﺖ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدﻫﺪ. ﻣﯿﺰﺑﺎن اﺻﻠﯽ آن ﺳﯿﺐ اﺳﺖ وﻟﯽ در ﺑﻌﻀﯽ ﻧـﻮاﺣﯽ ﻣﯿـﻮهﺧﯿـﺰ اﯾـﺮان در ﮔﻼﺑﯽ ﻧﯿﺰ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ. ﻻرو از ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﺧﻞ ﮔﻞ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺮده و ﺿﻤﻦ اﺳﺘﻘﺮرا در ﺗﺨﻤﺪان آن را ﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺣﺸـﺮه ﮐﺎﻣـﻞ ﻫـﻢ ﻗﺒﻞ از ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی و ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی از ﺟﻮاﻧﻪ و ﺑﺮگ و ﮔﻞﻫﺎی ﺑﺎز ﻧﺸﺪه و ﺣﺘﯽ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺧﺴـﺎرت ﻻروی در ﺑﻌﻀﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎ و در ﺑﻌﻀﯽ ﻧﻘﺎط ﻧﯿﻤﻪ ﻣﺮﺗﻔﻊ و ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ آﻓﺖ در ﺗﻤﺎم اﯾﺮان ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣـﻞ اﺳـﺖ. ﺣﺸـﺮه ﮐﺎﻣـﻞ ﺑـﺮای زﻣﺴـﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻪ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﻗﻄﻮر و ﺷﮑﺎﻓﻬﺎی روی آﻧﻬﺎ، ﻋﻠﻒﻫـﺎی ﺧﺸـﮏ و ﻧﯿﻤـﻪ ﺧﺸـﮏ ﺳـﻄﺢ ﺑﺎﻏـﺎت، ﻻﺑـﻼی ﺗﻮدهﻫﺎی ﺧﺎﮐﯽ و ﺑﺮﮔﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﺗﻮدهﻫﺎی ﮔﯿﺎﻫﯽ، ﻧﻘﺎط اﻣﻦ ﭘﺎی ﺗﻨﻪ درﺧﺘﺎن، زﯾﺮ ﺳﻨﮓﻫﺎ و ﺣﺘﯽ ﺷـﮑﺎفﻫـﺎی دﯾﻮارﻫـﺎی ﮔﻠـﯽ ﺑﺎﻏﺎت ﭘﻨﺎه ﻣﯽﺑﺮد. زﻣﺎن ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ از ﻓﺼﻞ ﺳﺮد در ﺳﺎﻟﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ دارد ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﻮی ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ را ﻣﯽﺗﻮان در ﺳﺎﻋﺎت ﮔﺮم روز در ﺣﺎل ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖﻫـﺎی ﺣﯿـﺎﺗﯽ دﯾـﺪ. ﺣﺸـﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ درﺧﺘﺎﻧﯽ را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻓﻨﻮﻟﻮژی ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪﺗﺮ از ﺳـﺎﯾﺮ درﺧﺘـﺎن ﺑﺎﺷـﻨﺪ. ﭘـﺲ از ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﺟﻔﺖﮔﯿﺮی و ﺗﺨﻢرﯾﺰی اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. ﺣﺸﺮه ﻣﺎده ﺑﺮای ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎی در ﺣﺎل ﺑﺎز ﺷﺪن را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺧﺮﻃﻮم ﺧﻮد آﻧﻬﺎ را از ﭘﻬﻠﻮ ﺳﻮراخ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎ ﺗﺨﻢ ﺧﻮد را ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰش داﺧﻞ آن ﺳﻮراخ ﻗـﺮار ﻣـﯽدﻫـﺪ. ﻻرو ﺳﻦ ﯾﮏ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و از ﮔﻠﺒﺮﮔﻬﺎی ﻓﺸﺮده و ﭘﺮﭼﻢﻫﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ در ﮐـﻞ زﻣـﺎﻧﯽ آﻏـﺎز ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﮔﻞﻫﺎ رو ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﺑﻮده و ﮔﻞ رﯾﺰان ﺗﺎزه آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ از ﻇﻬـﻮر ﻣـﺪت 2-3 روز ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﯽﺣﺮﮐﺖ در ﻫﻤﺎن ﻣﺤﻞ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ. ﺧﺮوج ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﻮراﺧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺧﺮﻃﻮم ﺧـﻮد در دﯾﻮاره ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮارش اﯾﺠﺎد ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﻧﺴﻞ ﺟﺪﯾﺪ در اﯾﻦ زﻣﺎن از ﺑﺮگ ﺻﻮرت ﻣـﯽﮔﯿـﺮد. رﮔﺒﺮﮔﻬـﺎ وﻏﺎﻟﺒﺎً اﭘﯿﺪرم ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ ﺑﺮگ ﻣﻮرد ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻗﺮار ﻧﻤﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ ازﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﺗﺎ ﺳﺎل آﯾﻨﺪهﺑﻪ ﺻﻮرت دﯾﺎﭘﻮز ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﺗﺮاﮐﻢﻫﺎی ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ زﯾﺎﻧﺒﺎر ﻧﺒﻮده ودر واﻗﻊ ﮔﻞﻫﺎ ﺗﻨﮏ ﺷﺪه و ﮔﻞﻫﺎی ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﺑﻪ وﯾـﮋه در ﺳـﺎل ﻫﺎی ﻓﺮاواﻧﯽ ﮔﻞ، ﺑﺎردﻫﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪداﺷﺖ. در ﺳﺎﻟﻬﺎی ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ آﻓﺖ ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎی اﻟﺰاﻣﯽ ﻣﯽﮔـﺮدد. ﺑـﺎ اﯾـﻦ ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﻟﯿﺴﻪ ﺳﯿﺐ ﻧﯿﺰ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﺷﻮد. در ﻣﻮرد ﮔﻼﺑﯽ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﻣﺼـﺎدف ﺑـﺎ ﯾﮑـﯽ از زﻣـﺎنﻫـﺎی ﺑﺴـﯿﺎرﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﭘﺴﯿﻞ ﮔﻼﺑﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. در اﯾﻦ زﻣﺎن ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺴﯿﻞ ﮔﻼﺑﯽ از ﺧﻮاب زﻣﺴـﺘﺎﻧﯽ ﺑﯿـﺪار ﺷـﺪه و ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﻧﻤﻮده اﻧﺪ. در اﯾﻦ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ از ﺳﻤﻮم ﺗﻤﺎﺳﯽ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺳﻮﺳﮏ ﺑﺮﮔﺨﻮار ﻓﻨﺪق Luperus sp
ﺧﺎﻧﻮاده: Chrysomelidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
ﺳﺮو ﺳﯿﻨﻪ و ﺑﺎﻟﭙﻮشﻫﺎ و ﺑﺪن اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ و ﯾﺎ آﺑﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺗﯿﺮه ﺑﺎ ﺟﻼی ﻓﻠﺰی ﺑﻮده و ﭘﺎﻫﺎ ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﻗﻬـﻮه ای روﺷﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﻓﻨﺪق ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻧﯿﺰ ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارد. اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ را ﺗـﺎ ﺑﺤـﺎل ﺗﻨﻬـﺎ روی ﻓﻨﺪق دﯾﺪه اﯾﻢ و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪای ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺐ و ﮔﯿﻼس در ﻣﻨﺎﻃﯽ ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﺧﺴﺎرت ﻣﯽزﻧـﺪ ﯾﮑـﯽ اﺳـﺖ. ﺣﺸـﺮه ﮐﺎﻣﻞ از ﺑﺮگ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﺳﺎﻟﻬﺎی ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ ﻣﯿﺰان ﺧﺴﺎرت ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
از ﻇﻮاﻫﺮ اﻣﺮ ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸـﺮه ﮐﺎﻣـﻞ در ﭘﻨﺎﻫﮕـﺎهﻫـﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ. اول ﺑﻬﺎر ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﮔﺮم ﺷﺪن ﻫﻮا ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﺑﺮﮔﻬﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ آﻓﺖ داﺋﻤﯽ ﻧﯿﺴﺖ وﺑﻌﻀﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺧﺴﺎرﺗﺰاﯾﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻟﺬا ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ اﻗﺪاﻣﯽ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤـﯽ ﺷـﻮد ﻣﮕـﺮ درﺳﺎلﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ ﮐﻪ در آن ﺻﻮرت ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﺑﺎر ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺳـﻤﻮم ﺗﻐﺬﯾـﻪای ﺗﻤﺎﺳـﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
ج – دوﺑﺎﻻن (Diptera )
ﻣﮕﺲ ﮔﯿﻼس Rhagoletis cerasi
از ﺧﺎﻧﻮاده: (Tripetidae (=Tephritidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
ﺳﺮاﺳﺮ ﺑﺪن اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺳﯿﺎه اﺳﺖ. ﺳﺮ ﺑﺰرگ و ﺑﻪ رﻧﮓ زرد روﺷﻦ و ﺷﺎﺧﮏ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ روﺷﻦ ﻣـﯽﺑﺎﺷـﺪ ﺑـﺎل دارای ﻧﻘﺶ و ﻧﮕﺎر ﻣﺸﺨﺼﯽ اﺳﺖ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﺳﻪ ﻧﻮار ﭘﻬﻦ ﻣﻮازی ﻋﺮﺿﯽ در آن دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻮار آﺧﺮی ﮐﻪ در ﻧﻮک ﺑـﺎل ﻗـﺮار دارد دو ﺷﺎﺧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺷﺎﺧﻪ ﻋﺮض را ﮐﺎﻣﻼً ﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺷﺎﺧﻪ دﯾﮕﺮ ﺗﺎ اواﺳﻂ ﺣﺎﺷﯿﻪ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺑﺎل را ﻣﯽﭘﻮﺷـﺎﻧﺪ. ﺷـﮑﻢ درﻣﺎدهﻫﺎ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ وﻟـﯽ در ﺣﺸﺮات ﻧﺮ اﻧﺘﻬﺎی ﺷﮑﻢ، ﮔﺮد اﺳﺖ. ﺿﻤﻨﺎً اﻧﺪازه ﻧﺮﻫﺎ در ﮐـﻞ ﮐـﻮﭼﮑﺘﺮ از ﻣﺎدهﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻻرو ﺑﺪون ﭘﺎ ﺑﻮده و رﻧﮓ آن ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻻروﻫﺎی اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮاده ﯾﮏ ﻃـﺮف آن ﮐﻤـﯽ ﭘـﺦ و ﻃـﺮف دﯾﮕﺮ ﻧﻮک ﺗﯿﺰ اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
ﻫﺮﺟﺎی اﯾﺮان ﮐﻪ ﮔﯿﻼس ﮐﺎری رواج دارد اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻧﯿﺰ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ. ﺑﻪ ﮔﯿﻼس و آﻟﺒﺎﻟﻮ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻻرو آن از ﮔﻮﺷﺖ ﻣﯿﻮه ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺮده و آن را ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﻦ آﻓﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺻـﺪ درﺻـﺪ ﻣﯿـﻮه ﮔـﯿﻼس را آﻟـﻮده ﮐﻨـﺪ. ﮔـﯿﻼس دﯾﺮرس را ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدﻫﺪ. در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﻓﺎت ﮔﯿﻼس در ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﻣﮕﺲ ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﮔﯿﻼس ﻫﻨﻮز ﺳﺒﺰ اﺳﺖ وﻟﯽ رﺷﺪ ﺧﻮد را ﮐﺮده و ﻋﻨﻘﺮﯾﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ زردی ﮔﺮاﯾﺪ ﻣﮕﺲﻫﺎ در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮر ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻐﺬﯾﻪ آﻧﻬﺎ آﻏﺎز ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣـﯽرﺳـﺪ ﮐﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی او ﻻزم اﺳﺖ. ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺮﺷﺤﺎت ﺻﻤﻐﯽ و ﻏﯿﺮ ﺻـﻤﻐﯽ درﺧﺘـﺎن ﮔـﯿﻼس اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﮕﺲﻫﺎ را ﻗﺒﻞ از ﻇﻬﺮ زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﻫﻮا ﺑﻪ ﺣﺪ ﮐﺎﻓﯽ ﮔﺮم ﻣـﯽﺷـﻮد ﻣـﯽﺗـﻮان دﯾـﺪ. ﻧﺮﻫـﺎ ﭘـﺲ از ﻇﻬـﻮر آﻣـﺎده ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻣﺎدهﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺪاﻗﻞ 42 ﺳﺎﻋﺖ را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ. ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی ﻣﻌﻤـﻮﻻ ﭼﻨـﺪﯾﻦ ﺑـﺎرﺗﮑﺮار ﻣـﯽ ﺷﻮد. اوﻟﯿﻦ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰﯾﻬﺎ ﺣﺪود ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از ﻇﻬﻮر ﺣﺸﺮات ﻣﺎده اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﻣـﺪت در ﻧﻘـﺎط ﻣﺮﺗﻔـﻊ ﻃـﻮﻻﻧﯽ ﺗـﺮ اﺳﺖ. ﺗﺨﻢﻫﺎ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎً روی ﻣﯿﻮه ﻧﺎرس در ﺣﺎل زرد ﺷﺪن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺮای ﺗﺨﻤﮕﺪاری ﺣﺸﺮه ﻣﺎده ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰ ﺧﻮد ﻣﯿﻮه را ﺳﻮراخ ﻣﯿﮑﻨﺪ . ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﺗﺨﻢ در ﮔﻮدال اﯾﺠﺎد ﺷﺪه رﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد. اﮔﺮ ﻣﯿﻮه ﮔﯿﻼس ﺧﯿﻠـﯽ ﺳـﺒﺰ ﺑﺎﺷـﺪ ﻻرو ﺳﻦ ﯾﮏ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﺮده و ﻣﯽﻣﯿﺮد. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻣﯿﻮه ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺮاﺣﻞ وﯾﮋهای از رﺷﺪ ﺑﺎﺷـﺪ. ﻻرو ﺗـﺎ ﻫﺴﺘﻪ ﭘﯿﺶ رﻓﺘﻪ و در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﭘﺮدازد. ﻣﯿﻮه آﻟﻮده در اواﺋﻞ ﺗﻨﻬﺎ از ﺳﻮراخ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮑﯽ ﮐـﻪ روی آن اﯾﺠـﺎد ﺷـﺪه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺳﺖ وﻟﯽ ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﮔﻮﺷﺖ ﻣﯿﻮه در ﻣﺤﻞ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻻرو ﻧﺮم و ﺷـﻞ ﺷـﺪه و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒـﺎً ﻣﯿـﻮه در آن ﻗﺴـﻤﺖ ﺑـﻪ ﻗﻬﻮه ای ﻣﯽﮔﺮاﯾﺪ. ﭘﺲ از ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺪن ﻻرو از ﻣﯿﻮه ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺧﻮد را ﺑﻪ روی ﺧﺎک ﻣﯽاﻧﺪازد. در آﻧﺠـﺎ ﺑـﻪ داﺧـﻞ ذرات ﺧﺎک ﺧﺰﯾﺪه و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ، ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺑﻌﺪ از 2 روز ﺷﻔﯿﺮه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻔﯿﺮﮔﯽ ﺗﻤﺎم ﺗﺎﺑﺴـﺘﺎن و ﭘـﺎﺋﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن را ﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه
اﺻﻮﻻً ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ ﺣﺸﺮه روی ارﻗﺎم دﯾﺮ رس ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ وﻟﯽ ﮔﻬﮕﺎه دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ اﯾـﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﭼﻨـﺪان ﻣﻌﺘﺒـﺮ ﻧﯿﺴـﺖ. از اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب و ﻣﺆﺛﺮی ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان اﻧﺠﺎم داد و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب ﮔﺮﻓﺖ ﺷﺨﻢ ﭘﺎی درﺧﺘﺎن ﮔﯿﻼس و آﻟﺒﺎﻟﻮ اﺳﺖ. در واﻗـﻊ ﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﺷﯿﻮه ﻣﺒﺎرزه را ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺷﺨﻢ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ . ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ در ﻣﻮرد اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در اﻏﻠـﺐ ﻣـﻮارد ﻧـﺎﮔﺰﯾﺮ ﺑـﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﻫﺴـﺘﯿﻢ. ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﯾﮏ ﺑﺎر ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ و زﻣﺎن آن وﻗﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﻮهﻫﺎی دﯾﺮرس در ﺣﺎل رﻧﮓ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﯾﻦ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ در واﻗـﻊ ﻋﻠﯿـﻪ ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻓﻀﺎ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ذرات ﺳﻢ ﻫﻤﻪ ﺷﺎخ و ﺑﺮگ را ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ. ﺑﻬـﺮه ﮔﯿـﺮی از ﺻـﻔﺤﺎت زرد رﻧﮓ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﭼﺴﺐ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﻮﺑﯽ دارد و اﮔﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﻮاد ﺟﻠﺐ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد اﺛﺮ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻ ﻣﯽ رود.
د – ﺑﺎل ﻏﺸﺎﺋﯿﺎن (Hymenoptera )
زﻧﺒﻮر ﻣﻐﺰ ﺧﻮار ﺑﺎدام Eurytoma amygdali
از ﺧﺎﻧﻮاده: Eurytomidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺪن ﻗﻬﻮه ای ﺗﯿﺮه ﺗﺎ ﻗﺮﻣﺰ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻗﻬﻮه ای ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺳﺮ و ﺳﯿﻨﻪ ﭘﻬﻦ و اﺳـﺘﻮاﻧﻪای، ﺷـﮑﻢ ﺑﺎرﯾـﮏ و دوﮐـﯽ ﺷﮑﻞ اﺳﺖ. ﺑﺎﻟﻬﺎ ﭘﺸﺖﻧﻤﺎ و ﺷﻔﺎف ﺑﻮده ﮐﻪ ﯾﮏ ﻟﮑﻪ ﻗﻬﻮه ای ﮐﻮﭼﮏ روی آن دﯾﺪه ﻣﯽﺷـﻮد. ﻻرو ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﺳـﻔﯿﺪ، ﭘﻬـﻦ، ﮐﻮﺗﺎه و ﺑﻪ ﺷﺪت ﺧﻤﯿﺪه اﺳﺖ. ﺷﻔﯿﺮه از ﻧﻈﺮ ﺷﮑﻞ ﺷﺒﯿﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ. رﻧﮓ آن ﺳﻔﯿﺪ ﮐـﻪ در ﯾـﮏ ﭘﯿﻠـﻪ ﭘﺸـﺖ ﻧﻤـﺎیﻧﺎزک ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮد.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﻫﻤﻪ ﺑﺎداﻣﮑﺎرﯾﻬﺎی ﮐﺸﻮ ر ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارد. ﻻرو اﯾﻦ آﻓﺖ از ﻣﻐﺰ ﺑﺎدام ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﭘﻮﺳﺖ آن را ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﮔﺬارد. در اﺛﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺗﻌﺪاد ﮐﻤﯽ از ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﻣﯽرﯾﺰﻧﺪ و اﮐﺜﺮ آﻧﻬﺎﺋﯽ ﻫـﻢ ﮐـﻪ در ﻣﺮاﺣـﻞ ﺑﻌـﺪی آﻟـﻮده ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ در روی درﺧﺖ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎن روی درﺧﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ. ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ اﮐﺜﺮ ﻣﯿﻮهﻫﺎی ﺧﺸﮑﯿﺪه ﺑـﺎدام ﮐـﻪ روی درﺧﺖ در ﻃﻮل ﭘﺎﺋﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ آﻟﻮده ﺑﻪ اﯾﻦ آﻓﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮑـﯽ از ﻣﻬﻤﺘـﺮﯾﻦ آﻓـﺎت ﺑـﺎدام اﺳﺖ و در ﺳﺎﻟﻬﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯿﺰان ﺧﺴﺎرت ﺗﺎ 50 % ﻧﯿﺰ ﻣﯽرﺳﺪ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻻرو ﮐﺎﻣﻞ در داﺧﻞ ﻣﯿﻮه اﺳﺖ . ﮐﻪ روی زﻣﯿﻦ رﯾﺨﺘـﻪ و ﯾـﺎ روی درﺧﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ. ﭘﺲ از زﻣﺴﺘﺎن ﻻروﻫﺎ ﺗﺒـﺪﯾﻞ ﺑـﻪ ﺷـﻔﯿﺮه ﺷـﺪه و ﺣﺸـﺮات ﮐﺎﻣـﻞ ﺗﻘﺮﯾﺒـﺎً ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﺑـﺎ رﯾﺨـﺘﻦ ﮔﻠﺒﺮﮔﻬﺎی ﺑﺎدام ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ از ﺷﺒﻨﻢ و ﺗﺮﺷﺤﺎت ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﮔﯿـﺎﻫﯽ روی درﺧﺘـﺎن ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﮐـﺮده و ﺳـﭙﺲ ﺟﻔﺘﮕﯿﺮی و ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺗﺨﻢ داﺧﻞ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺮم و ﻟﻄﯿﻒ ﺑﺎدام ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯿﻮه ﮔﺬاﺷـﺘﻪ ﻣـﯽﺷـﻮد. ﻻرو ﺳﻦ اول از ﺗﺨﻢ ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﭘﻮﺳﺖ داﺧﻠﯽ را ﺟﻮﯾﺪه و ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﻐﺰ ﺑﺎدام ﭘﯿﺶ ﻣﯽرود. ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯿﻮه ﭘﮋﻣﺮده ﺷـﺪه و ﭘﻮﺳﺖ آن ﺑﻪ رﻧﮓ ﺗﯿﺮه ﻣﯽﮔﺮاﯾﺪ. ﻻروﻫﺎی ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و ﭘﺎﺋﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﮑﻞ داﺧﻞ ﻣﯿﻮه ﺧﺸﮑﯿﺪه ﻣﯿﮕﺬراﻧﻨﺪ
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ و ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ زﻧﺒﻮر ﻣﻐﺰ ﺧﻮار ﺑﺎدام ﺟﻤﻊآوری ﻣﯿﻮهﻫﺎی ﺑﻪ ﺟﺎی ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎدام از زﻣـﯿﻦ و درﺧـﺖ و ﺳﻮزاﻧﺪن آﻧﻬﺎﺳﺖ. اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ در ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. در ﺟﻤﻊآوری ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﯿﻮهای ﺑﺮ ﺟﺎی ﻧﻤﺎﻧﺪ ﭼﻮن اﮔﺮ درﺻﺪ ﮐﻤﯽ از ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪﺳﺎزی ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد.
زﻧﺒﻮر ﮔﻼﺑﯽ Hoplocampa brevis
ﺧﺎﻧﻮاده: Tenthredinidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
ﺳﺮ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه زرد ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﺗﺎ ﻗﻬﻮه ای روﺷﻦ ﺑﺪون ﻟﮑﻪ ﺳﯿﺎه اﺳﺖ. ﺷﺎﺧﮏ ﻧﺦ وش و ﻫﻤﺮﻧﮓ ﺳﺮ ﻣﯿﺒﺎﺷـﺪ. ﻗﻔـﺲ ﺳـﯿﻨﻪ زرد ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻗﺮﻣﺰ و ﭘﺸﺖ ﺳﯿﻨﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ دارای ﻟﮑﻪ ﻫﺎی ﺑﺰرگ ﺳﯿﺎﻫﺮﻧﮓ اﺳﺖ. ﺑﺎلﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ ﮐﻬﺮﺑﺎﺋﯽ و رﮔﺒﺎلﻫـﺎ ﻗﻬـﻮه ای روﺷـﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﺎﻫﺎ زرد، ﺷﮑﻢ در ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ زرد و در ﺳﻄﺢ ﭘﺸﺘﯽ ﺳﯿﺎه رﻧﮓ اﺳﺖ. ﺗﺨﻢ ﺳﻔﯿﺪ ﺷـﻔﺎف و ﻗﻠـﻮهای ﺷـﮑﻞ اﺳـﺖ. ﻻرو ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺪر ﺗﺎ ﮐﺮم ﺑﻮده و ﺳﺮ و اﻧﺘﻬﺎی ﺑﺪن ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ. ﻻرو دارای ده ﺟﻔﺖ ﭘﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻪ ﺟﻔـﺖ ﺳﯿﻨﻪای و ﻫﻔﺖ ﺟﻔﺖ ﺷﮑﻤﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﺤﻔﻈﻪ ﺷﻔﯿﺮه ﺑﯿﻀﻮی، ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای و ﭘﻮﺷﯿﺪه از ذرات رﯾﺰ ﺧﺎک اﺳﺖ. ﺷـﻔﯿﺮه آزاد ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﺒﺰ روﺷﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ زﻧﺒﻮر در ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎﻃﯽ از اﯾﺮان ﮐﻪ ﮔﻼﺑﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ دارد. ﺣﻤﻠـﻪ اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه روی ﻫﻤﻪ ارﻗﺎم ﮔﻼﺑﯽ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻻرو زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﻮه ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺲ از رﯾﺰش ﮔﻞ آن را ﺳﻮراخ ﮐـﺮده و از ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت آن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻣﯿﺰان ﺧﺴﺎرت ﮔﺎﻫﯽ ﺗﺎ ﺑﯿﺶ از 50 درﺻﺪ و در ﺑﺮﺧﯽ ارﻗـﺎم ﺣﺘـﯽ ﺗـﺎ ﺣـﺪود 70 درصد ﻧﯿـﺰ ﻣﯽ رﺳﺪ. ﻣﯿﻮهﻫﺎی آﻟﻮده ﺑﻪ ﺷﺪت رﯾﺰش ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد. زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻرو ﮐﺎﻣﻞ درون ﻣﺤﻔﻈﻪای در ﻋﻤﻖ 3 – 15 ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮی ﺧـﺎک ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮد. ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﻨﭽﻪﻫـﺎی ﮔـﻞ ﻫﻨـﻮز ﺑﺴـﺘﻪ ﻣـﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ. در اﯾـﺮان ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺣﺸﺮه ﻧﺮ دﯾﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. ﺣﺸﺮه ﻣﺎده در زﻣﺎن ﺧﺮوج دارای ﺗﺨﻤﻬﺎﺋﯽ ﺑﺎ رﺷﺪ ﮐﺎﻣﻞ در داﺧﻞ ﺑﺪن ﺧﻮد ﻣﯽﺑﺎﺷـﺪ و ﻟﺬا ﺗﺨﻤﮕﺬاری ﯾﮏ روز ﭘﺲ از ﺧﺮوج ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﺨﻤﻬﺎ اﻏﻠـﺐ ﺑـﻪ ﻃـﻮر اﻧﻔـﺮادی و ﺣـﺪوداً زﯾـﺮ ﻗﺎﻋـﺪه ﮐﺎﺳﺒﺮگﻫﺎ در ﺷﮑﺎﻓﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰ ﻣﺎده اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮔﺮدد ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻻرو ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﺗﺨﻢ داﻻﻧﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒـﺎً ﮔﺮد دور ﻣﯿﻮه و زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ آن اﯾﺠﺎد ﮐﺮده و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ آن در داﺧﻞ آﺛﺎر آن از ﺑﯿﺮون ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻮاری ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﻗﻬﻮه ای ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﯿﺎه دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد. ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﯿﻖ داﺧﻞ ﮔﻮﺷﺖ ﻣﯿﻮه ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻃـﺮف داﻧـﻪ ﻣـﯽ رود و ﭘـﺲ از ﺗﻐﺬﯾﻪ، ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺳﻮراﺧﯽ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻗﻄﺮ ﺑﺪن ﺧﻮد ﺧﺎرج ﻣﯽﮔﺮدد و ﺑﻪ ﻣﯿﻮه دﯾﮕﺮی وارد ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺎ ﺷﮑﺎﻓﺘﻦ اﯾـﻦ ﻣﯿـﻮهﻫـﺎی آﻟﻮده ﺣﻔﺮهای ﺳﯿﺎه رﻧﮓ در ﻧﺎﺣﯿﻪ داﻧﻪﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﻀﻮﻻت ﺳﯿﺎه رﻧﮓ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد. ﯾﮏ ﻻرو ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ 4 ﻣﯿـﻮه را آﻟـﻮده ﺳﺎزد و از ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﺧﻞ آﻧﻬﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﻨﺪ. ﻻرو ﭘﺲ از ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﯿﻮه روی ﺧﺎک اﻓﺘﺎده و ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﻣﯿﻮه ﺑﻪ داﺧﻞ ﺧﺎک ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﺤﻔﻈﻪای ﻣﯽدﻫﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺻـﻮرت و ﺑـﺎ دﯾـﺎﭘﻮز اﺟﺒـﺎری ﺗﻤـﺎم ﺗﺎﺑﺴـﺘﺎن و ﭘـﺎﺋﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن را ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪ. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ در ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﺧﺎرج و ﭘﺲ از ﻣﻘﺪاری ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﮔﺮده ﮔﻞﻫﺎ ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی را آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ آﻓﺖ و ﻣﯿﺰان آن در ﻃﻮل ﺳﺎﻟﯿﺎن دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد و اﯾﻦ ﺑـﺪان ﻣﻌﻨﺎﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻋـﺎﻣﻠﯽ و ﯾـﺎ ﻋﻮاﻣﻠﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ را در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺧﻮد دارﻧﺪ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻠﻔﺎت آﻧﻬﺎ در ﻃـﻮل دﯾـﺎﭘﻮز ﻻروی اﺳﺖ. در اﯾﻦ دوره ﻻرو ﮔﺬﺷﺘﻪ از اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﻌﺮض ﺳﺮﻣﺎی زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﻗـﺮار دارد ﻣـﻮرد ﺣﻤﻠـﻪ ﺣﺸـﺮات ﺷـﮑﺎرﮔﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﺣﺸﺮات دو ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﻬﻢ از ﺳﺨﺖ ﺑﺎﻟﭙﻮﺷﺎن ﯾﻌﻨـﯽ Carabidae و Staphylinidae ﻗـﺮار ﻣـﯽﮔﯿـﺮد. ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ درﺑﻌﻀﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺧﺴﺎرت ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺤﺴﻮس اﺳﺖ. ﺑﺮای ﻣﺒﺎرزه ﻣﺆﺛﺮ و ﺑﯽﺧﻄﺮ ﺑﺮای ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺷﺨﻢ ﺳـﻄﺢ ﺑﺎغ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﻦ ﮐﺎر در ﺳﺎﻟﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﺧﺴﺎرت ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ ﺟﻤﻌﯿﺖ آﻓﺖ را ﺑﻪ ﺷﺪت ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ. در ﻣـﻮرد اﯾـﻦ آﻓﺖ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد.
زﻧﺒﻮر ﮔﻮﺟﻪ و آﻟﻮ oplocampa flava
از واده: Tenthredinidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه زرد اﺳﺖ. ﭘﺎﻫﺎ زرد رﻧﮓ و ﺑﺎلﻫﺎ ﺷﻔﺎف ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ آﻓﺖ در ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎﻃﯽ از ﮐﺸﻮر ﮐﻪ ﮔﻮﺟﻪ و آﻟﻮ در ﺳﻄﻮح ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐـﻢ و ﺑـﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ دارد. ﺑـﻪ ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻮﺟﻪ و آﻟﻮ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮده و ﻻرو از ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﺧﻞ ﻣﯿﻮهﻫﺎی ﺟﻮان آﻟﻮ و ﮔﻮﺟﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺧﺴﺎرت ﮔﻬﮕﺎه زﯾﺎد ﺑﻮده و ﺗﺎ 40 درﺻﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽرﺳﺪ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮏ ﻧﺴﻞ در ﺳـﺎل دارد. زﻣﺴـﺘﺎن ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻻرو ﮐﺎﻣـﻞ درون ﻣﺤﻔﻈـﻪای ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﭘﯿﻠـﻪ در ﻋﻤـﻖ 3 – 15 ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮی ﺧﺎک ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮد. در ﻣﻨﻄﻘﻪای ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮐﺮج وﻗﺰوﯾﻦ ﺣﺪوداً از اواﺳﻂ اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ﺑـﻪ ﺑﻌـﺪ ﺷـﻔﯿﺮه داﺧـﻞ ﻣﺤﻔﻈـﻪ ﻣﺰﺑﻮر ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﻃﯽ ﺣﺪود ﺳﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﺧﺎرج ﻣﯽﮔﺮدد. ﺧﺮوج ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ وﻗﺘﯽ اﺳـﺖ ﮐﻪ ﻏﻨﭽﻪﻫﺎی ﮔﻞ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮده و ﻧﻮک ﺑﻌﻀﯽ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻔﯿﺪی ﻣﯽزﻧﺪ. اوج ﭘﺮواز زﻧﺒﻮرﻫﺎ زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ درﺧﺘﺎن آﻟﻮ و ﮔﻮﺟﻪ در ﮔﻞ ﮐﺎﻣﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﺨﻤﻬﺎ اﻏﻠﺐ اﻧﻔﺮادی و زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ ﺗﺨﻤﺪان و ﺣﺪوداً زﯾﺮ ﯾﺎ ﻣﺤﻞ اﺗﺼـﺎل ﻗﺎﻋـﺪ ﮐﺎﺳـﺒﺮﮔﻬﺎ ﺑـﻪ ﺗﺨﻤﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ رﯾﺨﺘﻦ ﮔﻞﻫﺎ آﻟﻮدﮔﯽ داﺧﻞ ﻣﯿﻮه دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد. ﻻرو ﭘﺲ از ﺧـﻮردن داﺧـﻞ ﻣﯿـﻮه ﺑـﻪ ﻣﯿﻮهﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺣﻔﺮه داﺧﻞ ﻣﯿﻮه ﺧﻮرده ﺷﺪه ﺳﯿﺎه و ﭘﺮاز ﻓﻀﻮﻻت ﻻروی اﺳـﺖ. ﻫـﺮ ﻻرو 4 – 5 ﻣﯿـﻮه را از ﺑﯿﻦ ﻣﯽﺑﺮد. ﻻروﻫﺎی ﮐﺎﻣﻞ در اواﺧﺮ اردﯾﺒﻬﺸﺖ ﻣﺎه ﺗﺎ اواﺋﻞ ﺧﺮداد ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﯿﻠﻪ و ﮔﺬراﻧﺪن ﺑﻘﯿﻪ ﺳﺎل ﯾﻌﻨـﯽ ﺗﺎﺑﺴـﺘﺎن و ﭘﺎﺋﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن ﺑﻪ درون ﺧﺎک ﻣﯽروﻧﺪ. اﯾﻦ ﻻروﻫﺎ دﯾﺎﭘﻮز اﺟﺒﺎری دارﻧﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
اﯾﻦ آﻓﺖ درﻃﻮل ﺳﺎﻟﯿﺎن در ﻣﻌﺮض ﻧﻮﺳﺎنﻫﺎی ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻌﻀﯽ از ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺷـﺪﯾﺪا ﻓﻌـﺎل ﺑـﻮد ه و در ﻣﻘﺎﺑﻞ در ﺑﻌﻀﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎی دﯾﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪارد. از ﻧﻈﺮ ﻣﺎ دو ﻋﺎﻣﻞ اﻗﻠﯿﻢ و ﺣﺸﺮات ﺷﮑﺎرﮔﺮ ﺑـﻪ وﯾـﮋه ﮔﻮﻧـﻪﻫـﺎی ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎی Carabidaeو Staphylinidaeﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ دارﻧﺪ. ﺑﺮای ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻫﯿﭽﮕﻮﻧـﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﺗﻮﺻـﯿﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ راه ﻣﺒﺎرزه ﺷﺨﻢ ﺳـﻄﺢ ﺑـﺎغ اﺳـﺖ ﺗـﺎ ﻻروﻫـﺎ ﮐـﻪ ﺑـﺮای دوره ﻃـﻮﻻﻧﯽ دﯾـﺎﭘﻮز ﺑـﻪ زﯾﺮﺧـﺎک ﻣـﯽروﻧـﺪ زﯾﺮ و رو ﺷﺪه و در ﻣﻌﺮض آﺳﯿﺐ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ . اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﻣﺒﺎرزه ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ.
ﻫـ – ﻧﺎﺟﻮرﺑﺎﻻن (Hemiptera )
ﺳﻨﮏ ﺳﯿﺐ و ﮔﻼﺑﯽ Stephanitis pyri
از ﺧﺎﻧﻮاده : Tingitidae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ دارای ﺑﺎﻟﻬﺎﺋﯽ ﺷﻔﺎف و ﻣﺸﺒﮏ ﺷﺒﯿﻪ ﺗﻮر اﺳﺖ. روی ﻫﺮ ﺑﺎل دو ﻟﮑﻪ ﺑﺰرگ ﺗﯿﺮه رﻧﮓ ﯾﮑـﯽ در ﺑـﺎﻻ و دﯾﮕـﺮی در ﭘﺎﺋﯿﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. رﻧﮓ ﺑﺪن ﺳﯿﺎه ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻗﻬﻮه ای ﺑﻮده و در ﻃﺮﻓﯿﻦ ﺳﯿﻨﻪ اول دو ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺑـﺮگ ﻣـﺪور دﯾـﺪه ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﺨﻢ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﯿﻀﻮی ﺑﻮده و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﯿﺎه ﺑﺮاق اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
در ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ از اﯾﺮان ﮐﻪ ﺳﯿﺐ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻧﯿﺰ ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ. ﻫﻤـﻪ درﺧﺘـﺎن ﻣﯿـﻮه ﺳﺮدﺳـﯿﺮی ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن اﯾﻦ آﻓﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﯽ ﻣﯿﺰﺑﺎن اﺻﻠﯽ آن ﺳـﯿﺐ و ﮔﻼﺑـﯽ و ﺑـﻪ و ﮔـﯿﻼس ﻫﺴـﺘﻨﺪ. اﯾـﻦ ﺣﺸﺮه و ﭘﻮرهﻫﺎی آن از ﺷﯿﺮه ﺑﺮگ در ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ آن ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻧﻤـﻮده و روی ﺑـﺮگ در ﻗﺴـﻤﺖﻫـﺎی ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﺷـﺪه ﺑﯿﺮﻧـﮓ ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﮔﻬﺎ در ﺳﻄﺢ روﺋﯽ ﺳﺒﺰ ﺑﯽرﻧﮓ و در ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﭘﻮﺳﺘﻪﻫﺎی ﭘﻮرﮔﯽ، ﻓﻀﻮﻻت و ﺗﺨﻤﻬﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺧﺎﻟﻬﺎی رﯾﺰ ﺳﯿﺎه ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آﻓﺎت درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی اﯾﺮان ﺑـﻮده و ﺧﺴـﺎرت آن در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ. در ﺻﻮرت ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت درﺧﺘﺎن ﺑﻪ ﺷﺪت ﺿﻌﯿﻒ ﺷﺪه و ﻣﯿـﻮهﻫﺎﯾﺸـﺎن ﮐﻮﭼـﮏ و ﭘﮋﻣـﺮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ درﺧﺘﺎن ﮐﻢ ﺑﺎر ﺷﺪه و ﺑﺮﮔﻬﺎ ﻗﺒﻞ از ﻓﺼﻞ ﺧﺰان ﻣﯽرﯾﺰﻧﺪ. رﯾﺰش ﻣﯿﻮه در درﺧﺘﺎن آﻟﻮده ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ زﯾﺮ ﺑﺮﮔﻬﺎی ﭘﺎی درﺧﺘﺎن و ﻋﻠﻒﻫـﺎ و ﺷـﮑﺎف زﻣـﯿﻦ و ﺣﺘـﯽ زﯾـﺮ ﭘﻮﺳﺘﮏﻫﺎی ﺷﺎﺧﻪ و ﺗﻨﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪ. در آﻏﺎز ﺑﻬﺎر در ﺷﺮاﺋﻂ ﮐﺮج از ﺣﺪود ﻧﯿﻤـﻪ اول ﻓـﺮوردﯾﻦ ﺣﺸـﺮات ﮐﺎﻣـﻞ ازﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻘﺪاری ﭘﺮواز ﺑﻪ وﯾﮋه در روزﻫﺎی آﻓﺘـﺎﺑﯽ روی ﺑـﺮ ﮔﻬـﺎ ﺟﻔﺘﮕﯿـﺮی ﻣـﯽﮐﻨﻨـﺪ. ﺣﺸـﺮه ﻣـﺎده ﺗﺨﻢﻫﺎی ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮرب و اﻧﻔﺮادی زﯾﺮ ﺑﺮگ وداﺧـﻞ اﭘﯿـﺪرم ﺗﺤﺘـﺎﻧﯽ ﻗـﺮار داده و روی ﺗﺨﻤﻬـﺎ را ﺑـﺎ ﻣﻘـﺪاری ازﻓﻀﻮﻻت ﺧﻮد ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﺪ. اوﻟﯿﻦ ﭘﻮرهﻫﺎ از اواﺋﻞ ﺧﺮداد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ. ﭘﻮرهﻫﺎ ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﺗﺨﻢ ﺳـﻔﯿﺪ ﺑـﻮده وﻟـﯽ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ داده و ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺗﯿﺮه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه ﭘـﻨﺞ ﺳـﻦ ﭘـﻮرﮔﯽ دارد. ﺣﺸـﺮات ﮐﺎﻣـﻞ ﭘـﺲ از ﺧـﺮوجﺟﻔﺘﮕﯿﺮی و ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﮐﺮده وﻧﺴﻞ دوم را آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﭘﻮرهﻫﺎی اﯾﻦ ﻧﺴﻞ از اواﺋﻞ ﻣﺮداد ﻣﺎه ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه و ﺧﺴﺎرت در اﯾﻦ زﻣﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ اﯾﻦ ﻧﺴﻞ ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ از اواﺋﻞ ﺷﻬﺮﯾﻮر ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺮدﯾﺪه و ﺧﻮد را ﺑﺮای زﻣﺴـﺘﺎنﮔـﺬراﻧﯽ آﻣﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮان اﯾﻦ ﺣﺸﺮه را دارای دو ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل داﻧﺴﺖ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎک اﺳﺖ و ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ راه ﻣﺒﺎرزه ﺑﻪ ﺟﺰ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد. زﻣـﺎن اوج ﺟﻤﻌﯿﺖ اﯾﻦ آﻓﺖ در ﻣﺎهﻫﺎی ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻬﮕﺎه اﯾﻦ اوج از ﺧﺮدادﻣﺎه آﻏﺎز ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﺒـﺎرزه ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑـﺎ اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه دﺷﻮار ﻧﯿﺴﺖ و ﺳﻤﻮم ﺗﻤﺎﺳﯽ و ﻧﻔﻮذی آن را ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﻣﻬﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. زﻣﺎن ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ زﻣﺎن ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻋﻠﯿـﻪ ﻧﺴـﻞ دوم ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﺗﻮأم ﺑﺎﺷﺪ. و در ﮔﻼﺑﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان آن را ﺑﺎ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽﻫﺎی ﻋﻠﯿﻪ ﺳﺎﯾﺮ آﻓﺎت ﮔﻼﺑﯽ ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻧﻤﻮد.
و – ﺟﻮرﺑﺎﻻن (Homoptera )
1 – ﺷﺘﻪﻫﺎ
ﺷﺘﻪ دم ﮐﻮﺗﺎه درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﻫﺴﺘﻪدار Brachycaudus helichrysi
از ﺧﺎﻧﻮاده: Aphididae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
ﺑﺪن و دم ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﯽﺑﺎل ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد و ﯾﺎ زرد ﺑﻮده و ﺳﺮ و ﭘﺎﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮل ﻣﺘﻤﺎﯾـﻞ ﺑـﻪ ﻗﻬﻮهای ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺳﺮ و ﺳﯿﻨﻪ ﻣﺎده زﻧﺪهزای ﺑﺎﻟﺪار ﻧﯿﺰ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﯿﺎه، ﺷﮑﻢ و دم ﺳﺒﺰ ﯾﺎ زرد، و ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮل ﻣﺘﻤﺎﯾـﻞ ﺑـﻪ ﻗﻬـﻮه ای اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ در ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎﻃﯽ از اﯾﺮان ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻠﺴﺮﺧﯿﺎن ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷـﻮﻧﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ دارد. ﺑـﻪ ﻫﻤـﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﻫﺴﺘﻪدار ﺑﻪ وﯾﮋه ﮔﻮﺟﻪ و آﻟﻮ ﺧﺴﺎرت ﺷﺪﯾﺪ ﻣﯽزﻧﺪ. اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺿﻤﻦ ﻣﮑﯿﺪن ﺷﯿﺮه ﮔﯿﺎﻫﯽ از ﺑـﺮگ، آن را ﺑـﻪ ﺷﺪت ﻣﯽﭘﯿﭽﺎﻧﺪ اﯾﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﺑﻌﻀﯽ اوﻗﺎت ﺑﺎ زرد ﺷﺪن ﺑﺮگ ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ. زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺨﻢ روی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﻫﺴﺘﻪ دار ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ. ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺷﺪن ﻫـﻮا ﺗﺨﻤﻬـﺎ ﺗﻔـﺮﯾﺦ ﺷﺪه و ﭘﻮرهﻫﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ را آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ ﺗﻐﺬﯾﻪ در ﻃﻮل ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر ﺑﻪ ﻃﺮف ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠـﻒ دﯾﮕﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻧﻤﻮده و ﻣﺠﺪداً در اواﺧﺮ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ روی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ. ﻧﺴﻞﻫـﺎی اﯾـﻦ ﺷـﺘﻪ در ﻃـﻮل ﺳﺎل ﻣﺘﻌﺪد اﺳﺖ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ دارای ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدی دﺷﻤﻦ ﻃﺒﯿﻌﯽ از راﺳﺘﻪﻫﺎ و ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ. ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﺷـﺮاﯾﻂ ﻋـﺎدی ﻣﺒـﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺎ آن ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد. ﺣﺘﯽ در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑـﺎﻻ ﺑﺎﺷـﺪ ﺑﺎﯾـﺪ از ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ اﺧﺘﺼﺎﺻـﯽ ﻋﻠﯿـﻪ آن اﺣﺘﺮاز ﻧﻤﻮد ﺟﻮن درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی آﻓﺎت دﯾﮕﺮی ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ از آﻧﻬﺎ اﯾـﻦ ﺷـﺘﻪ را ﻧﯿـﺰ ﻣﻬـﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﻟﺒﺘﻪ در ﺑﻌﻀﯽ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻣﻮرد ﮔﻮﺟﻪ و آﻟﻮ ﺧﺴﺎرت آن ﭼﻨﺎن ﺷـﺪﯾﺪ اﺳـﺖ ﮐـﻪ در آن ﺻـﻮرت ﯾـﮏ ﺑـﺎر ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺿﺮوری ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
ﺷﺘﻪ دم ﮐﻮﺗﺎه ﺑﺎدام Brachycaudus amygdalinus
از ﺧﺎﻧﻮاده: Aphididae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﺑﺪن ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﯽﺑﺎل در ﮐﻞ ﺳﺒﺰ ﺗﯿﺮه اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻘﺒﯽ آن ﺳﺒﺰ روﺷﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮل ﮐﻮﺗﺎه و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ روﺷﻦ ﺑﻮده دم ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﺗﺎه و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ. ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﺎﻟﺪار ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ از ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﯽﺑﺎل اﺳـﺖ. ﺷﮑﻢ ﺳﺒﺰ و ﺳﺮو ﺳﯿﻨﻪ ﺳﯿﺎه اﺳﺖ. رﻧﮓ ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮل ﻗﻬﻮه ای ﺗﯿﺮه و دم ﮐﻮﺗﺎه ﺑﺎ اﻧﺘﻬﺎی ﻣﺪور اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﻬﺮان، ﻣﺮﮐﺰی، ﻟﺮﺳﺘﺎن، ﭼﻬﺎرﻣﺤﺎل و ﺑﺨﺘﯿﺎری و اﺻﻔﻬﺎن دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳـﺖ ﮔﯿﺎﻫـﺎن ﻣﯿﺰﺑـﺎن آن ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﺎدام، زردآﻟﻮ و ﻫﻠﻮ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ. اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﺑﺮﮔﻬﺎ را ﺿﻤﻦ ﻣﮑﯿﺪن ﺷﯿﺮه ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﯽﭘﯿﭽﺎﻧـﺪ. ﺷـﺪت ﺧﺴـﺎرت آن در ﺑﻌﻀﯽ ﻧﻘﺎط و ﺑﻪ وﯾﮋه روی ﺑﺎدام ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ. ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﺷﺘﻪ ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ ﺑﺮگ اﺳـﺖ. ﺑـﺮگﻫـﺎی آﻟـﻮده زودﺗـﺮ ازﻣﻮﻋﺪ ﻣﯽرﯾﺰﻧﺪ. ﭘﯿﭽﺶ ﺑﺮﮔﻬﺎ ﻋﺮﺿﯽ اﺳﺖ و ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ در داﺧﻞ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺨﻢ روی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺳﭙﺮی ﻣﯽﺳﺎزد. اوج ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و ﺧﺴﺎرت آن در ﺑﻬﺎر اﺳـﺖ. در ﺑﻌﻀﯽ ﻧﻘﺎط ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺷﺘﻪ از اواﺧﺮ ﺑﻬﺎر و اواﺋﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن دﯾﮕﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﮐﺮده و ﺳﭙﺲ در آﺧﺮ ﻓﺼﻞ ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ. وﻟﯽ در ﺑﻌﻀﯽ دﯾﮕﺮ از ﻧﻘﺎط دﯾﺪه ﺷﺪه ﮐﻪ ﺷﺘﻪ ﻓﺼﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن را ﻧﯿﺰ روی ﭘـﺎﺟﻮشﻫـﺎی ﺑـﺎدام
ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻓﺮاوان از ﻣﮕﺲﻫﺎ، ﺑﺎﻟﺘﻮریﻫﺎ و ﮐﻔﺸﺪوزکﻫـﺎ دارد و ﻟـﺬا ﺑﺎﯾـﺪ ﺗـﺎ آﻧﺠـﺎ ﮐـﻪ ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ از ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ اﺟﺘﻨﺎب ﮐﺮد. ﻣﮕﺮ در ﻣﻮاﻗﻊ ﺿﺮوری وﺑﺴﯿﺎر اﺿﻄﺮاری ﮐﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
ﺷﺘﻪ ﺻﺎﺑﻮﻧﯽ ﺳﯿﺐ Dysaphis plantaginea
از ﺧﺎﻧﻮاده: Aphididae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﺑﺪن ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﯽﺑﺎل ﻗﻬﻮه ای ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی و ﮔﺮدآﻟﻮد اﺳـﺖ. ﮐﻮرﻧﯿﮑـﻮلﻫـﺎ و ﻗﺴـﻤﺖ اﻧﺘﻬـﺎﯾﯽ دم ﺗﯿـﺮه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﺎﻟﺪار ﻧﯿﺰ رﻧﮓ ﺳﺮ وﺳﯿﻨﻪ از ﻗﻬﻮه ای ﺗﯿﺮه ﺗﺎ ﺳﯿﺎه ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳـﺖ. ﮐﻮرﻧﯿﮑـﻮلﻫـﺎ و اﻧﺘﻬـﺎی دم ﺗﯿـﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
ﻫﺮ ﺟﺎ در اﯾﺮان ﮐﻪ ﺳﯿﺐ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﻧﯿﺰ ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ دارد. ﺗﻨﻬﺎ ﮔﯿﺎه ﻣﯿﺰﺑﺎن اﯾﻦ آﻓﺖ ﺳﯿﺐ اﺳﺖ. ﺷﺘﻪ ﺿﻤﻦ ﻣﮑﯿﺪن ﺷﯿﺮه ﮔﯿﺎﻫﯽ در ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﯿﭽﺶ آﻧﻬﺎ و اﯾﺠﺎد ﺷﺒﻪ ﮔﺎلﻫﺎﯾﯽ روی آﻧﻬﺎ ﻣﯽﺷﻮد. اﯾـﻦ ﺷـﺘﻪ ﺑﺴـﯿﺎر ﺧﻄﺮﻧـﺎک اﺳﺖ و در ﺳﺎﻟﻬﺎ و ﻣﮑﺎنﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ آﻓﺘﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ و زﯾﺎنآور ﺧﻮدﻧﻤـﺎﯾﯽ ﮐﻨـﺪ. ﺧﺴـﺎرت اﯾـﻦ ﺣﺸـﺮه روی ﻣﯿﻮه ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﮔﺬﺷﺘﻪ از آن ﺗﻐﺬﯾﻪ اﯾﻦ ﺣﺸـﺮه روی ﺑﺮﮔﻬـﺎ در ﺑﻌﻀـﯽ ﻣـﻮارد ﺑﺎﻋـﺚ ﻓﺮورﻓﺘﮕـﯽﻫـﺎﯾﯽ در ﻣﯿﻮهﻫﺎی ﻣﺠﺎور ﻣﯽﺷﻮد.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ آﻓﺖ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﺨﻢ ﻫﺎی اﻧﻔﺮادی روی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی دو و ﺳـﻪ ﺳـﺎﻟﻪ درﺧـﺖ ﺳـﯿﺐ ﻣـﯽ ﮔﺬراﻧـﺪ. ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪای آﻓﺖ در روزﻫﺎی اول ﻧﻈﺮ را ﺟﻠﺐ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ وﻟﯽ ﻧﺎﮔﻬﺎن رو ﺑﻪ ازدﯾﺎد ﮔﺬاﺷﺘﻪ و در اواﺧﺮ دوره ﮔﻞ و ﺑﻌﺪ از رﯾﺰش ﮔﻞ ﺷﺪت ﺗﺮاﮐﻢ ﺗﻬﺪﯾﺪآﻣﯿﺰ ﻣﯽﮔﺮدد. ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﮔﻞ اﯾﻦ ﺷﺘﻪﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان ﺣﺘﯽ در ﺣﺎل ﻧﯿﺶ زدن ﺑﻪ ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﻫﻢ دﯾـﺪ. ﺷﺘﻪ در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد وﻟﯽ در ﻣﻮاردی در ﻃﻮل ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻫﻢ اﯾﻦ ﺷﺘﻪ روی ﺳﯿﺐ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺎرزه
ﺟﻤﻌﯿﺖ اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ را ﮔﻬﮕﺎه اﻟﺰاﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺑﻌﺪ از رﯾﺰش ﮔﻞ اﺳﺖ. وﻟﯽ اﮔﺮ ﺑﺘـﻮان ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ آن را ﺑﺎ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ اول ﮐﺮم ﺳﯿﺐ ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻧﻤﻮد ﮐﺎری ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ﺷﺘﻪ ﺻﺎﺑﻮﻧﯽ ﮔﻼﺑﯽ Dysaphis pyri
ﺧﺎﻧﻮاده: Aphididae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﺑﺪن ﻗﻬﻮه ای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺮاﮐﻢ ﮔﺮد ﺳﻔﯿﺪ ﭘﺮاﮐﻨﺪه روی ﺳﺮاﺳﺮ ﺑﺪن اﻧﻌﮑﺎﺳﯽ ﺑﻨﻔﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ. رﻧﮓ ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮل ﺗﯿـﺮه ﺑـﻮده و دم ﻣﺪور اﺳﺖ. ﭘﻮرهﻫﺎی اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ارﻏﻮاﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ در ﻫﺮ ﺟﺎی اﯾﺮان ﮐﻪ ﮔﻼﺑﯽ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻢ وﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺷﺘﻪ از آﻓﺎت ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﮔﻼﺑﯽ اﺳـﺖ ﺑـﻪ ﻃﻮرﯾﮑﻪ ﮔﻬﮕﺎه ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت آن ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ را اﻟﺰاﻣﯽ ﻣﯽﺳﺎزد. ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﺑﺮﮔﻬﺎی ﮔﻼﺑﯽ ﺑـﻪ ﺷـﺪت ﻣـﯽﭘﯿﭽﻨـﺪ. ﺑﻌﻀﯽ از ارﻗﺎم ﮔﻼﺑﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ارﻗﺎم دﯾﮕﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺣﺴﺎس ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮﮔﻬﺎی آﻟﻮده زرد و ﭼﺮوﮐﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺨﻢ روی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﮔﻼﺑﯽ ﺳﭙﺮی ﻣﯽﮔﺮدد. ﺗﺨﻤﻬـﺎ اﻧﻔـﺮادی ﮔﺬاﺷـﺘﻪ ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ. در ﺑﻬـﺎر آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺷﺪت ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎﮔﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﻌﺪادی از اﯾﻦ آﻓﺖ در اواﺧﺮ ﺑﻬﺎر ﺑﻪ ﻃﺮف ﮔﻮﻧﻪﻫـﺎی ﺟـﻨﺲ Galium ﻣﻬ ـﺎﺟﺮت ﻣ ـﯽﮐﻨﻨ ـﺪ و ﺗﻤ ـﺎم ﺗﺎﺑﺴ ـﺘﺎن و ﻗﺴ ـﻤﺘﯽ از ﭘ ـﺎﯾﯿﺰ را روی ﻃﻮﻗ ـﻪ آﻧﻬ ـﺎ در زﯾ ـﺮ ﺧ ـﺎک و ﻣﺠ ـﺎورت ﺳ ـﻄﺢ آن ﺑ ـﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ و زﻧﺪه زاﯾﯽ ﻣﯽﮔﺬراﻧﻨﺪ. در اواﺧﺮ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻟﺪار ﺷﺪه و ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ ﻃﺮف درﺧﺘﺎن ﮔﻼﺑﯽ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﻣﺒﺎرزه
در ﺑﻌﻀﯽ ﺳﺎلﻫﺎ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﯾﻦ آﻓﺖ اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ وﻟﯽ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﻋﻠﯿـﻪ اﯾـﻦ ﺷـﺘﻪ و ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﻋﻠﯿـﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﻓﺖ ﮔﻼﺑﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺴﯿﻞ ﮔﻼﺑﯽ ﺗﻠﻔﯿﻖ ﮔﺮدد. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﺒﺎرزه ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﯾﻦ دو ﺣﺸﺮه ﭘﺲ از رﯾﺰش ﮔﻞ اﺳﺖ.
Hyalopterus pruni
ﺧﺎﻧﻮاده: Aphididae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
ﺑﺪن ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﯽﺑﺎل ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﺸﯿﺪه داﺷﺘﻪ و ﺳﺒﺰ رﻧﮓ و ﺳﺮاﺳﺮ ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﮔﺮد ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ. در ﻗﺴـﻤﺖ ﭘﺸـﺘﯽ ﺑـﺪن ﯾﮏ ﻧﻮار ﻣﯿﺎﻧﯽ و دو ﻧﻮار ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺗﯿﺮه دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺷﺎﺧﮏﻫﺎ ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ از ﺑﺪن ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. دم اﻧﮕﺸﺘﯽ ﺷﮑﻞ ﺑﻮده و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ. ﻃﻮل دم دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻃﻮل ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮﻟﻬﺎﺳﺖ و رﻧﮓ ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮلﻫﺎ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی ﺗﯿﺮه اﺳـﺖ. در ﻣـﺎده زﻧـﺪه زای ﺑﺎﻟﺪار، ﺷﮑﻢ ﺳﺒﺰ و ﺳﺮو ﺳﯿﻨﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ﺗﯿﺮه ﺗﺎ ﺳﯿﺎه اﺳﺖ. ﺑﺪن ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﮔـﺮدی ﺳـﻔﯿﺪ ﺑـﻮده و ﺣﺸـﺮه در ﻗﺴـﻤﺖ ﭘﺸﺘﯽ دارای ﻧﻮارﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ. ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮلﻫﺎ و دم از ﻧﻈﺮ رﻧﮓ و ﺷﮑﻞ ﺷﺒﯿﻪ ﻣﺎدهﻫﺎی زﻧﺪهزای ﺑﯽﺑﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ در ﻫﺮ ﺟﺎی اﯾﺮان ﮐﻪ درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﺳﺮدﺳﯿﺮی ﻫﺴﺘﻪدار ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ. ﺗـﺎﮐﻨﻮن ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ آن را روی ﺑﺎدام، آﻟﻮ، ﮔﻮﺟﻪ، زردآﻟﻮ و ﻫﻠﻮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﻬﺎی اﺻـﻠﯽ و ﮔﻮﻧـﻪای ﻧـﯽ از ﺟـﻨﺲ Phragmitesﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺛﺎﻧﻮی دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺷﺘﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﺮگ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪه و ﺷﯿﺮه را ﻣﯽﻣﮑﺪ. ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت ﮔﻬﮕﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺳـﺖ. ﻟﺒـﻪ ﺑﺮﮔﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت آﻟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺧﻤﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﮔﻬﺎ در اﻣﺘﺪاد رﮔﺒﺮﮔﻬﺎ ﭘﺮﯾﺪه رﻧﮓ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻣﯿﻮهﻫﺎ در درﺧﺘﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺒﺘﻼ رﺷﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﺨﻢ روی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی درﺧﺘﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن اﺳﺖ. ﺳﺮاﺳﺮ ﺑﻬﺎر ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾـﻪ و ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻣﺜـﻞ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت زﻧﺪه زاﯾﯽ ﻣﺸﻐﻮل اﺳﺖ. اواﺧﺮ ﺑﻬﺎر و اواﺋﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺑﻪ ﺳﻮی ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺛﺎﻧﻮی آﻏﺎز ﻣﯽﮔﺮدد. اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻌﺪادی ﻧﯿـﺰ روی ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﻬﺎی اﺻﻠﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ اواﺋﻞ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺷﺘﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ روی ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺛﺎﻧﻮی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎﻟﺪار ﺷﺪه و ﺑـﻪ ﻃـﺮف درﺧﺘـﺎن ﻣﯿﻮه ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﻣﺒﺎرزه
در ﺑﻌﻀﯽ ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎدر ﻣﺒﺎرزه ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه اﻟﺰاﻣﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ در آن ﺻﻮرت ﻣﯽﺗﻮان آن را ﺑﺎ ﺳﻤﭙﺎﺷـﯽ ﺑﺮﻋﻠﯿـﻪ ﺳﺎﯾﺮ آﻓﺎت درﺧﺘﺎن ﻣﯿﻮه ﻫﺴﺘﻪدار ﺗﻠﻔﯿﻖ ﮐﺮد.
ﺷﺘﻪ ﺳﺒﺰ ﺳﯿﺐ Aphis pomi
ﺧﺎﻧﻮاده: Aphididae
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﺖ
رﻧﮓ ﺑﺪن ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﯽﺑﺎل از زرد ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﺒﺰ ﺗﺎ ﺗﯿﺮه ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ. ﺷﺎﺧﮏﻫﺎ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد، دم ﺳﺒﺰ ﺗﯿﺮه ﺗـﺎ ﺳـﯿﺎه وﮐﻮرﻧﯿﮑﻮلﻫﺎ ﺳﯿﺎه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻃﻮل دم ﻧﺼﻒ ﺗﺎ دو ﺳﻮم ﻃﻮل ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮﻟﻬﺎﺳﺖ. در ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﺎﻟﺪار ﻧﯿﺰ ﺳﺮ و ﺳﯿﻨﻪ و ﺷﮑﻢ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ و ﺷﮑﻞ و رﻧﮓ دم و ﮐﻮرﻧﯿﮑﻮلﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎده زﻧﺪه زای ﺑﯽﺑﺎل اﺳﺖ.
ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻧﺘﺸﺎر، ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن، ﺷﯿﻮه و ﺷﺪت ﺧﺴﺎرت
اﯾﻦ ﺷﺘﻪ در ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر اﻧﺘﺸﺎر داﺷﺘﻪ و ﺗﺎﮐﻨﻮن روی ﺳﯿﺐ، ﺑﻪ، ﮔﻼﺑﯽ، زاﻟﺰاﻟﮏ و ازﮔﯿﻞ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑـﻪ ﺑﺮگ، و ﻧﻮک ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﻧﻮرس، ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎ و ﺣﺘﯽ ﮔﻠﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﺧﺴﺎرت ﻣﯽزﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽﺷﻮد. ﺧﺴﺎرت آن در ﻧﻬﺎﻟﺴﺘﺎﻧﻬﺎ و روی درﺧﺘﺎن ﺟﻮان ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ. ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ اﯾﻦ ﺣﺸﺮه ﺑﺮگﻫﺎی ﺟـﻮان اﻧﺘﻬـﺎﯾﯽ ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ ﺧﺴـﺎرت را ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ. اﯾﻦ ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ داده و ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﻄﻮر ﻋﺮﺿﯽ ﺑﻬﻢ ﻣﯽ ﭘﯿﭽﻨﺪ. اﯾﻦ ﺷﺘﻪ در اﯾﺮان از اﻫﻤﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آﻓﺖ
زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺨﻢ روی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎﺳﺖ. زﻣﺎن ﺗﻔﺮﯾﺦ ﺗﺨﻢﻫﺎ ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﺑﺎز ﺷﺪن ﺟﻮاﻧـﻪﻫـﺎ ﻣﯿﺒﺎﺷـﺪ. ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﺑﻬﺎره اﯾﻦ آﻓﺖ ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ و روی اﻋﻀﺎ ﻓﻌﺎل و ﺟﻮان ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ زﻧﺪه زاﯾﯽ اداﻣﻪ داده و ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺧﺴـﺎرت ﺧـﻮد را در ﻫﻤﺎن زﻣﺎن وارد ﻣﯽﺳﺎزد. ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ، اﻓﺮاد ﺑﺎﻟﺪار در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺘﻪﻫﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯿﺸـﻮﻧﺪ ﮐـﻪ اﻧﺘﺸـﺎر آﻓـﺖ را ﺑـﻪﻋﻬﺪه دارﻧﺪ. اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺛﺎﻧﻮی ﺑﺮای ﺗﺎﺑﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﻧﺪارد و اﮔﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ در ﻃـﻮل ﺗﺎﺑﺴـﺘﺎن ﺟﻤﻌﯿـﺖ آن ﺑـﻪ ﺷﺪت ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﻧﺘﯿﺠﮥ ﺣﺮارت ﺷﺪﯾﺪ، وﻗﻮع ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﺷﯿﺮه ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌـﯽ اﯾـﻦ ﺷـﺘﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. از اوﺋﻞ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ اﯾﻦ ﺷﺘﻪ رو ﺑﻪ ﻓﺰوﻧﯽ ﻣﺤﺴﻮس ﻣﯽﮔﺬارد. اﻓﺮاد ﺟﻨﺴﯽ از اواﺧـﺮ ﻣﻬﺮﻣـﺎه ﺷـﺮوع ﺑـﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺗﺨﻤﺮﯾﺰی ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ آﻏﺎز ﻣﯽﮔﺮدد.
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﻣﺒﺎرزه
در ﺧﯿﻠﯽ از ﻣﻮارد ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ اﯾﻦ ﺷﺘﻪ ﺿﺮوری اﺳﺖ. ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺳﻤﭙﺎش اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ آن ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد. ﭼـﻮن در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ از ﮐﺸﻮر زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻋﻠﯿﻪ آن ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ آﻓﺎت ﻣﻬﻢ ﺳﯿﺐ از ﺟﻤﻠﻪ ﺷﭙﺸﮏ واوی، ﻧﺴﻞ اول ﮐﺮم ﺳﯿﺐ و ﻟﯿﺴﻪ ﺳﯿﺐ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ.
