بیماری سوختگی آلترناریایی پسته

بیماری سوختگی آلترناریایی پسته

پیش گفتار

ایران با بیش از ۴۰۰ هزار هکتار باغ پسته وسیع ترین سطح زیر کشت پسته دنیا را در اختیار داشته و از جمله بزرگترین تولید کنندگان این محصول است. به دلایل مختلف متوسط عملکرد ۱۳۰۰ کیلوگرم در هکتار محصول پسته با بهینه مورد انتظار فاصله دارد. آشنایی با بیماریهای مختلف این محصول در مدیریت صحیح و به موقع آن می تواند اثر گذار باشد.

مقدمه

سوختگی یا بلایت آلترناریایی به دلیل وابستگی عامل بیماری به شرایط رطوبی محیط در کشور کمتر بروز کرده و به همین دلیل نسبتا ناشناخته است. بیماری سوختگی آلترناریی پسته که یکی از رایج ترین بیماریهای پسته در کالیفرنیای ایالات متحده است، برای اولین بار در سال ۱۹۷۴ از مصر (Wasfy et al . 1974) ، در سال ۱۹۸۵ از کالیفرنیا (۱۹۹۴ ,.Michailides et al)، در سال ۱۹۸۶ از ایتالیا (Corazza and Aranzato. 1986) و در سال ۲۰۰۱ از استرالیا (Ash and Lanoiselet. 2001) گزارش شد. این بیماری یکی از چهار بیماری مهم و اصلی در کالیفرنیا محسوب می شود. یکی از دلایل آن علاوه بر فراهم بودن نیازهای محیطی بیمارگر، یکنواختی ژنتیکی بالا ناشی از تک رقم ماده Kerman و تک رقم نر Peters است (۲۰۰۱ .Chao et al) . این بیماری در ایران برای اولین بار توسط امینایی و ارشاد در سال ۱۳۶۸ از کرمان (امینایی و ارشاد ۱۳۶۸) و توسط میر ابوالفتحی و افضلی در سال ۸۹ از مناطق مرکزی کشور و خراسان گزارش و اثبات بیماری زایی شد(میر ابوالفتحی و افضلی ۱۳۸۹). اهمیت اقتصادی این بیماری در کشور در دسترس نیست.

علایم بیماری سوختگی آلترناریایی پسته

عامل بیماری سوختگی آلترناریی پسته روی برگ ایجاد علایم می کند. روی برگ میزبان، بیماری به صورت نواحی نکروتیک بزرگ که در نهایت به هم پیوسته و موجب نابودی کل برگ می شوند پدیدار می گردد (شکل ۱). آلودگی ها به دلیل تولید فراوان اسپورهای قارچی سیاه رنگ هستند و به صورت مشخصی توسط هاله ای کلروتیک (زرد رنگ) احاطه می شوند. آلودگی برگ ها می تواند در فصل بهار اتفاق افتد ولی معمولا غیر فعالند. علایم بیماری معمولا در بهار به شدیدترین وضعیت در آمده و در صورت فراهم بودن شرایط بهینه به ویژه رطوبت، موجب برگ ریزی درخت می شود. این آلودگی ها به صورت مشخص با هاله ای قرمز رنگ احاطه می شوند. زخم های سیاه رنگ روی دمبرگها و رگبرگهای اصلی پهنک نیز دیده می شود. جراحت های چندگانه روی برگ موجب سوختگی برگ و زوال پوسته میوه می شود.

لکه های نکروزه روی برگ در اثر بیماری آلترناریا

علایم بیماری سوختگی آلترناریایی روی میوه پسته

عامل بیماری

قارچ Alternaria alternate به عنوان عامل اصلی بیماری سوختگی آلترناریی پسته گزارش شده است. گونه های A.tenuissima و A.arborescens نیز به عنوان عوامل بیماری ذکر شده است (میر ابوالفتحی و افضلی ۱۳۸۹، Pryor and Michailides 2001). پرگنه قارچ روی محیط کشت به رنگ سیاه مایل به سبز است (شکل ۲). کنیدیوم ها به رنگ قهوه ای روشن تا سیاه، چند سلولی، چماقی تا گلابی وارونه یا تخم مرغی شکل هستند و دیواره های عرضی و طولی دارند(شکل ۳). دمای بهینه برای رشد و اسپورزایی قارچ ۳۰-۲۷ است.

عامل ایجاد کننده بیماری سوختگی آلترناریایی پسته

چرخه بیماری و همه گیر شناسی

رطوبت نسبی بالا برای عامل بیماری سوختگی آلترناریایی پسته مناسب است. برگهای شاخه های در حال پر شدن میوه حساسیت بیشتری به بیمار گر دارند، لذا در سال های پرمحصول، بیماری شدیدتر و در شاخه های میوه ده بیشتر از شاخه های بدون میوه است. بیماری در باغ های با پوشش بالای گیاهی، آبیاری غرقابی یا پاششی و نیز باغاتی که نفوذپذیری خاک آنها پایین است نیز ایجاد مشکل می کند. در این باغات رطوبت نسبی افزایش یافته . اسپورهای قارچ روی میوه و برگ های در حال رشد تا زمان برداشت حضور دارند و می تواند باعث آلودگی پنهان روی برگها و میوه شود. خسارت و ریزش زودهنگام برگی ایجاد می شود و موجب مشکلاتی در طول برداشت می گردد. ارقام مختلف حساسیت های متفاوتی نسبت به بیمارگر دارند. میوه های آفتاب سوخته پسته نیز نسبت به میوه های سالم حساسیت بیشتری نسبت به بیماری دارند. با این وجود بررسی ها نشان داده است معمولا جدایه های قارچ از برگ بدون زخم در اوایل یا میانه های فصل رشد قابل جداسازی هستند. در باغ این الودگی ها عموما غیر فعال هستند چنین وضعی نشان دهنده آن است که احتمالا در اواخر فصل تغییرات فیزیولوژیکی در پسته ایجاد شده و بافت های میزبان برای گسترش بیماری مستعد میشوند (Michailides et al.1994) . در برخی مناطق پسته کاری استان یزد پیدایش بیماری و نوع علایم متفاوت است به صورتی که اولین نشانه های بیماری در اواخر اردیبهشت، منحصرا روی میوه و دم میوه های جوان و به شکل سوختگی شدید دیده می شود و هیچ گونه علایمی از بیماری روی برگ ها دیده نمی شود (مشاهدات نگارندگان). یافته های به دست آمده از شاخص های بیماری زایی ۳ گونه آلترناریای جداشده از پسته نشان میدهد که احتمالا توکسین های اختصاصی – میزبان در بیماری زایی قارچ دخالت ندارند. با این وجود علایم سوختگی دیرهنگام شامل هاله های کلروتیک بزرگ اطراف الودگی های در حال گسترش حضور یک فیتوتوکسین را نشان میدهد که ممکن است غیر اختصاصی باشد (۱۹۹۴ .Michailides et al).

علایم بیماری آلترناریای پسته با عامل Alternaria alternate

علایم بیماری آلترناریای پسته روی برگ

مدیریت بیماری

اواخر اردیبهشت تا اوایل فصل پاییز بسته به شرایط رطوبی باغ، محدوده زمانی است که می توان علایم بیماری سوختگی آلترناریایی پسته را مشاهده کرد. کنترل سوختگی آلترناریایی دشوار است و نیاز به ترکیبی از روش ها برای مهار بیماری دارد که در ذیل به آن ها اشاره می شود.

  • از گونه های کمتر حساس و همچنین بذر های سالم تهیه شده از منابع معتبر، استفاده کنید.
  • به طور منظم بر باغ برای شناسایی اولین نشانه های این بیماری ، نظارت کنید.
  • به محض مشاهده اولین علائم ، قسمت های آسیب دیده را بریده و بسوزانید.
  • بقایای محصولات را پس از برداشت جدا کرده و آن ها را بسوزانید.
  • بقایای گیاهی پس از برداشت را کمپوست نکنید زیرا این کار باعث می شود که آن ها این بیماری را به فصل دیگر منتقل کنند.
  • مدیریت آب در باغ های آلوده هر چند موجب کاهش خسارت بیماری می گردد، اما کم آبی از سوی دیگر موجب ایجاد زخم می شود.
  • هرس زمستانه موجب بهبود جریان هوا و کاهش بیماری می شود.
  • مهار علف های هرز بلند و متراکم در سطح باغ منجر به کاهش سطوح رطوبت محیط و نم برگ شده، در نتیجه از گسترش بیماری کاسته می شود.
  • در صورتی که بیماری جدی باشد، تنظیم برنامه آبیاری ، افزودن اصلاح کننده ها با پایه کلسیم توصیه می شود.
  • استفاده از ترکیبات بازدارنده استروبیلورین، نیتریل آروماتیک، دی کربوکسیمید و بازدارنده های دمتیلاسیون نیز باعث کاهش بیماری می شوند (۱۹۹۴ ,.Michailides et al). که کاربرد آنها منوط به بررسی و مقایسه در شرایط مختلف دارد.

درمان ها برای جلوگیری این بیماری باید از اوایل تابستان، قبل از رسیدن میوه ها آغاز شود. استفاده از قارچ کش های thiophanate-methyl (تیوفانات متیل) ، maneb و محصولات مسی به خوبی کارساز هستند. حداقل به کارگیری دو روش درمان برای کاهش آلودگی لازم است. اثربخشی درمان ها به زمان استفاده، تنظیم آن با سن درخت و استفاده از دوز توصیه شده بستگی دارد.

 


منابع مقاله


توضیحات

  • نگارندگان: سید رضا فانی، منصورہ میر ابوالفتحی، محمد مرادی اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی یزد، مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور و پژوهشکده پسته
  • ناشر: موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۲ رای
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

error: عدم امکان کپی مطالب

تماس با ما

برگشت به منوی تماس ها

پشتیبانی واتساپ

برگشت به منوی تماس ها

کانال تلگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

پیج اینستاگرام شرکت

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها

برگشت به منوی تماس ها