مدیریت تغذیه انگور ( قسمت دوم )

تغذیه انگور ( قسمت اول ) را در اینجا مشاهده کنید

 

گروه تلگرام شرکت کشاورزی و دامپروری سرافراز هزارمسجد

 

نیاز غذایی انگور براساس متوسط عملکرد در کشور و شرایط محیطی منطقه

 

آذربایجان شرقی

 

کمبود عناصر غذایی در خاک تاکستانها

 

بــه طــور کلــی میتــوان گفــت کــه در خــاک مناطــق زیــر کشــت انگــور در آذربایجــان، کمبــود عناصر ، کربــن آلــی، فســفر، آهــن و تــا حــدودی منگنــز وجــود دارد امــا خاکهــا از وضعیــت مناســبی در رابطــه بــا غلظــت عناصر غذایــی پتاســیم، روی و مــس برخوردارنــد و مشــکل شــوری در ایــن خاکهــا دیــده نشــده اســت.

 

کمبود عناصر غذایی در برگ انگور

 

بررســیهای تغذیــه ای نشــان میدهــد کــه محدودیتهــای متنوعــی از نظــر کمبــود عناصــر غذایــی در باغهــای انگــور وجــود دارد. بــا مراجعــه بــه ارقــام عملکــرد بــرای هــر عنصــر ایــن نتیجــه حاصــل میشــود کــه کمتریــن عملکــرد به دســت آمده عناصر مربــوط بــه عنصــر پتاســیم و بیشــترین عملکــرد مربــوط بــه عنصــر آهــن اســت. ایــن نتایــج کــه بــر اســاس نــرم DOP کسب شــده اســت، نشــان میدهــد کــه بــر خــلاف انتظــار، کمبــود منیزیــم و مــس پــس از پتاســیم مهمترین عوامــل کاهــش عملکــرد در منطقــه اســت. اهمیــت و اولویــت نیــاز عناصر غذایــی در منطقــه ملــکان بــه ترتیــب K>Mg=Cu>Mn>N>P>Zn>Ca>Fe اســت. ایــن در حالــی اســت کــه تــا عملکــرد  ۳۵٫۷  تــن در هکتــار بــر اســاس ایــن داده هــا کمبــود عناصــر پتاســیم، منیزیــم، مــس، منگنــز و نیتــروژن بــه ترتیــب تعییــن کننده تــر از ســایر عناصــر در منطقــه اســت (جــدول۶ ).

 غلظت عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف در انگور

قزوین

 

کمبود عناصر غذایی در خاک تاکستانها

 

بــه طــور کلــی تاکســتانهای اســتان قزویــن از نظــر عناصر کربــن آلــی، فســفر و آهــن کمبــود دارنــد در حالــی کــه از نظــر عناصر پتاســیم و روی (در عمــق ۰-۳۰ ســانتیمتری)، منگنــز، مــس، آهــک و شــوری محدودیــت چشــمگیری ندارند.

 

کمبود عناصر غذایی در برگ انگور

 

بررســیهای تغذیه ای انجــام شــده در منطقــه نشــان میدهــد کــه محدودیتهــای متنوعــی از نظــر کمبــود عناصــر غذایــی در باغهــای انگــور وجــود دارد. بــا مراجعــه بــه ارقــام عملکــرد بــرای هــر عنصــر ایــن نتیجــه حاصــل میشــود کــه کمتریــن عملکــرد به دســت آمده مربــوط بــه کلســیم و نیتــروژن و بیشــترین عملکــرد مربــوط بــه عنصــر روی اســت. بــر خللاف انتظــار کمبــود کلســیم و نیتــروژن در منطقــه وســعت بیشــتری دارد و بــه طــور عمومــی بــر عملکــرد، تأثیــر منفــی گذاشــته اســت. اهمیــت و اولویــت نیــاز غذایــی براســاس نــرم DOP در منطقــه تاکســتان بــه ترتیــب Ca>N>K>B>Mg>P>Cu>Fe>Mn>Zn اســت. ایــن در حالــی اســت کــه تــا عملکــرد ۳۹ تــن در هکتــار بــر اســاس ایــن داده هــا، کمبــود عناصــر کلســیم، نیتــروژن، پتاســیم، بــور، منیزیــم و فســفر بــه ترتیــب تعییــن کننده تــر از مابقــی عناصــر در منطقــه اســت (جــدول ۷ ).

 

محلولپاشی

 

شاهرود

 

کمبود عناصر غذایی در خاک تاکستانها

 

بـــه طـــور کلـــی خاکهـــای تاکســـتانهای ایـــن اســـتان از نظـــر کربـــن آلـــی،PH بالا، وضعیـــت نامناســـب تهویـــه خـــاک، بالا بـــودن میـــزان آهـــک خـــاک و زیـــاد بـــودن کلـــر در آب آبیـــاری باعـــث ایجـــاد مشـــکلاتی در تاکســـتانها شـــده اســـت.

 

کمبود عناصر غذایی در برگ انگور

 

نتایـج آزمـون گیـاه بر اسـاس نـرم DOP نشـان داد کـه باغهای انگـور منطقه به ترتیب دچار کمبود پتاسـیم، ازت، کلسـیم، بور، فسـفر، مس، منگنز و روی و همچنین دچـار بیشبـود کلـر اسـت. نتایـج تحقیقات نشـان داد که کمبـود نیتروژن و کلسـیم محـدود کننده تریـن عامـل عملکـرد انگور رقم شـاهرودی در اسـتان سـمنان اسـت. شـاید پاییـن بودن غلظـت نیتروژن به دلیـل افزایش بیحد غلظت کلـر در آب آبیاری و کمبـود کلسـیم در بـرگ به دلیـل افزایش سـدیم در محیط باشـد (جدول  ۸ ) .

 

محلول پاشی

 

آذربایجان غربی

 

کمبود عناصر غذایی در خاک تاکستانها

 

بــه طورکلــی تاکســتانهای اســتان ارومیــه دچــار کمبــود موادآلــی هســتند. بالا بــودن اســیدیته خــاک و همچنیــن آهــک خــاک و وجــود بافــت ســنگین در باغهــا، باعــث اثــرات نامطلــوب در جــذب عناصــر غذایــی شــده اســت.

 

کمبود عناصر غذایی در برگ انگور

 

نتایـج آزمـون گیـاه نشـان داد که باغهـای انگور منطقـه به ترتیب دچـار کمبود منیزیـم، ازت، روی، منگنـز، آهـن و همچنین دچـار بیشبود بور اسـت (جدول ۹ ) .

 حدود بهینه عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف در برگ انگور

مشــخص اســت کــه حــدود مطلــوب، بســته بــه رقــم و محدویتهــای محیطــی منطقــه متغیــر اســت و تفســیر نتایــج بایــد توســط متخصــص انجام شــود.

معرفی عناصر ضروری مورد مصرف در انگور

 

حساســیت انگــور بــه تغذیــه مــواد معدنــی یــک عامــل مهــم بــرای افزایــش کمیــت و کیفیــت انگــور اســت (جــدول۱۰ ).

 

میزان تیاز انگور به عناصر غذایی

 
منابع کودی

 

ایجـاد تعادل بیـن عناصر غذایی در گیاه ضامن افزایـش عملکرد و بهبود کیفیت میـوه اسـت. بنابرایـن لازم اسـت از تمـام کودهایـی که حـاوی عناصر غذایـی مورد نیـاز گیـاه هسـتند به صورت متعادل و بر اسـاس نیاز گیاه اسـتفاده شـود. براسـاس مقایسـه نتایـج تجزیـه بـرگ و خـاک بـا اطلاعـات غلظتهـای بهینه کـودی که در نتیجـه تحقیقـات به دست آمده اسـت، مشـخص میشـود که چـه عناصـری باید به خـاک و گیـاه داده شـود و از مصـرف چه عناصری باید پرهیز شـود تـا تعادل عناصر غذایـی در بـاغ برقرار باشـد. به منظور تأمیـن عناصرُپرمصرف (ماکـرو) و کم مصرف (ریزمغـذی) از انـواع کودهـای شـیمیایی، آلـی (ارگانیـک) و زیسـتی (بیولوژیـک) اسـتفاده میشود.

کود های آلی

 

شــامل انــواع کودهــای حیوانــی، اســیدهای هیومیــک، اســیدهای آمینــه و ورمی کمپوســت هســتند.

مصرف کودهای حیوانی

 

کــود حیوانــی در حقیقــت از فضــولات حیواناتــی ماننــد گوســفند، گاو، اســب و یــا مــرغ تشــکیل میشــود (شــکل۱۴) . کــود حیوانــی بــه علــت دارا بــودن حجــم وســیعی از مــواد آلــی و غذایــی باقیمانــده کــه بــرای غنــای خــاک بســیار مفیــد اســت، در طــول تاریــخ همــواره مــورد توجــه کشــاورزان بــوده اســت. توصیه میشــود کــه ۵ کیلوگــرم کــود حیوانــی کامــلا پوســیده و مخلوط شــده بــا ســایر کودهــا در آخــر زمســتان بــه صــورت چالکــود در هــر چالــه مصــرف شــود.

 

کود حیوانی پوسیده

 

مصرف کودهای اسیدهیومیک

 

اســتفاده از اســیدهیومیک ســبب بهبــود خصوصیــات فیزیکــی، شــیمیایی و بیولوژیکــی خــاک میشــود. در تولیــد محصولات زراعــی بــه دلیــل داشــتن پتانیســل بالا در اســتفاده اکولوژیــک و قابلیــت بالای آن در تنظیــم نیتــروژن، افزایــش میــزان آنزیمهــا درگیــاه، جــذب مــواد غذایــی توســط گیــاه، مقــاوم کــردن گیــاه در برابــر آفتهــا و نیــز افزایــش رشــد گیــاه دارای اهمیــت اســت. اســتفاده از اســیدهیومیک باعــث افزایــش عملکــرد انگــور بــه میــزان ۳۵ درصــد میشــود. مصــرف اســیدهیومیک در مرحلــه پــس از ظهــور خوشــه اهمیــت دارد و تقســیط آن بــه افزایــش کارایــی کودهــای پتاســه و فســفره و نیتروژنــه کــه بــا آن مصــرف میشــوند کمــک میکنــد (جــدول ۱۱ ).

زمان و میزان مصرف اسید هیومیک در انگور

 

مصرف کودهای حاوی اسیدآمینه

 

اســتفاده از کودهــای آلــی جهــت رشــد بهتــر محصولات زراعــی، یکــی از اهــداف کشــاورزی پایــدار محســوب میشــود. پروتئینهــا از مهمتریــن ترکیبــات موجــود در ســلولهای گیاهــی هســتند کــه در تمــام واکنشهــای اصلــی اعــم از ســاختاری، آنزیمــی، متابولیکــی و انتقالــی شــرکت دارنــد.

 

مزایــای کودهــای اســید آمینــه:

 

•    مقاومــت گیــاه در هنــگام بــروز تنشهــای محیطــی
•    تأثیــر بــر روزنه هــای هوایــی
•    تقویــت سیســتم ایمنــی گیــاه
•    القــاء فرآینــد گــرده افشــانی
•    افزایش کمــی و کیفی محصــول
•    افزایش دوره مانــدگاری محصــول بعــد از برداشــت
•    افزایــش ســرعت رســیدگی محصــول
•    افزایــش جــذب عناصــر ریــز مغــذی.

اســیدهای آمینــه ماننــد گلیســین بــا افزایــش کلروفیــل در گیــاه و افزایــش فراینــد فتوســنتز و نســبت C/N در درختــان میــوه، موجــب بهبــود کیفیــت و کمیــت محصــول میشــود.

 

روش مصــرف اســیدآمینه:

 

 از آنجــا کــه اســتفاده از محلولهــای اســیدآمینه همــراه بــا عناصــر غذایــی میتوانــد باعــث بهبــود کمــی و کیفــی عملکــرد محصــول شــود، بنابرایــن در زمــان تــورم جوانه هــا و ارزنــی شــدن انگــور، مصــرف اســیدآمینه همــراه بــا پتاســیم پیشــنهاد مــی شــود. همچنیــن در زمــان ظهــور خوشــه گل و شــروع رنــگ دادن میــوه و غــوره شــدن، اســتفاده از اســیدآمینه همــراه بــا کلســیم بــه صــورت محلولپاشــی توصیــه میشــود.

مصرف ورمی کمپوست

 

یــک نــوع کــود آلــی هوموســی اســت کــه توســط گونــه ای خــاص از کرمهــای خاکــی تولیــد میشــود (شــکل ۱۵ ). ایــن کــود بــه لحــاظ دارا بــودن انــواع ویتامینهــا، هورمونهــای رشــد و عناصــر غذایــی مــورد نیــاز گیــاه، اثــرات بســیار مفیــدی بــر روی رشــد و نمــو گیــاه دارد. ایــن کــود دارای بــوی مطلــوب و فاقــد هرگونــه آلودگــی میکروبــی اســت.

 

ورمی کمپوست

 

مزایــای ورمی کمپوســت:

 

یــک غــذای کامــل و متعــادل بــرای گیاهــان اســت کــه بــا داشــتن مــواد هورمونــی، رشــد و نمــو گیــاه را ســرعت میبخشــد؛ بــه نگهــداری رطوبــت در خــاک کمــک میکنــد؛ رنــگ، طعــم، بــو و کیفیــت گلهــا، ســبزیجات و میــوه را بهبــود میبخشــد؛ حاصلخیــزی خــاک را افزایــش میدهــد؛ فاقــد هرگونــه آلودگــی میکروبــی اســت و مــواد بیوشــیمیایی آن مقاومــت گیاهــان را بــه بیماریهــا افزایــش میدهــد.

 

میزان استفاده:

 

•    در نهالستان: ۱ تا ۲ کیلوگرم در متر مربع
•    در باغهای انگور: ۵ تن در هکتار
•    در هر چالکود انگور: ۲ کیلوگرم

 

کودهای بیولوژیکی

 

بــه منظــور نیــل بــه پایــداری در تولیــد محصولات باغــی کشــور، توجــه بــه همزیســتی میکوریــزی و ریزجانــداران به وجود آورنــده ایــن نــوع همزیســتی یعنــی قارچهــای میکوریــز آربســکولار از اهمیــت ویــژه ای برخــوردار اســت. زیــرا ایــن ریزجانــداران خاکــزی بــه نوعــی نقــش کنترلــی در تعــادلات بیولوژیکــی منطقــه ریزوســفری گیاهــان، مکانــی کــه بیشــترین تأثیــر را در جــذب آب و عناصــر معدنــی بــرای گیاهــان دارد ایفــا میکننــد. در بیــن گیاهــان باغــی یکــی از گیاهانــی کــه بیشــترین وابســتگی بــا رابطــه همزیســتی میکوریــزی را نشــان میدهــد، انگــور اســت زیــرا سیســتم ریشــه ای ایــن گیــاه عمدتــاً حــاوی ریشــه های ضخیــم بــا انشــعابات محــدود اســت. بنابرایــن گیــاه بــرای دسترســی بــه منابــع آب موجــود در خــاک و جــذب کافــی عناصــر معدنــی، وابســته بــه قارچهــای میکوریــزی اســت. در ارقامــی از ایــن گیــاه کــه ریشــه از ضخامــت بیشــتری برخــوردار اســت، وابســتگی بــه قارچهــای میکوریــزی بیشــتر از انــواع دارای ریشــه های نازکتــر مشــاهده میشــود. شــرایط اقلیمــی تاکســتانهای کشــور بــه گونــه ای اســت کــه ممکــن اســت گیــاه بــه دلیــل محدودیــت منابــع آب در دوره رشــد، تحــت شــرایط تنــش رطوبتی قــرار گیــرد و ایــن کاهــش جــذب آب و عناصــر معدنــی، کاهــش رشــد و عملکــرد گیــاه را در پــی دارد. قارچهــای میکوریــزی تحــت چنیــن شــرایطی میتواننــد از طریــق کمــک بــه گیــاه بــرای جــذب هرچــه بیشــتر عناصــر معدنــی و اصــلاح روابــط آبــی گیــاه بــا بهبــود بخشــیدن بــه فراینــد فتوســنتز، مقاومــت آن را در برابــر شــرایط نامســاعد محیطــی افزایــش دهنــد. از دیگــر عوامــل کاهــش رشــد نهالهــای انگــور بویــژه در خزانه هــا، اســتفاده بیــش از حــد از قارچکشهایــی اســت کــه بــه منظــور کنتــرل بیمارگرهــای ریشــه انگــور مــورد اســتفاده قــرار میگیرنــد. ایــن مــواد شــیمیایی بــا از بیــن بــردن ریزجانــداران مفیــد خاکــزی از جملــه قارچهــای میکوریــز آربسـکولار بــه سیســتم ریشه ای گیــاه آســیب مــی زننــد و باعــث کنــدی رشــد میشــوند. بســیاری از بیمارگرهــای ریشــه از جملــه عامــل پوســیدگی ریشــه انگــور Armillaria mellea در گیاهــان انگــور همزیســت شــده بــا قارچهــای میکوریــزی، توســعه کمتــری یافتــه و خســارت ناشــی از فعالیــت آنهــا کاهــش مییابــد.

 

روشهای استفاده از مایه تلقیح قارچهای میکوریزی

 

جهـت احـداث بـاغ جدیـد:

 

بهتریـن زمـان بـرای کاربـرد مایـه تلقیـح قارچهـای میکوریـزی در زمان احداث باغهای جدید و در زمان کاشـت نهالهاسـت. در ایـن زمـان میتـوان مایـه تلقیـح قارچهای میکوریـزی را در کف حفـره یا گودال درنظرگرفته شـده بـرای کاشـت نهـال اضافـه کرد و پـس از قرار دادن نهـال در چال و اطمینـان از تمـاس مسـتقیم ریشـه گیاه با مایـه تلقیح، حفره را با خاک سـطحی همـراه بـا کودهـای دامـی- شـیمیایی و موادآلـی پر کـرد و یـا میتوان مایـه تلقیح قارچهـای میکوریـزی را بـا مـواد تهیه شـده برای کاشـت نهال مخلوط کـرد و برای پـر کردن چـال از ایـن ترکیب اسـتفاده کرد.

 

مصــرف حجمــی (مناســب بــرای خزانه هــا):

 

نهالســتانها وخزانه هــا بهتریــن مــکان بــرای اســتفاده از قارچهــای میکوریــزی هســتند زیــرا معمولا مــوادی کــه بــه عنــوان بســتر کشــت در خزانــه مــورد اســتفاده قــرار میگیرنــد، اعــم از مــواد آلــی و معدنــی، عمومــاً فاقــد قارچهــای میکوریــزی هســتند و دیگــر اینکــه بــه دلیــل وجــود تعــداد زیــادی نهــال و یــا قلمــه در یــک فضــای محــدود، میتــوان بــا اســتفاده از مقــدار کمــی از مایــه تلقیــح، رابطــه همزیســتی میکوریــزی را در تمامــی نهالهــا و یــا قلمه هــای موجــود در نهالســتان و یــا خزانــه به وجــودآورد. بهتریــن حالــت اســتفاده از مایــه تلقیــح قارچهــای میکوریــزی در نهالســتان و خزانــه، مخلــوط کــردن آن بــا مــواد تشــکیل دهنده بســتر خزانــه بــا یــک نســبت مشــخص اســت. پــس از تهیــه بســتر ترکیبــی بــا قــارچ، نســبت بــه کاشــت قلمه هــا یــا نهالهــا اقــدام میشــود (شــکل۱۶).

 

کودهای بیولوژیک

 

کودهای شیمیایی

 

کودهای شیمیایی مورد نیاز برای تغذیه انگور

 

روشهای کوددهی و میزان مصرف کود

 

یکــی از اصــول اساســی تغذیــۀ گیاهــی و رفــع نیــاز کــودی گیاهــان، روش کــود دادن اســت. هــدف ایــن اســت کــه کــود بــه شـکلی مصــرف شــود کــه کارایــی آن حداکثــر باشــد. بســته بــه نــوع کــود و نــوع کشــت و سیســتم آبیــاری، روش کــود دادن متفــاوت اســت. در زیــر بــه معرفــی ایــن روشهــا میپردازیــم.

روش چالکود

 

بـه دلیـل حضور آهک فعـال در خاکهای آهکـی، زیادی بیکربنـات در آبهای آبیـاری، کمـی مـواد آلـی، مصـرف غیرصحیح (پخش سـطحی) کـود در سـایه انداز درختـان و بـا توجـه بـه کمـی تحـرک اکثـر کودهـای مصرفـی بخصـوص کودهای فسـفاته و سـولفاته و عـدم رعایـت مصـرف صحیح بهینه کـود و آب؛ درختـان میوه در کشـور دچـار عـدم تغذیـه صحیح هسـتند و به همیـن دلیل بیـان روش صحیح کوددهـی در باغهـای میـوه اولویت خاصـی دارد. یکــی از بهتریــن و ســاده ترین روشهــای صحیــح کوددهــی، روش چالکــود اســت. روش چالکــود بــه ایــن صــورت اســت کــه بســته بــه ســن و حجــم شــاخ و بــرگ بوتــه، دو تــا چهــار چالــه بــه قطــر ۳۰ تــا ۵۰ و بــه عمــق ۳۰ تــا ۴۰ ســانتیمتر در قســمت انتهایــی ســایه انداز درخــت و در مســیر عبــور آب حفــر میشــود و بــا مخلــوط کودهــای آلــی و شــیمیایی پــر میشــود (جــدول۱۳ ).

 

میزان کود توصیه شده برای هر درخت به روش چالکود

 

در باغهایــی کــه بــا آبیــاری قطــره ای آبیــاری میشــوند، چاله هــا بایــد در زیــر قطــره چکانهــا قــرار داده شــوند. بهتریــن زمــان تغذیــه بــه روش چالکــود، پایــان فصــل خــواب و قبــل از شــروع فصــل رشــد اســت (شــکل۱۷ ).

 روش چالکود

 
•    نیمــی از کــود نیتروژنــه در آخــر زمســتان همــراه بــا ســایر کودهــا و نیمــی دیگــر در بهــار مصرف شــود.
•    تمــام کودهــای ذکــر شــده در جــدول بالا همــراه بــا ۵ کیلوگــرم کــود حیوانــی مخلــوط  در آخــر زمســتان بــه صــورت چالکــود مصــرف شــود.
•    لازم به ذکــر اســت کــه دقیقتریــن توصیــه بــرای مصــرف کودهــای شــیمیایی از طریــق آزمــون خــاک و آزمــون بــرگ اســت.

مصرف از طریق سیستم آبیاری

 

از آنجــا کــه مــواد غذایــی معمولا بــه صــورت یونهــای محلــول در آب توســط ریشــۀ گیــاه جــذب میشــوند، از هــر روش کوددهــی کــه اســتفاده شــود بــرای رســیدن بــه گیــاه بــه آب نیــاز دارد، بنابرایــن کوددهــی از طریــق سیســتم آبیــاری راندمــان بســیار بالایــی دارد. در مزارعــی کــه از سیســتم آبیــاری تحــت فشــار (قطــره ای، بارانــی) اســتفاده میکننــد، کــود از طریــق سیســتم آبیــاری داده میشــود ولــی بــه دلیــل راندمــان بالا، اخیــراً در سیســتم آبیــاری ســطحی نیــز کــود بــه صــورت کــود آبیــاری (Fertigation) داده میشــود. محدودیــت ایــن روش آن اســت کــه فقــط کودهــای محلــول در آب قابــل مصــرف هســتند مثــل کودهــای نیتــروژن دار، کلریــد پتاســیم، نیتــرات پتاســیم، کلاتهــای ریزمغذیهــا و کودهــای کامــل محلــول در آب (جــدول ۱۴) .

 

زمان و میزان مصرف کود در سیستم آبیاری به منظور تغذیه انگور

بــا توجــه بــه تعــداد دفعــات آبیــاری، دفعــات کوددهــی هم محــدود نیســت که ایــن نیــز باعــث افزایــش راندمــان میشــود و مناســب بــا نیــاز گیــاه اســت ولــی بایــد دقــت شــود کــه مصــرف کــود در سیســتم آبیــاری تحــت فشــار بــا آبهایــی کــه بیکربنــات و ســختی بالا دارنــد، موجــب رســوب و گرفتگــی منفذهــای سیســتم آبیــاری تحــت فشــار میشــود و میــزان مــورد نیــاز بویــژه بــرای کودهــای کامــل و نیتــروژندار طــی چنــد نوبــت مصــرف اســت. بــا توجــه بــه بافــت خــاک، بایــد برنامــۀ آبیــاری و کوددهــی طــوری تنظیــم شــود کــه کــود بــه ریشــۀ گیــاه برســد و شســته نشــود. تعــداد نوبتهــای کوددهــی نســبت بــه دفعــات آبیــاری بایــد طــوری باشــد کــه مقــدار کــود مــورد نیــاز کــه در سیســتم حــل میشــود، باعــث افزایــش شــوری نشــود.

 
بــه دلیــل منیزیــم دوســت بــودن انگــور ،بهتــر اســت کــود کامــل حــاوی منیزیــم نیــز باشــد و یــا از منبــع ســولفات منیزیــم بــه میــزان ۱۵ تــا ۲۵ کیلوگــرم در هکتــار در طــول فصــل تــا قبــل از ظهــور خوشــه ســولفات منیزیــم اســتفاده شــود .درصــورت عــدم اســتفاده از کــود کامــل میتــوان از کودهــای دو عنصــری ماننــد مونو آمونیــوم فســفات، اوره فســفات بــرای تامیــن فســفر قبــل از گلدهــی و مونو پتاســیم فســفات و نیتــرات پتاســیم و ســولفات پتاســیم بــرای مرحلــه بعــد از گلدهــی تــا زمــان رســیدن میــوه کــه محلــول در آب هســتند اســتفاده کــرد. قبــل از رســیدن میــوه نبایــد از کودهــای حــاوی نیتــروژن اســتفاده کــرد چــون باعــث عــدم رنگ گیــری و کاهــش کیفیــت میــوه میشــود.

محلولپاشی

 

تغذیـه برگـی، یکی از روشهای مؤثر و کارا در کوددهی انواع محصولات کشـاورزی اسـت و توسـط آن میتوان عناصر غذایی را سـریع و مسـتقیم در اختیار شـاخه، برگ و میـوه گیـاه قـرار داد. بـا توجـه به سـهولت و سـرعت جـذب مـواد غذایی از ایـن راه، کوددهـی بـه روش محلولپاشـی بخصوص بـرای تأمین ریزمغذیها که بـه مقادیر کم مـورد نیاز هسـتند، روش بسـیار مناسـبی اسـت؛ بویـژه بـرای درختان که ریشـه های بسـیار عمیـق دارنـد و رسـاندن مقادیـر کـم مـواد ریزمغـذی از راه خـاک بـا راندمان خیلی پایین همراه اسـت. البته در این روش غلظت عناصر غذایی پاشـیده شـده روی بـرگ نقش بسـیار مهمـی در نتیجۀ کار و جـذب مواد دارد (شـکل۱۸).

 محلول پاشی درختان

دستورالعمل محلول پاشی عناصر غذایی برای محصول انگور

نیتـروژن:

 

کاربـرد اوره یـا نیترات آمونیـوم بـا غلظت چهـار در هـزار قبل از متـورم شـدن جوانه هـا در بهـار و ده روز بعـد از گلدهـی و تشـکیل میـوه.

 

فسـفر:

 

کاربرد اسـید فسـفریک بـا غلظت یک در هـزار یـا مونوآمونیوم یا مونو پتاسـیم فسـفات بـه غلظت ۳ در هـزار قبل از متورم شـدن جوانه ها و ده روز بعـد از گلدهی.

 

پتاسـیم :

 

محلولپاشـی نیتـرات پتاسـیم بـا غلظـت ۳-۴ هـزار قبـل از متـورم شـدن جوانه هـا و ده روز بعـد از گلدهـی.

 

روی:

 

محلولپاشـی کود های حاوی عناصر روی از منبـع سـولفات روی بـا غلظت سـه در هـزار قبـل از متـورم شـدن جوانه هـا و ده روز بعـد از گلدهـی و تشـکیل میـوه.

 

آهـن:

 

محلولپاشـی کلات آهـن بـا غلظـت ۲-۳ در هـزار قبـل از متـورم شـدن جوانه هـا و ده روز بعـد از گلدهـی و تشـکیل میـوه.

 

بـر:

 

محلولپاشـی عناصر مشتمل بر بـر از منبـع اسـیدبوریک بـا غلظـت دو در هزار قبـل از متـورم شـدن جوانه هـا و ده روز بعـد از گلدهـی و تشـکیل میـوه.

کلسـیم:

 

مصـرف کلرور یا نیترات کلسـیم بـا غلظت ۵ در هـزار به صورت محلولپاشـی در زمـان ارزنی شـدن میـوه انگور.

توصیه های فنی در زمان محلولپاشی

 

محلولپاشـی اگـر صبـح یا عصـر انجام شـود مؤثرتر خواهـد بود و رعایـت نکات زیر نیز ضروری اسـت:

•    حرارت محیط در هنگام محلولپاشی پایینتر از ۲۹ درجه سانتیگراد باشد.
•    بهتر است بعد از محلولپاشی، آبیاری باغ و مزرعه انجام شود.
•    در هنگام محلولپاشی رطوبت نسبی هوا بالاتر از ۷۰ درصد باشد.
•     سرعت باد در حد مناسب باشد تا در محلولپاشی اختلال ایجاد نکند.
•    اسیدیته محلولهای تهیه شده در محدوده بین ۶-۸ باشد.
•    به نوع ترکیبات پاشیده شده و اثر متقابل آنها روی یکدیگر توجه شود.
•    بــه محلــول کــود یــا ســم تهیــه شــده، مــاده ســیتوویت اضافه شــود.

برنامه کودآبیاری و محلولپاشی انگور براساس مراحل رشد فنولوژیکی

 

این برنامه که در جدول ۱۵ خلاصه شده، برای عملکرد ۳۰ تن در هکتار است (فسفر خاک حدود ۱۰ تا ۱۵ و بیشتر و پتاسیم خاک حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیگرم در کیلوگرم باشد).

برنامه کود آبیاری و محلول پاشی انگور

 
منظــور از کــود میکروکامــل، کــودی اســت کــه حــاوی عناصــر کــم مصــرف آهــن، منگنــز، روی و مــس اســت کــه بــرای محلــول پاشــی میتوانــد از منبــع ســولفاتها باشــد.در مناطقـی کـه کلروز آهن برگها شـدید اسـت بهتر اسـت به جای محلولپاشـی کـود میکرو حاوی آهن از کود کلات آهن EDDHA اسـتفاده شـود.

مقــدار هــر کــود در هــر مقطــع را بــر تعــداد وعده هــای آبیــاری در هــر مقطــع تقســیم کنیــد بــه ایــن معنی کــه ایــن مقــدار کــود در دفعــات آبیــاری بــه طــور مســاوی تقســیم شــود. مقادیــر فــوق بــرای یــک برنامــه جامــع تغذیه بــرای برداشــت حداکثــر محصول در نظــر گرفتــه شــده اســت امــا در صورتــی کــه حتــی یــک یــا قســمتی از ایــن برنامــه اجــرا شــود، اثــرات مطلــوب نســبی را در برخواهــد داشــت. زمانهــای درنظــر گرفتــه شــده در جــدول فــوق از نظــر جــذب عناصــر، بهتریــن زمــان اســت امــا در صورتــی کــه بعــد از زمانهــای ذکــر شــده یــا فقــط در یکــی از زمانهــای پیشــنهاد شــده نیــز محلولپاشــی انجــام شــود، میتوانــد مفیــد و مؤثــر باشــد. از مصــرف کــود بــور در اراضــی بــا آب و خــاک شــور و لب شــور پرهیــز شــود. محلولپاشــی ســولفات منیزیــم بــرای مناطقــی کــه میــزان پتاســیم خــاک آنهــا بالاتــر از ۳۰۰ میلیگــرم در کیلوگــرم اســت توصیــه میشــود.

 

تغذیه انگور در شرایط دیم

 

بــه طــور معمــول هــر دو ســال یکبــار، دادن ۲۰ تــن کــود دامــی کامــلا پوســیده در هکتــار (حــدود ۲۰-۳۰ کیلوگــرم بــرای هــر بوته مــو ) توصیــه میشــود. در مناطــق کاشــت دیــم انگــور، تاکهــای دارای پتاســیم کافــی، رطوبــت کمتــری را از دســت میدهنــد زیــرا تبخیــر و تعــرق کمتــری دارنــد. کاربــرد پتاســیم در تاکســتانهای دچــار کمبــود پتاســیم موجــب افزایــش قابــل توجــه جوانه هــای دارای میــوه از جوانه  هــای خفتــه در انگــور رقــم بیدانــه تامســون شــده اســت. در ســالهای خشــک، درصــد بیشــتری از نیــاز گیــاه بــه نیتــروژن، پتاســیم و بویــژه فســفر از ذخایــر گیاهــی تأمیــن میشــود کــه منجــر بــه تخلیــه ایــن عناصــر غذایــی از گیــاه، طــی چنــد ســال متوالــی خشکســالی میشــود. محلولپاشــی بــرای تشــکیل میــوه تــا حــد امــکان در زمانــی کــه بوتــه دارای بــرگ باشــد، انجــام میشــود. محلولپاشــی بــرای تشــکیل میــوه طــی چنــد مرحلــه بــه صــورت زیــر انجــام میشــود:

 

•    اســتفاده از عناصــر اوره، اســیدبوریک و ســولفات روی بــا غلظــت ۱۰-۱۵ در هــزار در دو مرحلــه یکــی قبــل از خــزان برگهــا و دیگــری در مرحلــه قبــل از تــورم جوانه هــا.
•    مصــرف کــود ســرک نیتــروژن دار بــر اســاس توصیــه کارشناســی در طــی فصــل.
•    محلولپاشــی بــا کودهــای دارای عناصــر ریزمغــذی شــامل کــود میکــروی کامــل بــا غلظــت ۳ در هــزار بــا آگاهــی و اطمینــان از وجــود رطوبــت کافــی در خــاک و بارشهــای جــوی.

منابع

•    اخیانـــی، ا .۱۳۹۲-۱۳۸۹٫ تعییـــن وضعیـــت تغذیـــه ای باغـــات انگـــور اســـتان ســـمنان. گـــزارش نهایـــی. مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب.
•    اصلانـــی، س. ا. حقیقـــت افشـــار. (مترجمیـــن). .۱۳۶۹ تغذیـــه و کوددهـــی درختچـــه مـــو. ارومیـــه. انتشـــارات انزلـــی.
•    امیری،ر.م.احیایـــی .۱۳۷۵٫ راهنمـــای نمونـــه بـــرداری خـــاک، آب و گیـــاه بـــرای تجزیـــه آزمایشـــگاهی. نشـــریه .۱۱ مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب
•    بایبـــوردی،ا،ح. رهنمـــون،ب. پاســـبان اســـلام..۱۳۹۴ دســـتاوردهای پژوهشـــی مرکـــز تحقیقـــات کشـــاورزی و منابـــع طبیعـــی آذربایجـــان شـــرقی. انتشـــارات پریور.تبریـــز. ایران.
•    بـــی نـــام. .۱۳۸۸ دســـتورالعمل احـــداث بـــاغ در اراضـــی شـــیبدار. نشـــریه شـــماره .۵۱۰ معاونـــت نظـــام راهبـــردی، وزارت جهـــاد کشـــاورزی، دفتـــر نظـــام فنـــی اجرایـــی، مؤسســـه پژوهشـــهای برنامـــه ریـــزی و اقتصـــاد کشـــاورزی.
•    خســـروی نـــژاد، ا. م. زریـــن کفـــش. .۱۳۹۱ بررســـی امـــکان کشـــت و توســـعه باغـــات انگـــور در منطقـــه بوییـــن زهـــرای اســـتان قزویـــن. پژوهـــش نامـــه کشـــاورزی و منابـــع طبیعـــی، شـــماره ۱۴، ویـــژه نامـــه انگـــور.
•    ســـدری،م.ح و ف.کرمـــی .۱۳۸۹٫ بررســـی اثـــر محلـــول پاشـــی اوره، روی، بـــور و منیزیـــم بـــر عملکـــرد و کیفیـــت انگـــور دیم.گـــزارش پژوهشـــی نهایـــی مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب و مؤسســـه اصـــااح و بـــذر.
•    صمـــدی، ع و ع. مجیـــدی. .۱۳۸۹ تعییـــن اعـــداد مرجـــع روش تلفیقـــی تشـــخیص و توصیـــه دریـــس و مقایســـه آن بـــا روش انحـــراف از درصـــد بهینـــه در انگـــور ســـفید بیدانـــه. مجلـــه پژوهشـــهای خـــاک، جلـــد ۲۴، شـــماره .۲ مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب، کـــرج، ایـــران.
•    طهرانـــی، م.م. و م. س. تدیـــن. .۱۳۸۶ ارزیابـــی کاربـــرد کودهـــای پتاســـیمی در افزایـــش عملکـــرد انگـــور دیـــم رقـــم عســـکری. دهمیـــن کنگـــره علـــوم خـــاک ایـــران. روش جامـــع تشـــخیص و ضـــرورت مصـــرف بهینـــه کودهـــای شـــیمیایی.
•    گـــودرزی.ک..۱۳۸۷ ناهنجاریهـــای تغذیـــه ای و بهینه ســـازی مصـــرف کـــود در باغهـــای انگـــور. وزارت جهـــاد کشـــاورزی ســـازمان جهـــاد کشـــاورزی اســـتان کهگیلویـــه و بویراحمـــد حـــوزه ترویـــج و نظـــام بهره بـــرداری.
•    مجیـــدی، عزیـــز و م. ملکوتـــی. .۱۳۸۰ مقایســـه روشهـــای مصـــرف عناصـــر کـــم مصـــرف در ارتبـــاط بـــا عملکـــرد وکیفیـــت میـــوه انگـــور. مجلـــه علمـــی پژوهشـــی علـــوم خـــاک و آب، شـــماره ۱۵، جلـــد ۲، صفحـــات .۱۸۰-۱۸۸
•    مستشـــاری، م و م. گلمحمـــدی..۱۳۹۲ شـــناخت ناهنجاریهـــای تغذیه ای و تعییـــن حـــد مطلـــوب غلظـــت عناصـــر غذایـــی در درختـــان انگـــور اســـتان قزویـــن. گزارشهـــای پژوهشـــی ســـالیانه.
•    مستشـــاری، م. .۱۳۸۰ بررســـی تأثیـــر عناصـــر غذایـــی ماکـــرو و میکـــرو در بهبـــود کیفـــی و کمـــی انگـــور بیدانـــه . گـــزارش نهایـــی مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب. کـــرج، ایـــران.
•    مستشـــاری، م. .۱۳۸۰ بررســـی روشهـــای مختلـــف مصـــرف کودهـــای شـــیمیایی بـــر خـــواص کمـــی و کیفـــی انگـــور. گـــزارش نهایـــی مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب. کـــرج، ایـــران.
•    مستشـــاری، م. .۱۳۸۲ بررســـی اثـــرات مقادیـــر و منابـــع مختلـــف پتاســـیم بـــر روی انگـــور. گـــزارش نهایـــی مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب. کـــرج، ایـــران.
•    مستشـــاری، م. .۱۳۹۱ بررســـی وضعیـــت خصوصیـــات فیزیکـــی و شـــیمیایی خـــاک در باغهـــای انگـــور تاکســـتان. پژوهـــش نامـــه کشـــاورزی و منابـــع طبیعـــی، شـــماره ۱۴، ویـــژه نامـــه انگـــور.
•    مستشـــاری، م. .۱۳۹۱ تأثیـــر برخـــی ار عناصـــر ماکـــرو و میکـــرو بـــر خـــواص کمـــی و کیفـــی انگـــور بیدانـــه در قزویـــن. پژوهـــش نامـــه کشـــاورزی و منابـــع طبیعـــی، شـــماره ۱۴، ویـــژه نامـــه انگـــور.
•    مستشـــاری، م. .۱۳۹۱ تأثیـــر روشهـــای مختلـــف کوددهـــی بـــر برخـــی خصوصیـــات کمـــی و کیفـــی انگـــور در قزویـــن. پژوهـــش نامـــه کشـــاورزی و منابـــع طبیعـــی، شـــماره ۱۴، ویـــژه نامـــه انگـــور.
•    مستشـــاری، م. .۱۳۹۴ تعییـــن حـــدود بحرانـــی عناصـــر معدنـــی ماکـــرو و میکـــرو در بوتـــه هـــای انگـــور. گـــزارش پژوهشـــی ســـالیانه. مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب. کـــرج، ایـــران.
•    ملکوتـــی، م. ج و س. ســـماوات. .۱۳۸۴ ضـــرورت اســـتفاده از اســـیدهای آلـــی (اســـید هیومیـــک وفلویـــک) در افزایـــش کمـــی وکیفـــی محصولات کشـــاورزی. نشـــریه فنـــی شـــماره .۴۶۳ وزارت جهـــاد کشـــاورزی. ســـازمان تخقیقـــات وآمـــوزش کشـــاورزی. مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک وآب.
•    ملکوتـــی، م. ج و م. شـــهابیان. .۱۳۷۷ ضـــرورت مصـــرف بهینـــه کـــود بـــرای افزایـــش عملکـــرد و ارتقـــاء کیفـــی انگـــور در کشـــور. نشـــریه فنـــی شـــماره ۳۵ نشـــر آمـــوزش کشـــاورزی. ســـازمان تـــات. مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب، تهـــران، ایـــران.
•    ملکوتـــی، م. ج وف. مشـــیری، م. غیبـــی و ص. مولـــوی. .۱۳۸۴ حـــد مطلـــوب غلظـــت عناصـــر غذایـــی در خـــاک و برخـــی از محصولات زراعـــی و باغـــی نشـــریه فنـــی شـــماره.۴۰۶  نشـــر آمـــوزش کشـــاورزی. ســـازمان تـــات. مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب. تهـــران، ایـــران.
•    ملکوتـــی، م. ج. .۱۳۷۹ شـــناخت ناهنجاریهـــای تغذیـــه‏ای انگـــور و ارائـــه روشهـــای دفـــع آنهـــا بـــرای افزایـــش عملکـــرد و ارتقـــای کیفیـــت آن. نشـــریه فنـــی شـــماره .۱۰۴ نشـــر آمـــوزش کشـــاورزی. ســـازمان تـــات. مؤسســـه تحقیقـــات خـــاک و آب. تهـــران، ایـــران.
•    ملکوتـــی، م. ج. .۱۳۸۷ روش جامـــع تشـــخیص و ضـــرورت مصـــرف بهینـــه کودهـــای شـــیمیایی. تهـــران، ایـــران.

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

error: عدم امکان کپی مطالب

تماس با ما

برگشت به منوی تماس ها

پشتیبانی واتساپ

برگشت به منوی تماس ها

کانال تلگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

پیج اینستاگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها