حلزون قهوه ای مرکبات
حلزون قهوه ای مرکبات
Coucasotachea lencoranea Mouss
مشخصات حلزون قهوه ای مرکبات
صدف این جانور کوتاه و پهن بوده و ارتفاع آن از دهانه صدف (Peristome) بیشتر است. دیواره آن محکم و دارای شیار ضخیم میباشد. رنگ صدف قهـوه ای مایـل به زرد با ۵ شیار تیره تا سیاه رنگ میباشد. دهانه صدف تقریبا مدور یـا بیـضی و قطـر صدف ۲۰ تا ۳۲ میلی‌متر میباشد.
زیست شناسی
حلزون قهوه ای مرکبات در شــرایط شــمال ایـران دارای یـک نــسل در ســال اســت. زمــان جفتگیری آن پاییز است و بهصورت هرمافرودیتی تولید مثل میکند. برای تخـمریـزی لانههایی به عمق ۳ تا ۴ و قطر یک سانتیمتر میسازد و پس از تخم ریزی روی لانه را بـا خاک میپوشاند، بهطوری که محل لانه به صورت یک بر آمدگی دیده می‌شـود. تخـمهـا بهصورت دستههایی با تعداد متوسط حدود ۵۰ عدد تخم در این لانه‌ها گذاشته میشود. تخم ها مدور، به قطر ۳ میلی‌متر و به رنگ سفید هستند. متوسط دوره‌ی جنینـی تخـمهـا ۲۴ روز است و نوزادان با یک صدف که دارای یک پیچش بیشتر نیست، قابل شناسـایی می‌باشند. این نوزادان پس از یک سال بالغ میشوند. طول زنـدگی هـر حلـزون ۵ تـا ۶ سال است. لاروها در بهار بیشترین فعالیت را دارند و از پهنک بـرگ تغذیـه مـیکننـد. تابستان را به حالت استراحت میگذراند. آثار خسارت بهصورت پارگی و سوراخ‌هـایی با قطرهـای مختلـف روی بـرگهـا بـه چـشم مـیخـورد. روی میـوههـای رسـیده نیـز سوراخهایی ایجاد میکنند. گاهی از پوست شاخه و تنه نیز تغذیه می‌نمایند.
مبارزه با نرم تنان
مبارزه با نرمتنان معمولا با طعمهی مسموم انجام میشود. از آنجـا کـه خـسارت این آفات در بهار و پاییز دیده میشود، لازم است مبارزه دراین زمانها انجام گیرد. سـم مورد توصیه، متالدئید ۵۰ درصد به مقدار ۵۰ گرم همراه با یـک کیلـو سـبوس وحـدود ۴۰۰ سی‌سی آب برای تهیه طعمهی مسموم استفاده میگردد. هـمچنـین طعمـههـای مـسموم آماده که دارای ۳ تا ۶ درصد متالدئید هستند استفاده میشود. بهتر است طعمـهپاشـی در بعد از ظهر و هنگام غروب آفتاب انجام شود. در نهالستانها به صـورت کپـهای و یـا در اطراف درخت به صورت دایره‌ای به قطر یک متر طعمه پاشـیده شـود. ضـمنا بـا انجـام هرس ازتماس شاخهها وبرگها به زمین جلوگیری گردد . استفاده از سم سوین به نسبت ۵ درهزار به صـورت محلـول پاشـی بعـد از اولـین بارندگی در شهریور ماه علیه حلزون و لیسک نتیجهی خوبی در پی خواهد داشـت (بـر اساس آخرین اطلاعات به دست آمده این سم از لیست سموم مجاز کشور حذف شـده است). همچنین ترکیب معدنی فـسفات آهـن (دارای %۱ وزنـی فـسفات آهـن، بـا نـام تجاری فریکول) با دز ۵ گرم در متر مربع، طعمه جدیدی است که در سـالهـای اخیـر جهت کنترل نرمتنان در کشور مورد آزمایش قـرار گرفتـه و کـارائی آن در کنتـرل حلزون قهوه ای مرکبات به اثبات رسیده است. از سوی دیگر استفاده از نوار مسی نیز در سالهای اخیر در کشور مورد آزمایش قرار گرفته و اثر مثبت آن در کنترل نرمتنان اثبات شده است. برای این منظور لازم است نواری به عرض حداقل شش سانتیمتر به تنه درخـت، در ارتفـاع بیش از ۳۰ سانتیمتری از سطح زمین بسته شود. سپس لبههـای بـالایی و پـایینی آن، بـه نحوی برگردانه شود تا این لبه ها به موازات زمین(عمود بـر تنـه درخـت) قـرار گیرنـد. برای نتیجه بهتر، بین تنه و نوار از چسب استفاده گردد. با این روش تـا بـیش از %۵۵ از خسارت آفت در شمال کشور، کاسته شده است(احمدی و حلاجی ثانی).
